خواص دارویی و درمانی عسل

عَسَل یا اَنگَبین ماده ای شیرین و ویسکوزیست که توسط زنبورعسل از نکتار گلها ساخته می شود. عسل مهمترین منبع مواد قندی شناخته شده، که ۱۵ نوع قند دارد که مهمترین آنها فروکتوز، گلوکز، و ساکاروز می باشد. در مجموع یک کیلوگرم عسل ۳۲۵۰ کالری حرارت و انر‍‍‍‍‍ژی می دهد.عسل به لحاظ داشتن برخی مواد تخمیری در تبادلات غذایی و کمک به هضم غذا در میان خوراکی ها بالاترین مرتبه را دارد، از این دسته مواد می توان به آمیلاز، اینورتاز، کاتالاز و پر اکسیداز اشاره کرد،همچنین عسل دارای ویتامین های بسیاری از جمله ویتامین های B2 ،B5 ،B6، نیاسین، پریدوکسین و ویتامین های C ،K ،E ،A می باشد.هر چند میزان این ویتامین ها در عسل زیاد نیست ولی کافی و مفید می باشد .عسل دارای انواع پروتئین، اسید های امینه، اسید های آلی مثل اسید فرمیک و مشتقات کلروفیل و مقداری آنزیم و رایحه های معطر می باشد.املاح معدنی در عسل فراوانند از جمله کلسیم ، پتاسیم، سدیم، منگنز، آهن، کلر، فسفر، گوگرد و ید.نیز بسیاری از پژوهشگران تاکید دارند که عسل حاوی عوامل قوی ضد میکروب و نیز حاوی هورمون های نباتی و هورمون هایی از مشتقات استروژن می باشد. دو ویژگی مهم عسل آنکه این ماده ی طبیعی به شرط آنکه دور از رطوبت باشد در مدت طولانی فاسد نمی شود و دوم آنکه فقط در صورتی ارزش غذایی خود را از دست می دهد که بیش از 60 درجه حرارت ببیند.


خواص دارویی و درمانی عسل
در باب خواص درمانی عسل نکات بسیاری وجود دارد،از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: 1.عسل در جلوگیری از پوسیدگی دندان:پوسیدگی دندان امریست شایع به خصوص در افرادی که از شیرینی های مصنوعی استفاده می کنند اما در تحقیقات دو تن از محققان به نام های وسبورن ونوزیسکین وست این نتیجه حاصل شد که افرادی که از عسل استفاده می کنند(روزانه 70 گرم)به پوسیدگی دندن مبتلا نشده اند.علاوه بر اینکه عسل قندی طبیعی ست،خاصیت ضد میکروبی آن نیز در پیشگیری از پوسیدگی مؤثر است وهمچنین در رشد استخوانها و درمان نرمی استخوان و تقویت لثه بسیار سودمند می باشد.اگر عسل با ذغال طبی مخلوط شود باعث سفیدی و براقی دندان ها می شود. 2.عسل در طب کودکان:مصرف عسل در کودکان میتواند باعث افزایش وزن آنها شده و حال عمومی کودک را بهبود بخشد،نیز نیاز کودک به ویتامین B6 را پاسخ می گوید.البته به علت احتمال ایجاد واکنش های حساسیتی استفاده از عسل برای کودکان تا زیر 2 سال ممنوع است. 3.عسل و بیماری های پوستی:در گذشته درمان زخم های کهنه و چرکی با عسل متداول بوده است،هم اکنون نیز این ماده برای درمان زخم های پوستی مزمن کاربرد دارد، رشد میکروب ها را متوقف کرده و پوست و اعصاب را تغذیه می نماید.عسل برای درمان زخم سپتیک از ساولون بهتر عمل کرده و در درمان عفونت های پوستی بهبود سریع تری نسبت به پماد آمپی سیلین نشان داده است،عسل ضد کاندیدا و تریکوفیتون منتاگروفیتیس است و در درمان عفونت های پوستی ناشی از این دو بسیار مؤثر است.نیز این ماده به علت ساز و کار رطوبت گیری خود، موجب کاهش ادم زخم شده، در تسریع فرایند التیام مفید است. وجود ماده ی اینهیبین که خاصیت ضد باکتریایی دارد،احتمالا از طریق از بین بردن باکتری های زخم های بستر موجب تسریع التیام آنها می شود. 4.عسل و بیماری های گوارشی:عسل به علت داشتن بعضی آنزیم ها به هضم غذ کمک میکند، مثل: لیپازٍ، آمیلاز، ساکاراز و... عسل از شدت هیپر اسیدیته ی معده می کاهد و می تواند در افراد مبتلا به ترش کردن یا رفلاکس مؤثر باشد،برای زخم معده و التهاب آن نیز مفید است. از سایر مصارف درمانی عسل می توان به اثرات کمک درمانی در بیماری سل، التهاب ریه، آسم و ذات الریه اشاره کرد، همچنین میتوان از اثرات کمکی آن در انواع زخم و التهاب های قرینه و سوزشهای چشم نام برد. عسل در درمان بیماری های زنان و زایمان، بیماریهای قلبی، بیماریهای کلیوی و بیماریهای اعصاب نقش به سزایی داشته است، نیز در درمان بیماریهای خونی مفید بوده، گلبولهای قرمز و هموگلوبین را افزایش میدهد و خاصیت ضد خون ریزی دارد، از این رو میتواند نقص ویتامین ک بدن را جبران کند. صحبت از اثرات درمانی عسل مجال بیشتری لازم دارد ما در اینجا به بعضی اثرات آن اشاره کردیم.


اطلاعات تکمیلی


عسل یک واژه عربی است که به فارسی آن را انگبین می گویند که عبارت است از ماده شیرینی که توسط زنبوران عسل از شهد گلهای گیاهان جمع آوری شده و پس از تغییرات لازم در سلول های مومی شانه های کندو ذخیره می گردد.

عسل یکی از هدیه های ارزنده و پر ارزش طبیعت می باشد که در قرآن از آن به عنوان فیه شفا للناس ( شفای مردم در آن است ) یاد می کند.

عسل یک محصول غذایی مفید و یک اکسیر پر ارزش است که قرن ها پیش به عنوان عالی ترین و مقوی ترین غذا ها شناخته شده و به واسطه ویژگی های شفا بخش خود به عنوان دارو در درمان اکثر بیماری ها در بین تمام ملل کاربرد داشته است.

تعریف جامع تر از عسل در سال 1906 در آمریکا ارائه شد که عبارت است از ترشح مواد قندی درختان و شهد گل گیاهان که توسط زنبوران عسل جمع آوری و تغییرات یافته و درون سلول های قاب ذخیره می شود .

موریس مترلینگ در مورد عسل گفته : همین امروز اگر زنبور عسل از بین برود هزاران نوع از گیاهان از بین خواهد رفت و از کجا معلوم که تمدن، از بین نرود .

ترکیبات :

فروکتوز1-38/2%

گلوکز 2-31/0%

آب 3-17/1%

مالتوز Maltose 4- 7/2

Carbohydrates 5- 4/2

ساکروز % 6-1/5

املاح معدنی ، ویتامین ، آنزیم 7- 0/5% Minerals – Vitamins – Enzymes

اگر نگاهی اجمالی به ترکیبات عسل بیندازیم مشاهده می کنیم که هر آنچه مورد نیاز بدن انسان است در عسل وجود دارد ، ترکیبات عسل بسته به نوع تغذیه زنبور عسل بدین معنی که از چه گلی یا گلهایی استفاده کرده متفاوت است . یعنی عسل تولیدی بسته به این که زنبور ، از چه گیاهی استفاده کرده گوناگون است و ما از همین خاصیت به این تفکر رسیده ایم .