آب و مایعات در رژیم غذایی
70-60%وزن بدن را آب تشکیل می دهد.مقدار آب مورد نیاز بدن با دمای بدن و کار کلیه ها برای دفع مواد زاید و میزان تعریق تعیین میشود،کلیه ها در هر شبانه روز حدود 180 لیتر مایع را ف.ی.ل.تر میکنند اما آنچه از طریق ادرار دفع میشود فقط 2-1 لیتر در شبانه روز است.پس از خواب شبانه اولین ادرار صبح،معمولا غلیظ و زرد رنگ است اما پس از آن ادرار باید بی رنگ و بی بو باشد و این نشان دهنده کار نرمال کلیه است.البته گاهی پس از خوردن بعضی از مواد غذایی ادرار رنگ و بوی خاصی میگیرد.مثلا 15 دقیقه بعد از خوردن مارچوبه ادرار بوی خاصی پیدا میکند که کاملا بی ضرر است و ناشی از مواد شیمیایی موجود در مارچوبه از جملهmethylthioacrylate methylthiopropionate.است.
در حال حاضر توصیه به مصرف مایعات ،8 لیوان در روز است یعنی تقریبا 1cc به ازای هر کالری انرژی دریافتی. البته افرادی که در آب و هوای حاره زندگی میکنند یا به دلیل کار و فعالیت شدید زیاد عرق میکنند مقدار بیشتری مایعات باید مصرف کنند.ورزشکاران به دلیل تعریق زیاد در معرض کم آبی هستند.در هنگام انجام ورزش مصرف مایعات اهمیت زیادی دارد زیرا به دفع حرارت بدن کمک میکند.از آنجایی که در هنگام ورزش مدت دار مکانیسم تشنگی به تعویق می افتد،ورزشکاران نباید بر اساس حس تشنگی آب بخورند و باید طی یک برنامه زمان بندی شده آب دریافت کنند.اما در حین ورزش از آب ساده نباید استفاده شود چون اسمولالیته و غلظت سدیم خون افت میکند و خطرناک است.آب مصرفی باید همراه با الکترولیتها باشد و بهتر است 8-6% کربوهیدرات داشته باشد تا هم ذخایر گلیکوژن کبدی جایگزین شود و هم جذب آب با این غلظت ماکزیموم باشد. کودکان در هنگام ورزش ،هرگاه احساس تشنگی کنند به اندازه رفع تشنگی باید آب خورده وعلاوه برآن نصف لیوان آب اضافه تر هم بنوشند،کودکان بزرگتر و نوجوانان به همین ترتیب فقط بعد از رفع تشنگی باید 1 لیوان آب اضافه تر بنوشند. توجه داشت که پدیده" مسمومیت با آب" هم با دریافت آب زیاد ممکن است اتفاق بیفتد.در این حالت سطح سدیم خون به علت رقیق شدن خون به شدت افت میکند.این پدیده تعادل آب را در مغز بر هم میزند که میتواند باعث تشنج و حتی مرگ شود.محققان میگویند که یک فرد میتواند تا 10 لیتر آب را بدون ضرر در روز بنوشد.استثنا در این مورد افرادی هستند که بیماری کلیه دارند و باید مقدار دریافت مایعات خود را محدود کنند ولی در افرادی که عفونت های مثانه دارند افزایش دریافت مایعات مفید است.به طور کل،مصرف هر 240cc مایعات اضافه تر به شکل چای،قهوه دکافئینه و قهوه معمولی خطر سنک کلیه را به ترتیب 8%، 9% و 10% کم میکند.جالب است که شیر،سودا و آب میوه این اثر را ندارند و برعکس مصرف هر 240cc آب گریپ فروت اضافه تر،خطر سنگ کلیه را 44% افزایش میدهد!
در هنگام تولد ،75 درصد وزن بدن آب است،این مقدار تا سن 10 سالگی به 60درصد کاهش می یابد.عملا نوزادان تا 2 سالگی به 3 تا 6 فنجان آب در روز احتیاج دارند.کودکان 2 تا 12 سال هم باید 4 تا 8 فنجان آب در روز دریافت کنند.به خاطر داشته باشید هرگاه خودتان احساس تشنگی کردید و خواستید آب بخورید،حتما به کودک خود هم آب بدهید.
برای محاسبه مقدار مایعات مورد نیاز بدن ،وزن بدن خود را ضربدر75/0- 55/0 کنید.عدد به دست آمده مقدار اونس مایعات مورد نیاز را نشان میدهد.(هر اونس،30cc است.).
گیتی بهدادی پور-کارشناس تغذیه
منبع:
http://www.persiandiet.com/html/index.php?name=News&file=index&op=modload&topic=3&startrow=21
70-60%وزن بدن را آب تشکیل می دهد.مقدار آب مورد نیاز بدن با دمای بدن و کار کلیه ها برای دفع مواد زاید و میزان تعریق تعیین میشود،کلیه ها در هر شبانه روز حدود 180 لیتر مایع را ف.ی.ل.تر میکنند اما آنچه از طریق ادرار دفع میشود فقط 2-1 لیتر در شبانه روز است.پس از خواب شبانه اولین ادرار صبح،معمولا غلیظ و زرد رنگ است اما پس از آن ادرار باید بی رنگ و بی بو باشد و این نشان دهنده کار نرمال کلیه است.البته گاهی پس از خوردن بعضی از مواد غذایی ادرار رنگ و بوی خاصی میگیرد.مثلا 15 دقیقه بعد از خوردن مارچوبه ادرار بوی خاصی پیدا میکند که کاملا بی ضرر است و ناشی از مواد شیمیایی موجود در مارچوبه از جملهmethylthioacrylate methylthiopropionate.است.
در حال حاضر توصیه به مصرف مایعات ،8 لیوان در روز است یعنی تقریبا 1cc به ازای هر کالری انرژی دریافتی. البته افرادی که در آب و هوای حاره زندگی میکنند یا به دلیل کار و فعالیت شدید زیاد عرق میکنند مقدار بیشتری مایعات باید مصرف کنند.ورزشکاران به دلیل تعریق زیاد در معرض کم آبی هستند.در هنگام انجام ورزش مصرف مایعات اهمیت زیادی دارد زیرا به دفع حرارت بدن کمک میکند.از آنجایی که در هنگام ورزش مدت دار مکانیسم تشنگی به تعویق می افتد،ورزشکاران نباید بر اساس حس تشنگی آب بخورند و باید طی یک برنامه زمان بندی شده آب دریافت کنند.اما در حین ورزش از آب ساده نباید استفاده شود چون اسمولالیته و غلظت سدیم خون افت میکند و خطرناک است.آب مصرفی باید همراه با الکترولیتها باشد و بهتر است 8-6% کربوهیدرات داشته باشد تا هم ذخایر گلیکوژن کبدی جایگزین شود و هم جذب آب با این غلظت ماکزیموم باشد. کودکان در هنگام ورزش ،هرگاه احساس تشنگی کنند به اندازه رفع تشنگی باید آب خورده وعلاوه برآن نصف لیوان آب اضافه تر هم بنوشند،کودکان بزرگتر و نوجوانان به همین ترتیب فقط بعد از رفع تشنگی باید 1 لیوان آب اضافه تر بنوشند. توجه داشت که پدیده" مسمومیت با آب" هم با دریافت آب زیاد ممکن است اتفاق بیفتد.در این حالت سطح سدیم خون به علت رقیق شدن خون به شدت افت میکند.این پدیده تعادل آب را در مغز بر هم میزند که میتواند باعث تشنج و حتی مرگ شود.محققان میگویند که یک فرد میتواند تا 10 لیتر آب را بدون ضرر در روز بنوشد.استثنا در این مورد افرادی هستند که بیماری کلیه دارند و باید مقدار دریافت مایعات خود را محدود کنند ولی در افرادی که عفونت های مثانه دارند افزایش دریافت مایعات مفید است.به طور کل،مصرف هر 240cc مایعات اضافه تر به شکل چای،قهوه دکافئینه و قهوه معمولی خطر سنک کلیه را به ترتیب 8%، 9% و 10% کم میکند.جالب است که شیر،سودا و آب میوه این اثر را ندارند و برعکس مصرف هر 240cc آب گریپ فروت اضافه تر،خطر سنگ کلیه را 44% افزایش میدهد!
در هنگام تولد ،75 درصد وزن بدن آب است،این مقدار تا سن 10 سالگی به 60درصد کاهش می یابد.عملا نوزادان تا 2 سالگی به 3 تا 6 فنجان آب در روز احتیاج دارند.کودکان 2 تا 12 سال هم باید 4 تا 8 فنجان آب در روز دریافت کنند.به خاطر داشته باشید هرگاه خودتان احساس تشنگی کردید و خواستید آب بخورید،حتما به کودک خود هم آب بدهید.
برای محاسبه مقدار مایعات مورد نیاز بدن ،وزن بدن خود را ضربدر75/0- 55/0 کنید.عدد به دست آمده مقدار اونس مایعات مورد نیاز را نشان میدهد.(هر اونس،30cc است.).
گیتی بهدادی پور-کارشناس تغذیه
منبع:
http://www.persiandiet.com/html/index.php?name=News&file=index&op=modload&topic=3&startrow=21
شرح موضوع