فتق هياتال
Hiatal hernia
شرح بيماري
علايم شايع
علل
عوامل افزايش دهنده خطر
پيشگيري
عواقب مورد انتظار
عوارض احتمالي
درمان
اصول كلي
داروها
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
رژيم غذايي
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
شرح بيماري
فتق هياتال عبارت است از ضعف يا كشيده شدن سوراخي كه در عضله ديافراگم وجود دارد و مري از طريق آن از قفسه سينه به درون حفره شكم وارد ميشود و كمي بعد به معده ميرسد. زماني كه اين سوراخ ضعيف شود، اسيد معده از درون معده به مري بر ميگردد و مري را آزرده ميسازد. قسمتي از معده حتي ممكن است از اين سوراخ به قفسه سينه وارد شود.
علايم شايع
علايم زير معمولاً در عرض يك ساعت يا بيشتر پس از خوردن غذا به وجود ميآيند:
سوزش سر دل. امكان دارد با حمله قلبي اشتباه گرفته شود.
آروغ زدن
ندرتاً مشكل در بلع
بالا آوردن
علل
علت زمينهساز آن مشخص نشده است.
عوامل افزايش دهنده خطر
ضعف مادرزادي در حلقه عضلاني در ديافراگم كه مري از آن عبور كرده و به معده ميپيوندد.
ضربه به شكم كه باعث وارد آمدن آن چنان فشاري شود كه در قسمتي از ديافراگم سوراخ ايجاد كند.
يبوست مزمن و زورزدن به هنگام اجابت مزاج
چاقي
حاملگي
زور زدن يا برداشتن بار سنگين به طور مداوم كه باعث ميشود عضلات شكم مرتباً منقبض شوند.
سيگار كشيدن
سن بالاي 50 سال
پيشگيري
راه خاصي براي پيشگيري وجود ندارد.
عواقب مورد انتظار
علايم را معمولاً ميتوان كنترل نمود. اگر علايم را نتوان كنترل نمود و آزردگي مري باعث بروز زخم و تشكيل بافت جوشگاهي شود، اين بيماري را ميتوان با جراحي برطرف كرد.
عوارض احتمالي
خونريزي از مري. اين خونريزي ممكن است شديد باشد و منجر به شوك شود.
اشتباه گرفتن آن با حمله قلبي
درمان
اصول كلي
عكسبرداري با اشعه ايكس از مري و معده
ديدن مري و معده به كمك آندوسكپي. اگر شك به سرطان وجود داشته باشد، مقدار كمي از بافت ممكن است براي بررسي پاتولوژي برداشته شود. امكان دارد براي تأييد ضعف عضلاني در ناحيه پيوستگي مري به معده، مانومتري (فشارسنجي) انجام شود.
اهداف اصلي درمان عبارتند از تخفيف علايم و نيز پيشگيري و درمان عوارض. در ابتدا درمان طبي مورد استفاده قرار ميگيرد.
سر تخت خود را 15-10 سانتيمتر بالا ببريد. اين كار كمك ميكند كه اسيد معده به كمك جاذبه از قسمت دچار فتق معده دور شوند.
سيگار نكشيد.
لباس تنگ نپوشيد.
به هنگام اجابت مزاج، ادرار، يا بلند كردن بار سنگين زور نزنيد.
ندرتاً جراحي براي ترميم ضعف موجود در ناحيه عبور مري از ديافراگم و حفظ معده در جاي طبيعي خود
داروها
داروهاي ضد اسيد. در بعضي از افراد، وقتي يك ساعت قبل از هر وعده غذايي و قبل از خواب خورده شوند بيشترين اثر را دارند. اما در بعضي ديگر، وقتي 2-1 ساعت بعد از هر وعده غذايي و قبل از خواب خورده شوند بيشترين اثر را دارند. سعي كنيد هر دو روش را امتحان كنيد تا بهترين حالت براي شما مشخص شود.
نرمكنندههاي مدفوع
امكان دارد داروهايي كه تخليه معده را سريعتر ميكنند تجويز شوند.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
بلافاصله پس از غذا خوردن دراز نكشيد يا خم نشويد.
رژيم غذايي
از خوردن حجم زيادي از غذا در هر وعده خودداري كنيد. در عوض، 5-4 وعده غذايي كوچك در روز بخوريد. قبل از خواب حداقل براي 2 ساعت چيزي نخوريد.
اگر اضافه وزن داريد، وزن خود را كم كنيد. خيلي اتفاق افتاده است كه علايم پس از پايينتر رفتن از يك وزن مشخص برطرف شدهاند.
از نوشيدنيهاي الكلي، نوشيدنيهاي حاوي كافئين (قهوه، چاي، كاكائو، نوشابه) و هرگونه غذا، آب ميوه يا ادويهاي كه علايم را بدتر ميكنند پرهيز كنيد. آهسته غذا بخوريد.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانوادهتان علايم فتق معده را داريد، خصوصاً احساس اين كه غذا در زير جناغ سينه گير ميكند. اگر همراه درد تنگي نفس، تعريق يا تهوع وجود داشت، بلافاصله مراجعه كنيد.
در صورت داشتن موارد ذيل:
ـ استفراغ خوني يا استفراغ مكرر ديده شود.
ـ دچار افزايش درجه حرارت به 8/37 سانتيگراد شدهايد.
ـ علايم با يك ماده درمان بهبود نيابند.
منبع : انجمن پزشکان ایران
Hiatal hernia
شرح بيماري
علايم شايع
علل
عوامل افزايش دهنده خطر
پيشگيري
عواقب مورد انتظار
عوارض احتمالي
درمان
اصول كلي
داروها
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
رژيم غذايي
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
شرح بيماري
فتق هياتال عبارت است از ضعف يا كشيده شدن سوراخي كه در عضله ديافراگم وجود دارد و مري از طريق آن از قفسه سينه به درون حفره شكم وارد ميشود و كمي بعد به معده ميرسد. زماني كه اين سوراخ ضعيف شود، اسيد معده از درون معده به مري بر ميگردد و مري را آزرده ميسازد. قسمتي از معده حتي ممكن است از اين سوراخ به قفسه سينه وارد شود.
علايم شايع
علايم زير معمولاً در عرض يك ساعت يا بيشتر پس از خوردن غذا به وجود ميآيند:
سوزش سر دل. امكان دارد با حمله قلبي اشتباه گرفته شود.
آروغ زدن
ندرتاً مشكل در بلع
بالا آوردن
علل
علت زمينهساز آن مشخص نشده است.
عوامل افزايش دهنده خطر
ضعف مادرزادي در حلقه عضلاني در ديافراگم كه مري از آن عبور كرده و به معده ميپيوندد.
ضربه به شكم كه باعث وارد آمدن آن چنان فشاري شود كه در قسمتي از ديافراگم سوراخ ايجاد كند.
يبوست مزمن و زورزدن به هنگام اجابت مزاج
چاقي
حاملگي
زور زدن يا برداشتن بار سنگين به طور مداوم كه باعث ميشود عضلات شكم مرتباً منقبض شوند.
سيگار كشيدن
سن بالاي 50 سال
پيشگيري
راه خاصي براي پيشگيري وجود ندارد.
عواقب مورد انتظار
علايم را معمولاً ميتوان كنترل نمود. اگر علايم را نتوان كنترل نمود و آزردگي مري باعث بروز زخم و تشكيل بافت جوشگاهي شود، اين بيماري را ميتوان با جراحي برطرف كرد.
عوارض احتمالي
خونريزي از مري. اين خونريزي ممكن است شديد باشد و منجر به شوك شود.
اشتباه گرفتن آن با حمله قلبي
درمان
اصول كلي
عكسبرداري با اشعه ايكس از مري و معده
ديدن مري و معده به كمك آندوسكپي. اگر شك به سرطان وجود داشته باشد، مقدار كمي از بافت ممكن است براي بررسي پاتولوژي برداشته شود. امكان دارد براي تأييد ضعف عضلاني در ناحيه پيوستگي مري به معده، مانومتري (فشارسنجي) انجام شود.
اهداف اصلي درمان عبارتند از تخفيف علايم و نيز پيشگيري و درمان عوارض. در ابتدا درمان طبي مورد استفاده قرار ميگيرد.
سر تخت خود را 15-10 سانتيمتر بالا ببريد. اين كار كمك ميكند كه اسيد معده به كمك جاذبه از قسمت دچار فتق معده دور شوند.
سيگار نكشيد.
لباس تنگ نپوشيد.
به هنگام اجابت مزاج، ادرار، يا بلند كردن بار سنگين زور نزنيد.
ندرتاً جراحي براي ترميم ضعف موجود در ناحيه عبور مري از ديافراگم و حفظ معده در جاي طبيعي خود
داروها
داروهاي ضد اسيد. در بعضي از افراد، وقتي يك ساعت قبل از هر وعده غذايي و قبل از خواب خورده شوند بيشترين اثر را دارند. اما در بعضي ديگر، وقتي 2-1 ساعت بعد از هر وعده غذايي و قبل از خواب خورده شوند بيشترين اثر را دارند. سعي كنيد هر دو روش را امتحان كنيد تا بهترين حالت براي شما مشخص شود.
نرمكنندههاي مدفوع
امكان دارد داروهايي كه تخليه معده را سريعتر ميكنند تجويز شوند.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
بلافاصله پس از غذا خوردن دراز نكشيد يا خم نشويد.
رژيم غذايي
از خوردن حجم زيادي از غذا در هر وعده خودداري كنيد. در عوض، 5-4 وعده غذايي كوچك در روز بخوريد. قبل از خواب حداقل براي 2 ساعت چيزي نخوريد.
اگر اضافه وزن داريد، وزن خود را كم كنيد. خيلي اتفاق افتاده است كه علايم پس از پايينتر رفتن از يك وزن مشخص برطرف شدهاند.
از نوشيدنيهاي الكلي، نوشيدنيهاي حاوي كافئين (قهوه، چاي، كاكائو، نوشابه) و هرگونه غذا، آب ميوه يا ادويهاي كه علايم را بدتر ميكنند پرهيز كنيد. آهسته غذا بخوريد.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانوادهتان علايم فتق معده را داريد، خصوصاً احساس اين كه غذا در زير جناغ سينه گير ميكند. اگر همراه درد تنگي نفس، تعريق يا تهوع وجود داشت، بلافاصله مراجعه كنيد.
در صورت داشتن موارد ذيل:
ـ استفراغ خوني يا استفراغ مكرر ديده شود.
ـ دچار افزايش درجه حرارت به 8/37 سانتيگراد شدهايد.
ـ علايم با يك ماده درمان بهبود نيابند.
منبع : انجمن پزشکان ایران