مهارت ارتباط غیر کلامی
ارتباط به معنی انتقال اطلاعات از یک فرد به فرد دیگر است. بیش ترمردم، حدود 75 درصد زمان بیداری خود را صرف برقراری ارتباط، تبادلاطلاعات، افکار و عقاید با دیگران می کنند. ارتباط کلامی، در قالب زبان وکلمات انجام می شود در حالی که ارتباط غیر کلامی، این گونه نیست و بیشترین ارتباط ما با دیگران، از این طریق است.
ارتباط غیر کلامیشامل اشاره ها، تماس چشمی، لحن صدا و حرکت بدن می باشد. گاهی نوع پوشش وسکوت اختیار کردن نیز جزو ارتباط غیرکلامی به شمار می رود. در یک ارتباط ،پیام ها به دو طریق کلامی و غیر کلامی ارسال می شود. اگر بین کلمات اداشده و حرکات بدن گوینده تضاد وجود داشته باشد، گیرنده پیام، بیش تر بهحرکات بدن و اشاره های غیر کلامی اعتماد می کند.
«جی. دیلیو پورتر » ارتباط غیرکلامی را در چهار گروه تقسیم بندی می کند:
جسمی: ارتباط فردی شامل اشاره های چهره ای، لحن صدا، بو و حرکات بدن
هنرشناسی: ارتباط از طریق موسیقی، بازیگری، نقاشی و مجسمه سازی
علائم: شامل پرچم ها، شلیک توپ به پاس احترام، آژیر و سوت زدن
نمادها: به کارگیری آداب و رسوم مذهبی، شأن و منزلت و جایگاه اجتماعی
آگاهی از ارتباط غیرکلامی، برای مدیران به عنوان رهبران سازمانی، به دو دلیل اهمیت دارد:
مدیربه عنوان رهبر گروه برای انجام بهتر وظایف، باید با کارکنان ارتباط موثریداشته باشد اگر اشاره های غیرکلامی کارکنان از سوی مدیر به خوبی تفسیرشود، می تواند به آن ها پاسخی مناسب بدهد.
طرز تلقی، نگرش واحساسات کارکنان، از طریق ارتباط غیرکلامی ارسال می شود بعضی از نیازهایفردی مانند رشد، قدرشناسی، موفقیت و تشویق، باید در سازمان ارضاء شود کهلازمه این کار، شناخت و درک این نیازها از سوی مدیران و از طریق ارتباطغیرکلامی است. اگر کارکنان سازمان درک درستی از اشاره های غیرکلامی داشتهباشند، سازمان، شانس موفقیت بیش تری دارد.
مطالعات نشان داده است که ارتباط غیرکلامی، اطلاعات لازم را برای مدیران وکارکنان فراهم می سازد یافته های این پژوهش دارای دو جنبه قابل بررسی میباشد:
الف) ویژگی های ثابت
- فاصله:فاصله ای که یک نفر با دیگری رعایت می کند، غالباً یک پیام غیرکلامی رامنتقل می کند در بعضی از فرهنگ ها این فاصله، نشان دهنده نوعی علاقه استدر حالی که گاهی می تواند ناشی از منزلت اجتماعی تلقی گردد.
- طرز قرار گرفتن:بسیاری از افراد به روش های مختلفی مانند چهره به چهره، پهلو به پهلو یاحتی پشت به پشت دیگران قرار می گیرند برای مثال افراد معاشرتی، به طورمعمول پهلو به پهلو و افراد رقابت جو، چهره به چهره دیگران قرار می گیرند.
- حالت اندامی: بعضیافراد ممکن است روی صندلی، صاف بنشینند یا لم بدهند یا هنگام تعامل بادیگران، بایستند. این ها عواملی است که باعث انتقال پیام می شود.
- تماس جسمی:دست دادن، دست به شانه کسی زدن، هل دادن یا دست کسی را محکم گرفتن، همه میتوانند انتقال دهنده ی پیام ناشی از صمیمیمت و احساس محبت یا برعکس، نفرتو بی تفاوتی باشند.
ب) ویژگی های متغیر و پویا
- بیان چهره ای:لبخند، اخم، ابروی بالا رفته، خمیازه کشیدن و پوزخند زدن، همه انتقالدهنده اطلاعات هستند. بیان چهره ای به طور معمول به هنگام ارتباط و باتوجه به واکنش شنونده، تغییر می کند و در فرهنگ های مختلف، می تواند معانیمشترکی داشته باشد.
- حرکات و اشارات: یکی از مهمترین حرکات و اشارات، مربوط به دست هاست که هنگام حرف زدن، کمتر به آنتوجه می شود. بعضی از حرکات و اشارات مانند گره کردن مشت، دارای معانیجهانی است در حالی که سایر اشارات و حرکات در فرهنگ های مختلف، دارایمعانی مختلفی می باشند.
- نگاه کردن: یکی از ویژگی های مهم در ارتباطاتاجتماعی، تماس چشمی است. نگاه کردن می تواند انتقال دهنده هیجاناتی مانندمحبت یا نفرت، علاقه یا بی تفاوت باشد.
روش های غیر زبانی
ویژگیهای ثابت و متغیر ارتباط غیرکلامی می توانند اطلاعات مهمی را از فرستندهبه گیرنده ی پیام منتقل کنند. اکنون نگاهی به روش های غیرزبانی انتقالپیام می اندازیم:
- زبان بدن: بهترین روش برایدسترسی به توان مدیریتی، فقط گوش دادن به حرف های کارکنان نیست. بلکهمشاهده حرکات است که کارکنان هنگام حرف زدن انجام می دهند.
- بیان چهره ای:به طور معمول از بیان چهره ای، برای انتقال هیجان ها استفاده می کنیم.چهره می تواند نگرش و طرز تلقی گوینده باشد. محققان معتقدند که بیان چهرهای، بهتر از هر عاملی می تواند وضعیت هیجانی ما را توصیف کند به عنوانمثال حالت چشمان می تواند شادی، غمگینی و یا حیرت ما را بیان کند و با یکلبخند و تبسم می تواند صمیمیت، علاقه و محبت را نشان دهد. پایین بودنچهره، ابروها و پیشانی چروک شده می تواند ناشی از خشم باشد.
- تماس چشمی: یکیاز قوی ترین ارتباطات غیرکلامی، تماس چشمی مستقیم است. در سازمان ها بهطور معمول تماس چشمی مدیران در مقایسه با کارکنان، طولانی تر است. نگاهمستقیم گوینده، نشان دهنده صفا، صداقت و احساس اعتماد او به شنونده است.نگاه کردن به پایین، حاکی از فروتنی و چرخاندن چشمان به بالا، ناشی ازخستگی گوینده است.
- فضای شخصی: فضای شخصی همانند یک حباب است که بینشما و دیگران فاصله می اندازد. این فضا، قلمروی غیرمشهود است و وقتی آشکارمی شود که کسی تلاش کند وارد آن شود هر چه مقام شما در سازمان بالاترباشد، فضای بهتر و بیش تری خواهید داشت، از قلمروتان بهتر محافظت خواهیدکرد و به سادگی می توانید به قلمرو مرئوسین وارد شوید.
- زبان آوایی: یافتههای محققان نشان می دهد که لحن، طنین و کیفیت صدا و سرعت کلمات ادا شده میتواند هیجان ها را بدون توجه به محتوای پیام انتقال دهد. لحن صدا علاوه برانتقال پیام می تواند به عنوان مکمل پیام عمل نماید به عنوان یک ارتباط گرباید نسبت به تأثیر لحن، طنین و کیفیت صدای تان بر تفسیر پیام از سویشنونده توجه کنید.
- سکوت و زمان: سکوت می تواندتأثیر مثبت و منفی بر فرآیند ارتباطات داشته و بر تحکیم یا قطع روابط، اثرگذار باشد. سکوت می تواند باعث بروز تنش و اضطراب شده یا برعکس به حفظآرامش گوینده کمک کند. سکوت می تواند نشانه علاقه یا بی علاقگی، موافقت یامحافظت باشد.
زمان نیز می تواند نشان دهنده جایگاه و منزلت اجتماعیو سازمانی باشد در یک سازمان سالم، مدیر و کارکنانش برای برقراری ارتباط واحترام متقابل به یکدیگر، زمان را رعایت می کنند.
نتیجه گیری
بدونتوجه به این که در سازمان، دارای چه مقام و سمتی می باشید، باید حساسیتتان را به ارتباط غیرکلامی بهبود دهید. سازمان ها باید به اشارات غیرکلامیکارکنان، پاسخ مناسب دهند و مهارت خودشان را در این حوزه تقویت کنند.البته شما باید همیشه در طول زندگی، با ارتباطات غیرکلامی آشنا باشید امابه راستی چه قدر به این موضوع توجه دارید؟
منبع: ماهنامه شادکامی و موفقیت، شماره 66
به نقل از تبیان
ارتباط به معنی انتقال اطلاعات از یک فرد به فرد دیگر است. بیش ترمردم، حدود 75 درصد زمان بیداری خود را صرف برقراری ارتباط، تبادلاطلاعات، افکار و عقاید با دیگران می کنند. ارتباط کلامی، در قالب زبان وکلمات انجام می شود در حالی که ارتباط غیر کلامی، این گونه نیست و بیشترین ارتباط ما با دیگران، از این طریق است.
ارتباط غیر کلامیشامل اشاره ها، تماس چشمی، لحن صدا و حرکت بدن می باشد. گاهی نوع پوشش وسکوت اختیار کردن نیز جزو ارتباط غیرکلامی به شمار می رود. در یک ارتباط ،پیام ها به دو طریق کلامی و غیر کلامی ارسال می شود. اگر بین کلمات اداشده و حرکات بدن گوینده تضاد وجود داشته باشد، گیرنده پیام، بیش تر بهحرکات بدن و اشاره های غیر کلامی اعتماد می کند.
«جی. دیلیو پورتر » ارتباط غیرکلامی را در چهار گروه تقسیم بندی می کند:
جسمی: ارتباط فردی شامل اشاره های چهره ای، لحن صدا، بو و حرکات بدن
هنرشناسی: ارتباط از طریق موسیقی، بازیگری، نقاشی و مجسمه سازی
علائم: شامل پرچم ها، شلیک توپ به پاس احترام، آژیر و سوت زدن
نمادها: به کارگیری آداب و رسوم مذهبی، شأن و منزلت و جایگاه اجتماعی
آگاهی از ارتباط غیرکلامی، برای مدیران به عنوان رهبران سازمانی، به دو دلیل اهمیت دارد:
مدیربه عنوان رهبر گروه برای انجام بهتر وظایف، باید با کارکنان ارتباط موثریداشته باشد اگر اشاره های غیرکلامی کارکنان از سوی مدیر به خوبی تفسیرشود، می تواند به آن ها پاسخی مناسب بدهد.
طرز تلقی، نگرش واحساسات کارکنان، از طریق ارتباط غیرکلامی ارسال می شود بعضی از نیازهایفردی مانند رشد، قدرشناسی، موفقیت و تشویق، باید در سازمان ارضاء شود کهلازمه این کار، شناخت و درک این نیازها از سوی مدیران و از طریق ارتباطغیرکلامی است. اگر کارکنان سازمان درک درستی از اشاره های غیرکلامی داشتهباشند، سازمان، شانس موفقیت بیش تری دارد.
مطالعات نشان داده است که ارتباط غیرکلامی، اطلاعات لازم را برای مدیران وکارکنان فراهم می سازد یافته های این پژوهش دارای دو جنبه قابل بررسی میباشد:
الف) ویژگی های ثابت
- فاصله:فاصله ای که یک نفر با دیگری رعایت می کند، غالباً یک پیام غیرکلامی رامنتقل می کند در بعضی از فرهنگ ها این فاصله، نشان دهنده نوعی علاقه استدر حالی که گاهی می تواند ناشی از منزلت اجتماعی تلقی گردد.
- طرز قرار گرفتن:بسیاری از افراد به روش های مختلفی مانند چهره به چهره، پهلو به پهلو یاحتی پشت به پشت دیگران قرار می گیرند برای مثال افراد معاشرتی، به طورمعمول پهلو به پهلو و افراد رقابت جو، چهره به چهره دیگران قرار می گیرند.
- حالت اندامی: بعضیافراد ممکن است روی صندلی، صاف بنشینند یا لم بدهند یا هنگام تعامل بادیگران، بایستند. این ها عواملی است که باعث انتقال پیام می شود.
- تماس جسمی:دست دادن، دست به شانه کسی زدن، هل دادن یا دست کسی را محکم گرفتن، همه میتوانند انتقال دهنده ی پیام ناشی از صمیمیمت و احساس محبت یا برعکس، نفرتو بی تفاوتی باشند.
ب) ویژگی های متغیر و پویا
- بیان چهره ای:لبخند، اخم، ابروی بالا رفته، خمیازه کشیدن و پوزخند زدن، همه انتقالدهنده اطلاعات هستند. بیان چهره ای به طور معمول به هنگام ارتباط و باتوجه به واکنش شنونده، تغییر می کند و در فرهنگ های مختلف، می تواند معانیمشترکی داشته باشد.
- حرکات و اشارات: یکی از مهمترین حرکات و اشارات، مربوط به دست هاست که هنگام حرف زدن، کمتر به آنتوجه می شود. بعضی از حرکات و اشارات مانند گره کردن مشت، دارای معانیجهانی است در حالی که سایر اشارات و حرکات در فرهنگ های مختلف، دارایمعانی مختلفی می باشند.
- نگاه کردن: یکی از ویژگی های مهم در ارتباطاتاجتماعی، تماس چشمی است. نگاه کردن می تواند انتقال دهنده هیجاناتی مانندمحبت یا نفرت، علاقه یا بی تفاوت باشد.
روش های غیر زبانی
ویژگیهای ثابت و متغیر ارتباط غیرکلامی می توانند اطلاعات مهمی را از فرستندهبه گیرنده ی پیام منتقل کنند. اکنون نگاهی به روش های غیرزبانی انتقالپیام می اندازیم:
- زبان بدن: بهترین روش برایدسترسی به توان مدیریتی، فقط گوش دادن به حرف های کارکنان نیست. بلکهمشاهده حرکات است که کارکنان هنگام حرف زدن انجام می دهند.
- بیان چهره ای:به طور معمول از بیان چهره ای، برای انتقال هیجان ها استفاده می کنیم.چهره می تواند نگرش و طرز تلقی گوینده باشد. محققان معتقدند که بیان چهرهای، بهتر از هر عاملی می تواند وضعیت هیجانی ما را توصیف کند به عنوانمثال حالت چشمان می تواند شادی، غمگینی و یا حیرت ما را بیان کند و با یکلبخند و تبسم می تواند صمیمیت، علاقه و محبت را نشان دهد. پایین بودنچهره، ابروها و پیشانی چروک شده می تواند ناشی از خشم باشد.
- تماس چشمی: یکیاز قوی ترین ارتباطات غیرکلامی، تماس چشمی مستقیم است. در سازمان ها بهطور معمول تماس چشمی مدیران در مقایسه با کارکنان، طولانی تر است. نگاهمستقیم گوینده، نشان دهنده صفا، صداقت و احساس اعتماد او به شنونده است.نگاه کردن به پایین، حاکی از فروتنی و چرخاندن چشمان به بالا، ناشی ازخستگی گوینده است.
- فضای شخصی: فضای شخصی همانند یک حباب است که بینشما و دیگران فاصله می اندازد. این فضا، قلمروی غیرمشهود است و وقتی آشکارمی شود که کسی تلاش کند وارد آن شود هر چه مقام شما در سازمان بالاترباشد، فضای بهتر و بیش تری خواهید داشت، از قلمروتان بهتر محافظت خواهیدکرد و به سادگی می توانید به قلمرو مرئوسین وارد شوید.
- زبان آوایی: یافتههای محققان نشان می دهد که لحن، طنین و کیفیت صدا و سرعت کلمات ادا شده میتواند هیجان ها را بدون توجه به محتوای پیام انتقال دهد. لحن صدا علاوه برانتقال پیام می تواند به عنوان مکمل پیام عمل نماید به عنوان یک ارتباط گرباید نسبت به تأثیر لحن، طنین و کیفیت صدای تان بر تفسیر پیام از سویشنونده توجه کنید.
- سکوت و زمان: سکوت می تواندتأثیر مثبت و منفی بر فرآیند ارتباطات داشته و بر تحکیم یا قطع روابط، اثرگذار باشد. سکوت می تواند باعث بروز تنش و اضطراب شده یا برعکس به حفظآرامش گوینده کمک کند. سکوت می تواند نشانه علاقه یا بی علاقگی، موافقت یامحافظت باشد.
زمان نیز می تواند نشان دهنده جایگاه و منزلت اجتماعیو سازمانی باشد در یک سازمان سالم، مدیر و کارکنانش برای برقراری ارتباط واحترام متقابل به یکدیگر، زمان را رعایت می کنند.
نتیجه گیری
بدونتوجه به این که در سازمان، دارای چه مقام و سمتی می باشید، باید حساسیتتان را به ارتباط غیرکلامی بهبود دهید. سازمان ها باید به اشارات غیرکلامیکارکنان، پاسخ مناسب دهند و مهارت خودشان را در این حوزه تقویت کنند.البته شما باید همیشه در طول زندگی، با ارتباطات غیرکلامی آشنا باشید امابه راستی چه قدر به این موضوع توجه دارید؟
منبع: ماهنامه شادکامی و موفقیت، شماره 66
به نقل از تبیان
شرح موضوع