ساختمان پستان :
پستان از سطح جلويي قفسه سينه معلق بوده از دنده دوم تا ششم امتداد دارد . حد داخلي آنرا حاشيه جانبي جناغ سينه و حاشيه خارجي آن تا خط زيربغلي جلويي کشيده مي شود .
عمل پستان :
حدوداً از روز هشتم سيکل قادعدگي پستان تدريجاً اندازه اش بزرگ مي شود و درست در مرحله قبل از قادعدگي حجم آن تقريباً ۵۰٪ افزايش مي يابد .
دو يا سه روز بعد از زايمان گلبولهايي در سلولهاي مجاري شير ظاهر مي شود اين گلبولها به طرف سينوسهاي شير فشار آورده و اندازه شان بزرگ مي شود . سلولهاي مجاري شير مملو از شير مي شوند و اين دوره تا زمانيکه شيردادن ادامه دارد همچنان تکرار مي شود .
شرح بيماري :
سرطان پستان توده سفتي است که از مجاري پستان شروع شده و بافت جلويي را مورد تهاجم قرار مي دهد و در ۷۰٪ بيماران حجم آن هر۲- ۹ ماه دو برابر مي شود . ظهور توده درشت در غدد لنفاوي زيربغلي نشانه اي از شکست مقاومت ميزبان است و ديگر اين که چنين گرفتاري غددي بالا بودن خطر بيماري بدخيمي منتشر را نشان مي دهد . همچنان که توده اندازه اش بزرگتر مي شود و به بافت غددي دوروبر هجوم مي برد فرورفتگي پوستي مشخصي را بوجود مي آورد .
عوامل ايجاد بيماري :
سن بيمار مهم است سرطان پستان در زن در دوره قبل از بلوغ تقريباً وجود ندارد و در زير 20 سالگي نادر است بيشتر در سنين ۴۵ تا ۵۵ سالگي شيوع يکنواختي دارد . عوامل ژنتيکي و ارثي نيز مهم است به طوريکه در زنانيکه مادر يا خواهر آنها به سرطان پستان مبتلا بوده اند احتمال ابتلاء ۲ برابر افزايش پيدا مي کند . از نظر شيردادن زناني که کمتر به نوزادان خود شير مي دهند بيشتر به سرطان پستان دچار مي شوند . از نظر رژيم غذايي مصرف بيشتر چربيهاي حيواني و پروتئين حيواني امکان مبتلا شدن به سرطان پستان را افزايش مي دهد .
علايم بيماري :
سرطان پستان معمولاً شامل يک توده بدون حساسيت ، سفت يا سخت همراه با حاشيه تقريباً نامشخص مي باشد به توکشيدگي مختصر پوست و يا نوک پستان علامت مهمي است . خراشيدگيهاي خيلي کوچک يک تا ۲ ميليمتر در روي پوشش نوک پستان ممکن است تنها علامت سرطان باشد .
وجود ترشح آبکي و سروزي ، خوني از نوک پستان يک علامت اوليه و زودرس اتفاقي است اما گاهي اوقات يک بيماري خوش خيم است . ضايعات ثابت ، با حدود نامنظم ،فاقد حساسيت هستند و درد هم ندارند و در مراحل پيشرفته ظاهر پستان شبيه پوست پرتقال مي شود .
تشخيص :
سرطان پستان در غالب موارد به جاي پزشک توسط خود بيمار کشف مي شود . اگر خانمها با خود آزمايي پستانها هر ماه بعد از دوران قاعدگي بدقت پستانها ،زيربغل و اطراف استخوانهاي ترقوه خود را لمس کنند ، اکثراً در صورت وجود ضايعات غيرطبيعي درمراحل خيلي ابتدايي موفق به کشف آن مي شوند و چه بسا که درمان يک توده سرطاني بسيار کوچک يا يک جراحي کوچک بدون برداشتن تمام پستان و لطمه خوردن به ظاهر بيمارو انجام وظايف مادري و غيره درمان سرطان پستان ممکن باشد .
درصورت مواجهه با موارد ذيل هر چه سريعتر به پزشک مراجعه کنيد :
-هر گونه ترشح
-هر گونه چروکيدگي يا گودرفتگي
-دانه پوستي يا حالت پوست پرتقال مانند در پوست
-تورفتگي يا مسطح شدن جديد نوک پستان يا تغيير زاويه آن
-تورم يا برآمدگي
-پوسته سفيد روي نوک پستان يا ماهک آن
-زخمي که بهبود نيافته است
-تغيير در يک خال سياه يا قهوه اي
يافته هاي اوليه :
وجود توده اي منفرد ،غيرحساس ، سخت و يا سفت با حدود نامشخص .
يافته هاي ثانويه :
به توکشيدگي پوست و يا نوک پستان ، تورم غدد لنفاوي زيربغل ، بزرگي پستان ، قرمزي .
يافته هاي تأخيري :
زخم ، تورم غدد لنفاوي ترقوه ، تورم بازو ، دست اندازي به استخوان ، ريه ، کبد ، ....
درمان :
۱ - برداشتن پستان ( ماستکتومي ) بعد ازعمل محل عمل را از نظر عفونت و ترشحات بررسي کند.
۲ - پرتودرماني : به مدت ۴ هفته مي باشد که آموزش مي دهيم از مالش ، پوشيدن لباسهاي تنگ ، گرما و صابونهاي عطري در دوره درمان پرهيز کند .
۳ - جراحي ترميمي
۴ - شيمي درماني : از عوارض شيمي درماني ؛ طاسي ، التهاب مخاط ،التهاب پوست ، اسهال ، خستگي ، ناخوشي ، کاهش وزن
آموزش ويژه جراحي :
قبل از عمل مهمترين نکته آگاهي دادن و حمايت کردن بيمار است . بعد از عمل بايد بيمار را در وضعيت نيمه نشسته قرار دهيم . عضو عمل شده براي جلوگيري از تورم بالاتر نگه داشته شود . در صورت وجود درد و ناراحتي از مسکن استفاده مي کنيم .
احتمال بروز عوارض مثل عفونت ، صدمه ، تورم لنفها ، اختلالات عصبي عروقي که بايد به بيمار آموزش دهيم از فعاليتهاي ورزشي شديد پرهيز کند . وزن خود را تنظيم کرده و از افزايش وزن خود جلوگيري کند ، رفتن به فيزيوتراپي را توصيه مي کنيم .
آموز ش بعد از ترخيص :
۱- موقع آشپزي مراقب سوختگي باشد .
۲ - پرهيز از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب
۳ - هر دارويي را با تجويز پزشک مصرف کند .
۴ - فشار خون در سمت مبتلا گرفته نشود .
۵ - از مواد شيميايي پرهيز کند .
۶- حرکات فعال بازو و شانه در طرف عمل شده بايستي بعد از چند روز اول بعد از عمل تشويق ترغيب گردد ..
پستان از سطح جلويي قفسه سينه معلق بوده از دنده دوم تا ششم امتداد دارد . حد داخلي آنرا حاشيه جانبي جناغ سينه و حاشيه خارجي آن تا خط زيربغلي جلويي کشيده مي شود .
عمل پستان :
حدوداً از روز هشتم سيکل قادعدگي پستان تدريجاً اندازه اش بزرگ مي شود و درست در مرحله قبل از قادعدگي حجم آن تقريباً ۵۰٪ افزايش مي يابد .
دو يا سه روز بعد از زايمان گلبولهايي در سلولهاي مجاري شير ظاهر مي شود اين گلبولها به طرف سينوسهاي شير فشار آورده و اندازه شان بزرگ مي شود . سلولهاي مجاري شير مملو از شير مي شوند و اين دوره تا زمانيکه شيردادن ادامه دارد همچنان تکرار مي شود .
شرح بيماري :
سرطان پستان توده سفتي است که از مجاري پستان شروع شده و بافت جلويي را مورد تهاجم قرار مي دهد و در ۷۰٪ بيماران حجم آن هر۲- ۹ ماه دو برابر مي شود . ظهور توده درشت در غدد لنفاوي زيربغلي نشانه اي از شکست مقاومت ميزبان است و ديگر اين که چنين گرفتاري غددي بالا بودن خطر بيماري بدخيمي منتشر را نشان مي دهد . همچنان که توده اندازه اش بزرگتر مي شود و به بافت غددي دوروبر هجوم مي برد فرورفتگي پوستي مشخصي را بوجود مي آورد .
عوامل ايجاد بيماري :
سن بيمار مهم است سرطان پستان در زن در دوره قبل از بلوغ تقريباً وجود ندارد و در زير 20 سالگي نادر است بيشتر در سنين ۴۵ تا ۵۵ سالگي شيوع يکنواختي دارد . عوامل ژنتيکي و ارثي نيز مهم است به طوريکه در زنانيکه مادر يا خواهر آنها به سرطان پستان مبتلا بوده اند احتمال ابتلاء ۲ برابر افزايش پيدا مي کند . از نظر شيردادن زناني که کمتر به نوزادان خود شير مي دهند بيشتر به سرطان پستان دچار مي شوند . از نظر رژيم غذايي مصرف بيشتر چربيهاي حيواني و پروتئين حيواني امکان مبتلا شدن به سرطان پستان را افزايش مي دهد .
علايم بيماري :
سرطان پستان معمولاً شامل يک توده بدون حساسيت ، سفت يا سخت همراه با حاشيه تقريباً نامشخص مي باشد به توکشيدگي مختصر پوست و يا نوک پستان علامت مهمي است . خراشيدگيهاي خيلي کوچک يک تا ۲ ميليمتر در روي پوشش نوک پستان ممکن است تنها علامت سرطان باشد .
وجود ترشح آبکي و سروزي ، خوني از نوک پستان يک علامت اوليه و زودرس اتفاقي است اما گاهي اوقات يک بيماري خوش خيم است . ضايعات ثابت ، با حدود نامنظم ،فاقد حساسيت هستند و درد هم ندارند و در مراحل پيشرفته ظاهر پستان شبيه پوست پرتقال مي شود .
تشخيص :
سرطان پستان در غالب موارد به جاي پزشک توسط خود بيمار کشف مي شود . اگر خانمها با خود آزمايي پستانها هر ماه بعد از دوران قاعدگي بدقت پستانها ،زيربغل و اطراف استخوانهاي ترقوه خود را لمس کنند ، اکثراً در صورت وجود ضايعات غيرطبيعي درمراحل خيلي ابتدايي موفق به کشف آن مي شوند و چه بسا که درمان يک توده سرطاني بسيار کوچک يا يک جراحي کوچک بدون برداشتن تمام پستان و لطمه خوردن به ظاهر بيمارو انجام وظايف مادري و غيره درمان سرطان پستان ممکن باشد .
درصورت مواجهه با موارد ذيل هر چه سريعتر به پزشک مراجعه کنيد :
-هر گونه ترشح
-هر گونه چروکيدگي يا گودرفتگي
-دانه پوستي يا حالت پوست پرتقال مانند در پوست
-تورفتگي يا مسطح شدن جديد نوک پستان يا تغيير زاويه آن
-تورم يا برآمدگي
-پوسته سفيد روي نوک پستان يا ماهک آن
-زخمي که بهبود نيافته است
-تغيير در يک خال سياه يا قهوه اي
يافته هاي اوليه :
وجود توده اي منفرد ،غيرحساس ، سخت و يا سفت با حدود نامشخص .
يافته هاي ثانويه :
به توکشيدگي پوست و يا نوک پستان ، تورم غدد لنفاوي زيربغل ، بزرگي پستان ، قرمزي .
يافته هاي تأخيري :
زخم ، تورم غدد لنفاوي ترقوه ، تورم بازو ، دست اندازي به استخوان ، ريه ، کبد ، ....
درمان :
۱ - برداشتن پستان ( ماستکتومي ) بعد ازعمل محل عمل را از نظر عفونت و ترشحات بررسي کند.
۲ - پرتودرماني : به مدت ۴ هفته مي باشد که آموزش مي دهيم از مالش ، پوشيدن لباسهاي تنگ ، گرما و صابونهاي عطري در دوره درمان پرهيز کند .
۳ - جراحي ترميمي
۴ - شيمي درماني : از عوارض شيمي درماني ؛ طاسي ، التهاب مخاط ،التهاب پوست ، اسهال ، خستگي ، ناخوشي ، کاهش وزن
آموزش ويژه جراحي :
قبل از عمل مهمترين نکته آگاهي دادن و حمايت کردن بيمار است . بعد از عمل بايد بيمار را در وضعيت نيمه نشسته قرار دهيم . عضو عمل شده براي جلوگيري از تورم بالاتر نگه داشته شود . در صورت وجود درد و ناراحتي از مسکن استفاده مي کنيم .
احتمال بروز عوارض مثل عفونت ، صدمه ، تورم لنفها ، اختلالات عصبي عروقي که بايد به بيمار آموزش دهيم از فعاليتهاي ورزشي شديد پرهيز کند . وزن خود را تنظيم کرده و از افزايش وزن خود جلوگيري کند ، رفتن به فيزيوتراپي را توصيه مي کنيم .
آموز ش بعد از ترخيص :
۱- موقع آشپزي مراقب سوختگي باشد .
۲ - پرهيز از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب
۳ - هر دارويي را با تجويز پزشک مصرف کند .
۴ - فشار خون در سمت مبتلا گرفته نشود .
۵ - از مواد شيميايي پرهيز کند .
۶- حرکات فعال بازو و شانه در طرف عمل شده بايستي بعد از چند روز اول بعد از عمل تشويق ترغيب گردد ..
شرح موضوع 
