چگونگي مصرف دارو در دوران بارداري.

*براي آنكه جنين رشد خوب و سالمي داشته باشد، مادران باردار بايد در نحوه استفاده از قرص و داروها دقت داشته باشند.


پزشكان تحت شرايط و بنا به وضعيت جسمي داروهايي را براي زنان باردار تجويز مي كنند كه در اين راستا مصرف و پرهيز خودسرانه از داروها را بايد كنار گذاشت و فقط به توصيه هاي پزشك متخصص عمل كرد.

---

دكتر شهلا چايچيان، متخصص زنان و زايمان و عضو هيات علمي دانشگاه در اين باره مي گويد: ‹‹مصرف دارو در بين زنان باردار بايد تحت شرايط خاصي باشد، ولي نبايد مصرف تمامي داروها را نفي كنيم و بگوييم هيچ دارويي در اين زمان نبايد مصرف شود.›› به گفته وي، گاهي هم مصرف دسته اي از داروها قبل از بارداري مانع بروز برخي ناهنجاري ها در جنين مي شود، مثلا مصرف اسيد فوليك 4 ماه قبل از بارداري، نه تنها لازم است بلكه باعث مي شود مادر با فقر آهن و عوارض آن مواجه نشود و از احتمال بيماري هاي ‹‹نقص لوله هاي عصبي›› كه جزو ناهنجاري هاي جنين است، جلوگيري به عمل آيد. اين عضو هيات علمي دانشگاه در خصوص مصرف ويتامين در اين دوران مي افزايد: مصرف ويتامين ها و املاح در ماه هاي بارداري متفاوت است و پزشك متخصص تصميم به تجويز و نحوه مصرف مي گيرد. اين متخصص زنان و زايمان اظهار مي كند: گاهي اوقات بر اساس نوع بيماري، پزشك داروهاي مختلفي را براي زن باردار تجويز مي كند كه متاسفانه عده اي از آنها با نظر خواهي از اطرافيان خود، خودسرانه داروي خود را قطع مي كنند، در صورتي كه امروزه ثابت شده برخي از داروها به كاهش و حتي عدم سقط جنين كمك مي كند.


مصرف آنتي بيوتيك ها در بارداري

دسته ديگري از داروها كه در اين دوران استفاده مي شوند ‹‹آنتي بيوتيك ها›› هستند. دكتر چايچيان مي گويد: اين كه انواع مختلفي از آنتي بيوتيك ها مي توانند طي زمان هاي مختلف بارداري، جنين را دچار عوارض خفيف و شديد كند، امري اجتناب ناپذير است ولي در بسياري از موارد، براي درمان عفونت ها، چاره اي جز تجويز آنتي بيوتيك به زن باردار نيست.
وي در ادامه يادآور مي شود: تحقيقات نشان مي دهد عفونت هاي لثه و دندان در زنان باردار، باعث بروز زايمان زود رس، پارگي زودرس كيسه آب و عوارض خطرناك ديگري براي جنين و مادر مي شود. در صورتي كه مي توان عفونت لثه را با دوره كوتاهي از آنتي بيوتيك درمان كرد. بنابراين، اصرار به عدم مصرف دارو در اين دوران امري بيهوده تلقي مي شود.
‹‹گاهي به دليل تهوع هاي شديد، پزشك مجبور به تجويز دارو جهت جلوگيري از برخي مشكلات در خون مي شود››، اين متخصصص يادآور مي شود: مادران بايد در نظر داشته باشند كه به هنگام بروز بيماري در اين ايام، پزشك معالج خود را از ‹‹هفته بارداري›› مطلع سازند تا مشكلي براي وي و جنين به وجود نيايد.

وي خفيف ترين عوارض مصرف آنتي بيوتيك در زن باردار را ايجاد آلرژي به اين دارو در آينده كودك عنوان مي كند و يادآور مي شود، برخي از آنتي بيوتيك ها همانند ‹‹تتراسايكلين›› نيز مي تواند جوانه هاي دندان جنين را تيره كند پس بهتر است تا آنجا كه ممكن است از تجويز اين دارو خودداري شود و البته مادراني كه داراي بيماري هاي خوني هستند، نبايد از آنتي بيوتيك ‹‹سولفاميد›› استفاده كنند، كه مطمئنا پزشك معالج اين جوانب را مد نظر خواهد داشت.


شيمي درماني و بارداري

برخي اوقات، زن باردار مجبور به استفاده از داروهاي شيمي درماني مي شود چرا كه با عدم مصرف اين دارو، مادر از دست خواهد رفت. دكتر چايچيان با اشاره به اين مطلب مي گويد: از آنجايي كه سلامت جنين، نهفته در سلامت مادر است، بهتر است در اين شرايط به توصيه هاي پزشك اهميت بيشتري داد.


مسكن ها

شايع ترين مصرف مسكن ها در دوران بارداري، استامینوفن است كه طبق تحقيقات صورت گرفته، تاكنون عارضه اي از آن در انسان گزارش نشده است.
وي اشاره مي كند: گاهي دردهاي شديد، عوارض بيشتري نسبت به مصرف مسكن ها در پي خواهد داشت. در بزخي موارد حاد، اگر زني دچار ميوم رحمي (غده خوش خيم) باشد، طبق نظر پزشك، بيمار مي تواند از استامینوفن كديين استفاده كند.

وي در ادامه مي افزايد: گاهي شاهد آن هستيم كه مصرف بي رويه برخي از ويتامين ها در دوران بارداري داراي اثرات سويي هستند. بنابراين مادران بايد توجه داشته باشند كه با مصرف بي رويه ويتامين، خود و جنين خود را به دردسر نياندازند.
به گفته وي پزشك مي تواند با تجويز قرص اسيد فوليك، آهن و دادن يك رژيم غذايي مناسب، بيمار خود را تحت كنترل داشته باشد. در غير اين صورت و مشاهده كمبود برخي از ويتامين ها و املاح، پزشك معالج اقدام به تجويز ‹‹ ويتامين هاي مخصوص حاملگي›› مي كند.


مادران فست فودي

آمارها نشان مي دهند كه اين روزها به دليل اشتغال مادران، اغلب آنها از تغذيه صحيحي پيروي نمي كنند و جاي ميوه وسبزي در وعده هاي غذايي آنها خالي است. پزشكان با علم به اين حقيقت، اقدام به تجويز برخي از داروهاي مكمل براي آنها مي كنند.

ولي بايد توجه داشت كه مصرف غذاهاي حاضري(فست فود) به جز چاقي مادر و جنين، هيچ ثمري را به همراه نخواهد داشت و سكته هاي زودرس و ديابت را مي توان از عوارض مادر و جنين چاق محسوب كرد و حتي گزارش شده است، دختراني كه در دوران حاملگي مادران خود، دچار چاقي بوده اند، بعدها در آينده بيشتر از سايرين به سرطان پستان دچار شده اند.

دكتر چايچيان در پايان خاطر نشان مي كند: بيماران تيروييدي بايد آگاه باشند كه مصرف دارو طي دوران بارداري يكي از ملزومات آنها است، چرا كه ممكن است قطع دارو در اين مرحله به قلب و چشم مادر صدمه وارد كند و يا  احتمال زايمان زود رس را در آنها بيشتر كند.



منبع: گروه سلامت سيمرغ