آب مروارید چیست ؟
آب مروارید (Cataract) عبارت است از کدر شدن عدسی چشم . یعنی به از بین رفتن شفافیت و کدر شدن عدسی چشم انسان، آب مروارید و در اصطلاح علمی آن کاتاراکت گفته می شود. که با عث کاهش بینائی می گردد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، عدسی چشم یک ساختار شفاف و انعطاف‌پذیر در نزدیکی جلوی کره چشم است. عدسی کمک می‌کند تا اشیایی که چشم به آنها نگاه می‌کند تار به نظر نرسند و نیز در شکست و تمرکز نور روی شبکیه نقش دارد. عدسی رگ خونی ندارد و توسط زجاجیه که در اطراف آن قرار دارد تغذیه می‌شود.
اگر تصلب شرایین موجب عدم تغذیه مناسب زجاجیه شود، عدسی چشم نیز منبع تغذیه خود را از دست خواهد داد (این مشکل اغلب در سنین پیری رخ می‌دهد). سپس شفافیت و انعطاف پذیری عدسی کم می‌شود و آب مروارید اتفاق می‌افتد.
آب مروارید ممکن است در یک یا هر دو چشم تشکیل شود. البته در این حالت، سرعت رشد آب مروارید در دو چشم ممکن است متفاوت باشد. آب مروارید سرطان نیست.
با افزایش سن احتمال این بیماری هم بالا می رود. آب مروارید می تواند مادر زادی یا اکتسابی باشد.
آب مروارید مادر زادی می تواند ناشی از عفونت های حین حاملگی مثل سرخجه، برخی بیماریهای مادر مثل دیابت یا مصرف دارو در دوران بارداری باشد.
علل کاتاراکت :
روند طبیعی پیری
آسیب به چشم
در بیماریهای که قند خون بالاست، مثل دیابت شیرین
التهاب، مثل اووئیت (التهاب آن قسمت‌هایی از چشم که عنبیه را می‌سازد)
داروها، به خصوص کورتیزون و مشتقات آن
قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس، امواج میکرو ویو و اشعه مادون قرمز
علل ارثی، و نیز اثرات سرخجه روی چشم جنینی که مادرش در اوایل حاملگی مبتلا به این بیماری می‌شود.
گالاکتوزمی (بیماری ارثی در شیرخواران که باعث ناتوانی در هضم شیر می‌شود). عوامل افزایش دهنده خطر سن بالای ۶۰ سال وجود هر کدام از علل فهرست شده
علل اکتسابی آب مروارید شامل ضربه به چشم، صدمات چشمی با مواد شیمیائی، قرار گرفتن طولانی مدت با اشعه مادون قرمز و ماوراء بنفش، مصرف دراز مدت برخی از داروها مثل کورتونها، برخی بیماریهای سیستمیک مثل دیابت و برخی از بیماریهای خود چشم مثل آب سیاه یا گلوکوم می باشد.
شایعترین علت اکتسابی آب مروارید مربوط به افزایش سن می باشد.
علائم آب مروارید:
شایعترین علامت کاهش بینائی است که بدون درد و التهاب چشم است. از علائم دیگر دیدن هاله های رنگی در اطراف اجسام نورانی است یا ممکن است لبه های صاف اشیاء بصورت مواج یا منحنی دیده شود. دوبینی یک چشمی، تغییر در درک رنگها، دیدن نقاط ثابت تاریک می تواند از علائم این بیماری باشد.
در اطفال ممکن است تغییرات رفتاری، عدم توانایی مشاهده تخته سیاه، ناتوانی در مطالعه دیده شود. در نوزادان ممکن است مردمک چشمشان سفید یا خاکستری شده یا لوچی آشکار داشته باشند.
تاری دید که ممکن است در نور روشن بدتر باشد. تاری دید ممکن است اول بار وقتی توجه فرد را جلب کند که به هنگام شب در حال رانندگی باشد و به نظر وی برسد که نورها پخش می‌شوند یا هاله‌ای دور آنها وجود دارد.
دو تا دیدن اشیا (گاهی)
کدر شدن و رنگ سفید شیری در آمدن مردمک‌ها (تنها در مراحل پیشرفته)
عوامل افزایش دهنده خطر :
سن بالای ۶۰ سال
وجود هر کدام از علل فهرست شده در بالا
تشخیص آب مروارید:
توسط چشم پزشک و پس از گرفتن شرح حال دقیق و معاینه ساختمانهای چشم توسط دستگاههای مخصوص معلوم می شود. چون ممکن است بیمار در مراحل اولیه هیچ علامت و شکایتی نداشته باشد.
پیشگیری
خانم‌هایی که در سنین باروری هستند، در صورتی که سرخجه نگرفته‌اند یا واکسن آن را نزده‌اند، باید علیه آن واکسینه شوند.
مصرف داروهای کورتیزونی یا هرگونه داروی دیگری که بر عدسی تأثیر می‌گذارد باید به دقت تحت‌نظر قرار داشته باشد.
بیماریهای چشمی‌ای که ممکن است باعث آب مروارید شوند، مثل ایریت (التهاب خود عنبیه) و اووئیت، باید سریعاً درمان شوند.
به طور منظم از عینک آفتابی مناسب استفاده کنید.
رژیمی دارای مقادیر مناسب از ویتامین ـ آ و بتا کاروتن داشته باشید.
عواقب مورد انتظار
معمولاً با جراحی خوب می‌شود. بعضی آب مرواریدها هرگز آن قدر در بینایی اختلال ایجاد نمی‌کنند که نیازمند جراحی باشد. در سیر تشکیل آب‌مروارید، تعویض مرتب عینک ممکن است به بینایی کمک کند.
عوارض احتمالی
از دست دادن بینایی
عوارض پس از عمل جراحی، از جمله پارگی چشم، چسبندگی‌ها، عفونت، و جدا شدن شبکیه از محل خود
درمان آب مروارید:
درمان داروئی موثری برای این بیماری وجود ندارد. تنها درمان قطعی جراحی است. البته زمان جراحی مبتنی بر قضاوت چشم پزشک پس از معاینه دقیق می باشد. مثلاً در آب مروارید های مادر زادی در اطفال جراحی فوری برای جلوگیری از تنبلی چشم ضروری است. در آب مروارید که ناشی از افزایش سن می باشد ملاک جراحی میزان دید مورد نیاز فرد است. در واقع زمانی جراحی انجام می شود که کاهش بینائی فرد با زندگی روزمره وی با توجه به شغلش مداخله نماید. در برخی موارد مثلاً در بیماران دیابتی یا بیماران دیگری که مجبور به معاینه مکرر ته چشم هستیم حتی زودتر از معمول مجبور به جراحی هستیم. بندرت عدم جراحی می تواند منجر به تورم عدسی و ایجاد آب سیاه و افزایش فشار داخل چشم گردد که در این موارد باید بصورت اورژانس آب مروارید جراحی شود.
طی جراحی عدسی کدورت یافته خارج می شود و در صورت امکان یک لنز داخل چشمی با قدرت برابر عدسی چشم فرد در همان محل کاشته می شود. یا گاهی بعلت مشکلات چشم بیمار یا طی جراحی عدسی در محل دیگری
جلوی عنبیه جاگذاری می شود.
تکنیکهای خروج عدسی کدورت یافته با دو روش عمده قابل انجام می باشد:
الف) برش بزرگ ۱۲-۱۰ میلیمتر و خارج کردن محتویات عدسی کدورت یافته و جاگذاری لنز داخل چشمی و سرانجام استفاده از بخیه های بسیار ظریف که در طی سه ماه بعد بخیه ها برداشته می شود.
ب) برش کوچک ۵/۴-۳ میلیمتری و خارج کردن محتویات عدسی توسط دستگاه فیکو (فیکوی سرد یا فیکولیزر) که نتایج جراحی تقریباً مشابه می باشد و جاگذاری لنز تا شوند ه از داخل برش کوچک که معمولاً از بخیه استفاده نمی شود.
تفاوت عمده دو روش در بهبود سریع بینائی و آستیگماتیسم بسیار کمتر و امکان جراحی با بیحسی با قطره در روش با برش کوچک است که باصطلاح به آن روش فیکو می گوئیم.
اقدامات قبل از عمل جراحی:
پس از برنامه ریزی اولیه برای عمل جراحی باید قدرت لنز درون چشمی محاسبه شود که این روش سرپائی با رایانه و دستگاه اولنزاسوند انجام شده و چند دقیقه بیشتر طول نمی کشد. آزمایشات خون، رادیوگرافی قفسه سینه و نوار قلب باید انجام شود و مشورت با متخصص بیهوشی و قلب و عروق متناسب با سن و سلامت بیمار قبل از عمل انجام شود. همچنین آگاه نمودن پزشک معالج از وجود هر گونه عفونت در بدن بخصوص در سر و صورت و سابقه هر نوع بیماری قلبی، تنفسی، کلیوی و … لازم است. شب قبل از جراحی بهتر است حمام کنید و خواب و استراحت کافی داشته باشید. اگر جراحی با روش بیهوشی عمومی قرار است انجام شود حداقل ۸ -۶ ساعت ناشتا باشید اما اگر عمل با بیحسی موضعی قرار است انجام شود نیازی به ناشتا بودن نیست. در صورتی که پزشک برای شما قطره یا دارو تجویز کرده آنها را مرتب مصرف کنید.
اقدامات لازم پس از عمل جراحی:
۱٫ پس از انتقال بیمار به بخش و به هوش آمدن کامل می تواند از مایعات و سپس غذاهای نرم استفاده کند و می تواند راه برود و بنشیند.
۲٫ برخی پزشکان پس از به هوش آمدن کامل بیمار آنها را ترخیص می کنند ولی بیماران باید روز بعد از عمل مراجعه نمایند.
۳٫ صبح روز بعد از عمل باند چشم برداشته می شود و فقط ممکن است با یک محافظ بر روی چشم بیمار به منزل فرستاده شود. محافظ مناسب بر روی چشم تا زمان توصیه پزشک باید بکار رود.
۴٫ در صورتی که بیماری خاصی مانند دیابت ندارید می توانید از رژیم غذائی کامل استفاده کنید.
۵٫ در وقت تعیین شده بعدی به پزشک مربوطه مراجعه کنید.
۶٫ تا یک ماه پس از عمل از انجام کارهای سخت و بلند کردن اشیای سنگین و زور زدن و رفتن به سجده و رکوع خودداری کنید مگر اینکه پزشکتان توصیه دیگری به شما کرده باشد.
۷٫ چشم خود را با انگشت یا دستمال و حوله مالش ندهید.
۸٫ استحمام چند روز پس از عمل متناسب با توصیه پزشکتان بلامانع است.
۹٫ داروهای تجویز شده توسط پزشکتان را به طور مرتب و تا تاریخ تعیین شده مصرف کنید.
۱۰٫ معمولاً خواندن و نوشتن و سایر کارهایی که نیاز به نشستن در پشت میز دارند پس از چند روز بلامانع است.
۱۱٫ فعالیتهای بیرون از منزل را می توانید چند روز پس از عمل ازسر بگیرید.
۱۲٫ در صورت درد شدید، کاهش دید، قرمز شدن چشم، یا تورم پلکها بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
۱۳٫ اگر لنز داخل چشمی برای بیمار گذاشته شود پس از یک ماه می توان عینک ظریفی به جای عینکهای سنگین و تیره برای انجام کارهای نزدیک و دور به بیمار تجویز کرد.
۱۴٫ در بیماران دیابتی معاینات مکرر ته چشم بعد از عمل لازم است تا در صورت نیاز لیرز درمانی شود.
عوارض پس از عمل:
عمل آب مروارید عمدتاً موفقیت آمیز است و مشکل خاصی برای بیماران ایجاد نمی کند.
درد خفیف و احساس تحریک و حساسیت به نور و تاری دید از عوارض معمول پس از عمل هستند. از عوارض احتمالی دیگر میتوان به عفونت داخل چشم، اِدم قرنیه، خونریزی، افزایش فشار داخل چشم، جابجایی لنز کاشته شده و اِدم ته چشم اشاره کرد.
ممکن است برای داشتن دید کامل پس از عمل استفاده از عینک سبک لازم باشد. معمولترین مشکل پس از عمل کدورت بر روی کپسول باقیمانده است که با استفاده از لیزر این کدورت برداشته می شود. این عمل سرپایی است و نیاز به بستری ندارد.
نکات ضروری درمصرف قطره ها و پماد های چشمی:
- قبل از استفاده حتماً دستهایتان را بشویید.
- به تاریخ انقضاء قطره ها حتماً دقت داشته باشید. در صورتیکه قطره مستعملی از قبل عمل دارید، پس از عمل از آن استفاده نکنید. ازتماس نوک قطره چکان یا پماد با چشم، انگشتان، و هر سطح دیگری جلوگیری کنید.
- اگر رنگ قطره تغییر کرده یا رسوب کرده است از آن استفاده نکنید. از زمان باز شدن درب یک قطره استریل حداکثر تا یک ماه می توانید از آن استفاده کنید.
- اگر بیش از یک نوع قطره یا چند قطره از یک قطره معین استفاده می کنید، فاصله بین چکاندن دو قطره حداقل پنج دقیقه باشد و فاصله مصرف داروی چشمی بعدی با پماد حداقل ده دقیقه باشد.
روش مصرف :
از بیمار بخواهید سرش را به طرف عقب خم کند و به بالا نگاه کند تا ملتحمه پلک تحتانی آشکار شود . قطره چکان را مستقیماً بالای چشم بیمار قرار دهید و درحالیکه بیمار به بالا نگاه می کند قطره را داخل چشمش بریزید یا ۵/۰ تا ۱ سانتیمتر از پماد را داخل ملتحمه پلک تحتانی قرار دهید.سپس از بیمار بخواهید ۱ تا ۲ دقیقه چشمهایش را ببندد و با انگشتانش گوشه داخلی چشمها را کمی فشار دهد . پمادهای چشمی را بهتر است قبل از خواب مصرف کنید چون در ساعت بیداری باعث تاری دید می شود.
چند توصیه پزشکی
بهتر است بیماران برای بهبود وضع بینایی خود، هنگام مطالعه از عینک استفاده کنند، در روزهای آفتابی، عینک آفتابی را فراموش نکنند و تا جایی که ممکن است رانندگی در شب را محدود کنند، چراکه این اقدام می‌تواند در مدت زمان مشخص، تا فرارسیدن زمان عمل جراحی، تا حد زیادی به بیمار کمک کنند.
آب مروارید در نوزادان
غیر از افراد سالمند، نوزادانی نیز ممکن است دچار آب مروارید شوند.
در نوزادانی که با آب مروارید به دنیا میآیند، باید به خاطر رشد کامل دید هر چه زودتر عدسی کدر شده را از چشم آنها خارج کرد و چون چشم نوزادان و شیرخواران قابل رشد است، در کشورهای پیشرفته از لنز برای رشد دید استفاده میکنند.
باید توجه داشت که کار عدسی چشم مثل دوربین عکاسی است که نور را روی فیلم دوربین تنظیم می‌کند.در نزد بعضیها با بالا رفتن سن، عدسی چشم تیره و کدر شده و شفافیت خود را از دست می‌دهد، در نتیجه این تغییرات نور به اندازه کافی به چشم نمیرسد و عدسی کدر و کدرتر شده و رنگ آن شبیه رنگ مروارید می‌شود که به همین دلیل در ایران آنرا (آب مروارید) مینامند.
ضمنا آب مروارید از یک چشم به چشم دیگر سرایت نمیکند مگر اینکه بیماری در هر دو چشم باشد.این بیماری سالها طول میکشد و هیچ نوع مسئله بدخیمی در آن وجود ندارد. آب مروارید در سنین بالا ممکن است به علت کهولت و یا صدمه خوردن مستقیم به چشم بوجود میآید. همچنین وجود دیابت یا مرض قند و یا استفاده زیاد از داروهای کورتندار (استروئید) سبب بروز آن می‌شود، ولی در کودکان و نوزادان علت آن ارثی و یا عفونی است.
در دوران حاملگی مادر به دلیل وجود التهاب و عفونت ممکن است آب مروارید در جنین بروز کند. در هر صورت باید توجه داشت آب مروارید هنوز هم یکی از علل کوری در کشورهای عقب مانده و در حال توسعه جهان است و در کشورهای پیشرفته میلیونها نفر همه ساله تحت عمل جراحی قرار میگیرند و تکنیکهای مدرنی برای درمان آن در دسترس جراحان چشم است و عمل آب مروارید یکی از موفقیتآمیزترین جراحیهاست.
به همین دلیل تار شدن تدریجی چشمها، دوتا دیدن یا سایهدار دیدن اجسام، احساس غبار جلو چشم، احتیاج مبرم به نور شدید به هنگام مطالعه، عدم تشخیص حروف ریز و درشت و تغییر رنگ مردمک چشم، ممکن است مقدمه بروز (آب مروارید) باشد و باید هر چه زودتر چشمها را که یکی از حساسترین اعضاء بدن ما هستند، توسط چشم پزشک مورد معاینه قرار داد.
منبع : پزشکان بدون مرز
آب مروارید (Cataract) عبارت است از کدر شدن عدسی چشم . یعنی به از بین رفتن شفافیت و کدر شدن عدسی چشم انسان، آب مروارید و در اصطلاح علمی آن کاتاراکت گفته می شود. که با عث کاهش بینائی می گردد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، عدسی چشم یک ساختار شفاف و انعطاف‌پذیر در نزدیکی جلوی کره چشم است. عدسی کمک می‌کند تا اشیایی که چشم به آنها نگاه می‌کند تار به نظر نرسند و نیز در شکست و تمرکز نور روی شبکیه نقش دارد. عدسی رگ خونی ندارد و توسط زجاجیه که در اطراف آن قرار دارد تغذیه می‌شود.
اگر تصلب شرایین موجب عدم تغذیه مناسب زجاجیه شود، عدسی چشم نیز منبع تغذیه خود را از دست خواهد داد (این مشکل اغلب در سنین پیری رخ می‌دهد). سپس شفافیت و انعطاف پذیری عدسی کم می‌شود و آب مروارید اتفاق می‌افتد.
آب مروارید ممکن است در یک یا هر دو چشم تشکیل شود. البته در این حالت، سرعت رشد آب مروارید در دو چشم ممکن است متفاوت باشد. آب مروارید سرطان نیست.
با افزایش سن احتمال این بیماری هم بالا می رود. آب مروارید می تواند مادر زادی یا اکتسابی باشد.
آب مروارید مادر زادی می تواند ناشی از عفونت های حین حاملگی مثل سرخجه، برخی بیماریهای مادر مثل دیابت یا مصرف دارو در دوران بارداری باشد.
علل کاتاراکت :
روند طبیعی پیری
آسیب به چشم
در بیماریهای که قند خون بالاست، مثل دیابت شیرین
التهاب، مثل اووئیت (التهاب آن قسمت‌هایی از چشم که عنبیه را می‌سازد)
داروها، به خصوص کورتیزون و مشتقات آن
قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس، امواج میکرو ویو و اشعه مادون قرمز
علل ارثی، و نیز اثرات سرخجه روی چشم جنینی که مادرش در اوایل حاملگی مبتلا به این بیماری می‌شود.
گالاکتوزمی (بیماری ارثی در شیرخواران که باعث ناتوانی در هضم شیر می‌شود). عوامل افزایش دهنده خطر سن بالای ۶۰ سال وجود هر کدام از علل فهرست شده
علل اکتسابی آب مروارید شامل ضربه به چشم، صدمات چشمی با مواد شیمیائی، قرار گرفتن طولانی مدت با اشعه مادون قرمز و ماوراء بنفش، مصرف دراز مدت برخی از داروها مثل کورتونها، برخی بیماریهای سیستمیک مثل دیابت و برخی از بیماریهای خود چشم مثل آب سیاه یا گلوکوم می باشد.
شایعترین علت اکتسابی آب مروارید مربوط به افزایش سن می باشد.
علائم آب مروارید:
شایعترین علامت کاهش بینائی است که بدون درد و التهاب چشم است. از علائم دیگر دیدن هاله های رنگی در اطراف اجسام نورانی است یا ممکن است لبه های صاف اشیاء بصورت مواج یا منحنی دیده شود. دوبینی یک چشمی، تغییر در درک رنگها، دیدن نقاط ثابت تاریک می تواند از علائم این بیماری باشد.
در اطفال ممکن است تغییرات رفتاری، عدم توانایی مشاهده تخته سیاه، ناتوانی در مطالعه دیده شود. در نوزادان ممکن است مردمک چشمشان سفید یا خاکستری شده یا لوچی آشکار داشته باشند.
تاری دید که ممکن است در نور روشن بدتر باشد. تاری دید ممکن است اول بار وقتی توجه فرد را جلب کند که به هنگام شب در حال رانندگی باشد و به نظر وی برسد که نورها پخش می‌شوند یا هاله‌ای دور آنها وجود دارد.
دو تا دیدن اشیا (گاهی)
کدر شدن و رنگ سفید شیری در آمدن مردمک‌ها (تنها در مراحل پیشرفته)
عوامل افزایش دهنده خطر :
سن بالای ۶۰ سال
وجود هر کدام از علل فهرست شده در بالا
تشخیص آب مروارید:
توسط چشم پزشک و پس از گرفتن شرح حال دقیق و معاینه ساختمانهای چشم توسط دستگاههای مخصوص معلوم می شود. چون ممکن است بیمار در مراحل اولیه هیچ علامت و شکایتی نداشته باشد.
پیشگیری
خانم‌هایی که در سنین باروری هستند، در صورتی که سرخجه نگرفته‌اند یا واکسن آن را نزده‌اند، باید علیه آن واکسینه شوند.
مصرف داروهای کورتیزونی یا هرگونه داروی دیگری که بر عدسی تأثیر می‌گذارد باید به دقت تحت‌نظر قرار داشته باشد.
بیماریهای چشمی‌ای که ممکن است باعث آب مروارید شوند، مثل ایریت (التهاب خود عنبیه) و اووئیت، باید سریعاً درمان شوند.
به طور منظم از عینک آفتابی مناسب استفاده کنید.
رژیمی دارای مقادیر مناسب از ویتامین ـ آ و بتا کاروتن داشته باشید.
عواقب مورد انتظار
معمولاً با جراحی خوب می‌شود. بعضی آب مرواریدها هرگز آن قدر در بینایی اختلال ایجاد نمی‌کنند که نیازمند جراحی باشد. در سیر تشکیل آب‌مروارید، تعویض مرتب عینک ممکن است به بینایی کمک کند.
عوارض احتمالی
از دست دادن بینایی
عوارض پس از عمل جراحی، از جمله پارگی چشم، چسبندگی‌ها، عفونت، و جدا شدن شبکیه از محل خود
درمان آب مروارید:
درمان داروئی موثری برای این بیماری وجود ندارد. تنها درمان قطعی جراحی است. البته زمان جراحی مبتنی بر قضاوت چشم پزشک پس از معاینه دقیق می باشد. مثلاً در آب مروارید های مادر زادی در اطفال جراحی فوری برای جلوگیری از تنبلی چشم ضروری است. در آب مروارید که ناشی از افزایش سن می باشد ملاک جراحی میزان دید مورد نیاز فرد است. در واقع زمانی جراحی انجام می شود که کاهش بینائی فرد با زندگی روزمره وی با توجه به شغلش مداخله نماید. در برخی موارد مثلاً در بیماران دیابتی یا بیماران دیگری که مجبور به معاینه مکرر ته چشم هستیم حتی زودتر از معمول مجبور به جراحی هستیم. بندرت عدم جراحی می تواند منجر به تورم عدسی و ایجاد آب سیاه و افزایش فشار داخل چشم گردد که در این موارد باید بصورت اورژانس آب مروارید جراحی شود.
طی جراحی عدسی کدورت یافته خارج می شود و در صورت امکان یک لنز داخل چشمی با قدرت برابر عدسی چشم فرد در همان محل کاشته می شود. یا گاهی بعلت مشکلات چشم بیمار یا طی جراحی عدسی در محل دیگری
جلوی عنبیه جاگذاری می شود.
تکنیکهای خروج عدسی کدورت یافته با دو روش عمده قابل انجام می باشد:
الف) برش بزرگ ۱۲-۱۰ میلیمتر و خارج کردن محتویات عدسی کدورت یافته و جاگذاری لنز داخل چشمی و سرانجام استفاده از بخیه های بسیار ظریف که در طی سه ماه بعد بخیه ها برداشته می شود.
ب) برش کوچک ۵/۴-۳ میلیمتری و خارج کردن محتویات عدسی توسط دستگاه فیکو (فیکوی سرد یا فیکولیزر) که نتایج جراحی تقریباً مشابه می باشد و جاگذاری لنز تا شوند ه از داخل برش کوچک که معمولاً از بخیه استفاده نمی شود.
تفاوت عمده دو روش در بهبود سریع بینائی و آستیگماتیسم بسیار کمتر و امکان جراحی با بیحسی با قطره در روش با برش کوچک است که باصطلاح به آن روش فیکو می گوئیم.
اقدامات قبل از عمل جراحی:
پس از برنامه ریزی اولیه برای عمل جراحی باید قدرت لنز درون چشمی محاسبه شود که این روش سرپائی با رایانه و دستگاه اولنزاسوند انجام شده و چند دقیقه بیشتر طول نمی کشد. آزمایشات خون، رادیوگرافی قفسه سینه و نوار قلب باید انجام شود و مشورت با متخصص بیهوشی و قلب و عروق متناسب با سن و سلامت بیمار قبل از عمل انجام شود. همچنین آگاه نمودن پزشک معالج از وجود هر گونه عفونت در بدن بخصوص در سر و صورت و سابقه هر نوع بیماری قلبی، تنفسی، کلیوی و … لازم است. شب قبل از جراحی بهتر است حمام کنید و خواب و استراحت کافی داشته باشید. اگر جراحی با روش بیهوشی عمومی قرار است انجام شود حداقل ۸ -۶ ساعت ناشتا باشید اما اگر عمل با بیحسی موضعی قرار است انجام شود نیازی به ناشتا بودن نیست. در صورتی که پزشک برای شما قطره یا دارو تجویز کرده آنها را مرتب مصرف کنید.
اقدامات لازم پس از عمل جراحی:
۱٫ پس از انتقال بیمار به بخش و به هوش آمدن کامل می تواند از مایعات و سپس غذاهای نرم استفاده کند و می تواند راه برود و بنشیند.
۲٫ برخی پزشکان پس از به هوش آمدن کامل بیمار آنها را ترخیص می کنند ولی بیماران باید روز بعد از عمل مراجعه نمایند.
۳٫ صبح روز بعد از عمل باند چشم برداشته می شود و فقط ممکن است با یک محافظ بر روی چشم بیمار به منزل فرستاده شود. محافظ مناسب بر روی چشم تا زمان توصیه پزشک باید بکار رود.
۴٫ در صورتی که بیماری خاصی مانند دیابت ندارید می توانید از رژیم غذائی کامل استفاده کنید.
۵٫ در وقت تعیین شده بعدی به پزشک مربوطه مراجعه کنید.
۶٫ تا یک ماه پس از عمل از انجام کارهای سخت و بلند کردن اشیای سنگین و زور زدن و رفتن به سجده و رکوع خودداری کنید مگر اینکه پزشکتان توصیه دیگری به شما کرده باشد.
۷٫ چشم خود را با انگشت یا دستمال و حوله مالش ندهید.
۸٫ استحمام چند روز پس از عمل متناسب با توصیه پزشکتان بلامانع است.
۹٫ داروهای تجویز شده توسط پزشکتان را به طور مرتب و تا تاریخ تعیین شده مصرف کنید.
۱۰٫ معمولاً خواندن و نوشتن و سایر کارهایی که نیاز به نشستن در پشت میز دارند پس از چند روز بلامانع است.
۱۱٫ فعالیتهای بیرون از منزل را می توانید چند روز پس از عمل ازسر بگیرید.
۱۲٫ در صورت درد شدید، کاهش دید، قرمز شدن چشم، یا تورم پلکها بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
۱۳٫ اگر لنز داخل چشمی برای بیمار گذاشته شود پس از یک ماه می توان عینک ظریفی به جای عینکهای سنگین و تیره برای انجام کارهای نزدیک و دور به بیمار تجویز کرد.
۱۴٫ در بیماران دیابتی معاینات مکرر ته چشم بعد از عمل لازم است تا در صورت نیاز لیرز درمانی شود.
عوارض پس از عمل:
عمل آب مروارید عمدتاً موفقیت آمیز است و مشکل خاصی برای بیماران ایجاد نمی کند.
درد خفیف و احساس تحریک و حساسیت به نور و تاری دید از عوارض معمول پس از عمل هستند. از عوارض احتمالی دیگر میتوان به عفونت داخل چشم، اِدم قرنیه، خونریزی، افزایش فشار داخل چشم، جابجایی لنز کاشته شده و اِدم ته چشم اشاره کرد.
ممکن است برای داشتن دید کامل پس از عمل استفاده از عینک سبک لازم باشد. معمولترین مشکل پس از عمل کدورت بر روی کپسول باقیمانده است که با استفاده از لیزر این کدورت برداشته می شود. این عمل سرپایی است و نیاز به بستری ندارد.
نکات ضروری درمصرف قطره ها و پماد های چشمی:
- قبل از استفاده حتماً دستهایتان را بشویید.
- به تاریخ انقضاء قطره ها حتماً دقت داشته باشید. در صورتیکه قطره مستعملی از قبل عمل دارید، پس از عمل از آن استفاده نکنید. ازتماس نوک قطره چکان یا پماد با چشم، انگشتان، و هر سطح دیگری جلوگیری کنید.
- اگر رنگ قطره تغییر کرده یا رسوب کرده است از آن استفاده نکنید. از زمان باز شدن درب یک قطره استریل حداکثر تا یک ماه می توانید از آن استفاده کنید.
- اگر بیش از یک نوع قطره یا چند قطره از یک قطره معین استفاده می کنید، فاصله بین چکاندن دو قطره حداقل پنج دقیقه باشد و فاصله مصرف داروی چشمی بعدی با پماد حداقل ده دقیقه باشد.
روش مصرف :
از بیمار بخواهید سرش را به طرف عقب خم کند و به بالا نگاه کند تا ملتحمه پلک تحتانی آشکار شود . قطره چکان را مستقیماً بالای چشم بیمار قرار دهید و درحالیکه بیمار به بالا نگاه می کند قطره را داخل چشمش بریزید یا ۵/۰ تا ۱ سانتیمتر از پماد را داخل ملتحمه پلک تحتانی قرار دهید.سپس از بیمار بخواهید ۱ تا ۲ دقیقه چشمهایش را ببندد و با انگشتانش گوشه داخلی چشمها را کمی فشار دهد . پمادهای چشمی را بهتر است قبل از خواب مصرف کنید چون در ساعت بیداری باعث تاری دید می شود.
چند توصیه پزشکی
بهتر است بیماران برای بهبود وضع بینایی خود، هنگام مطالعه از عینک استفاده کنند، در روزهای آفتابی، عینک آفتابی را فراموش نکنند و تا جایی که ممکن است رانندگی در شب را محدود کنند، چراکه این اقدام می‌تواند در مدت زمان مشخص، تا فرارسیدن زمان عمل جراحی، تا حد زیادی به بیمار کمک کنند.
آب مروارید در نوزادان
غیر از افراد سالمند، نوزادانی نیز ممکن است دچار آب مروارید شوند.
در نوزادانی که با آب مروارید به دنیا میآیند، باید به خاطر رشد کامل دید هر چه زودتر عدسی کدر شده را از چشم آنها خارج کرد و چون چشم نوزادان و شیرخواران قابل رشد است، در کشورهای پیشرفته از لنز برای رشد دید استفاده میکنند.
باید توجه داشت که کار عدسی چشم مثل دوربین عکاسی است که نور را روی فیلم دوربین تنظیم می‌کند.در نزد بعضیها با بالا رفتن سن، عدسی چشم تیره و کدر شده و شفافیت خود را از دست می‌دهد، در نتیجه این تغییرات نور به اندازه کافی به چشم نمیرسد و عدسی کدر و کدرتر شده و رنگ آن شبیه رنگ مروارید می‌شود که به همین دلیل در ایران آنرا (آب مروارید) مینامند.
ضمنا آب مروارید از یک چشم به چشم دیگر سرایت نمیکند مگر اینکه بیماری در هر دو چشم باشد.این بیماری سالها طول میکشد و هیچ نوع مسئله بدخیمی در آن وجود ندارد. آب مروارید در سنین بالا ممکن است به علت کهولت و یا صدمه خوردن مستقیم به چشم بوجود میآید. همچنین وجود دیابت یا مرض قند و یا استفاده زیاد از داروهای کورتندار (استروئید) سبب بروز آن می‌شود، ولی در کودکان و نوزادان علت آن ارثی و یا عفونی است.
در دوران حاملگی مادر به دلیل وجود التهاب و عفونت ممکن است آب مروارید در جنین بروز کند. در هر صورت باید توجه داشت آب مروارید هنوز هم یکی از علل کوری در کشورهای عقب مانده و در حال توسعه جهان است و در کشورهای پیشرفته میلیونها نفر همه ساله تحت عمل جراحی قرار میگیرند و تکنیکهای مدرنی برای درمان آن در دسترس جراحان چشم است و عمل آب مروارید یکی از موفقیتآمیزترین جراحیهاست.
به همین دلیل تار شدن تدریجی چشمها، دوتا دیدن یا سایهدار دیدن اجسام، احساس غبار جلو چشم، احتیاج مبرم به نور شدید به هنگام مطالعه، عدم تشخیص حروف ریز و درشت و تغییر رنگ مردمک چشم، ممکن است مقدمه بروز (آب مروارید) باشد و باید هر چه زودتر چشمها را که یکی از حساسترین اعضاء بدن ما هستند، توسط چشم پزشک مورد معاینه قرار داد.
منبع : پزشکان بدون مرز
شرح موضوع