نقش یوگا در بهداشت و درمان
موارد نا خوشایند و رنج آور را از زندگی خویش بزدایید.
در مواردی که در انجام این هدف خویش ناکام مانده ،این ناکامی خود را به صورت های مختلفی نشان داده از پرخاشگری و اضطراب گرفته تا انواع بیماری های روحی و جسمی.
بیماری محصول تلاشی است که طبیعت برای درهم ریختن تعادل بدن انجام می دهد.بهبود با دفع مواد زائد و سموم انباشته از مواد شیمیایی در عضو ها ،مویرگ ها ،عروق لنفاوی و اعصاب بوجود می آید.این مواد اضافی عمل طبیعی اعضا را مختل می کند و ضمن معکوس کردن اعمال فیزیکی و روانی سیستم حوزه انرژی پرانیک را آلوده می کند و به ساختار ذهن و روان آسیب می رساند.در نتیجه درد،رنج و تنش ایجاد می گردد.
بیماری یک واکنش ذاتی بدن است که به منظور عادی نمودن وضع اعضای تغییر یافته پدید می آید،تا عمل آن عضو به حالت عادی برگردد.بنا براین نه تنها نباید نشانه های بیماری را کاهش داد ،بلکه باید آن را تقویت کرد،به طوری که در کوتاه ترین زمان ممکن بیشترین اثر سودمند حاصل شود و کمترین میزان رنج به وجود آید.
سپس بشر برای از بین بردن این مشکلات در پی راه چاره برآمد و اینگونه بود که نظریه ها و روش های متفاوتی به وجود آمد.یوگا این هدف عالی را به مرحله اجرا در می آورد.
طب مکمل یا جایگزین به مجموعه روش هایی اطلاق می شود که دارای اصول و روش های تشخیصی و درمانی متفاوتی با طب رایج می باشد.طب مکمل شامل 50 سیستم متفاوت است که امروزه از میان آن ها بیش از 20 روش تشخیصی در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد، به طوری که در حال حاضر بیش از 3/1 میلیارد نفر از مردم جهان تحت پوشش طب آلترناتیو قرار گرفته اند.
شاخه هایی از طب مکمل عبارتند از:
-انسان شناسی -تعادل انرژی -سم زدائی -تغذیه درمانی -هومیوپاتی
-آب درمانی -هیپنوتیزم -مغناطیس در مانی -نجوم درمانی -درد شناسی
-گیاه درمانی -شفای کوانتومی -رفلکسولوژی -انرژی درمانی -ماساژ درمانی(یومی هو)
-یوگا و مراقبه و .....
همان طور که گفته شد،یوگا یکی از انواع روش های طب جایگزین است که در سراسر جهان پذیرفته شده است.
تمرین یوگا در طی سالها به عنوان یکی از موثرترین راه های دست یابی به یک زندگی سالم جایگاه خود را تثبیت کرده است.
هدف از زندگی، بالاتر از همه ی این هاست.رشد نیرو های روحی هدف بوده و احتیاج به استعداد زیاد و نیروی اراده می باشد.تمامی این موارد در سایه رشد ذهن وجسم پدید می آید .
به همین خاطر عقلای قدیم سیستمی را گسترش داده بودند که باعث دفاع بدن در برابر بیماری ها و به تعویق افتادن مرحله کاتابولیک و همچنین نیرومند ماندن قوای فیزیکی و روانی می شود.این سیستم یوگا نام دارد.
اصول یوگا
یوگا یک برنامه ساده و طبیعی است که بر پنج اصل استوار است:
1- تمرینات یوگا
2- تنفس
3- رژیم غذایی
4- ریلکس و آسودگی
5- تفکر مثبت و مدیتیشن
اصل تمرینات
آسانا یک کلمه سانسکریتی است که برای توضیح وضعیت بدن به کار می رود. پاتنجلی آسانا را به صورت "وضعیت خوشایند و آماده" تعریف می کند.بسیاری از آساناها ممکن است که در سیستم یوگا با هدف اولیه برای دست یابی به سلامتی جسمی و روانی بهتر کار شوند.
آسانا ها تاثیر عمیقی بر بدن دارند و بر سیستم های مختلف بدن مثل ماهیچه ،تنفس،گردش خون،گوارش،سیستم ترشحی،تولید مثل،غدد و سیستم عصبی تاثیر دارند.حرکات و اعمال رباط ها،مفاصل ، عضلات ، تاندون ها و دیگر نقاط بدن را با کمک افزایش جریان خون و قابلیت انعطلف پذیری نرم می کنند.
اصل تنفس
تنفس از شاخص های اصل حیات است و نقش بسزایی بر شرایط زیست شیمیایی و کارکرد ارگان ها و رو حیات ما دارد.
در یوگا کنترل تنفس را پرانایاما گویند.پرانا ، نفس یا انرژی حیاتی در بدن است.در سطوح جزئی تر، پرانا به معنای انرژی پرانیک که نیروی زندگی است . یاما به معنای کنترل نفس است ،می باشد.فرد می تواند با کنترل ریتم،انرژی پرانیک یا پرانایاما،به ذهن و بدن سالم برسد.
پرانایاما چهارمین مرحله از هشت مرحله یو گا ( آشتانگا یوگا) است .پرانایاما (علم کنترل تنفس) برای انتظامات ذهنی است.این کنترل بر روی تمام عملیات تنفسی از قبیل دم ، بازدم و حبس تنفس می باشد.
اگر تنفس دچار بی نظمی و اغتشاش شود ، تمام بدن تحت تاثیر قرار گرفته و به تبع آن ذهن دچار آشفتگی و اضطراب می گردد.تنفس با روند مناسب و هماهنگ با شرایط ارگان های بدن ،ذهن را از پریشانی و اشتغالات بیمارگونه رها ساخته و ثبات و آرامش به دنبال خواهد داشت.
شبکه خورشیدی که نیروی عظیم پتانسیلی در آن ذخیره شده است و از طریق استفاده از تکنیک های تنفسی ویژه یوگا پرانایاما این انرژی در جهت برقراری تعادل فیزیکی و روانی آزاد می شود.
اصل رژیم غذایی
این اصل سوخت مناسبی را برای بدن تهیه می کند.مصرف مناسب غذا،هوا،آب و نور آفتاب از ضروریات است.رژیم غذایی یوگا ،ذهن را آرام کرده و احساست سرکش آدمی را مهار می کند.
اصل وانهادگی
این اصل همانند سیستم خنک کننده یا رادیاتور ماشین عمل می کند.هنگامی که ذهن و جسم به طور مرتب فعالیت می کنند،ظرفیت آنان تقلیل می یابد.وانهادگی راه طبیعی جبران نیروی از دست رفته است.در طول روز،بدن تمامی انرژی لازم برای روز بعد را فراهم می کند.اما گاهی اتفاق می افتد که تمامی این انرژی در عرض چند دقیقه،توسط عصبانیت،صدمه و یا خشم زیاد از بین می رود.این فرآیند عصبانیت و خشم،گاهی اوقات به صورت عادی در می آید و نتیجه ناخوشایندی را هم برای جسم و هم برای ذهن به دنبال دارد.در طول مرحله ی ریلکس کامل عضلات ،هیچگونه انرژی کامل یا پرانا استفاده نمی شود.در یوگا برای رسیدن به ریلکس کامل از سه روش استفاده می شود:
1- فیزیکی
2- روانی
3- روحی
ریلکس فیزیکی همان حالت شاواسانا یا حالت جسد است.ریلکس روانی در هنگام بحران و فشار روانی به صورت تنفس آرام و منظم به مدت چند دقیقه است وسبب آسودگی و احساس بی وزنی می شود.با ریلکس روانی تمامی فشارها و نگرانی ها ،اضطراب ها،ترس ها و عصبانیت ها هم بوجود می آید و تمامی این حرکات بحران های روحی را بوجود می آورند.ریلکس کامل و واقعی زمانی حاصل می شود که انسان خویشتن را از خودآگاهی جدا سازد.
اصل تفکر مثبت
از طریق سکون و تمرکز فکر،طبیعت و سرشت تحت کنترل آگاهی قرار می گیرد.در مدیتیشن،گذشته و آینده وجود ندارد. این حالت فقط زمانی میسر می شود که تمامی تعدیلات روانی متوقف و ساکن می شوند.اولین مشخصه و خصیصه ای را که برای این حالت می توانیم شرح دهیم ، عبارت است از، خواب عمیق که در آن زمان و مکان وجود ندارد.هر چند که مدیتیشن با خواب عمیق فرق دارد،ولی باعث تغییرات در روان آدمی می شود.با کنترل و متوقف کردن نوسانات فکری،مدیتیشن آرامش روانی را در پی دارد.
آثار یوگا هم در پیشگیری،هم در درمان و هم در کاهش عوارض ناشی از بسیاری از بیماری ها تاثیرات قابل توجه ای دارد.یوگا سبب تغییراتی در جسم و روان فرد می شود که این تغییرات خود از بین برنده ی زمینه های ایجاد بسیاری از بیماری هاست و از این طریق سبب پیشگیری می شود.
روش پیشگیری یوگا از بیماری ها با بسیاری از روش های پیشگیری کننده ی دیگر متفاوت است.به عنوان مثال در مورد آساناها،باید در نظر داشت که تفاوت های اساسی بین این تمرینات یوگا و تمرینات فیزیکی وجود دارد.تمرینات و ورزش های فیزیکی عادی،تاکید زیادی بر حرکات عضلات دارد.در حالی که یوگا برعکس این حالت است.زیرا ورزش های عادی میزان زیادی اسید لاکتیک در الیاف و بافت های عضله تولید و همین باعث کوفتگی عضلات می شود.در هنگام انجام آسانا ها ،تاثیر اسید اضافه و کوفتگی توسط قلیای موجود در الیاف عضلانی خنثی می شود.البته این عمل با تنفس عمیق اکسیژن انجام می شود.رشد عضلات به معنی سلامتی نیست.سلامتی موقعی اطلاق می گردد که تمام ارگان های بدن تحت کنترل هوشمند ذهن باشند.آسانا می بایست به طور دائم و مرتب انجام شوند.اولین فایده ی این کار این است که قابلیت انعطاف بدن را افزایش می دهد،به طوری که در سنین بالا قادر خواهید بود،انعطاف بدن را افزایش دهید.آسانا در ابتدا بر سلامتی ستون فقرات تاکید و تمرکز دارد و باعث انعطاف و نیرومندی آن می شود. ستون فقرات محل تمامی اعصاب مهم بدن می باشد و همین اعصاب تمامی پیام های مختلف بدن را از طریق ستون فقرات به مغز می رسانند.به همین دلیل است که تمرینات یوگا تاکید زیادی بر انعطاف و نیرومندی آن دارد و با انجام آساناها ،عمل گردش خون بهبود یا فته و مواد غذایی و اکسیژن سهل تر به اعصاب می رسند.
آسانا ها بر اندام داخلی هم تاثیر بسزایی دارند.همانطور که باعث بهبود عملکرد عضلات می شود،بر روی عملکرد غدد و ارگان ها نیز تاثیر مثبت بر جای می گذارد.اندام های داخلی پیام ها و تحریکات را از طریق حرکات گوناگون ومختلف آساناها در یافت کرده و به این ترتیب عملکردشان هماهنگی بیشتری می یابد.سیستم درون ریز (غدد و هورمون ها )دوباره فعال شده و به متعادل شدن تحریکات و هم چنین به پیشرفت نیروی روانی کمک می کند و این گوشه ای از اثرات آسانا ها برای تعدیل بدن و جلو گیری از اختلالاتی است که خود سبب بیماری های بسیاری می شود.
اکثر مردم تنها بخشی از ظرفیت دستگاه تنفسی یا ریه را برای تنفس استفاده می کنند.این دسته از مردم که تنفسشان سطحی بوده و کمی از قفسه ی سینه را منبسط می کنند،شانه های خم شده ای دارند و در قسمت بالای گردن و سینه اشان فشار درد آوری را متحمل می شوند و از کمبود اکسیژن رنج می برند.این عده بدون آنکه خود بدانند به سرعت خسته می شوند.با تمرینات تنفسی یوگا،علاوه بر پیشگیری از این موارد می توان انرژی حیاتی و سلامتی خود را تضمین کرد.از تمامی روش های تنفسی قادر خواهید بود،ظرفیت انرژی حیاتی را افزایش دهید.
سلامتی عمومی یک فرد بستگی به عملکرد هماهنگ و متوازن دستگاه های بدن او دارد و هر چه هماهنگی و توازن بین این دستگاه ها بیشتر باشد،درصد سلامتی نیز بالاتر است.دستگاه های عمده بدن از قبیل دستگاه عصبی،تنفسی،گردش خون،غدد درون ریز،گوارش،دفعی و غیره با انجام تمرینات منظم و صحیح پرانایاما،عملکرد بهتر و هماهنگ پیدا می کنند.
پرانایاما شامل طیف وسیعی از تمرینات تنفسی است.در بر خی از تمرینات مانند بهاستریکا و کاپالابهاتی ارتعاشات حاصله به تمام رگ ها ،مویرگ ها،و سلول های بدن انتشار می یابد و تمام سیستم گردش خون تحت تاثیر این ارتعاشات تمرین و ماساژ داده می شوند و برای کارکرد موثرتر آماده می شوند.تمامی سلول ها و بافت های بدن نیاز به تامین مداوم اکسیژن دارند.شش ها در ارتباط مستقیم با جذب اکسیژن و دفع دی اکسید کربن و جلوگیری از تجمع آمونیک و سایر گاز های مضر هستند.در ریه ها،خون در اکسید کربن را با اکسیژن تبادل می کنند.این تبادل در میلیون ها کیسه هوایی کوچک به نام آلوئول ها انجام می شود.اکسیژن از طریق جداره ی نازک این کیسه ها،با دی اکسید کربن مبادله می شود.جهت عملکرد مناسب این فرآیند ،ریه ها باید تمیز و عاری از بیماری های باکتریال و ویروسی باشند.تمرینات پرانایاما این امکان را فراهم می کنند که ریه ها پاکتر و جریا خون بیشتری و شرایط ریه ها در مقابل میکروب ها مقاومتر شوند.تمرینات پرانایاما ،به طور خاصی روی دیافراگم و ماهیچه های بین دنده ای و عضلات شکمی اثر می گذارد و باعث تمرین دادن و تقویت این ماهیچه ها می شود،با انجام تمرینات پرانایاما،حرکات طولی و عرضی روده ها تحریک و افزایش می یابد و این باعث می شود،عملکرد جذب غذا و دفع مواد زائد بدن و اصولا فرآیند جذب و دفع تقویت شود.
با تمرینات مرتب وصحیح پرانایاما و فشار و ماساژ های مناسب روی کلیه ها،بوسیله عضلات جلوی شکمی و نیز عضلات کمری ،عملکرد کلی آن را بهبود می بخشد.جریان ادرار در میزنای به سمت مثانه تسهیل می شود.این تمرینات همچنین باعث تسهیل جریان خون در رگ های کلیه می شود.پرانایاما باعث تصفیه ی خون می شود و به تبع آن روی سیستم اعصاب،مغز،نخاع،قلب و کارآئی آن ها تاثیر می گذارد.
بزرگترین علامت و نشانه پرانا در بدن،حرکت شش ها می باشد.این حرکت نظیر یک چرخ طیار عمل کرده و دیگر نیرو های بدن را به جنبش در می آورد.دیگر علامت پرانا در بدن،روند آرام و آهسته تحت کنترل قرار گرفتن بدن است.هر قسمتی از بدن با پرانا لبریز خواهد شد.هنگامی موفق به این عمل شده که تمامی بدن تحت کنترل ما باشد.
می توان تمامی بیماری ها را از طریق کنترل و نظم پرانا ، کنترل و یا ریشه کن نمود.این رابطه دانش سری و رمز شفابخشی می باشد.ما در تنفس عادی،میزان ناچیزی از پرانا را جذب می کنیم.ولی هنگامی که تمرکز کرده و آگاهانه به عمل تنفس نظم می بخشیم،میزان زیادی از پرانا را ذخیره می کنیم.
یکی دیگر از زمینه هایی که یوگا از طریق آن بسیار در سلامت و پیشگیری از بیماری ها تاثیر دارد،رژیم غذایی یوگا است که تاکید بر رژیم غذایی گیاه خواری است.گیاه خواری علاوه بر ساده و طبیعی بودن،به راحتی قابل هضم بوده و باعث افزایش سلامتی می شود.غذا های ساده به عمل هضم کمک کرده و به خوبی جذب بدن می شوند.
مواد مورد نیاز بدن به پنج دسته تقسیم می شوند:
پروتئین ها،کربوهیدرات ها،مواد معدنی،چربی ها،و ویتامین ها.هر شخص برای میزان کردن یک رژیم غذایی مناسب باید در مورد برنامه های غذایی اطلاعات کافی داشته باشد.بیشتر مردم از این بیم دارند که چگونه پروتئین کافی را کسب کنند،اما ازعوامل دیگر غافل می شوند.کیفیت پروتئین از کمیت آن مهمتر است.فرآورده های شیری ،سبزیجات ،آجیل و دانه های روغنی منبع مناسبی برای پروتئین می باشند.
هدف از خوردن،جذب نیروی حیات یا پرانا (انرژی حیات)است.مهمترین رژیم غذایی برای هنرجویان یوگا استفاده از غذا های طبیعی و تازه است.هر چند که رژیم غذایی یوگا از این هم پیچیده تر است.یک یوگا کار غذایی می خورد که تاثیر لطیفی بر جسم و روح داشته باشد.بنابراین وی از غذاهایی که تحریک کننده هستند ، پرهیز میکند و غذا هایی را تر جیح می دهد که باعث آرامش فکر می شود.
غذا می بایست حرکت پیچشی روده را تحریک کند.برای این منظور غذا های خام بهتر از غذا های پخته است.اختلالات گوارشی و سوءهاضمه بر اثر پر خوری و غذا های غیر طبیعی بوجود می آیند که باعث عکس العمل و واکنش های غیر طبیعی مراکز عصبی شده و تاثیر سوئی بر آن ها دارند.
برنامه غذایی یوگا ، شما را به استاندارد بالائی از سلامتی رسانده و همچنین باعث آرامش ذهن می شود.
اثرات مثبت یوگا بر ارگان های بدن:
دستگاه عضلانی اسکلتی:
بعضی از وضعیت های بدن ، در یوگا می تواند روی مفاصل مختلف تاثیر گذاشته و خصوصا مفاصلی که کمتر مورد استفاده قرار می گیرند ، به کار گیرد.علاوه بر مفاصل ، یوگا تاثیرات مثبتی بر روی لیگامان ها و تاندون ها دارد.تحقیقات نشان داده است که یوگا ، تنها فعالیتی است که به تمامی ارگان ها و اندام های داخلی بدن سلامتی کامل میدهد.با کشیدن ملایم و آرام ماهیچه ها و مفاصل،حداکثر میزان خون به قسمت های مختلف بدن میرسد و باعث سم زدائی از بخش های مختلف و گوناگون آن می شود و به همین جهت تغییرات ناشی از افزایش سن را به تاخیر می اندازد و انرژی و شوق لازم برای زیستن را بوجود می آورد.
با یوگا می توان،ضعف وسستی عضلات را با تکرار تحریکات ملایم از بین برد.همچنین در روند تمرینات یوگا،عضلات شکم و کمر که مهره های کمری را حمایت می کنند،تقویت شده،مشکلات پنهانی در دستگاه گوارش،آشکار شده،چون فرد احساس سوزش یا درد در ناحیه معده یا روده می کند و مشکلات احتمالی در ناحیه کمر و یا مشکلات مربوط به عصب سیاتیک آشکار می شود.
دستگاه عصبی:
یوگا در سیستم عصبی تعادل ایجاد می کند.یوگا باعث کم شدن تنش و استرس می شود،چرا که نوع ملایمی از تمرینات یوگا که با کنترل تنفس همراه است،به آرام کردن عمومی بدن کمک می کند.بدن وسیله ای برای حمل روح و فکر است و در این زمینه ، یوگا کمک موثری است برای سالم نگهداشتن جسم.
دستگاه قلبی-عروقی:
تمرینات هاتایوگا ، توانایی بسیار بالایی در آرام کردن جسم و ذهن دارد. از آن جایی که بسیاری از مشکلات قلبی به علت استرس و تغذیه ی ناسالم و شرایط بد بدنی ایجاد می شود که بار کاری بیشتری بر قلب تحمیل می کند،می توان مشکلات زمینه ساز را با یوگا برطرف کرد.امروزه در درمان بیماری های مختلف،توجه و تمرکز بیشتر بر درمان بیماری ها و نشانه های آزار دهنده ی آن هاست و در اکثر موارد،ریشه های بیماری از بین نمی رود و بعد از مدتی دوباره همان بیماری عود کرده و بروز می کند.در حالیکه با یوگا می توان استرس ها را با تمرینات مختلف پرانایاما،ریلکس و مدیتیشن برطرف نمود و استرس که خود یکی از بزرگترین عوامل خطر بیماری های قلبی است را برطرف نمود.
یکی از مواردی که از عوامل خطر جدی قلبی است،کلسترول بالاست که با رژیم های پر گوشت و پر از پروتئین های حیوانی مرتبط است.مصرف زیاد گوشت و پروتئین،کلیه ها را بیش از حد فعال کرده و آلبومین خون را بالا می برد.که این عامل خطر نیز بارژیم غذایی یوگا برطرف می شود.با انجام آساناها و پرانایاما،وبا کنترل و هماهنگی سایر غدد درون ریز ،که باعث کنترل و آزاد سازی هورمون های مختلف می شود،پیام هایی که به قلب می رسد برای افزایش یا کاهش فعالیت ، تعدیل شده و فعالیت قلب نیز متعادل می شود.
یکی دیگر از عوامل زمینه ساز بیماریهای قلبی ،چاقی است.با یوگا می توان به وزن ثابت و متعادل رسید.حرکات یوگا راه های سوزاندن چربی را افزایش داده و بنابر این با افزایش دمای بدن ،موجب بالارفتن میزان سوخت و ساز می شوند.
سیستم غدد درون ریز:
یکی از تا ثیرات عمده یوگا،بر نحوه کارکرد و ترشح غدد درون ریز است و آن ها را متعادل میکند.یوگا بر تعادل انواع غدد بدن مانند تیروئید،پارا تیروئید،پانکراس ،غدد فوق کلیوی موثراست.برای نمونه،غده تیروئید که تاثیر زیادی درمتابولیسم و تعیین نحوه سوخت و ساز و کارکرد بدن دارد،توسط برخی از حرکات یوگا همچون حرکت ماهی Fish posture ،تحت تاثیر قرار می گیرد و از این طریق ،تاثیر این غده به تمامی ارگان های بدن نیز منتقل شده و آن ها نیز متعادل میشوند.
در مورد بیماری دیابت،تمرینات مراقبه نشان داده اند،که قادرند با استراحت دادن به دستگاه عصبی سمپاتیک ،به غدد درون ریز کمک کنند.تمرینات هاتا یوگا ،در درمان بیماری دیابت،اهمیت بسزایی دارد.در درمان بیماری دیابت،سری تمرینات آساناها و پرانایاما توام با مراقبه و شست وشوی کامل ترکیب و همراه می گردند.
سری تمرینات آسانا با متعادل نمودن پیام های عصبی و خونی ،که به غدد می رسند،و نیز با ماساژملایم تمام غدد و اندام ها ،وظیفه ی اندام های مربوطه را تنظیم نمایند.پرانایاما انرژی بدن را کنترل می کند و اجازه می دهد تا نیرو های حیاتی به آن مناطقی که به انرژی بیشتری احتیاج دارند جریان یابند.سپس مغز،لوزالمعده و سایر اندام ها قادر خواهند بود تا به طور خود آگاه و سیستماتیک ،تجدید حیات نمایند.
سیستم تنفسی:
تمرینات یوگا، با میزان باز شدن و انبساط دیواره ی قفسه سینه را افزایش داده و حجم ریه ها را افزایش می دهد که این نتیجه ی سودمند در بیماران مبتلا به آسم و سایر مشکلات تنفسی بسیار سود مند است.
تکنیک های ریلکسیشن ،و هیپنوز برای بیماران مبتلا به آسم پیشنهاد می شود که از این طریق علایم کمتری پیدا می کنند.این تکنیک ها بر این اساس پایه گذاری شده اند که فردی که ریلکس شده است،بهتر قادر به کنترل تنفس خود است و تنفس وی نیز نسبت به فردی که استرسی و عصبی است بهتر انجام می شود.
همچنین براساس تحقیقات جدید ،یوگا میزان حجم ریه را نیز افزایش داده که خود نقش بسیار مهمی در بهبود آسم و کاهش عود آن دارد.
در یکی از تحقیقاتی که در تایلند صورت گرفته،تاثیر یوگا بر میزان انبساط ها جدار قفسه ی سینه و حجم ریه در افراد سالم بررسی شد.
سلامت عمومی بدن:
یوگا بر سلامت عمومی بدن نیز تاثیرات شگرفی دارد.یوگا در از بین بردن چاقی و کنترل وزن بدن که خود یکی از عوامل زمینه ساز بسیاری از بیماری هاست،موثر است.کاهش وزن بدن به چند طریق صورت می گیرد:
1- تمرینات یوگا
با ترشح برخی از هورمون ها،در حین حرکات ،متابولیسم بدن کنترل می شود. بعضی از حرکات سبب افزایش متابولیسم چربی شده و به همین جهت،چربی را به انرژی تبدیل می کنند.
2- تنفس های عمیق:
که در یوگا به افزایش در یافت اکسیژن کمک میکند و اکسیژن بیشتر برای سوختن چربی های بدن تامین می شود.
3- تغییر عادت غذایی ناسالم:
عادت غذایی ناسالم ،نتیجه ی نیروی ایجاد شده از مشکلات روحی هستند که به طور اشتباه به جای حل آن ها ،به غذا میل و اشتها پیدا می کنیم.
هنگامی که یوگا تمرین می کنید،خودآگاه شما تغییر کرده و احساس کمبود و خلایی را متوجه نمی شوید و دیگر به جای رفع اساسی و صحیح این کمبود ها به غذا روی نمی آورید.تمرینات یوگا ،حتی برای کسانی که عادت دارند در بین وعده های غذای به سراغ خوراکی ها رفته وبیش از حد معده را پر کنند،کمک می کند تا خود را کنترل کرده و این عادت را از بین ببرند.
طبق تحقیقات محققان دانشگاه همپتون در ویرجینیا،یک برنامه ی مرکب از یوگا و تمرینات تنفسی به کاهش وزن کمک می کند.از آن جا که پرانایاما و یوگا با تمرکز روی ناحیه ی شکم صورت می گیرند،در ارتباط با تغییراتی در جریان خون مغز وفعالیت متابولیکی مغز است.
محققان این دانشگاه در پایان ،سه یا چهار بار و هر بار به مدت 30 دقیقه پرانایاما و یو گار ا در هفته توصیه کرده اند.تحقیقات نشان داده است که میزان کاهش وزن با یوگا از بسیاری از روش های متداول مانند آیروبیک بیشتر است.(15کیلوگرم در مقایسه با 8کیلوگرم).به گفته محققان ،یوگا همچنین خاصیت ضد اضطرابی بیشتر از آیروبیک دارد.
با انجام تمرینات یوگا،علاوه بربدست آوردن و حفظ اندام موزون و مناسب خود،بسیاری از مشکلات جسمی ناشی از اضافه وزن و چاقی از بین خواهد رفت،از جمله:
-فشار چربی ها روی قلب
-انواع مرض قند و دیابت
-فشار خون بالا و میزان زیاد کلسترول در خون که خطر بیماری های قلبی را افزایش می دهد.
-التهاب مفاصل و فشار بر روی آن ها
-خطر اختلالات خواب مانند قطع موقت تنفس هنگام خواب که موجب بیماری قلبی می گردد.
یوگا همچنین از طریق افزایش کلی میزان سوخت وساز چربی در بدن ،سبب افزایش دمای بدن شده و ترکیب افزایش دمای بدن و تنفس عمیق،به سرعت توکسین ها(سموم) را به سطح پوست آورده و موجب خروج آن ها از بدن از راه پوست وتنفس می شود.
از یوگا در بهبود جراحات،افزایش عملکرد سیستم ایمنی،کاهش درد،افزایش قدرت ذهنی و نظم پذیری،سلامت پوست و... کمک گرفته می شود.
فواید فیزیولوژیکی یوگا:
بهبود خواب-افزایش ایمنی- کاهش درد- بهبود وضعیت بدن- نرمال شدن وزن- افزایش انعطاف پذیری عضلانی- افزایش سطح انرژی - افزایش کشیدگی عضلانی- افزایش تحمل - بهبود عملکرد غدد درون ریز- کاهش ضربان قلب - نرمال شدن عملکرد دستگاه گوارش- کاهش تعداد تنفس - متعادل شدن سیستم اتونوم بدن- کاهش فشارخون - بهبود پاسخ های پوستی- افزایش کیفیت قلب و عروق- کاهش فعالیت امواج عضلانی - افزایش دامنه حرکت مفاصل- بهبود زمان واکنش- بهبود همبستگی چشم - دست
یوگا و درمان بیماری ها:
تاثیر یوگا در درمان بیماری ها نیز شناخته شده است.در این جا به تعدادی از بیماری های شایع اشاره می کنیم.
نارسایی قلب:
نارسایی قلب به اختلال مزمنی اشاره می کند که کارآیی قلب را درپمپ کردن مقدار زیادی از خون به بدن محدود کند.مطالعات نشان داده است که دوره هشت هفته ای یوگا می تواند به کاهش التهاب که در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی منجر به مرگ می شود کمک کند و اگر با دقت صورت گیرد،کاملا بی خطر است.تفاوت های چشمگیری بین مارکرهای بیولوژیکی اصلی بین شرکت کنندگان در یوگا و بیمارانی که به صورت تدریجی درمان شده اند،وجود دارد.شرکت کنندگان در این مطالعه ،26 در صد کاهش علایم را نشان دادند.در مقایسه با 3 درصد کسانی که فقط از درمان های طبی استفاده کرده بودند.
بیماران مبتلا به نارسایی قلب،اغلب مشکلاتی در انجام دادن ورزش که در نتیجه ی خستگی و تنفس کوتاه مدت است،را تجربه می کنند.در این مطالعه نشان داده شده که تمرینات هوازی هاتایوگا د این بیماران که بیماران که به صورت تمرینات ملایم و همراه با تنفس بوده است،کاملا مفید بوده است.همچنین این تمرینات تاثیر مهمی در سلامتی و پایین آمدن سطح افسردگی در بیمارانی که به طور مزمن بیمار بودند داشت.
آسم:
بهره بردن از حرکات یوگا و تکنیک ها ی آرام سازس بدن ،تا 45 در صد موجب کنترل علائم آسم در بیماران مبتلا می شود.براساس مطالعاتی که دکتر صادق صفارزاده متخصص آسم و آلرژی و ایمنووژی در خصوص نقش یوگا در کنترل آسم انجام داده است،وی اظهار داشت:آسم یک بیماری تنفسی شایع است که توسط فاکتور های زیادی از قبیل استرس تحت الشعاع قرار می گیرد.وی ادامه داد:پیامد اضطراب و استرس در دستگاه تنفسی یک بیماری آسمی به صورت تشنج در ناحیه نای و نایچه ظاهر می شود و سفتی و گرفتگی مجاری تنفسی را به همراه دارد.این متخصص آسم با اشاره به این نکته که کاهش اضطراب بیمار کمک شایانی به بهبودی علایم آسم می کند،خاطر نشان کرد:به اغلب بیماران توصیه می شود که به وسیله ی تکنیک های آرام سازی بدن از استرس خود بکاهند که یکی از موثرترین و مفیدترین این روش ها یوگاست.دکتر صفار زاده در مورد نقش یوگا در بهبود بیماران آسمی تصریح کرد:بسیاردیده شده است در بیمارانی که از تمرینات یوگا استفاده می کنند ،پس از مدتی نه تنها ظرفیت عملکردی ریوی بهبود یافته ،بلکه قدرت ماهیچه ای تنفسی و اسکلتی نیز به مراتب افزایش می یابد.وی در نهایت تاکید کرد:بسیاری از بیماران آسمی با استفاده از یوگا موفق شده اند که وابستگی خود را به دارو به میزان زیادی کم کننو حتی تعداد بسیاری از آنها موفق به قطع کامل دارو شده اند،به همین سبب بهره بردن از روش های یوگا به کلیه مبتلایان به آسم توصیه می شود.
دیابت:
علم یوگا ادعا می کند که دستگاه عصبی و جسمی که از آن اطاعت می کند،می توانند از طریق تمرین های مراقبه تحت کنترل بسیار دقیق قرار گیرند و با موثرترین حالت ممکن عمل نمایند.این فرضیه ی قدیمی با تحقیقات علمی انجام شده در طی چند سال گذشته در هندوستان ،اروپا و آمریکا تحکیم گشته است.قسمت اعظم این تحقیقات با قاطعیت نشان داده اند که تمرینات روزا نه ی مراقبه می تواند به ایجاد تغییرات در نظم درونی و نظم در اندام های فیزیکی بدن شود.
در مورد بیماری دیابت ،تحقیقات نشان داده اند که قادرند با استراحت دادن به دستگاه های عصبی سمپاتیک به غدد درون ریز کمک کنند.
کمر دردهای مزمن:
محققان اظهار کردند:شرکت در جلسات مداوم کلاس های یوگا می تواند راهی موثر برای مبارزه با مکر درد های مزمن باشد.در یک تحقیق که در ژاپن صورت گرفته است:تعداد101 نفر از بزرگسالانی را که به کمر درد های مزمن دچار بودذد را مورد مطالعه قرار دادند. در بین این افراد ،آن هایی که هفته ای 75 دقیقه در کلاس های یوگا شرکت می کردند نسبت به افرادی که در کلاس های کشش عضلانی و تقویت اندام شرکت می کردند ،پیشرفت چشمگیری در بهبود کمر درد شان از خود نشان دادند.محققان حتی تاثیر این کلاس ها را از کتاب های خود درمان نیز بیشتر دانستند.
در پایان هفته ی دوازدهم ،بیمارانی که در کلاس های یوگا شرکت کرده بودند،قادر به انجام فعالیت های روزانه خود بودند و پس از هفته ی چهاردهم ،مصرف داروی مسکن برای کمردرد به طور کامل کاهش دادند.اگر چه ورزش یکی از راه های درمان کمر دردهای مزمن است اما تاثیر آن در کاهش در بسیار کم است.به همین دلیل ،پزشکان پس از بررسی های فراوان یوگا را راهی موثر برای درمان کمردرد دانستند.
یوگا در مامائی:
در مامائی و زنان نیز جهت درمان بی نظمی های قاعدگی ،درمان افتادگی مثانه و رکتوم_سیستوسل و رکتوسل و درمان نازائی کاربرد دارد.بر اساس یک مطالعه که در دانشکده پرستاری و مامایی تبریز صورت گرفته است،نقش ماما در روش های نوین زایمان و درمان بیماری های زنان بررسی شده است.این نتیجه به دست آمد که تیم درمانی بعد از آموزش های لازم یوگا درمانی و تعلیم یک کادر ماهر از ماما ها به انتقال این آموزش ها در طی مراقبت های دوران زایمان به مادران اقدام نموده است. نتایج این آموزش های حاکی از افزایش روحیه و اعتماد به نفس زنان در طی دوران بارداری و زایمان راحت بود.در درمان سایر بیماری های زنان نیز ورزش های یوگا بسیار موثر واقع شده است.
یوگا و درمان MS :
اثرات یوگا در سطوح مختلف توانایی و عملکردی در بیماران مبتلا به MS(بیماران با توانایی های حرکتی کم ،و یا بیشتر در حد استفاده از ویلچر و یا بیشتر)مشاهده و بررسی شد.
همچنین پیشرفت های زیادی در کاهش علایم و عوارض MS به شرح زیر مشاهده شد:
خستگی ،کاهش دامنه ی حرکت ،اسپاستیسیتی ،قدرت، تعادل،و هماهنگی اندام ها
این اصلاحات با آساناهایی که برای هر بیمار تعیین می شد،بدست آمد.
براساس مطالعاتی که توسط آکادمی نورولوژی آمریکا صورت گرفته است،تاثیرات یوگا به خصوص بر کاهش میزان خستگی در بیماران مبتلا به MS ،ثابت شده است.در این مطالعه،همچنین مشخص شد که اختلالات شناختی در طی برنامه 6 ماهه ی یوگا بهبودی نداشته است،اما سلامت جسمی و کیفیت زندگی آفزایش نشان داده است.
مطالعات مشابهی در هلند نیز انجام شده که همین نتایج را بدست آورده اند.
در این مطالعات شواهدی که به نفع تاثیر یوگا در MS ،بوده است ،مشاهده است،از جمله:کاهش تعداد ضایعات مغزی.
از آن جا که استرس در روند MS ،تاثیر دارد و تاثیر یوگا در کاهش استرس ثابت شده است،یوگا این عامل زمینه ساز پیشرفت MS ،کاهش می دهد.
یوگا هیچ عارضه جانبی بر این بیماران نداشته است.در یک مطالعه در تهران،در گروهی از بیماران MS ،آموزه های یوگا از مقدماتی تا نسبتا پیشرفته بر حسب توانایی آن ها مورد استفاده قرار گرفت.
نتایج بدست آمده به شرح زیر بوده است :
الف)آسانا ها و مجموعه سلام بر خورشید تاثیرات چشمگیری بر آن ها داشته است.
ب)تنفس هایپرانایاما به دلیل اکسیژن گیری بیشتر و دفع CO2 از ریه ها و بافت ها ،موجب انبساط خاطر آن ها گردیده است.
ج)حالات شعف ، سبکی ، رهایی درونی ، کاهش نگرانی و اضطراب و افسردگی،اعتماد به نفس،حضور در لحظه و نهایتا مراقبه این بیماران را سخت مورد تاثیر قرار داده است.ضمنا در گروه های تمرینی،به تناسب،یک تا سه نفر از افراد سالم نیز در جمع بیماران قرار داشتند،تا اثر بخشی تمرینات بر روی بیماران بیشتر قابل مشاهده باشد.
نظر خود بیماران در مورد تاثیرات یوگا بر بیماری آن ها:
-استرس و اضطراب های ناشی از بیماری و ترس از عواقب آن به مقدار زیادی برطرف گردید.
-با انجام آساناها تعادل بدنی بیشتر شد.
-شکیبایی و عدم واکنش منفی به محرک های خارجی افزایش یافته وبیمار با افراد خانواده سازگارتر شده.
-با وجودی که گاها بیمار در زندگی خصوصی و خانوادگیش محیطی ناآرام، و سرشار از درگیری ها و عصبیت ها را تجربه می کرد،دیگر خود را بیمار تلقی نمی کرد.
نظر مربی در مورد تاثیرات یوگا بر این بیماران:
بسیاری از این افراد کلیه ی آساناهای ساده و متوسط و تعدادی از تمرینات فیزیکی را از افراد سالمی که با گروه به عنوان شاهد تمرین می کنند،بهتر انجام داده و این طور به نظر می رسد که درمان در مورد بیماران بسیار چشمگیر بوده است.
تمرینات تنفسی و تمرکز و مراقبه بیمار را بسیار دگرگون کرده که سبب بیشتر تجربه کردن زمان حال شده است.
تمرینات یوگا سبب کاهش میزان افسردگی و استرس در بیمار ودر نتیجه کند شدن روند بیماری شده ،تمرینات تمرکز و مراقبه،تنش های محیط را به حداقل می رساند.
سرطان:
نتایج مطالعات نشان می دهد،یوگا در سلامت و بهبود بیماران مبتلا به سرطان سینه که تحت درمان هستند،بسیار موثر است.به گزارش سرویس علمی پژوهشی ایسکانیوز به نقل از پایگاه اینترنتی دانشگاه تگزاس،طی آزمایشاتی بر روی 62 زن منتلا به سرطان که تحت درمان پرتوافشانی قرار داشتند و هفته ای دوبار به کلاس یوگا می رفتند،مشخص شده این افراد در برابر بیماری خود نسبت به افراد دیگر مقاوم تر هستند.این زنان اظهار کردند که توانایی بیشتری در انجام فعالیت های فیزیکی (مانند پیاده روی به میزان یک مایل و بالا رفتن از پله ها)دارند و کمتر احساس خستگی،به آنها دست می دهد.
بیماری های مزمن:
به گزارش سلامت نیوز،مطالعات نشان داده ،پرداختن به یوگا نه تنها آثار مثبت روحی برای افراد به همراه دارد،بلکه در جلوگیری و سرعت بهبود سکته نیز نقش قابل ملاحظه ای ایفا می کند.خبرگزاری مهر در ادامه می افزاید،چنانچه افراد به مدت 3ماه به طور منظم یوگا را در برنامه یروزانه ی خود قرار دهند،بسیاری از علائم بیماری های مزمن کاهش می یابد و در ضمن احتمال بروز سکته نیز در این افراد به حداقل می رسد.بنابر همین گزارش،با توجه به اینکه تمرینات یوگا،موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شده،در جلوگیری و تسریع درمان بسیاری از التهابات بدن که عموما ناشی از ضعف سیستم ایمنی هستند،موثر است.
بررسی ها نشان داده که افرادی که به مدت 3 ماه تمرینات یوگا را دنبال کرده اند،26 در صد کمتر از کسانی که فقط دارو مصرف کرده بودند،دچار علائم و عوارض ناشی از سکته و التهاب شدند.
در عین حال،بسیاری از محققان معتقدند که یوگا در در مان و جلوگیری از افسردگی نیز نقش قابل ملاحظه ای دارد و حتی افرادی که تحت انواع جراحی قرار گرفته اند،به منظور پیشگیری از افسردگی پس از جراحی می توانند از آن استفاده کنند.
به طور کلی یوگا در درمان اسیدیته ، آلرژی ، کم خونی ، آرتریت ، ناراحتی های شانه ، سرماخوردگی ، یبوست ، دیابت ، اسهال ، خستگی ،بواسیر، سردرد ، میگرن ،ناراحتی های قلبی ،فشار های بالا یا پایین ، ناتوانی جنسی ، سو هاضمه ، ناراحتی های کلیه و کبد ، چاقی ، فلج ، روماتیسم ، درد سیاتیک ، ناراحتی های سینوس ، سل ، واریس ،افسردگی و اضطراب استفاده می شود.
یوگا در میان سالی:
تحقیقات جدید نشان داده است که حرکات کششی و آرام بخشی یوگا سبب مثبت و سر حال بودن در سنین میان سالی می شود. محققان به این نتیجه رسیده اند که اغلب افرادی که اضافه وزن دارند و در سنین 60-50 سالگی به تمرینات یوگا می پردازند.بعد از گذشت ده سال تمرین ، حدود 4-3 کیلوگرم از وزن بدن خود را از دست می دهند.در حالی که سایر افراد مشابه که تمرینات یوگا نمی کنند در این مدت بیش از 6-5 کیلوگرم به وزن آن ها اضافه می شود.همچنین یوگا سبب کاهش استرس و افسردگی این سنین می شود.
یوگا و بهداشت روانی:
علاوه بر بهداشت جسمی،یکی از تاثیرات عمده و چشمگیر یوگا بر بهداشت روانی است که خود بر بهداشت جسمی نیز تاثیر قابل توجهی دارد.
کسانی که یوگا کار می کنند،شماری از عوامل را تجربه می کنند که منتج به تاثیرگذاری برسلامت روانی آن ها می شود.این موارد را می توان به شکل زیر طیقه بندی نمود:
1- کاهش تنش
2- تجدید انعطاف پذیری روانی
3- فردی
4- اجتماعی
کاهش تنش:
کاهش ناآرامی،بد خلقی،پریشانی،افسردگی و خستگی ذهنی برخی از منافع تجربه شده هستند.یکی از آن ها رهایی از فشار وسوسه را تجربه می کنند.ناآرامی و به ویژه عصبی بودن ناپدید یا کاهش می یابد.
تجدید انعطاف پذیری روانی:
بعد مثبت بهره مندی از مزیت های چرخه ی کامل یوگا را می توان تحت عنوان تیزی و چابکی ذهن بیان نمود.هم حوصله و هم ظرفیت هوشیاری و زیرکی،یعنی دقت و میل برای مواجهه با مشکلات ،فردی که قادر نباشد شور و شوق بی کران خود را در آخر یک روز کاری، صبح زود یا حتی وسط روز احیاء کند،تلاش هایی برای شارژ مجدد انرژی های روانی می تواند موجب احیای مجدد رضایت خاطر کامل وی گردد.
ارزش های فردی:
الف)اجتناب از ترس:
یوگا منجر به کاهش تعداد زیادی از بیماری های روانی می شود.این بیماری ها همه چیز را در بر میگیرند،از احساست مبهم ناامیدی و آزار و ناامنی تا انواع خاص وبحرانی مانند جنون.یوگا شفایی برای همه ی شرایط ووضعیت ها نیست،اما می تواندکاهش دهنده و حمله کننده به برخی بیماری های روانی باشد.
بسیاری از ما در مقابل ترس و خستگی از پای در می آییم.برخی ها کاملا تخیلی هستند.برای مثال فردی که پیر می شود،شروع به ترسیدن از این امر می کند که زندگیش به اندازه ی کافی زندگی ارزشمند و پر بار نبوده است.کمتر به اهدافش رسیده و این که در دستیابی به رویاهایش شکست خورده است.این که در مقایسه با دیگران ناموفق بوده است.با کنترل تنفس عملا از ترس و نگرانی و احساست عمیق تر و بنیادی تر رهایی می یابید. از این طریق فرد در جستجوی پرورش عادات پایداری،در مقابل تاثیرات آزاردهنده ی هیجان ،جاه طلبی ،بلند پروازی ،خصومت و ناامیدی است.هدف بلندمدت یوگا،نه تنها آرامش موقتی بلکه زندگی آرام است.
ب)پذیرش ایمان در زندگی:
هدف یوگا ،ایجاد زندگی مطمئن و دلپذیر و قدر شناسانه است.وقتی شما روحیه ی یک یوگی را پیدا کردید،آن وقت می توانید همه ی عالم را پذیرا باشید.
ارزش های اجتماعی:
یوگا زودرنجی شما را کاهش می دهد و از زود رنجی دیگران نسبت به شما می کاهد.اگر زودرنجی و کج خلقی شما کاهش یابد،شما نیز دیگران را کمتر آزرده خواهید کرد.کاهش حالات و خلقیات،بی عاطفگی ،لجوجی ، یکدندگی ، و عبوسی باعث می شود همراهی دیگران با شما آسان تر و دلپذیر تر گردد.
یوگا و زیبایی:
زیبایی اندام،صدایی دلپذیر ،چهره ای تابان و خنده ای ملیح ،همگی به عنوان هدایای تمرینات یوگا هستند.
یوگا در سیستم عصبی تعادل ایجاد میکند.یوگا با عث کم شدن تنش و استرس می شود،چرا که نوع ملایمی از تمرینات یوگا که با تنفس همراه است ،به آرام کردن عمومی بدن کمک می کند.بدن وسیله ای برای حمل روح و فکر ماست.در این زمینه ، یوگا کمک موثری است برای سالم نگهداشتن جسم.
شخصیت ؛چیزی است که ما را به دیگران می شناساند و نقش موثری در حیات دارد.اگر ما به خودمان احترام نگذاریم،نمی توان انتظار احترام دیدن از سایرین را داشت.یوگا به طرز قابل توجهی در این زمینه ،نقش ایفا می کند.
یوگا و اعتیاد:
علل اعتیاد:
1- اراده ضعیف فرد
2- احساس خلا در زندگی؛فقدان شادی؛عدم حمایت عاطفی از طرف خانواده
3- بی هدف بودن در زندگی که سبب کشیده شدن فرد به سمت اعتیاد میشود و فرد را دچار این توهم می کند که می تواند در یک دنیای خیالی هدف خود را پیدا کنند.
4- تمایل فرد برای آزمایش کردن تجربه ی جدید
تمام تحقیقاتی که در مورد یوگا برای غلبه کردن بر انواع اعتیاد صورت گرفته است،همگی چند اصل مهم را مد نظر قرار داده اند.این اصول عبارتند از:
آسا ناها و تکنیک های پرانایاما که باعث سرزندگی جسم و ذهن می شوند؛تکنیک های ریلکسیشن برای فرو نشاندن آشفتگی های ذهنی؛تکنیک های پرایتاهارا برای متمرکز نمودن ذهن ؛ و برخی تکنیک های پیشرفته ی دیگر برای تجزیه و تحلیل درونیات.
تحقیقات در آمریکا و هند نشان می دهد برای غلبه بر اعتیاد به الکل از آسانا های سنگین استفاده می کنند در حالی که برای غلبه بر اعتیاد به ماری جوانا از آسانا های سبک تر استفاده کمک می گیرند.
عدم تعادل افراد معتاد با داشتن ترس،خشم و اضطراب بسیار زیاد است؛که از طریق روش های یوگا می توانند تعادل و هماهنگی با زندگیشان پیدا کنند.
یوگا وسسیستم پزشکی:
در سیستم پزشکی،تکیه اولیه بر دارو است.فرض بر این است که برای هر بیماری دارویی خاص وجود دارد.پزشک براین اساس یبماری را تشخیص داده و داروی مناسبی را تجویز می کند.در این سیستم بیمار ملزم به تلاش نبوده و در مان بیماری و رفع اختلال و بهبود سلامتی با دارو انجام می شود.
در این مفهوم میان سیستم درمان پزشکی و سیستم یوگی تضاد وجود دارد.در حالی که در سیستم پزشکی یک ماده خارجی (دارو)کار اصلاحی را انجام می دهد،در سیستم یوگی به این ماده ی خارجی هیچ نیازی نیست.
همانطور که قبلا گفته شد،این خود بیمار است که در سیستم یوگی با درک شخصی ،تمرین و مراقبت سبب بهبود سلامتی اش می شود.این نقطه ضعف سیتم پزشکی نباید به این مفهوم َََتلقی شود که سیستم مذکور نسبت به یوگا از اهمیت کمتری برخوردار است،بلکه این تنها یک نقطه ضعف است.شرایطی پیش می آید که تنها علم پزشکی می تواند بیمار رانجات دهد. به همان ترتیب نیز بیماری های وجود دارد که از نظر سیستم پزشکی غیر قابل علاجند،اما در سیستم یوگا کاملا درمان پذیر تلقی می شوند.این امر نشان می دهد که هر سیستم درمانی امتیازات ودر عین حال نقطه ضعف هایی دارد.
اما نکته جالب این است که یوگا و دیگر روش های طب مکمل سبب پذیرش و تحمل بهتر دارو و درمان های سیستم پزشکی توسط بیمار شده و این امرخصوصا در مورد بیماری های مزمن که به مدت طولانی باید دارو مصرف کنند،قابل مشاهده است و این علاوه بر اثر موازی خود یوگا در درمان بیماری هاست.
بنابراین،به هبچ بیماری نمی توان توصیه کرد که داروها و دستور پزشک را قطع کرده و تنها از روش های مکمل استفاده کند.اما ترکیب این دو با همدیگر ،خصوصا در مواردی که مصرف دارو نقش مهمی در سیر بیماری دارد،نتایج بسیار رضایت بخش تری حتی نسبت به موقعی که فرد فقط دارومی خورده است،دارد.
اما نقش یوگا را در پیشگیری نباید نادیده گرفت.همواره شنیده ایم که پیشگیری بهتر از درمان است.با یوگا، راه های پیشگیری بی هزینه ای را تجربه کنید.روش هایی که علاوه بر پیشگیری سبب ارتقاء وضع سلامت و بهداشت روح و جسم می شود.
منابع:
1- نقش ورزش یوگا در درمان بیماری ها-پولگد اسینها –مریم ملکوتی
2- لاغری با یوگا در 7 هفته-یان مدرن-زهره شریعتی
3- درمان بیماری های آسم و دیابت-شانکار رواناندا-برگردان جلال موسوی نسب و دکتر علی میر علائی-انتشارات فرا روان
4- نشریه دانش یوگا شماره های 14 ،17،18،20،21،23،24
5-www.yoga journal.com
6-www.yoga.com
7-www.yoga point.com
8-www.sakyaiba.edu.up
9-www.yoga basics.com
10-yoga about.com
11-www.weiki pedia.com
12-www.medscape.com
13-www.total health .com
14-www.ruzane.com
15-www.life yoga.ir
16-www.2rna.com
موارد نا خوشایند و رنج آور را از زندگی خویش بزدایید.
در مواردی که در انجام این هدف خویش ناکام مانده ،این ناکامی خود را به صورت های مختلفی نشان داده از پرخاشگری و اضطراب گرفته تا انواع بیماری های روحی و جسمی.
بیماری محصول تلاشی است که طبیعت برای درهم ریختن تعادل بدن انجام می دهد.بهبود با دفع مواد زائد و سموم انباشته از مواد شیمیایی در عضو ها ،مویرگ ها ،عروق لنفاوی و اعصاب بوجود می آید.این مواد اضافی عمل طبیعی اعضا را مختل می کند و ضمن معکوس کردن اعمال فیزیکی و روانی سیستم حوزه انرژی پرانیک را آلوده می کند و به ساختار ذهن و روان آسیب می رساند.در نتیجه درد،رنج و تنش ایجاد می گردد.
بیماری یک واکنش ذاتی بدن است که به منظور عادی نمودن وضع اعضای تغییر یافته پدید می آید،تا عمل آن عضو به حالت عادی برگردد.بنا براین نه تنها نباید نشانه های بیماری را کاهش داد ،بلکه باید آن را تقویت کرد،به طوری که در کوتاه ترین زمان ممکن بیشترین اثر سودمند حاصل شود و کمترین میزان رنج به وجود آید.
سپس بشر برای از بین بردن این مشکلات در پی راه چاره برآمد و اینگونه بود که نظریه ها و روش های متفاوتی به وجود آمد.یوگا این هدف عالی را به مرحله اجرا در می آورد.
طب مکمل یا جایگزین به مجموعه روش هایی اطلاق می شود که دارای اصول و روش های تشخیصی و درمانی متفاوتی با طب رایج می باشد.طب مکمل شامل 50 سیستم متفاوت است که امروزه از میان آن ها بیش از 20 روش تشخیصی در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد، به طوری که در حال حاضر بیش از 3/1 میلیارد نفر از مردم جهان تحت پوشش طب آلترناتیو قرار گرفته اند.
شاخه هایی از طب مکمل عبارتند از:
-انسان شناسی -تعادل انرژی -سم زدائی -تغذیه درمانی -هومیوپاتی
-آب درمانی -هیپنوتیزم -مغناطیس در مانی -نجوم درمانی -درد شناسی
-گیاه درمانی -شفای کوانتومی -رفلکسولوژی -انرژی درمانی -ماساژ درمانی(یومی هو)
-یوگا و مراقبه و .....
همان طور که گفته شد،یوگا یکی از انواع روش های طب جایگزین است که در سراسر جهان پذیرفته شده است.
تمرین یوگا در طی سالها به عنوان یکی از موثرترین راه های دست یابی به یک زندگی سالم جایگاه خود را تثبیت کرده است.
هدف از زندگی، بالاتر از همه ی این هاست.رشد نیرو های روحی هدف بوده و احتیاج به استعداد زیاد و نیروی اراده می باشد.تمامی این موارد در سایه رشد ذهن وجسم پدید می آید .
به همین خاطر عقلای قدیم سیستمی را گسترش داده بودند که باعث دفاع بدن در برابر بیماری ها و به تعویق افتادن مرحله کاتابولیک و همچنین نیرومند ماندن قوای فیزیکی و روانی می شود.این سیستم یوگا نام دارد.
اصول یوگا
یوگا یک برنامه ساده و طبیعی است که بر پنج اصل استوار است:
1- تمرینات یوگا
2- تنفس
3- رژیم غذایی
4- ریلکس و آسودگی
5- تفکر مثبت و مدیتیشن
اصل تمرینات
آسانا یک کلمه سانسکریتی است که برای توضیح وضعیت بدن به کار می رود. پاتنجلی آسانا را به صورت "وضعیت خوشایند و آماده" تعریف می کند.بسیاری از آساناها ممکن است که در سیستم یوگا با هدف اولیه برای دست یابی به سلامتی جسمی و روانی بهتر کار شوند.
آسانا ها تاثیر عمیقی بر بدن دارند و بر سیستم های مختلف بدن مثل ماهیچه ،تنفس،گردش خون،گوارش،سیستم ترشحی،تولید مثل،غدد و سیستم عصبی تاثیر دارند.حرکات و اعمال رباط ها،مفاصل ، عضلات ، تاندون ها و دیگر نقاط بدن را با کمک افزایش جریان خون و قابلیت انعطلف پذیری نرم می کنند.
اصل تنفس
تنفس از شاخص های اصل حیات است و نقش بسزایی بر شرایط زیست شیمیایی و کارکرد ارگان ها و رو حیات ما دارد.
در یوگا کنترل تنفس را پرانایاما گویند.پرانا ، نفس یا انرژی حیاتی در بدن است.در سطوح جزئی تر، پرانا به معنای انرژی پرانیک که نیروی زندگی است . یاما به معنای کنترل نفس است ،می باشد.فرد می تواند با کنترل ریتم،انرژی پرانیک یا پرانایاما،به ذهن و بدن سالم برسد.
پرانایاما چهارمین مرحله از هشت مرحله یو گا ( آشتانگا یوگا) است .پرانایاما (علم کنترل تنفس) برای انتظامات ذهنی است.این کنترل بر روی تمام عملیات تنفسی از قبیل دم ، بازدم و حبس تنفس می باشد.
اگر تنفس دچار بی نظمی و اغتشاش شود ، تمام بدن تحت تاثیر قرار گرفته و به تبع آن ذهن دچار آشفتگی و اضطراب می گردد.تنفس با روند مناسب و هماهنگ با شرایط ارگان های بدن ،ذهن را از پریشانی و اشتغالات بیمارگونه رها ساخته و ثبات و آرامش به دنبال خواهد داشت.
شبکه خورشیدی که نیروی عظیم پتانسیلی در آن ذخیره شده است و از طریق استفاده از تکنیک های تنفسی ویژه یوگا پرانایاما این انرژی در جهت برقراری تعادل فیزیکی و روانی آزاد می شود.
اصل رژیم غذایی
این اصل سوخت مناسبی را برای بدن تهیه می کند.مصرف مناسب غذا،هوا،آب و نور آفتاب از ضروریات است.رژیم غذایی یوگا ،ذهن را آرام کرده و احساست سرکش آدمی را مهار می کند.
اصل وانهادگی
این اصل همانند سیستم خنک کننده یا رادیاتور ماشین عمل می کند.هنگامی که ذهن و جسم به طور مرتب فعالیت می کنند،ظرفیت آنان تقلیل می یابد.وانهادگی راه طبیعی جبران نیروی از دست رفته است.در طول روز،بدن تمامی انرژی لازم برای روز بعد را فراهم می کند.اما گاهی اتفاق می افتد که تمامی این انرژی در عرض چند دقیقه،توسط عصبانیت،صدمه و یا خشم زیاد از بین می رود.این فرآیند عصبانیت و خشم،گاهی اوقات به صورت عادی در می آید و نتیجه ناخوشایندی را هم برای جسم و هم برای ذهن به دنبال دارد.در طول مرحله ی ریلکس کامل عضلات ،هیچگونه انرژی کامل یا پرانا استفاده نمی شود.در یوگا برای رسیدن به ریلکس کامل از سه روش استفاده می شود:
1- فیزیکی
2- روانی
3- روحی
ریلکس فیزیکی همان حالت شاواسانا یا حالت جسد است.ریلکس روانی در هنگام بحران و فشار روانی به صورت تنفس آرام و منظم به مدت چند دقیقه است وسبب آسودگی و احساس بی وزنی می شود.با ریلکس روانی تمامی فشارها و نگرانی ها ،اضطراب ها،ترس ها و عصبانیت ها هم بوجود می آید و تمامی این حرکات بحران های روحی را بوجود می آورند.ریلکس کامل و واقعی زمانی حاصل می شود که انسان خویشتن را از خودآگاهی جدا سازد.
اصل تفکر مثبت
از طریق سکون و تمرکز فکر،طبیعت و سرشت تحت کنترل آگاهی قرار می گیرد.در مدیتیشن،گذشته و آینده وجود ندارد. این حالت فقط زمانی میسر می شود که تمامی تعدیلات روانی متوقف و ساکن می شوند.اولین مشخصه و خصیصه ای را که برای این حالت می توانیم شرح دهیم ، عبارت است از، خواب عمیق که در آن زمان و مکان وجود ندارد.هر چند که مدیتیشن با خواب عمیق فرق دارد،ولی باعث تغییرات در روان آدمی می شود.با کنترل و متوقف کردن نوسانات فکری،مدیتیشن آرامش روانی را در پی دارد.
آثار یوگا هم در پیشگیری،هم در درمان و هم در کاهش عوارض ناشی از بسیاری از بیماری ها تاثیرات قابل توجه ای دارد.یوگا سبب تغییراتی در جسم و روان فرد می شود که این تغییرات خود از بین برنده ی زمینه های ایجاد بسیاری از بیماری هاست و از این طریق سبب پیشگیری می شود.
روش پیشگیری یوگا از بیماری ها با بسیاری از روش های پیشگیری کننده ی دیگر متفاوت است.به عنوان مثال در مورد آساناها،باید در نظر داشت که تفاوت های اساسی بین این تمرینات یوگا و تمرینات فیزیکی وجود دارد.تمرینات و ورزش های فیزیکی عادی،تاکید زیادی بر حرکات عضلات دارد.در حالی که یوگا برعکس این حالت است.زیرا ورزش های عادی میزان زیادی اسید لاکتیک در الیاف و بافت های عضله تولید و همین باعث کوفتگی عضلات می شود.در هنگام انجام آسانا ها ،تاثیر اسید اضافه و کوفتگی توسط قلیای موجود در الیاف عضلانی خنثی می شود.البته این عمل با تنفس عمیق اکسیژن انجام می شود.رشد عضلات به معنی سلامتی نیست.سلامتی موقعی اطلاق می گردد که تمام ارگان های بدن تحت کنترل هوشمند ذهن باشند.آسانا می بایست به طور دائم و مرتب انجام شوند.اولین فایده ی این کار این است که قابلیت انعطاف بدن را افزایش می دهد،به طوری که در سنین بالا قادر خواهید بود،انعطاف بدن را افزایش دهید.آسانا در ابتدا بر سلامتی ستون فقرات تاکید و تمرکز دارد و باعث انعطاف و نیرومندی آن می شود. ستون فقرات محل تمامی اعصاب مهم بدن می باشد و همین اعصاب تمامی پیام های مختلف بدن را از طریق ستون فقرات به مغز می رسانند.به همین دلیل است که تمرینات یوگا تاکید زیادی بر انعطاف و نیرومندی آن دارد و با انجام آساناها ،عمل گردش خون بهبود یا فته و مواد غذایی و اکسیژن سهل تر به اعصاب می رسند.
آسانا ها بر اندام داخلی هم تاثیر بسزایی دارند.همانطور که باعث بهبود عملکرد عضلات می شود،بر روی عملکرد غدد و ارگان ها نیز تاثیر مثبت بر جای می گذارد.اندام های داخلی پیام ها و تحریکات را از طریق حرکات گوناگون ومختلف آساناها در یافت کرده و به این ترتیب عملکردشان هماهنگی بیشتری می یابد.سیستم درون ریز (غدد و هورمون ها )دوباره فعال شده و به متعادل شدن تحریکات و هم چنین به پیشرفت نیروی روانی کمک می کند و این گوشه ای از اثرات آسانا ها برای تعدیل بدن و جلو گیری از اختلالاتی است که خود سبب بیماری های بسیاری می شود.
اکثر مردم تنها بخشی از ظرفیت دستگاه تنفسی یا ریه را برای تنفس استفاده می کنند.این دسته از مردم که تنفسشان سطحی بوده و کمی از قفسه ی سینه را منبسط می کنند،شانه های خم شده ای دارند و در قسمت بالای گردن و سینه اشان فشار درد آوری را متحمل می شوند و از کمبود اکسیژن رنج می برند.این عده بدون آنکه خود بدانند به سرعت خسته می شوند.با تمرینات تنفسی یوگا،علاوه بر پیشگیری از این موارد می توان انرژی حیاتی و سلامتی خود را تضمین کرد.از تمامی روش های تنفسی قادر خواهید بود،ظرفیت انرژی حیاتی را افزایش دهید.
سلامتی عمومی یک فرد بستگی به عملکرد هماهنگ و متوازن دستگاه های بدن او دارد و هر چه هماهنگی و توازن بین این دستگاه ها بیشتر باشد،درصد سلامتی نیز بالاتر است.دستگاه های عمده بدن از قبیل دستگاه عصبی،تنفسی،گردش خون،غدد درون ریز،گوارش،دفعی و غیره با انجام تمرینات منظم و صحیح پرانایاما،عملکرد بهتر و هماهنگ پیدا می کنند.
پرانایاما شامل طیف وسیعی از تمرینات تنفسی است.در بر خی از تمرینات مانند بهاستریکا و کاپالابهاتی ارتعاشات حاصله به تمام رگ ها ،مویرگ ها،و سلول های بدن انتشار می یابد و تمام سیستم گردش خون تحت تاثیر این ارتعاشات تمرین و ماساژ داده می شوند و برای کارکرد موثرتر آماده می شوند.تمامی سلول ها و بافت های بدن نیاز به تامین مداوم اکسیژن دارند.شش ها در ارتباط مستقیم با جذب اکسیژن و دفع دی اکسید کربن و جلوگیری از تجمع آمونیک و سایر گاز های مضر هستند.در ریه ها،خون در اکسید کربن را با اکسیژن تبادل می کنند.این تبادل در میلیون ها کیسه هوایی کوچک به نام آلوئول ها انجام می شود.اکسیژن از طریق جداره ی نازک این کیسه ها،با دی اکسید کربن مبادله می شود.جهت عملکرد مناسب این فرآیند ،ریه ها باید تمیز و عاری از بیماری های باکتریال و ویروسی باشند.تمرینات پرانایاما این امکان را فراهم می کنند که ریه ها پاکتر و جریا خون بیشتری و شرایط ریه ها در مقابل میکروب ها مقاومتر شوند.تمرینات پرانایاما ،به طور خاصی روی دیافراگم و ماهیچه های بین دنده ای و عضلات شکمی اثر می گذارد و باعث تمرین دادن و تقویت این ماهیچه ها می شود،با انجام تمرینات پرانایاما،حرکات طولی و عرضی روده ها تحریک و افزایش می یابد و این باعث می شود،عملکرد جذب غذا و دفع مواد زائد بدن و اصولا فرآیند جذب و دفع تقویت شود.
با تمرینات مرتب وصحیح پرانایاما و فشار و ماساژ های مناسب روی کلیه ها،بوسیله عضلات جلوی شکمی و نیز عضلات کمری ،عملکرد کلی آن را بهبود می بخشد.جریان ادرار در میزنای به سمت مثانه تسهیل می شود.این تمرینات همچنین باعث تسهیل جریان خون در رگ های کلیه می شود.پرانایاما باعث تصفیه ی خون می شود و به تبع آن روی سیستم اعصاب،مغز،نخاع،قلب و کارآئی آن ها تاثیر می گذارد.
بزرگترین علامت و نشانه پرانا در بدن،حرکت شش ها می باشد.این حرکت نظیر یک چرخ طیار عمل کرده و دیگر نیرو های بدن را به جنبش در می آورد.دیگر علامت پرانا در بدن،روند آرام و آهسته تحت کنترل قرار گرفتن بدن است.هر قسمتی از بدن با پرانا لبریز خواهد شد.هنگامی موفق به این عمل شده که تمامی بدن تحت کنترل ما باشد.
می توان تمامی بیماری ها را از طریق کنترل و نظم پرانا ، کنترل و یا ریشه کن نمود.این رابطه دانش سری و رمز شفابخشی می باشد.ما در تنفس عادی،میزان ناچیزی از پرانا را جذب می کنیم.ولی هنگامی که تمرکز کرده و آگاهانه به عمل تنفس نظم می بخشیم،میزان زیادی از پرانا را ذخیره می کنیم.
یکی دیگر از زمینه هایی که یوگا از طریق آن بسیار در سلامت و پیشگیری از بیماری ها تاثیر دارد،رژیم غذایی یوگا است که تاکید بر رژیم غذایی گیاه خواری است.گیاه خواری علاوه بر ساده و طبیعی بودن،به راحتی قابل هضم بوده و باعث افزایش سلامتی می شود.غذا های ساده به عمل هضم کمک کرده و به خوبی جذب بدن می شوند.
مواد مورد نیاز بدن به پنج دسته تقسیم می شوند:
پروتئین ها،کربوهیدرات ها،مواد معدنی،چربی ها،و ویتامین ها.هر شخص برای میزان کردن یک رژیم غذایی مناسب باید در مورد برنامه های غذایی اطلاعات کافی داشته باشد.بیشتر مردم از این بیم دارند که چگونه پروتئین کافی را کسب کنند،اما ازعوامل دیگر غافل می شوند.کیفیت پروتئین از کمیت آن مهمتر است.فرآورده های شیری ،سبزیجات ،آجیل و دانه های روغنی منبع مناسبی برای پروتئین می باشند.
هدف از خوردن،جذب نیروی حیات یا پرانا (انرژی حیات)است.مهمترین رژیم غذایی برای هنرجویان یوگا استفاده از غذا های طبیعی و تازه است.هر چند که رژیم غذایی یوگا از این هم پیچیده تر است.یک یوگا کار غذایی می خورد که تاثیر لطیفی بر جسم و روح داشته باشد.بنابراین وی از غذاهایی که تحریک کننده هستند ، پرهیز میکند و غذا هایی را تر جیح می دهد که باعث آرامش فکر می شود.
غذا می بایست حرکت پیچشی روده را تحریک کند.برای این منظور غذا های خام بهتر از غذا های پخته است.اختلالات گوارشی و سوءهاضمه بر اثر پر خوری و غذا های غیر طبیعی بوجود می آیند که باعث عکس العمل و واکنش های غیر طبیعی مراکز عصبی شده و تاثیر سوئی بر آن ها دارند.
برنامه غذایی یوگا ، شما را به استاندارد بالائی از سلامتی رسانده و همچنین باعث آرامش ذهن می شود.
اثرات مثبت یوگا بر ارگان های بدن:
دستگاه عضلانی اسکلتی:
بعضی از وضعیت های بدن ، در یوگا می تواند روی مفاصل مختلف تاثیر گذاشته و خصوصا مفاصلی که کمتر مورد استفاده قرار می گیرند ، به کار گیرد.علاوه بر مفاصل ، یوگا تاثیرات مثبتی بر روی لیگامان ها و تاندون ها دارد.تحقیقات نشان داده است که یوگا ، تنها فعالیتی است که به تمامی ارگان ها و اندام های داخلی بدن سلامتی کامل میدهد.با کشیدن ملایم و آرام ماهیچه ها و مفاصل،حداکثر میزان خون به قسمت های مختلف بدن میرسد و باعث سم زدائی از بخش های مختلف و گوناگون آن می شود و به همین جهت تغییرات ناشی از افزایش سن را به تاخیر می اندازد و انرژی و شوق لازم برای زیستن را بوجود می آورد.
با یوگا می توان،ضعف وسستی عضلات را با تکرار تحریکات ملایم از بین برد.همچنین در روند تمرینات یوگا،عضلات شکم و کمر که مهره های کمری را حمایت می کنند،تقویت شده،مشکلات پنهانی در دستگاه گوارش،آشکار شده،چون فرد احساس سوزش یا درد در ناحیه معده یا روده می کند و مشکلات احتمالی در ناحیه کمر و یا مشکلات مربوط به عصب سیاتیک آشکار می شود.
دستگاه عصبی:
یوگا در سیستم عصبی تعادل ایجاد می کند.یوگا باعث کم شدن تنش و استرس می شود،چرا که نوع ملایمی از تمرینات یوگا که با کنترل تنفس همراه است،به آرام کردن عمومی بدن کمک می کند.بدن وسیله ای برای حمل روح و فکر است و در این زمینه ، یوگا کمک موثری است برای سالم نگهداشتن جسم.
دستگاه قلبی-عروقی:
تمرینات هاتایوگا ، توانایی بسیار بالایی در آرام کردن جسم و ذهن دارد. از آن جایی که بسیاری از مشکلات قلبی به علت استرس و تغذیه ی ناسالم و شرایط بد بدنی ایجاد می شود که بار کاری بیشتری بر قلب تحمیل می کند،می توان مشکلات زمینه ساز را با یوگا برطرف کرد.امروزه در درمان بیماری های مختلف،توجه و تمرکز بیشتر بر درمان بیماری ها و نشانه های آزار دهنده ی آن هاست و در اکثر موارد،ریشه های بیماری از بین نمی رود و بعد از مدتی دوباره همان بیماری عود کرده و بروز می کند.در حالیکه با یوگا می توان استرس ها را با تمرینات مختلف پرانایاما،ریلکس و مدیتیشن برطرف نمود و استرس که خود یکی از بزرگترین عوامل خطر بیماری های قلبی است را برطرف نمود.
یکی از مواردی که از عوامل خطر جدی قلبی است،کلسترول بالاست که با رژیم های پر گوشت و پر از پروتئین های حیوانی مرتبط است.مصرف زیاد گوشت و پروتئین،کلیه ها را بیش از حد فعال کرده و آلبومین خون را بالا می برد.که این عامل خطر نیز بارژیم غذایی یوگا برطرف می شود.با انجام آساناها و پرانایاما،وبا کنترل و هماهنگی سایر غدد درون ریز ،که باعث کنترل و آزاد سازی هورمون های مختلف می شود،پیام هایی که به قلب می رسد برای افزایش یا کاهش فعالیت ، تعدیل شده و فعالیت قلب نیز متعادل می شود.
یکی دیگر از عوامل زمینه ساز بیماریهای قلبی ،چاقی است.با یوگا می توان به وزن ثابت و متعادل رسید.حرکات یوگا راه های سوزاندن چربی را افزایش داده و بنابر این با افزایش دمای بدن ،موجب بالارفتن میزان سوخت و ساز می شوند.
سیستم غدد درون ریز:
یکی از تا ثیرات عمده یوگا،بر نحوه کارکرد و ترشح غدد درون ریز است و آن ها را متعادل میکند.یوگا بر تعادل انواع غدد بدن مانند تیروئید،پارا تیروئید،پانکراس ،غدد فوق کلیوی موثراست.برای نمونه،غده تیروئید که تاثیر زیادی درمتابولیسم و تعیین نحوه سوخت و ساز و کارکرد بدن دارد،توسط برخی از حرکات یوگا همچون حرکت ماهی Fish posture ،تحت تاثیر قرار می گیرد و از این طریق ،تاثیر این غده به تمامی ارگان های بدن نیز منتقل شده و آن ها نیز متعادل میشوند.
در مورد بیماری دیابت،تمرینات مراقبه نشان داده اند،که قادرند با استراحت دادن به دستگاه عصبی سمپاتیک ،به غدد درون ریز کمک کنند.تمرینات هاتا یوگا ،در درمان بیماری دیابت،اهمیت بسزایی دارد.در درمان بیماری دیابت،سری تمرینات آساناها و پرانایاما توام با مراقبه و شست وشوی کامل ترکیب و همراه می گردند.
سری تمرینات آسانا با متعادل نمودن پیام های عصبی و خونی ،که به غدد می رسند،و نیز با ماساژملایم تمام غدد و اندام ها ،وظیفه ی اندام های مربوطه را تنظیم نمایند.پرانایاما انرژی بدن را کنترل می کند و اجازه می دهد تا نیرو های حیاتی به آن مناطقی که به انرژی بیشتری احتیاج دارند جریان یابند.سپس مغز،لوزالمعده و سایر اندام ها قادر خواهند بود تا به طور خود آگاه و سیستماتیک ،تجدید حیات نمایند.
سیستم تنفسی:
تمرینات یوگا، با میزان باز شدن و انبساط دیواره ی قفسه سینه را افزایش داده و حجم ریه ها را افزایش می دهد که این نتیجه ی سودمند در بیماران مبتلا به آسم و سایر مشکلات تنفسی بسیار سود مند است.
تکنیک های ریلکسیشن ،و هیپنوز برای بیماران مبتلا به آسم پیشنهاد می شود که از این طریق علایم کمتری پیدا می کنند.این تکنیک ها بر این اساس پایه گذاری شده اند که فردی که ریلکس شده است،بهتر قادر به کنترل تنفس خود است و تنفس وی نیز نسبت به فردی که استرسی و عصبی است بهتر انجام می شود.
همچنین براساس تحقیقات جدید ،یوگا میزان حجم ریه را نیز افزایش داده که خود نقش بسیار مهمی در بهبود آسم و کاهش عود آن دارد.
در یکی از تحقیقاتی که در تایلند صورت گرفته،تاثیر یوگا بر میزان انبساط ها جدار قفسه ی سینه و حجم ریه در افراد سالم بررسی شد.
سلامت عمومی بدن:
یوگا بر سلامت عمومی بدن نیز تاثیرات شگرفی دارد.یوگا در از بین بردن چاقی و کنترل وزن بدن که خود یکی از عوامل زمینه ساز بسیاری از بیماری هاست،موثر است.کاهش وزن بدن به چند طریق صورت می گیرد:
1- تمرینات یوگا
با ترشح برخی از هورمون ها،در حین حرکات ،متابولیسم بدن کنترل می شود. بعضی از حرکات سبب افزایش متابولیسم چربی شده و به همین جهت،چربی را به انرژی تبدیل می کنند.
2- تنفس های عمیق:
که در یوگا به افزایش در یافت اکسیژن کمک میکند و اکسیژن بیشتر برای سوختن چربی های بدن تامین می شود.
3- تغییر عادت غذایی ناسالم:
عادت غذایی ناسالم ،نتیجه ی نیروی ایجاد شده از مشکلات روحی هستند که به طور اشتباه به جای حل آن ها ،به غذا میل و اشتها پیدا می کنیم.
هنگامی که یوگا تمرین می کنید،خودآگاه شما تغییر کرده و احساس کمبود و خلایی را متوجه نمی شوید و دیگر به جای رفع اساسی و صحیح این کمبود ها به غذا روی نمی آورید.تمرینات یوگا ،حتی برای کسانی که عادت دارند در بین وعده های غذای به سراغ خوراکی ها رفته وبیش از حد معده را پر کنند،کمک می کند تا خود را کنترل کرده و این عادت را از بین ببرند.
طبق تحقیقات محققان دانشگاه همپتون در ویرجینیا،یک برنامه ی مرکب از یوگا و تمرینات تنفسی به کاهش وزن کمک می کند.از آن جا که پرانایاما و یوگا با تمرکز روی ناحیه ی شکم صورت می گیرند،در ارتباط با تغییراتی در جریان خون مغز وفعالیت متابولیکی مغز است.
محققان این دانشگاه در پایان ،سه یا چهار بار و هر بار به مدت 30 دقیقه پرانایاما و یو گار ا در هفته توصیه کرده اند.تحقیقات نشان داده است که میزان کاهش وزن با یوگا از بسیاری از روش های متداول مانند آیروبیک بیشتر است.(15کیلوگرم در مقایسه با 8کیلوگرم).به گفته محققان ،یوگا همچنین خاصیت ضد اضطرابی بیشتر از آیروبیک دارد.
با انجام تمرینات یوگا،علاوه بربدست آوردن و حفظ اندام موزون و مناسب خود،بسیاری از مشکلات جسمی ناشی از اضافه وزن و چاقی از بین خواهد رفت،از جمله:
-فشار چربی ها روی قلب
-انواع مرض قند و دیابت
-فشار خون بالا و میزان زیاد کلسترول در خون که خطر بیماری های قلبی را افزایش می دهد.
-التهاب مفاصل و فشار بر روی آن ها
-خطر اختلالات خواب مانند قطع موقت تنفس هنگام خواب که موجب بیماری قلبی می گردد.
یوگا همچنین از طریق افزایش کلی میزان سوخت وساز چربی در بدن ،سبب افزایش دمای بدن شده و ترکیب افزایش دمای بدن و تنفس عمیق،به سرعت توکسین ها(سموم) را به سطح پوست آورده و موجب خروج آن ها از بدن از راه پوست وتنفس می شود.
از یوگا در بهبود جراحات،افزایش عملکرد سیستم ایمنی،کاهش درد،افزایش قدرت ذهنی و نظم پذیری،سلامت پوست و... کمک گرفته می شود.
فواید فیزیولوژیکی یوگا:
بهبود خواب-افزایش ایمنی- کاهش درد- بهبود وضعیت بدن- نرمال شدن وزن- افزایش انعطاف پذیری عضلانی- افزایش سطح انرژی - افزایش کشیدگی عضلانی- افزایش تحمل - بهبود عملکرد غدد درون ریز- کاهش ضربان قلب - نرمال شدن عملکرد دستگاه گوارش- کاهش تعداد تنفس - متعادل شدن سیستم اتونوم بدن- کاهش فشارخون - بهبود پاسخ های پوستی- افزایش کیفیت قلب و عروق- کاهش فعالیت امواج عضلانی - افزایش دامنه حرکت مفاصل- بهبود زمان واکنش- بهبود همبستگی چشم - دست
یوگا و درمان بیماری ها:
تاثیر یوگا در درمان بیماری ها نیز شناخته شده است.در این جا به تعدادی از بیماری های شایع اشاره می کنیم.
نارسایی قلب:
نارسایی قلب به اختلال مزمنی اشاره می کند که کارآیی قلب را درپمپ کردن مقدار زیادی از خون به بدن محدود کند.مطالعات نشان داده است که دوره هشت هفته ای یوگا می تواند به کاهش التهاب که در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی منجر به مرگ می شود کمک کند و اگر با دقت صورت گیرد،کاملا بی خطر است.تفاوت های چشمگیری بین مارکرهای بیولوژیکی اصلی بین شرکت کنندگان در یوگا و بیمارانی که به صورت تدریجی درمان شده اند،وجود دارد.شرکت کنندگان در این مطالعه ،26 در صد کاهش علایم را نشان دادند.در مقایسه با 3 درصد کسانی که فقط از درمان های طبی استفاده کرده بودند.
بیماران مبتلا به نارسایی قلب،اغلب مشکلاتی در انجام دادن ورزش که در نتیجه ی خستگی و تنفس کوتاه مدت است،را تجربه می کنند.در این مطالعه نشان داده شده که تمرینات هوازی هاتایوگا د این بیماران که بیماران که به صورت تمرینات ملایم و همراه با تنفس بوده است،کاملا مفید بوده است.همچنین این تمرینات تاثیر مهمی در سلامتی و پایین آمدن سطح افسردگی در بیمارانی که به طور مزمن بیمار بودند داشت.
آسم:
بهره بردن از حرکات یوگا و تکنیک ها ی آرام سازس بدن ،تا 45 در صد موجب کنترل علائم آسم در بیماران مبتلا می شود.براساس مطالعاتی که دکتر صادق صفارزاده متخصص آسم و آلرژی و ایمنووژی در خصوص نقش یوگا در کنترل آسم انجام داده است،وی اظهار داشت:آسم یک بیماری تنفسی شایع است که توسط فاکتور های زیادی از قبیل استرس تحت الشعاع قرار می گیرد.وی ادامه داد:پیامد اضطراب و استرس در دستگاه تنفسی یک بیماری آسمی به صورت تشنج در ناحیه نای و نایچه ظاهر می شود و سفتی و گرفتگی مجاری تنفسی را به همراه دارد.این متخصص آسم با اشاره به این نکته که کاهش اضطراب بیمار کمک شایانی به بهبودی علایم آسم می کند،خاطر نشان کرد:به اغلب بیماران توصیه می شود که به وسیله ی تکنیک های آرام سازی بدن از استرس خود بکاهند که یکی از موثرترین و مفیدترین این روش ها یوگاست.دکتر صفار زاده در مورد نقش یوگا در بهبود بیماران آسمی تصریح کرد:بسیاردیده شده است در بیمارانی که از تمرینات یوگا استفاده می کنند ،پس از مدتی نه تنها ظرفیت عملکردی ریوی بهبود یافته ،بلکه قدرت ماهیچه ای تنفسی و اسکلتی نیز به مراتب افزایش می یابد.وی در نهایت تاکید کرد:بسیاری از بیماران آسمی با استفاده از یوگا موفق شده اند که وابستگی خود را به دارو به میزان زیادی کم کننو حتی تعداد بسیاری از آنها موفق به قطع کامل دارو شده اند،به همین سبب بهره بردن از روش های یوگا به کلیه مبتلایان به آسم توصیه می شود.
دیابت:
علم یوگا ادعا می کند که دستگاه عصبی و جسمی که از آن اطاعت می کند،می توانند از طریق تمرین های مراقبه تحت کنترل بسیار دقیق قرار گیرند و با موثرترین حالت ممکن عمل نمایند.این فرضیه ی قدیمی با تحقیقات علمی انجام شده در طی چند سال گذشته در هندوستان ،اروپا و آمریکا تحکیم گشته است.قسمت اعظم این تحقیقات با قاطعیت نشان داده اند که تمرینات روزا نه ی مراقبه می تواند به ایجاد تغییرات در نظم درونی و نظم در اندام های فیزیکی بدن شود.
در مورد بیماری دیابت ،تحقیقات نشان داده اند که قادرند با استراحت دادن به دستگاه های عصبی سمپاتیک به غدد درون ریز کمک کنند.
کمر دردهای مزمن:
محققان اظهار کردند:شرکت در جلسات مداوم کلاس های یوگا می تواند راهی موثر برای مبارزه با مکر درد های مزمن باشد.در یک تحقیق که در ژاپن صورت گرفته است:تعداد101 نفر از بزرگسالانی را که به کمر درد های مزمن دچار بودذد را مورد مطالعه قرار دادند. در بین این افراد ،آن هایی که هفته ای 75 دقیقه در کلاس های یوگا شرکت می کردند نسبت به افرادی که در کلاس های کشش عضلانی و تقویت اندام شرکت می کردند ،پیشرفت چشمگیری در بهبود کمر درد شان از خود نشان دادند.محققان حتی تاثیر این کلاس ها را از کتاب های خود درمان نیز بیشتر دانستند.
در پایان هفته ی دوازدهم ،بیمارانی که در کلاس های یوگا شرکت کرده بودند،قادر به انجام فعالیت های روزانه خود بودند و پس از هفته ی چهاردهم ،مصرف داروی مسکن برای کمردرد به طور کامل کاهش دادند.اگر چه ورزش یکی از راه های درمان کمر دردهای مزمن است اما تاثیر آن در کاهش در بسیار کم است.به همین دلیل ،پزشکان پس از بررسی های فراوان یوگا را راهی موثر برای درمان کمردرد دانستند.
یوگا در مامائی:
در مامائی و زنان نیز جهت درمان بی نظمی های قاعدگی ،درمان افتادگی مثانه و رکتوم_سیستوسل و رکتوسل و درمان نازائی کاربرد دارد.بر اساس یک مطالعه که در دانشکده پرستاری و مامایی تبریز صورت گرفته است،نقش ماما در روش های نوین زایمان و درمان بیماری های زنان بررسی شده است.این نتیجه به دست آمد که تیم درمانی بعد از آموزش های لازم یوگا درمانی و تعلیم یک کادر ماهر از ماما ها به انتقال این آموزش ها در طی مراقبت های دوران زایمان به مادران اقدام نموده است. نتایج این آموزش های حاکی از افزایش روحیه و اعتماد به نفس زنان در طی دوران بارداری و زایمان راحت بود.در درمان سایر بیماری های زنان نیز ورزش های یوگا بسیار موثر واقع شده است.
یوگا و درمان MS :
اثرات یوگا در سطوح مختلف توانایی و عملکردی در بیماران مبتلا به MS(بیماران با توانایی های حرکتی کم ،و یا بیشتر در حد استفاده از ویلچر و یا بیشتر)مشاهده و بررسی شد.
همچنین پیشرفت های زیادی در کاهش علایم و عوارض MS به شرح زیر مشاهده شد:
خستگی ،کاهش دامنه ی حرکت ،اسپاستیسیتی ،قدرت، تعادل،و هماهنگی اندام ها
این اصلاحات با آساناهایی که برای هر بیمار تعیین می شد،بدست آمد.
براساس مطالعاتی که توسط آکادمی نورولوژی آمریکا صورت گرفته است،تاثیرات یوگا به خصوص بر کاهش میزان خستگی در بیماران مبتلا به MS ،ثابت شده است.در این مطالعه،همچنین مشخص شد که اختلالات شناختی در طی برنامه 6 ماهه ی یوگا بهبودی نداشته است،اما سلامت جسمی و کیفیت زندگی آفزایش نشان داده است.
مطالعات مشابهی در هلند نیز انجام شده که همین نتایج را بدست آورده اند.
در این مطالعات شواهدی که به نفع تاثیر یوگا در MS ،بوده است ،مشاهده است،از جمله:کاهش تعداد ضایعات مغزی.
از آن جا که استرس در روند MS ،تاثیر دارد و تاثیر یوگا در کاهش استرس ثابت شده است،یوگا این عامل زمینه ساز پیشرفت MS ،کاهش می دهد.
یوگا هیچ عارضه جانبی بر این بیماران نداشته است.در یک مطالعه در تهران،در گروهی از بیماران MS ،آموزه های یوگا از مقدماتی تا نسبتا پیشرفته بر حسب توانایی آن ها مورد استفاده قرار گرفت.
نتایج بدست آمده به شرح زیر بوده است :
الف)آسانا ها و مجموعه سلام بر خورشید تاثیرات چشمگیری بر آن ها داشته است.
ب)تنفس هایپرانایاما به دلیل اکسیژن گیری بیشتر و دفع CO2 از ریه ها و بافت ها ،موجب انبساط خاطر آن ها گردیده است.
ج)حالات شعف ، سبکی ، رهایی درونی ، کاهش نگرانی و اضطراب و افسردگی،اعتماد به نفس،حضور در لحظه و نهایتا مراقبه این بیماران را سخت مورد تاثیر قرار داده است.ضمنا در گروه های تمرینی،به تناسب،یک تا سه نفر از افراد سالم نیز در جمع بیماران قرار داشتند،تا اثر بخشی تمرینات بر روی بیماران بیشتر قابل مشاهده باشد.
نظر خود بیماران در مورد تاثیرات یوگا بر بیماری آن ها:
-استرس و اضطراب های ناشی از بیماری و ترس از عواقب آن به مقدار زیادی برطرف گردید.
-با انجام آساناها تعادل بدنی بیشتر شد.
-شکیبایی و عدم واکنش منفی به محرک های خارجی افزایش یافته وبیمار با افراد خانواده سازگارتر شده.
-با وجودی که گاها بیمار در زندگی خصوصی و خانوادگیش محیطی ناآرام، و سرشار از درگیری ها و عصبیت ها را تجربه می کرد،دیگر خود را بیمار تلقی نمی کرد.
نظر مربی در مورد تاثیرات یوگا بر این بیماران:
بسیاری از این افراد کلیه ی آساناهای ساده و متوسط و تعدادی از تمرینات فیزیکی را از افراد سالمی که با گروه به عنوان شاهد تمرین می کنند،بهتر انجام داده و این طور به نظر می رسد که درمان در مورد بیماران بسیار چشمگیر بوده است.
تمرینات تنفسی و تمرکز و مراقبه بیمار را بسیار دگرگون کرده که سبب بیشتر تجربه کردن زمان حال شده است.
تمرینات یوگا سبب کاهش میزان افسردگی و استرس در بیمار ودر نتیجه کند شدن روند بیماری شده ،تمرینات تمرکز و مراقبه،تنش های محیط را به حداقل می رساند.
سرطان:
نتایج مطالعات نشان می دهد،یوگا در سلامت و بهبود بیماران مبتلا به سرطان سینه که تحت درمان هستند،بسیار موثر است.به گزارش سرویس علمی پژوهشی ایسکانیوز به نقل از پایگاه اینترنتی دانشگاه تگزاس،طی آزمایشاتی بر روی 62 زن منتلا به سرطان که تحت درمان پرتوافشانی قرار داشتند و هفته ای دوبار به کلاس یوگا می رفتند،مشخص شده این افراد در برابر بیماری خود نسبت به افراد دیگر مقاوم تر هستند.این زنان اظهار کردند که توانایی بیشتری در انجام فعالیت های فیزیکی (مانند پیاده روی به میزان یک مایل و بالا رفتن از پله ها)دارند و کمتر احساس خستگی،به آنها دست می دهد.
بیماری های مزمن:
به گزارش سلامت نیوز،مطالعات نشان داده ،پرداختن به یوگا نه تنها آثار مثبت روحی برای افراد به همراه دارد،بلکه در جلوگیری و سرعت بهبود سکته نیز نقش قابل ملاحظه ای ایفا می کند.خبرگزاری مهر در ادامه می افزاید،چنانچه افراد به مدت 3ماه به طور منظم یوگا را در برنامه یروزانه ی خود قرار دهند،بسیاری از علائم بیماری های مزمن کاهش می یابد و در ضمن احتمال بروز سکته نیز در این افراد به حداقل می رسد.بنابر همین گزارش،با توجه به اینکه تمرینات یوگا،موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شده،در جلوگیری و تسریع درمان بسیاری از التهابات بدن که عموما ناشی از ضعف سیستم ایمنی هستند،موثر است.
بررسی ها نشان داده که افرادی که به مدت 3 ماه تمرینات یوگا را دنبال کرده اند،26 در صد کمتر از کسانی که فقط دارو مصرف کرده بودند،دچار علائم و عوارض ناشی از سکته و التهاب شدند.
در عین حال،بسیاری از محققان معتقدند که یوگا در در مان و جلوگیری از افسردگی نیز نقش قابل ملاحظه ای دارد و حتی افرادی که تحت انواع جراحی قرار گرفته اند،به منظور پیشگیری از افسردگی پس از جراحی می توانند از آن استفاده کنند.
به طور کلی یوگا در درمان اسیدیته ، آلرژی ، کم خونی ، آرتریت ، ناراحتی های شانه ، سرماخوردگی ، یبوست ، دیابت ، اسهال ، خستگی ،بواسیر، سردرد ، میگرن ،ناراحتی های قلبی ،فشار های بالا یا پایین ، ناتوانی جنسی ، سو هاضمه ، ناراحتی های کلیه و کبد ، چاقی ، فلج ، روماتیسم ، درد سیاتیک ، ناراحتی های سینوس ، سل ، واریس ،افسردگی و اضطراب استفاده می شود.
یوگا در میان سالی:
تحقیقات جدید نشان داده است که حرکات کششی و آرام بخشی یوگا سبب مثبت و سر حال بودن در سنین میان سالی می شود. محققان به این نتیجه رسیده اند که اغلب افرادی که اضافه وزن دارند و در سنین 60-50 سالگی به تمرینات یوگا می پردازند.بعد از گذشت ده سال تمرین ، حدود 4-3 کیلوگرم از وزن بدن خود را از دست می دهند.در حالی که سایر افراد مشابه که تمرینات یوگا نمی کنند در این مدت بیش از 6-5 کیلوگرم به وزن آن ها اضافه می شود.همچنین یوگا سبب کاهش استرس و افسردگی این سنین می شود.
یوگا و بهداشت روانی:
علاوه بر بهداشت جسمی،یکی از تاثیرات عمده و چشمگیر یوگا بر بهداشت روانی است که خود بر بهداشت جسمی نیز تاثیر قابل توجهی دارد.
کسانی که یوگا کار می کنند،شماری از عوامل را تجربه می کنند که منتج به تاثیرگذاری برسلامت روانی آن ها می شود.این موارد را می توان به شکل زیر طیقه بندی نمود:
1- کاهش تنش
2- تجدید انعطاف پذیری روانی
3- فردی
4- اجتماعی
کاهش تنش:
کاهش ناآرامی،بد خلقی،پریشانی،افسردگی و خستگی ذهنی برخی از منافع تجربه شده هستند.یکی از آن ها رهایی از فشار وسوسه را تجربه می کنند.ناآرامی و به ویژه عصبی بودن ناپدید یا کاهش می یابد.
تجدید انعطاف پذیری روانی:
بعد مثبت بهره مندی از مزیت های چرخه ی کامل یوگا را می توان تحت عنوان تیزی و چابکی ذهن بیان نمود.هم حوصله و هم ظرفیت هوشیاری و زیرکی،یعنی دقت و میل برای مواجهه با مشکلات ،فردی که قادر نباشد شور و شوق بی کران خود را در آخر یک روز کاری، صبح زود یا حتی وسط روز احیاء کند،تلاش هایی برای شارژ مجدد انرژی های روانی می تواند موجب احیای مجدد رضایت خاطر کامل وی گردد.
ارزش های فردی:
الف)اجتناب از ترس:
یوگا منجر به کاهش تعداد زیادی از بیماری های روانی می شود.این بیماری ها همه چیز را در بر میگیرند،از احساست مبهم ناامیدی و آزار و ناامنی تا انواع خاص وبحرانی مانند جنون.یوگا شفایی برای همه ی شرایط ووضعیت ها نیست،اما می تواندکاهش دهنده و حمله کننده به برخی بیماری های روانی باشد.
بسیاری از ما در مقابل ترس و خستگی از پای در می آییم.برخی ها کاملا تخیلی هستند.برای مثال فردی که پیر می شود،شروع به ترسیدن از این امر می کند که زندگیش به اندازه ی کافی زندگی ارزشمند و پر بار نبوده است.کمتر به اهدافش رسیده و این که در دستیابی به رویاهایش شکست خورده است.این که در مقایسه با دیگران ناموفق بوده است.با کنترل تنفس عملا از ترس و نگرانی و احساست عمیق تر و بنیادی تر رهایی می یابید. از این طریق فرد در جستجوی پرورش عادات پایداری،در مقابل تاثیرات آزاردهنده ی هیجان ،جاه طلبی ،بلند پروازی ،خصومت و ناامیدی است.هدف بلندمدت یوگا،نه تنها آرامش موقتی بلکه زندگی آرام است.
ب)پذیرش ایمان در زندگی:
هدف یوگا ،ایجاد زندگی مطمئن و دلپذیر و قدر شناسانه است.وقتی شما روحیه ی یک یوگی را پیدا کردید،آن وقت می توانید همه ی عالم را پذیرا باشید.
ارزش های اجتماعی:
یوگا زودرنجی شما را کاهش می دهد و از زود رنجی دیگران نسبت به شما می کاهد.اگر زودرنجی و کج خلقی شما کاهش یابد،شما نیز دیگران را کمتر آزرده خواهید کرد.کاهش حالات و خلقیات،بی عاطفگی ،لجوجی ، یکدندگی ، و عبوسی باعث می شود همراهی دیگران با شما آسان تر و دلپذیر تر گردد.
یوگا و زیبایی:
زیبایی اندام،صدایی دلپذیر ،چهره ای تابان و خنده ای ملیح ،همگی به عنوان هدایای تمرینات یوگا هستند.
یوگا در سیستم عصبی تعادل ایجاد میکند.یوگا با عث کم شدن تنش و استرس می شود،چرا که نوع ملایمی از تمرینات یوگا که با تنفس همراه است ،به آرام کردن عمومی بدن کمک می کند.بدن وسیله ای برای حمل روح و فکر ماست.در این زمینه ، یوگا کمک موثری است برای سالم نگهداشتن جسم.
شخصیت ؛چیزی است که ما را به دیگران می شناساند و نقش موثری در حیات دارد.اگر ما به خودمان احترام نگذاریم،نمی توان انتظار احترام دیدن از سایرین را داشت.یوگا به طرز قابل توجهی در این زمینه ،نقش ایفا می کند.
یوگا و اعتیاد:
علل اعتیاد:
1- اراده ضعیف فرد
2- احساس خلا در زندگی؛فقدان شادی؛عدم حمایت عاطفی از طرف خانواده
3- بی هدف بودن در زندگی که سبب کشیده شدن فرد به سمت اعتیاد میشود و فرد را دچار این توهم می کند که می تواند در یک دنیای خیالی هدف خود را پیدا کنند.
4- تمایل فرد برای آزمایش کردن تجربه ی جدید
تمام تحقیقاتی که در مورد یوگا برای غلبه کردن بر انواع اعتیاد صورت گرفته است،همگی چند اصل مهم را مد نظر قرار داده اند.این اصول عبارتند از:
آسا ناها و تکنیک های پرانایاما که باعث سرزندگی جسم و ذهن می شوند؛تکنیک های ریلکسیشن برای فرو نشاندن آشفتگی های ذهنی؛تکنیک های پرایتاهارا برای متمرکز نمودن ذهن ؛ و برخی تکنیک های پیشرفته ی دیگر برای تجزیه و تحلیل درونیات.
تحقیقات در آمریکا و هند نشان می دهد برای غلبه بر اعتیاد به الکل از آسانا های سنگین استفاده می کنند در حالی که برای غلبه بر اعتیاد به ماری جوانا از آسانا های سبک تر استفاده کمک می گیرند.
عدم تعادل افراد معتاد با داشتن ترس،خشم و اضطراب بسیار زیاد است؛که از طریق روش های یوگا می توانند تعادل و هماهنگی با زندگیشان پیدا کنند.
یوگا وسسیستم پزشکی:
در سیستم پزشکی،تکیه اولیه بر دارو است.فرض بر این است که برای هر بیماری دارویی خاص وجود دارد.پزشک براین اساس یبماری را تشخیص داده و داروی مناسبی را تجویز می کند.در این سیستم بیمار ملزم به تلاش نبوده و در مان بیماری و رفع اختلال و بهبود سلامتی با دارو انجام می شود.
در این مفهوم میان سیستم درمان پزشکی و سیستم یوگی تضاد وجود دارد.در حالی که در سیستم پزشکی یک ماده خارجی (دارو)کار اصلاحی را انجام می دهد،در سیستم یوگی به این ماده ی خارجی هیچ نیازی نیست.
همانطور که قبلا گفته شد،این خود بیمار است که در سیستم یوگی با درک شخصی ،تمرین و مراقبت سبب بهبود سلامتی اش می شود.این نقطه ضعف سیتم پزشکی نباید به این مفهوم َََتلقی شود که سیستم مذکور نسبت به یوگا از اهمیت کمتری برخوردار است،بلکه این تنها یک نقطه ضعف است.شرایطی پیش می آید که تنها علم پزشکی می تواند بیمار رانجات دهد. به همان ترتیب نیز بیماری های وجود دارد که از نظر سیستم پزشکی غیر قابل علاجند،اما در سیستم یوگا کاملا درمان پذیر تلقی می شوند.این امر نشان می دهد که هر سیستم درمانی امتیازات ودر عین حال نقطه ضعف هایی دارد.
اما نکته جالب این است که یوگا و دیگر روش های طب مکمل سبب پذیرش و تحمل بهتر دارو و درمان های سیستم پزشکی توسط بیمار شده و این امرخصوصا در مورد بیماری های مزمن که به مدت طولانی باید دارو مصرف کنند،قابل مشاهده است و این علاوه بر اثر موازی خود یوگا در درمان بیماری هاست.
بنابراین،به هبچ بیماری نمی توان توصیه کرد که داروها و دستور پزشک را قطع کرده و تنها از روش های مکمل استفاده کند.اما ترکیب این دو با همدیگر ،خصوصا در مواردی که مصرف دارو نقش مهمی در سیر بیماری دارد،نتایج بسیار رضایت بخش تری حتی نسبت به موقعی که فرد فقط دارومی خورده است،دارد.
اما نقش یوگا را در پیشگیری نباید نادیده گرفت.همواره شنیده ایم که پیشگیری بهتر از درمان است.با یوگا، راه های پیشگیری بی هزینه ای را تجربه کنید.روش هایی که علاوه بر پیشگیری سبب ارتقاء وضع سلامت و بهداشت روح و جسم می شود.
منابع:
1- نقش ورزش یوگا در درمان بیماری ها-پولگد اسینها –مریم ملکوتی
2- لاغری با یوگا در 7 هفته-یان مدرن-زهره شریعتی
3- درمان بیماری های آسم و دیابت-شانکار رواناندا-برگردان جلال موسوی نسب و دکتر علی میر علائی-انتشارات فرا روان
4- نشریه دانش یوگا شماره های 14 ،17،18،20،21،23،24
5-www.yoga journal.com
6-www.yoga.com
7-www.yoga point.com
8-www.sakyaiba.edu.up
9-www.yoga basics.com
10-yoga about.com
11-www.weiki pedia.com
12-www.medscape.com
13-www.total health .com
14-www.ruzane.com
15-www.life yoga.ir
16-www.2rna.com
شرح موضوع