راهنماي مصرف قرصهاي ضد بارداري
تقسيم بندي قرصهاي ضد حاملگي
1- پروژسترون(ميني پيل): در ايـن قـرصها تنها هورمون پـروژستـرون وجـود دارد- ويژه خانمهاي شيرده و يا مبتلا به فشار خون بالا مي باشد. خانمهاي شيرده مي بايست 6 هفته پس از زايمان شروع بمصرف اين قرصها كنند. بـسـته اين قرصها 28 عددي مي بـاشد. نحوه مصرف آنها روزي يك قــرص سر ساعت معين از روز نخست قاعدگي ميباشـد و پـس از اتـمـام بسـتـه مـصرف قرص بسته جديد بدون وقفه
آغـاز ميــگردد. در صورتي كه مصرف قرص كمتر از 3 ساعت از زمان مقرر فراموش گردد بلافاصله پس از يادآوري آن قرص مصرف و مابقي قرصها نيز طبق روال مصرف ميگردد اما هرگاه مصرف قرص بيش از 3 ساعت به تاخير افتاد بلافاصله پس از يادآوري قرص فراموش شده مصرف گرديده و تا يك هفته ميبايد از يك روش ضد بارداري ديگر استفاده نمود. اثر اين قرصها از قرصهاي تركيبي پايين تر ميباشد.
2- تركيبي: اين قرصها تركيبي از دو هورمون استروژن و پروژسترون ميباشد. اين قرصها خود به سه دسته تقسيم بندي ميگردند:
* منو فازيك(تك مرحله اي): ميزان هورمونهاي استروژن و پروژسترون در تمام قرصها يكسان ميباشد.ق رصهاي LD وHD در اين گروه قرار دارند.
* دي فازيك(دو مرحله اي): ميزان هورمونهاي استروژن و پروژسترون در دو مرحله تغيير ميكند.
* تري فازيك(سه مرحله اي): ميزان هورمونهاي استروژن و پروژسترون در سه مرحله به تدريج افزايش مي يابد.
بسته بندي قرصهاي تركيبي نيز دو گونه ميباشد:
1- بسته هاي 21 عددي: اين بسته ها حاوي 21 عدد قرص موثر ميباشد.
2- بسته هاي 28 عددي: اين بسته ها حاوي 28 عدد قرص بوده كه 21 عدد آن موثر بوده و 7 عدد آن را قرصهاي خنثي تشكيل ميدهند. 7 قرص آخر تنها براي كمك به حافظه مصرف كننده ميباشد.
نحوه مصرف قرصهاي LD و HD
قرصهاي LD كرم رنگ بوده و دوز پايين دارند.
قرصهاي HD سفيد رنگ بوده و دوز بالا دارند.
نحوه مصرف: از روز 5 قاعدگي مصرف قرصها آغاز ميگردد (خواه خونريزي قطع و يا ادامه داشته باشد). 21 روز قرصها سر ساعت معين مصرف گرديده و پس از اتمام بسته يك هفته (7 روز) مصرف قرص قطع گرديده و از روز هشتم مصرف بسته جديد قرص آغاز ميگردد. (خواه خونريزي قطع و يا ادامه داشته باشد)
در صورت فراموشي مصرف قرص:
1- هرگاه مصرف يك قرص فراموش گردد: به محض يادآوري قرص را مصرف كرده و قرصهاي بعدي را نيز در زمان مقرر مصرف كنيد.
2- هرگاه مصرف دو قرص متوالي فراموش گردد: به محض يادآوري 2 قرص را همزمان مصرف كرده و 2 قرص ديگر را همزمان روز بعد مصرف كنيد.مابقي قرصها را در زمان مقرر مصرف كنيد.تا يك هفته نيز از يك روش ديگر پيشگيري از بارداري استفاده كنيد.
3- هرگاه مصرف 3 قرص متوالي فراموش گردد: در اين صورت مابقي بسته قرص را بدور انداخته و همان روز مصرف قرصهاي بسته جديدي را آغاز كنيد. تا يك هفته نيز از يك روش ديگر پيشگيري از بارداري استفاده كنيد.
* معمولا پس از دو هفته از مصرف قرصهاي LD وHD ديگر حاملگي صورت نخواهد گرفت اما بهتر است ماه نخست مصرف اينگونه قرصها از يك روش ديگر پيشگيري از بارداري استفاده كنيد.
نحوه مصرف قرصهاي سه مرحله اي
* بسته اين قرصها از 6 قرص نارنجي رنگ،5 قرص زرد رنگ و 10 قرص سفيد رنگ تشكيل شده است.
نحوه مصرف: از روز نخست قاعدگي مصرف قرصها آغاز ميگردد و هر روز سر ساعت معين قرصها مصرف گرديده پس از اتمام بسته يك هفته مصرف قرص قطع گرديده و از روز هشتم مصرف قرصهاي بسته جديد آغاز ميگردد.
در صورت فراموشي مصرف قرص:
1-هرگاه كمتر از 12 ساعت از زمان مقرر مصرف قرص گذشته باشد: قرص فراموش شده را مصرف كرده و بقيه قرصها را در زمان مقرر بخوريد.
2- هرگاه بيشتر از 12 ساعت از زمان مقرر مصرف قرص گذشته باشد: قرص فراموش شده را نخورده و مابقي قرصها را در زمان مقرر بخوريد. تا تمام شدن بسته نيز از يك روش ديگر جلوگيري از حاملگي استفاده گردد.
* هرگاه براي بار نخست از اين قرصها استفاده ميكنيد در ماه اول از يك روش ديگر جلوگيري استفاده كنيد.
نكات مهم:
1-براي كاهش حالت تهوع ناشي از مصرف اينگونه قرصها بهتر است آنها را پس از غذا مصرف كنيد.
2-مصرف قرصها بايد هر روز در يك ساعت معين انجام گيرد.
3-هر گاه قرصها را بطور مرتب مصرف گرديد و يك دوره قاعدگي براي شما اتفاق نيفتاد نگران نباشيد اما اگر دو بار پياپي قاعده نشديد به پزشك مراجعه كنيد.
4-در مواردي اثر قرصهاي خوراكي جلوگيري از بارداري كاهش يافته و بايد از يك روش مكمل ديگر جلوگيري از بارداري استفاده گردد اين موارد شامل:
* تداخل دارويي: مصرف آنتي بيوتيكها (مانند آمپي سيلين، پنسيلين، تترا سايكلين)،ق رصهاي آرامبخش (مانند ديازپام)، قرصهاي ضد سل، قرصهاي ضد تشنج، قرصهاي ضد انعقاد خون اثربخشي قرصهاي ضد بارداري را كاهش ميدهند.
* اسهال و استفراغ شديد نيز اثر بخشي قرصها را كاهش ميدهد و بايد از روش ديگر جلوگيري از بارداري استفاده گردد.
5- آزمايش نمونه از دهانه رحم (پاپ اسمير) در آغاز مصرف قرصهاي ضد بارداري و هر ساله براي خانمها ضروري ميباشد.
6-قدرت بارداري معمولا پس از 3 ماه از قطع قرصهاي ضد بارداري باز ميگردد. (اين زمان در افراد مختلف از يك ماه تا 6 ماه متغير ميباشد)
روش اورژانس جلوگيري از بارداري
هرگاه احتمال حاملگي ناخواسته در شما وجود دارد شما ميتوانيد تنها ظرف 72 ساعت از حاملگي جلوگيري كنيد:
1- روش نخست: 4 عدد قرص LD همزمان و سپس 12 ساعت بعد 4 قرص ديگر مصرف گردد.
2- روش دوم: 2 قرص HD همزمان و سپس 12 ساعت بعد 2 قرص ديگر مصرف گردد.
*بخاطر داشته باشيد از اين روش بيش از يك بار در هر سيكل قاعدگي نبايد استفاده گردد.
* همچنين مصرف اورژانسي اينگونه قرصها تعادل هورمونها را بشدت برهم زده و حالت تهوع شديدي در فرد پديد مي آورد.
تقسيم بندي قرصهاي ضد حاملگي
1- پروژسترون(ميني پيل): در ايـن قـرصها تنها هورمون پـروژستـرون وجـود دارد- ويژه خانمهاي شيرده و يا مبتلا به فشار خون بالا مي باشد. خانمهاي شيرده مي بايست 6 هفته پس از زايمان شروع بمصرف اين قرصها كنند. بـسـته اين قرصها 28 عددي مي بـاشد. نحوه مصرف آنها روزي يك قــرص سر ساعت معين از روز نخست قاعدگي ميباشـد و پـس از اتـمـام بسـتـه مـصرف قرص بسته جديد بدون وقفه
آغـاز ميــگردد. در صورتي كه مصرف قرص كمتر از 3 ساعت از زمان مقرر فراموش گردد بلافاصله پس از يادآوري آن قرص مصرف و مابقي قرصها نيز طبق روال مصرف ميگردد اما هرگاه مصرف قرص بيش از 3 ساعت به تاخير افتاد بلافاصله پس از يادآوري قرص فراموش شده مصرف گرديده و تا يك هفته ميبايد از يك روش ضد بارداري ديگر استفاده نمود. اثر اين قرصها از قرصهاي تركيبي پايين تر ميباشد.
2- تركيبي: اين قرصها تركيبي از دو هورمون استروژن و پروژسترون ميباشد. اين قرصها خود به سه دسته تقسيم بندي ميگردند:
* منو فازيك(تك مرحله اي): ميزان هورمونهاي استروژن و پروژسترون در تمام قرصها يكسان ميباشد.ق رصهاي LD وHD در اين گروه قرار دارند.
* دي فازيك(دو مرحله اي): ميزان هورمونهاي استروژن و پروژسترون در دو مرحله تغيير ميكند.
* تري فازيك(سه مرحله اي): ميزان هورمونهاي استروژن و پروژسترون در سه مرحله به تدريج افزايش مي يابد.
بسته بندي قرصهاي تركيبي نيز دو گونه ميباشد:
1- بسته هاي 21 عددي: اين بسته ها حاوي 21 عدد قرص موثر ميباشد.
2- بسته هاي 28 عددي: اين بسته ها حاوي 28 عدد قرص بوده كه 21 عدد آن موثر بوده و 7 عدد آن را قرصهاي خنثي تشكيل ميدهند. 7 قرص آخر تنها براي كمك به حافظه مصرف كننده ميباشد.
نحوه مصرف قرصهاي LD و HD
قرصهاي LD كرم رنگ بوده و دوز پايين دارند.
قرصهاي HD سفيد رنگ بوده و دوز بالا دارند.
نحوه مصرف: از روز 5 قاعدگي مصرف قرصها آغاز ميگردد (خواه خونريزي قطع و يا ادامه داشته باشد). 21 روز قرصها سر ساعت معين مصرف گرديده و پس از اتمام بسته يك هفته (7 روز) مصرف قرص قطع گرديده و از روز هشتم مصرف بسته جديد قرص آغاز ميگردد. (خواه خونريزي قطع و يا ادامه داشته باشد)
در صورت فراموشي مصرف قرص:
1- هرگاه مصرف يك قرص فراموش گردد: به محض يادآوري قرص را مصرف كرده و قرصهاي بعدي را نيز در زمان مقرر مصرف كنيد.
2- هرگاه مصرف دو قرص متوالي فراموش گردد: به محض يادآوري 2 قرص را همزمان مصرف كرده و 2 قرص ديگر را همزمان روز بعد مصرف كنيد.مابقي قرصها را در زمان مقرر مصرف كنيد.تا يك هفته نيز از يك روش ديگر پيشگيري از بارداري استفاده كنيد.
3- هرگاه مصرف 3 قرص متوالي فراموش گردد: در اين صورت مابقي بسته قرص را بدور انداخته و همان روز مصرف قرصهاي بسته جديدي را آغاز كنيد. تا يك هفته نيز از يك روش ديگر پيشگيري از بارداري استفاده كنيد.
* معمولا پس از دو هفته از مصرف قرصهاي LD وHD ديگر حاملگي صورت نخواهد گرفت اما بهتر است ماه نخست مصرف اينگونه قرصها از يك روش ديگر پيشگيري از بارداري استفاده كنيد.
نحوه مصرف قرصهاي سه مرحله اي
* بسته اين قرصها از 6 قرص نارنجي رنگ،5 قرص زرد رنگ و 10 قرص سفيد رنگ تشكيل شده است.
نحوه مصرف: از روز نخست قاعدگي مصرف قرصها آغاز ميگردد و هر روز سر ساعت معين قرصها مصرف گرديده پس از اتمام بسته يك هفته مصرف قرص قطع گرديده و از روز هشتم مصرف قرصهاي بسته جديد آغاز ميگردد.
در صورت فراموشي مصرف قرص:
1-هرگاه كمتر از 12 ساعت از زمان مقرر مصرف قرص گذشته باشد: قرص فراموش شده را مصرف كرده و بقيه قرصها را در زمان مقرر بخوريد.
2- هرگاه بيشتر از 12 ساعت از زمان مقرر مصرف قرص گذشته باشد: قرص فراموش شده را نخورده و مابقي قرصها را در زمان مقرر بخوريد. تا تمام شدن بسته نيز از يك روش ديگر جلوگيري از حاملگي استفاده گردد.
* هرگاه براي بار نخست از اين قرصها استفاده ميكنيد در ماه اول از يك روش ديگر جلوگيري استفاده كنيد.
نكات مهم:
1-براي كاهش حالت تهوع ناشي از مصرف اينگونه قرصها بهتر است آنها را پس از غذا مصرف كنيد.
2-مصرف قرصها بايد هر روز در يك ساعت معين انجام گيرد.
3-هر گاه قرصها را بطور مرتب مصرف گرديد و يك دوره قاعدگي براي شما اتفاق نيفتاد نگران نباشيد اما اگر دو بار پياپي قاعده نشديد به پزشك مراجعه كنيد.
4-در مواردي اثر قرصهاي خوراكي جلوگيري از بارداري كاهش يافته و بايد از يك روش مكمل ديگر جلوگيري از بارداري استفاده گردد اين موارد شامل:
* تداخل دارويي: مصرف آنتي بيوتيكها (مانند آمپي سيلين، پنسيلين، تترا سايكلين)،ق رصهاي آرامبخش (مانند ديازپام)، قرصهاي ضد سل، قرصهاي ضد تشنج، قرصهاي ضد انعقاد خون اثربخشي قرصهاي ضد بارداري را كاهش ميدهند.
* اسهال و استفراغ شديد نيز اثر بخشي قرصها را كاهش ميدهد و بايد از روش ديگر جلوگيري از بارداري استفاده گردد.
5- آزمايش نمونه از دهانه رحم (پاپ اسمير) در آغاز مصرف قرصهاي ضد بارداري و هر ساله براي خانمها ضروري ميباشد.
6-قدرت بارداري معمولا پس از 3 ماه از قطع قرصهاي ضد بارداري باز ميگردد. (اين زمان در افراد مختلف از يك ماه تا 6 ماه متغير ميباشد)
روش اورژانس جلوگيري از بارداري
هرگاه احتمال حاملگي ناخواسته در شما وجود دارد شما ميتوانيد تنها ظرف 72 ساعت از حاملگي جلوگيري كنيد:
1- روش نخست: 4 عدد قرص LD همزمان و سپس 12 ساعت بعد 4 قرص ديگر مصرف گردد.
2- روش دوم: 2 قرص HD همزمان و سپس 12 ساعت بعد 2 قرص ديگر مصرف گردد.
*بخاطر داشته باشيد از اين روش بيش از يك بار در هر سيكل قاعدگي نبايد استفاده گردد.
* همچنين مصرف اورژانسي اينگونه قرصها تعادل هورمونها را بشدت برهم زده و حالت تهوع شديدي در فرد پديد مي آورد.
شرح موضوع 
