غلات صبحانه بخوریم یا نخوریم؟
پرسشی از دکتر محمد حسین عزیزی متخصص صنایع غذایی
ساعت ۸ و نیم صبح امتحان داشتم و ساعت ۷ و ۲۰ دقیقه از خواب پریدم. خواب مانده بودم و وقت آماده کردن صبحانه و خوردن آن را نداشتم. از طرفی هم می دانستم که اگر بدون صبحانه راهی امتحان بشوم، حتما سر جلسه ضعف می کنم و تمرکزم را از دست می دهم...
یک دفعه یادم افتاد که یک بسته غلات صبحانه داریم. سریع کمی از آن را با شیر مخلوط کردم و خوردم و از خانه خارج شدم. هر وقت صبح ها دیرم می شود، به جای صبحانه سنتی از غلات صبحانه استفاده می کنم اما خیلی ها این خوراکی را در بین برنامه اصلی غذایی شان جای داده اند و به طور کلی نان و پنیر و چای شیرین صبحانه را از یاد برده اند! به همین دلیل در صفحه صنایع غذایی این شماره، غلات صبحانه را زیر ذره بین برده ایم تا بدانیم آیا واقعا این محصول می تواند جایگزین مناسبی برای صبحانه باشد یا نه؟
غلات صبحانه که بیشتر ما آن را با نام تجاری کورن فلکس می شناسیم، از اواخر قرن نوزدهم وارد برنامه غذایی کسانی شد که اهل گوشت خوردن نبودند و به اصطلاح، سبزی خوار بودند. آمریکا، کشورهای اروپای شمالی و روسیه جزو اولین کشورهایی بودند که این محصول را به صورت بسته بندی شده به تولید انبوه رساندند و در اختیار مردم کشورشان قرار دادند. هرچند که این محصول در آغاز راه تولیدش طرفداران چندانی نداشت اما طولی نکشید که آمریکایی ها و اروپایی ها به خاطر در دسترس داشتن یک صبحانه ساده و بی دردسر، استقبال گرمی از آن کردند! غلات صبحانه بیشتر با شیر خنک، مخلوط و خورده می شود اما برخی از اروپایی ها، آن را با ماست یا آب هم ترکیب می کنند و حتی بعضی وقت ها، مردم یونان غلات صبحانه را درون شیر می ریزند و آن را چند دقیقه می جوشانند تا طعم دلخواه شان را به دست آورند.
● غلات صبحانه چیست؟
«غلات صبحانه، در حقیقت فرم حجیم شده غلاتی مانند ذرت، گندم، جو یا برنج است. در کارخانه هایی که این محصولات تولید می شوند، بلغور غلات مختلف را با هم یا به صورت جداگانه چرخ می کنند و خمیر آن را تحت فشار قرار می دهند تا حجیم و هوادار شود و حالت شکنندگی به خود بگیرد به صورتی که وقتی آن را در دهان قرار می دهیم و می جویم، صدای شکستن آن را بشنویم!» این جملات، تعریفی بود که دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات علمی انستیتو تحقیقات تغذیه و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از غلات صبحانه و نحوه تولید آن ارائه دادند.
در ادامه باید بگوییم که بیشتر غلات صبحانه ای که در بازار وجود دارند، از آرد و بلغور ذرت تهیه شده اند و هرچند که بیشتر از یک قرن از تولید این محصول در آمریکای غربی می گذرد، اما تنها چند سال است که خوردن آن در بین مردم کشورمان مرسوم شده است.
● فواید غلات صبحانه
اولین و مهم ترین فایده غلات صبحانه، آماده کردن و مصرف آسان و سریع آن است. از طرف دیگر، بسیاری از بچه ها تحت هیچ شرایطی حاضر نمی شوند صبحانه بخورند اما وقتی چشم شان به این خوراکی جذاب، مخصوصا انواع شکلاتی آن می افتد، دیگر نمی توانند در برابر صبحانه نخوردن مقاومت کنند و سریع به سمت میز غذا می آیند! راستش را بخواهید، اصلا هدف از تولید این محصول هم دسترسی آسان و جلب نظر افراد بدغذا و خصوصا بچه ها به صبحانه بوده است.
دکتر عزیزی هم در مورد فواید غلات صبحانه می گوید: «این محصولات سرشار از کربوهیدرات و ویتامین ها، املاح و پروتئین هستند. تمام موادی که برای تولید غلات صبحانه به کار می روند، مغذی هستند و اگر فرزند شما علاقه ای به خوردن صبحانه ندارد، می توانید با این محصولات خوشمزه او را به صبحانه خوردن علاقه مند کنید.
در ضمن، چون معمولا غلات صبحانه، همراه با شیر مصرف می شوند، می توان آن را به عنوان یک وعده کامل و مغذی به جای صبحانه محسوب کرد. اما این را فراموش نکنید که توصیه ما همیشه به مصرف صبحانه است و اگر کسی وقت لازم برای تهیه صبحانه را نداشت یا فرزندش واقعا برای خوردن صبحانه معمولی بدقلقی کرد، می تواند سراغ غلات صبحانه برود وگرنه جایگزین کردن کامل این محصول به جای صبحانه، اصلا مورد تایید و تاکید ما نیست».
● مضرات غلات صبحانه
ایتالیایی ها یکی از طرفداران پروپا قرص غلات صبحانه هستند. به همین دلیل، پژوهشگران دانشگاه فلورانس، تحقیقی را روی صدها بچه ۵ تا ۱۰ ساله ایتالیایی که از اضافه وزن و چاقی رنج می بردند، انجام دادند و متوجه شدند که تقریبا غلات صبحانه، جزو اصلی و جدانشدنی صبحانه تمام این بچه هاست. این شد که از دکتر عزیزی پرسیدیم، دلیل چاق شدن بچه ها به خاطر خوردن غلات صبحانه چیست؟ و ایشان پاسخ دادند: «شکر، عسل یا کاکائو، برای خوش طعم شدن به این محصولات افزوده می شوند در ضمن چون خوردن این خوراکی از نان و پنیر آسان تر است، معمولا افراد و به خصوص بچه ها، آن را بیشتر از اندازه می خورند و در نتیجه انرژی بیشتری دریافت می کنند که این مازاد انرژی اگر در طول روز مصرف نشود، افراد را دچار اضافه وزن و چاقی می کند». بنابراین، می بینید که بهتر است در مصرف این محصول غذایی هم حد اعتدال را رعایت کنید و فرزندان خود را کم کم به خوردن صبحانه معمولی به جای غلات صبحانه، عادت دهید.
● غنی شده ها بهترند
اگر سری به قفسه فروش غلات صبحانه در فروشگاه ها بزنید، می بینید که انواع و اقسام آنها با طعم ها و افزودنی های مختلف و غنی شده با ویتامین ها و املاح متفاوت در دسترس هستند. دکتر عزیزی دراین باره معتقد است: «اگر دوست دارید هرازگاهی غلات صبحانه را در سبد خریدتان بگنجانید، بهتر است انواع غنی شده آنها را بخرید تا محصول مغذی تری را برای خوردن در دسترس داشته باشید.
خوردن محصولات غذایی غنی شده با آهن یا انواع ویتامین ها برای همه افراد و به خصوص بچه ها بسیار مفید است.» اما این نکته را فراموش نکنید که همین غنی سازی، باعث بالا رفتن کالری محصولات غذایی می شود. بنابراین همان طور که گفته شد، بهتر است در مصرف این محصولات، حد اعتدال را رعایت کنید تا دچار اضافه وزن نشوید.
راستی! دکتر عزیزی گفتند که بین انواع غلات صبحانه غنی شده، آنهایی که با فیبر غنی شده اند (به وسیله افزودن میوه ها یا سبزیجات)، نسبت به سایر محصولات برای افراد چاق بهتر هستند چون باعث تسریع کارکرد سیستم گوارشی می شوند!
این را هم فراموش نکنید که اگر دوست ندارید در اثر خوردن غلات صبحانه دچار اضافه وزن بشوید، باید این محصولات را با شیر کم چرب و بدون شکر بخورید و تا می توانید از خوردن انواع کاکائویی آنها که سرشار از انرژی هستند، بپرهیزید.
منبع:
http://www.aftabir.com/articles/view/health_therapy/nutrition_health/c13_1298006359p1.php
پرسشی از دکتر محمد حسین عزیزی متخصص صنایع غذایی
 |
| - توجه: تصویر کوچک شده است، برای دیدن تصویر در اندازه واقعی روی آن کلیک کنید! |
ساعت ۸ و نیم صبح امتحان داشتم و ساعت ۷ و ۲۰ دقیقه از خواب پریدم. خواب مانده بودم و وقت آماده کردن صبحانه و خوردن آن را نداشتم. از طرفی هم می دانستم که اگر بدون صبحانه راهی امتحان بشوم، حتما سر جلسه ضعف می کنم و تمرکزم را از دست می دهم...
یک دفعه یادم افتاد که یک بسته غلات صبحانه داریم. سریع کمی از آن را با شیر مخلوط کردم و خوردم و از خانه خارج شدم. هر وقت صبح ها دیرم می شود، به جای صبحانه سنتی از غلات صبحانه استفاده می کنم اما خیلی ها این خوراکی را در بین برنامه اصلی غذایی شان جای داده اند و به طور کلی نان و پنیر و چای شیرین صبحانه را از یاد برده اند! به همین دلیل در صفحه صنایع غذایی این شماره، غلات صبحانه را زیر ذره بین برده ایم تا بدانیم آیا واقعا این محصول می تواند جایگزین مناسبی برای صبحانه باشد یا نه؟
غلات صبحانه که بیشتر ما آن را با نام تجاری کورن فلکس می شناسیم، از اواخر قرن نوزدهم وارد برنامه غذایی کسانی شد که اهل گوشت خوردن نبودند و به اصطلاح، سبزی خوار بودند. آمریکا، کشورهای اروپای شمالی و روسیه جزو اولین کشورهایی بودند که این محصول را به صورت بسته بندی شده به تولید انبوه رساندند و در اختیار مردم کشورشان قرار دادند. هرچند که این محصول در آغاز راه تولیدش طرفداران چندانی نداشت اما طولی نکشید که آمریکایی ها و اروپایی ها به خاطر در دسترس داشتن یک صبحانه ساده و بی دردسر، استقبال گرمی از آن کردند! غلات صبحانه بیشتر با شیر خنک، مخلوط و خورده می شود اما برخی از اروپایی ها، آن را با ماست یا آب هم ترکیب می کنند و حتی بعضی وقت ها، مردم یونان غلات صبحانه را درون شیر می ریزند و آن را چند دقیقه می جوشانند تا طعم دلخواه شان را به دست آورند.
● غلات صبحانه چیست؟
«غلات صبحانه، در حقیقت فرم حجیم شده غلاتی مانند ذرت، گندم، جو یا برنج است. در کارخانه هایی که این محصولات تولید می شوند، بلغور غلات مختلف را با هم یا به صورت جداگانه چرخ می کنند و خمیر آن را تحت فشار قرار می دهند تا حجیم و هوادار شود و حالت شکنندگی به خود بگیرد به صورتی که وقتی آن را در دهان قرار می دهیم و می جویم، صدای شکستن آن را بشنویم!» این جملات، تعریفی بود که دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات علمی انستیتو تحقیقات تغذیه و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از غلات صبحانه و نحوه تولید آن ارائه دادند.
در ادامه باید بگوییم که بیشتر غلات صبحانه ای که در بازار وجود دارند، از آرد و بلغور ذرت تهیه شده اند و هرچند که بیشتر از یک قرن از تولید این محصول در آمریکای غربی می گذرد، اما تنها چند سال است که خوردن آن در بین مردم کشورمان مرسوم شده است.
● فواید غلات صبحانه
اولین و مهم ترین فایده غلات صبحانه، آماده کردن و مصرف آسان و سریع آن است. از طرف دیگر، بسیاری از بچه ها تحت هیچ شرایطی حاضر نمی شوند صبحانه بخورند اما وقتی چشم شان به این خوراکی جذاب، مخصوصا انواع شکلاتی آن می افتد، دیگر نمی توانند در برابر صبحانه نخوردن مقاومت کنند و سریع به سمت میز غذا می آیند! راستش را بخواهید، اصلا هدف از تولید این محصول هم دسترسی آسان و جلب نظر افراد بدغذا و خصوصا بچه ها به صبحانه بوده است.
دکتر عزیزی هم در مورد فواید غلات صبحانه می گوید: «این محصولات سرشار از کربوهیدرات و ویتامین ها، املاح و پروتئین هستند. تمام موادی که برای تولید غلات صبحانه به کار می روند، مغذی هستند و اگر فرزند شما علاقه ای به خوردن صبحانه ندارد، می توانید با این محصولات خوشمزه او را به صبحانه خوردن علاقه مند کنید.
در ضمن، چون معمولا غلات صبحانه، همراه با شیر مصرف می شوند، می توان آن را به عنوان یک وعده کامل و مغذی به جای صبحانه محسوب کرد. اما این را فراموش نکنید که توصیه ما همیشه به مصرف صبحانه است و اگر کسی وقت لازم برای تهیه صبحانه را نداشت یا فرزندش واقعا برای خوردن صبحانه معمولی بدقلقی کرد، می تواند سراغ غلات صبحانه برود وگرنه جایگزین کردن کامل این محصول به جای صبحانه، اصلا مورد تایید و تاکید ما نیست».
● مضرات غلات صبحانه
ایتالیایی ها یکی از طرفداران پروپا قرص غلات صبحانه هستند. به همین دلیل، پژوهشگران دانشگاه فلورانس، تحقیقی را روی صدها بچه ۵ تا ۱۰ ساله ایتالیایی که از اضافه وزن و چاقی رنج می بردند، انجام دادند و متوجه شدند که تقریبا غلات صبحانه، جزو اصلی و جدانشدنی صبحانه تمام این بچه هاست. این شد که از دکتر عزیزی پرسیدیم، دلیل چاق شدن بچه ها به خاطر خوردن غلات صبحانه چیست؟ و ایشان پاسخ دادند: «شکر، عسل یا کاکائو، برای خوش طعم شدن به این محصولات افزوده می شوند در ضمن چون خوردن این خوراکی از نان و پنیر آسان تر است، معمولا افراد و به خصوص بچه ها، آن را بیشتر از اندازه می خورند و در نتیجه انرژی بیشتری دریافت می کنند که این مازاد انرژی اگر در طول روز مصرف نشود، افراد را دچار اضافه وزن و چاقی می کند». بنابراین، می بینید که بهتر است در مصرف این محصول غذایی هم حد اعتدال را رعایت کنید و فرزندان خود را کم کم به خوردن صبحانه معمولی به جای غلات صبحانه، عادت دهید.
● غنی شده ها بهترند
اگر سری به قفسه فروش غلات صبحانه در فروشگاه ها بزنید، می بینید که انواع و اقسام آنها با طعم ها و افزودنی های مختلف و غنی شده با ویتامین ها و املاح متفاوت در دسترس هستند. دکتر عزیزی دراین باره معتقد است: «اگر دوست دارید هرازگاهی غلات صبحانه را در سبد خریدتان بگنجانید، بهتر است انواع غنی شده آنها را بخرید تا محصول مغذی تری را برای خوردن در دسترس داشته باشید.
خوردن محصولات غذایی غنی شده با آهن یا انواع ویتامین ها برای همه افراد و به خصوص بچه ها بسیار مفید است.» اما این نکته را فراموش نکنید که همین غنی سازی، باعث بالا رفتن کالری محصولات غذایی می شود. بنابراین همان طور که گفته شد، بهتر است در مصرف این محصولات، حد اعتدال را رعایت کنید تا دچار اضافه وزن نشوید.
راستی! دکتر عزیزی گفتند که بین انواع غلات صبحانه غنی شده، آنهایی که با فیبر غنی شده اند (به وسیله افزودن میوه ها یا سبزیجات)، نسبت به سایر محصولات برای افراد چاق بهتر هستند چون باعث تسریع کارکرد سیستم گوارشی می شوند!
این را هم فراموش نکنید که اگر دوست ندارید در اثر خوردن غلات صبحانه دچار اضافه وزن بشوید، باید این محصولات را با شیر کم چرب و بدون شکر بخورید و تا می توانید از خوردن انواع کاکائویی آنها که سرشار از انرژی هستند، بپرهیزید.
منبع:
http://www.aftabir.com/articles/view/health_therapy/nutrition_health/c13_1298006359p1.php
شرح موضوع