پزشكان می گویند: از آن جایی كه تغییرات متعددی كه در ساختمان و كاركرد عروق پوست در طی بارداری ممكن است رخ دهد منحصر به دوران حاملگی نیست و ممكن است در سایر حالات نیز دیده شود بنابراین توجه به این تغییرات و درمیان گذاشتن آن با پزشك معالج ضروری است.
از جمله مهمترین این تغییرات عبارتند از:
• آنژیوم عنكبوتی
كه این عارضه به شكل یك برجستگی قرمز رنگ به اندازه سرسنجاق كه دارای یك قسمت مركزی است و از اطراف آن عروق خونی متسع بشكل شعاعی خارج می شود. این ضایعه در افراد طبیعی نیز دیده می شود، اما شیوع آن در حاملگی افزایش می یابد به گونه ای كه در 70 درصد زنان باردار بروز می كند.
پیداست آنها بین ماه های دوم تا پنجم حاملگی بوده و بطور عمده در نیمه فوقانی بدن ظاهر شده و بیشتر در زنان سفیدپوست مشهود است. این ضایعات معمولاً در طی 3 ماه پس از زایمان از بین می روند.
• قرمزی كف دست
در 40 درصد زنان سفیدپوست و 30 درصد زنان تیره پوست باردار دیده می شود كه ممكن است به صورت نقطه نقطه های منتشر در تمام كف دست باشد و یا فقط در برجستگی های كف دست ظاهر شود.
• وریدهای واریسی
این وریدها در پاها و هموروئید (بواسیر) از عوارض شایع حاملگی است. بسیاری از خانم های حامله دچار تورم در صورت، پلك ها، دست ها و پاها می شوند. این تورم صبح ها بیشتر است و بتدریج در طی روز از بین می رود. با توجه به این مورد مشكلات قلبی، كلیوی و عوارض ناشی از حاملگی نیز می توانند نمای مشابهی ایجاد كنند، مشورت با پزشك در این خصوص الزامی است.
• لثه ها
حدود 80 درصد زنان باردار دچار قرمزی و تورم در لثه ها می شوند كه مخصوصاً اگر بهداشت دهان خوب نباشد می تواند به دردناك و زخمی شدن آنها منجر شود. گاها ضایعات عروقی كوچكی نیز ممكن است در لثه ایجاد شوند كه به دنبال تماس (مواد غذایی، مسواك و ...) دچار خونریزی می شوند. این تغییرات بعد از زایمان از بین می روند. توجه به بهداشت دهان یك ضرورت مهم است.
• خطوط كشش یا استریا
پیدایش استریا یك یافته شایع و مشخص در اكثر حاملگی هاست. این خطوط در 90 درصد زنان باردار در ماههای ششم و هفتم حاملگی ابتدا در دیواره شكم ظاهر شده و بعداٌ به میزان كمتری بر روی سینه ها نیز نمایان می شوند و با شیوع و شدت كمتر ممكن است در سایر نواحی بدن نیز دیده شوند علت پیدایش این خطوط را به مجموعه ای از تغییرات هورمونی، كشش بیش از اندازه پوست و پارگی برخی الیاف بافت نگاهدارنده آن نسبت به می دهند. طول این خطوط چند سانتیمتر بوده و پهنای آنها از 1 تا 10 میلیمتر متغیر است و به رنگ صورتی تا ارغوانی و گاهی همراه با خارش مختصر ظاهر می شوند و رنگ این خطوط معمولاً مدتی پس از خاتمه بارداری تبدیل به رنگ پوست شده، مختصری فرو رفته و سرانجام چروكیده می شوند. استریا معمولاً یك مشكل ظاهری است ولیكن در برخی موارد مخصوصاً اگر وسیع باشد ممكن است زخمی شده و یا در جریان حوادث به سادگی پاره شود. باید به خاطر داشت كه استریا در دوران بلوغ و در ارتباط با افزایش سریعتر حجم بدن نسبت به رشد پوست، در هر دو جنس و بطور عمده در نواحی ران ها، باسن، كمر و سینه ممكن است ایجاد شود.
همچنین احتمال دارد ضایعات مشابهی در جریان برخی از بیماری ها و یا مصرف انواعی از داروهای موضعی یا سیستمیك، خصوصاً تركیبات كورتون دار، ایجاد شود كه شامل آویزه های پوستی می گردد.
آویزه های پوستی ضایعاتی هستند كه در ماه های آخر حاملگی ظاهر گشته و بطور نسبی یا كامل پس از زایمان ناپدید می شوند. اندازه آنها از سر یك سوزن تا نخود متفاوت بوده و بصورت زواید برجسته به رنگ پوست یا كمی تیره تر در طرفین صورت، گردن، قسمت فوقانی سینه و زیر پستان ها دیده می شوند. به خاطر شباهت آنها به بعضی از انواع زگیل گاهی بیماران این زائده های پوستی را با زگیل اشتباه می گیرند.
بیماری های شایع خاص دوران بارداری
یك خانم حامله علاوه بر احتمال گرفتاری به انواع بیماری های پوست نظیر افراد دیگر، در معرض ابتلا به برخی بیماری ها نیز قرار دارد كه اختصاص به دوران بارداری دارند.
• خارش حاملگی
حدود 20 درصد زنان باردار به درجاتی دچار خارش می شوند كه در اكثر موارد ناشی از یك بیماری شناخته شده نظیر كهیر، اگزما، حساسیت های دارویی و یا ابتلا به عفونت های انگلی نظیر گال است.
اما گروه كوچكی از خانم های حامله تنها مبتلا به یك خارش شدید هستند كه با هیچ ضایعه پوستی مشخص همراه نیست كه به این حالت، خارش حاملگی اطلاق می شود. این حالت، كه در سه ماهه سوم حاملگی شروع شده و اغلب محدود به شكم است اگر چه ممكن است كاملاً منتشر باشد و ناشی از اختلال در ترشح صفرا در كبد است. این خارش معمولاٌ بعد از زایمان از بین می رود ولیكن در حاملگی های بعدی و یا هنگام مصرف قرص های ضدبارداری عود می كند. این حالت عموماً تأثیری بر سرنوشت حاملگی و یا سلامت جنین نداشته و تنها خطر بالقوه آن این است كه احتمال بروز سنگ های صفراوی در زنان مبتلا به این عارضه بیشتر است.
• بثورات كهیری دوران حاملگی
این اختلال كه در 5/0 درصد تمام حاملگی ها بروز می‌كند، به صورت پیدایش ضایعات كهیری است كه در سه ماهه سوم حاملگی ظاهر می شوند. این بیماری عموماً در بارداری اول بروز می كند و به ندرت در حاملگی های بعدی تكرار می شود و چنانچه عود داشته باشد شدت آن كمتر است. علت بیماری دقیقاً معلوم نیست و به افزایش غیرطبیعی وزن در مادر و جنین نسبت داده شده است.
منبع : ایسنا
از جمله مهمترین این تغییرات عبارتند از:
• آنژیوم عنكبوتی
كه این عارضه به شكل یك برجستگی قرمز رنگ به اندازه سرسنجاق كه دارای یك قسمت مركزی است و از اطراف آن عروق خونی متسع بشكل شعاعی خارج می شود. این ضایعه در افراد طبیعی نیز دیده می شود، اما شیوع آن در حاملگی افزایش می یابد به گونه ای كه در 70 درصد زنان باردار بروز می كند.
پیداست آنها بین ماه های دوم تا پنجم حاملگی بوده و بطور عمده در نیمه فوقانی بدن ظاهر شده و بیشتر در زنان سفیدپوست مشهود است. این ضایعات معمولاً در طی 3 ماه پس از زایمان از بین می روند.
• قرمزی كف دست
در 40 درصد زنان سفیدپوست و 30 درصد زنان تیره پوست باردار دیده می شود كه ممكن است به صورت نقطه نقطه های منتشر در تمام كف دست باشد و یا فقط در برجستگی های كف دست ظاهر شود.
• وریدهای واریسی
این وریدها در پاها و هموروئید (بواسیر) از عوارض شایع حاملگی است. بسیاری از خانم های حامله دچار تورم در صورت، پلك ها، دست ها و پاها می شوند. این تورم صبح ها بیشتر است و بتدریج در طی روز از بین می رود. با توجه به این مورد مشكلات قلبی، كلیوی و عوارض ناشی از حاملگی نیز می توانند نمای مشابهی ایجاد كنند، مشورت با پزشك در این خصوص الزامی است.
• لثه ها
حدود 80 درصد زنان باردار دچار قرمزی و تورم در لثه ها می شوند كه مخصوصاً اگر بهداشت دهان خوب نباشد می تواند به دردناك و زخمی شدن آنها منجر شود. گاها ضایعات عروقی كوچكی نیز ممكن است در لثه ایجاد شوند كه به دنبال تماس (مواد غذایی، مسواك و ...) دچار خونریزی می شوند. این تغییرات بعد از زایمان از بین می روند. توجه به بهداشت دهان یك ضرورت مهم است.
• خطوط كشش یا استریا
پیدایش استریا یك یافته شایع و مشخص در اكثر حاملگی هاست. این خطوط در 90 درصد زنان باردار در ماههای ششم و هفتم حاملگی ابتدا در دیواره شكم ظاهر شده و بعداٌ به میزان كمتری بر روی سینه ها نیز نمایان می شوند و با شیوع و شدت كمتر ممكن است در سایر نواحی بدن نیز دیده شوند علت پیدایش این خطوط را به مجموعه ای از تغییرات هورمونی، كشش بیش از اندازه پوست و پارگی برخی الیاف بافت نگاهدارنده آن نسبت به می دهند. طول این خطوط چند سانتیمتر بوده و پهنای آنها از 1 تا 10 میلیمتر متغیر است و به رنگ صورتی تا ارغوانی و گاهی همراه با خارش مختصر ظاهر می شوند و رنگ این خطوط معمولاً مدتی پس از خاتمه بارداری تبدیل به رنگ پوست شده، مختصری فرو رفته و سرانجام چروكیده می شوند. استریا معمولاً یك مشكل ظاهری است ولیكن در برخی موارد مخصوصاً اگر وسیع باشد ممكن است زخمی شده و یا در جریان حوادث به سادگی پاره شود. باید به خاطر داشت كه استریا در دوران بلوغ و در ارتباط با افزایش سریعتر حجم بدن نسبت به رشد پوست، در هر دو جنس و بطور عمده در نواحی ران ها، باسن، كمر و سینه ممكن است ایجاد شود.
همچنین احتمال دارد ضایعات مشابهی در جریان برخی از بیماری ها و یا مصرف انواعی از داروهای موضعی یا سیستمیك، خصوصاً تركیبات كورتون دار، ایجاد شود كه شامل آویزه های پوستی می گردد.
آویزه های پوستی ضایعاتی هستند كه در ماه های آخر حاملگی ظاهر گشته و بطور نسبی یا كامل پس از زایمان ناپدید می شوند. اندازه آنها از سر یك سوزن تا نخود متفاوت بوده و بصورت زواید برجسته به رنگ پوست یا كمی تیره تر در طرفین صورت، گردن، قسمت فوقانی سینه و زیر پستان ها دیده می شوند. به خاطر شباهت آنها به بعضی از انواع زگیل گاهی بیماران این زائده های پوستی را با زگیل اشتباه می گیرند.
بیماری های شایع خاص دوران بارداری
یك خانم حامله علاوه بر احتمال گرفتاری به انواع بیماری های پوست نظیر افراد دیگر، در معرض ابتلا به برخی بیماری ها نیز قرار دارد كه اختصاص به دوران بارداری دارند.
• خارش حاملگی
حدود 20 درصد زنان باردار به درجاتی دچار خارش می شوند كه در اكثر موارد ناشی از یك بیماری شناخته شده نظیر كهیر، اگزما، حساسیت های دارویی و یا ابتلا به عفونت های انگلی نظیر گال است.
اما گروه كوچكی از خانم های حامله تنها مبتلا به یك خارش شدید هستند كه با هیچ ضایعه پوستی مشخص همراه نیست كه به این حالت، خارش حاملگی اطلاق می شود. این حالت، كه در سه ماهه سوم حاملگی شروع شده و اغلب محدود به شكم است اگر چه ممكن است كاملاً منتشر باشد و ناشی از اختلال در ترشح صفرا در كبد است. این خارش معمولاٌ بعد از زایمان از بین می رود ولیكن در حاملگی های بعدی و یا هنگام مصرف قرص های ضدبارداری عود می كند. این حالت عموماً تأثیری بر سرنوشت حاملگی و یا سلامت جنین نداشته و تنها خطر بالقوه آن این است كه احتمال بروز سنگ های صفراوی در زنان مبتلا به این عارضه بیشتر است.
• بثورات كهیری دوران حاملگی
این اختلال كه در 5/0 درصد تمام حاملگی ها بروز می‌كند، به صورت پیدایش ضایعات كهیری است كه در سه ماهه سوم حاملگی ظاهر می شوند. این بیماری عموماً در بارداری اول بروز می كند و به ندرت در حاملگی های بعدی تكرار می شود و چنانچه عود داشته باشد شدت آن كمتر است. علت بیماری دقیقاً معلوم نیست و به افزایش غیرطبیعی وزن در مادر و جنین نسبت داده شده است.
منبع : ایسنا
شرح موضوع