ارزیابی انواع داروهای جدید و فعلی برای درمان بیماری ام اس، فقط یک شاخه از تحقیقاتی است که دانشمندان برای درمان این بیماری در آینده نزدیک از آن استفاده می کنند. بعضی از محققین در حال بررسی بر روی روشهایی هستند که بطور کلی باعث متوقف کردن بیماری می شود.
در یک روش آزمایشی که به نام “القاء تحمل ایمونولوژیک” معروف می باشد به بیماران مبتلا به ام اس، پروتئین میلین را از طریق خوراکی می دهند. منطقی که پشت این قضیه نهفته است این است که موادی که خورده می شوند معمولاً از طرف سیستم ایمنی بدن به عنوان اجسام بیگانه و ناشناخته شناسایی نمی شوند. غذا برای فردی که آن را می خورد یک چیز خارجی و بیگانه است اما بطور طبیعی این غذا مورد حمله سلولهای ایمنی بدن قرار نمی گیرند.
دانشمندان می گویند اگر پروتئین میلین از طریق دهان بصورت خوراکی به بیمار داده شود شاید بدن بیمار تخریب آنها را متوقف نموده و در نتیجه از حملات آن پیشگیری شود.
یکی دیگر از درمانهای آزمایشی که در آن از میلین استفاده می شود، امتحان نمودن راههای است که کمک شود خود حفاظت ایمنی سلولهای عصبی (یعنی میلین) خودش را ترمیم نماید. یکی از این روشهای بررسی بر روی اولیگودندروسیتها (Oligodendrocytes) می باشد که همان سلولهای زنده میلین هستند.
به نظر می رسد که این سلولها بعد از حملات حاد ام اس، دیگر قادر به ساختن میلین نمی باشند. تحقیقات دیگری نیز بر روی فاکتورهای رشد شیمیایی که اصطلاحاً به آنها “نورگولین” (Neuregulins) گفته می شود در جریان است. این فاکتورهای رشد به سلولهای خاصی علامت می دهند تا شروع به ساخت میلین جدید کنند.
راه دیگری که دانشمندان در حال بررسی آنها هستند تلاش رای پیوند زدن میلین سالم به بیماری مبتلا به ام اس می باشد. در سال ۲۰۰۱ دانشمندان دانشگاه یئل (Yale) اولین اقدام را در این مورد انجام دادند و سلولهای تولید کننده میلین را از قسمتهای دیگری از بدن (خارج از مغز و نخاع) برداشتند و به داخل پلاکتهای ایجاد شده در مغز چندین بیمار مبتلا به ام اس پیوند زدند.
نتایج این اقدام هنوز از طرف دانشمندان گزارش نشده است، اما پزشکان امید زیادی دارند که اگر این روش بخوبی کار کند، گام بزرگی در درمان این بیماری برداشته خواهد شد.
سایر روشهای آزمایشی
دو روش آزمایشی دیگر برای درمان بیماری ام اس ابداع شده است عبارتند از:
تعویض پلاسمای خون و پیوند مغز استخوان.
در روش تعویض پلاسمای خون، پزشکان تا آنجا که ممکن است پلاسمای خون بیمار را بیرون می کشند (پلاسما به قسمت مایع خون به غیر از گلبولهای آن گفته می شود) سپس بجای آن پلاسمهای مصنوعی را که از پروتئین و نمک ساخته شده وارد رگهای بیمار می کنند. این کار با استفاده از دستگاهی به نام ماشین پلاسما فرز (Plasma Pheresis) انجام می شود.
در هربار حدود نصف فنجان تا یک و نیم فنجان خون بیمار گرفته می شود، پلاسمای آن از گلبولها جدا می گردد، پلاسما دور ریخته می شود، گلبولهای جدا شده با پلاسمای مصنوعی مخلوط می شود و از طریق یک رگ دیگر بیمار، به او باز گردانده می شود. این کار به مدت چند ساعت و چند جلسه انجام می شود تا خون بیمار از پلاسمای طبیعی خودش پاک گردد.
منطقی که پشت این روش نهفته است آن است که از آنجایی که پلاسمای خون حالوی آنتی بادیها و سایر مواد شیمیایی ایمنی خون می باشد که به میلین حمله می کنند، تعویض آن با پلاسمای مصنوعی باید از روند خود ایمنی حمله به میلین جلوگیری نماید.
نتایج اولیه روش درمانی که در کلینیک مایو (Mayo) در آمریکا انجام شده است نشان می دهد که بیماران مبتلا به ام اس که در عرض دو هفته هفت بار تعویض پلاسما شده اند بهبود قابل توجهی پیدا کرده اند، گرچه این افراد به علت از دست دادن مقدار زیادی از گلبولهای قرمزشان تا حدودی کم خون شده اند.
پزشکان امیدوارند که با اصلاح این روش و رفع معایب آن، از این مشکل کم خونی نیز رهایی یابند و این روش را بتوان به خوبی برای بیمارانی که به سایر درمانهای ام اس جواب نمی دهند، بکار برد.
پیوند مغز استخوان که در حال حاضر برای درمان بعضی از سرطانها از آن استفاده می شود روش دیگری است که بر روی بیماران مبتلا به ام اس که به سایر درمانها جواب نمی دهند، در حال آزمایش می باشد. مغز استخوان که یک بافت اسفنجی و نرم در داخل استخوانها می باشد و تولید گلبولهای خون به عهده آن است را با روش خاصی از بین برده و به جای آن از مغز استخوان تازه ای از سلولهای خود فرد رشد داده شده است و یا اینکه از مغز استخوان فرد دیگری استفاده می کنند.
مغز استخوانی که پیوند زده می شود دارای هیچکدام از سیستمهای ایمنی که به میلین حمله می کنند نمی باشد، در نتیجه می واند بطور بالقوه باعث متوقف شدن روند پیشرفت بیماری ام اس شود. این پیوندها بسیار خطرناک می باشند و بسیاری از بیماران در اثر عوارض آن خواهند مرد، اما این پیوندها می توانند در بیمارانی که دارای شرایط ناامید کننده ای باشند شانس بهبودی ایجاد نمایند.
آیا بالاخره برای ام اس درمانی پیدا خواهد شد؟
از آنجایی که دانشمندان و پزشکان به کشفیات خود در مورد بیماری ام اس ادامه می دهند و هر روز پیشرفتهای خوبی در درک و نحوه درمان این بیماری بدست می آید، این سئوال که چه وقت و چگونه این بیماری را می توان بالاخره درمان نمود، بسیار پرسیده می شود.
متخصصین در این امر توافق دارند که در حال حاضر نمی توان پیش بینی نمود که چقدر طول خواهد کشید که برای این بیماری یک درمان قطعی پیدا شود. انجمن ملی ام اس آمریکا در مورد وسعت این کار چنین اظهار داشت: “برای بوجود آمدن درمان ام اس که علایم بیماری را از بین برده و فعالیت بیماران را به وضعیت قبل از بیماری در آورد، چندین گام مهم در زمینه متوقف کردن روند از بین رفتن میلین، میلین سازی دوباره و ترمیم آسیب آکسونها باید برداشت شود”.
گرچه هنوز امکان ندارد که ما بگوییم چه وقت و چگونه این بیماری درمان خواهد شد، افراد مبتلا به ام اس دلیل خوبی دارند که به این امر خوش بین باشند زیرا در عصری زندگی می کنیم که موفقیتهای غیرقابل انتظاری در تحقیق و درمان بیماریها بدست می آید.
لینک مطلب
در یک روش آزمایشی که به نام “القاء تحمل ایمونولوژیک” معروف می باشد به بیماران مبتلا به ام اس، پروتئین میلین را از طریق خوراکی می دهند. منطقی که پشت این قضیه نهفته است این است که موادی که خورده می شوند معمولاً از طرف سیستم ایمنی بدن به عنوان اجسام بیگانه و ناشناخته شناسایی نمی شوند. غذا برای فردی که آن را می خورد یک چیز خارجی و بیگانه است اما بطور طبیعی این غذا مورد حمله سلولهای ایمنی بدن قرار نمی گیرند.
دانشمندان می گویند اگر پروتئین میلین از طریق دهان بصورت خوراکی به بیمار داده شود شاید بدن بیمار تخریب آنها را متوقف نموده و در نتیجه از حملات آن پیشگیری شود.
یکی دیگر از درمانهای آزمایشی که در آن از میلین استفاده می شود، امتحان نمودن راههای است که کمک شود خود حفاظت ایمنی سلولهای عصبی (یعنی میلین) خودش را ترمیم نماید. یکی از این روشهای بررسی بر روی اولیگودندروسیتها (Oligodendrocytes) می باشد که همان سلولهای زنده میلین هستند.
به نظر می رسد که این سلولها بعد از حملات حاد ام اس، دیگر قادر به ساختن میلین نمی باشند. تحقیقات دیگری نیز بر روی فاکتورهای رشد شیمیایی که اصطلاحاً به آنها “نورگولین” (Neuregulins) گفته می شود در جریان است. این فاکتورهای رشد به سلولهای خاصی علامت می دهند تا شروع به ساخت میلین جدید کنند.
راه دیگری که دانشمندان در حال بررسی آنها هستند تلاش رای پیوند زدن میلین سالم به بیماری مبتلا به ام اس می باشد. در سال ۲۰۰۱ دانشمندان دانشگاه یئل (Yale) اولین اقدام را در این مورد انجام دادند و سلولهای تولید کننده میلین را از قسمتهای دیگری از بدن (خارج از مغز و نخاع) برداشتند و به داخل پلاکتهای ایجاد شده در مغز چندین بیمار مبتلا به ام اس پیوند زدند.
نتایج این اقدام هنوز از طرف دانشمندان گزارش نشده است، اما پزشکان امید زیادی دارند که اگر این روش بخوبی کار کند، گام بزرگی در درمان این بیماری برداشته خواهد شد.
سایر روشهای آزمایشی
دو روش آزمایشی دیگر برای درمان بیماری ام اس ابداع شده است عبارتند از:
تعویض پلاسمای خون و پیوند مغز استخوان.
در روش تعویض پلاسمای خون، پزشکان تا آنجا که ممکن است پلاسمای خون بیمار را بیرون می کشند (پلاسما به قسمت مایع خون به غیر از گلبولهای آن گفته می شود) سپس بجای آن پلاسمهای مصنوعی را که از پروتئین و نمک ساخته شده وارد رگهای بیمار می کنند. این کار با استفاده از دستگاهی به نام ماشین پلاسما فرز (Plasma Pheresis) انجام می شود.
در هربار حدود نصف فنجان تا یک و نیم فنجان خون بیمار گرفته می شود، پلاسمای آن از گلبولها جدا می گردد، پلاسما دور ریخته می شود، گلبولهای جدا شده با پلاسمای مصنوعی مخلوط می شود و از طریق یک رگ دیگر بیمار، به او باز گردانده می شود. این کار به مدت چند ساعت و چند جلسه انجام می شود تا خون بیمار از پلاسمای طبیعی خودش پاک گردد.
منطقی که پشت این روش نهفته است آن است که از آنجایی که پلاسمای خون حالوی آنتی بادیها و سایر مواد شیمیایی ایمنی خون می باشد که به میلین حمله می کنند، تعویض آن با پلاسمای مصنوعی باید از روند خود ایمنی حمله به میلین جلوگیری نماید.
نتایج اولیه روش درمانی که در کلینیک مایو (Mayo) در آمریکا انجام شده است نشان می دهد که بیماران مبتلا به ام اس که در عرض دو هفته هفت بار تعویض پلاسما شده اند بهبود قابل توجهی پیدا کرده اند، گرچه این افراد به علت از دست دادن مقدار زیادی از گلبولهای قرمزشان تا حدودی کم خون شده اند.
پزشکان امیدوارند که با اصلاح این روش و رفع معایب آن، از این مشکل کم خونی نیز رهایی یابند و این روش را بتوان به خوبی برای بیمارانی که به سایر درمانهای ام اس جواب نمی دهند، بکار برد.
پیوند مغز استخوان که در حال حاضر برای درمان بعضی از سرطانها از آن استفاده می شود روش دیگری است که بر روی بیماران مبتلا به ام اس که به سایر درمانها جواب نمی دهند، در حال آزمایش می باشد. مغز استخوان که یک بافت اسفنجی و نرم در داخل استخوانها می باشد و تولید گلبولهای خون به عهده آن است را با روش خاصی از بین برده و به جای آن از مغز استخوان تازه ای از سلولهای خود فرد رشد داده شده است و یا اینکه از مغز استخوان فرد دیگری استفاده می کنند.
مغز استخوانی که پیوند زده می شود دارای هیچکدام از سیستمهای ایمنی که به میلین حمله می کنند نمی باشد، در نتیجه می واند بطور بالقوه باعث متوقف شدن روند پیشرفت بیماری ام اس شود. این پیوندها بسیار خطرناک می باشند و بسیاری از بیماران در اثر عوارض آن خواهند مرد، اما این پیوندها می توانند در بیمارانی که دارای شرایط ناامید کننده ای باشند شانس بهبودی ایجاد نمایند.
آیا بالاخره برای ام اس درمانی پیدا خواهد شد؟
از آنجایی که دانشمندان و پزشکان به کشفیات خود در مورد بیماری ام اس ادامه می دهند و هر روز پیشرفتهای خوبی در درک و نحوه درمان این بیماری بدست می آید، این سئوال که چه وقت و چگونه این بیماری را می توان بالاخره درمان نمود، بسیار پرسیده می شود.
متخصصین در این امر توافق دارند که در حال حاضر نمی توان پیش بینی نمود که چقدر طول خواهد کشید که برای این بیماری یک درمان قطعی پیدا شود. انجمن ملی ام اس آمریکا در مورد وسعت این کار چنین اظهار داشت: “برای بوجود آمدن درمان ام اس که علایم بیماری را از بین برده و فعالیت بیماران را به وضعیت قبل از بیماری در آورد، چندین گام مهم در زمینه متوقف کردن روند از بین رفتن میلین، میلین سازی دوباره و ترمیم آسیب آکسونها باید برداشت شود”.
گرچه هنوز امکان ندارد که ما بگوییم چه وقت و چگونه این بیماری درمان خواهد شد، افراد مبتلا به ام اس دلیل خوبی دارند که به این امر خوش بین باشند زیرا در عصری زندگی می کنیم که موفقیتهای غیرقابل انتظاری در تحقیق و درمان بیماریها بدست می آید.
لینک مطلب
شرح موضوع