آسم بیماری مزمن راههای هوایی است که ویژگی آن التهاب این راهها و افزایش پاسخدهی (واکنش) آنها درمواجهه با طیف گسترده ای از محرکها میباشد.
افراد مبتلا به این بیماری از حملات یا دورههای شدیدی به هنگام وارد شدن هوا به داخل ریهها و دشواری در تنفس رنج میبرند. این حملات زمانی بروز میکنند که مجاری هوایی در ریهها در اثر عوامل خاص محیط زیستی دچار بیشفعالی شده و سپس ملتهب و مسدود میشوند.
این حملهها شبیه به کشیدن نفس عمیق در هوای به شدت سرد زمستان است. در این حالت نفس کشیدن سختتر شده و باعث بروز آسیبدیدگی میشود و ممکن است در نهایت به سرفه کردن بیانجامد. به این ترتیب با نفس کشیدن صدای خس خس یا سوت از ریهها شنیده میشود.
عوامل مولد بیماری آسم چیست؟
عوامل مولد بیماری آسم تحریک کنندههای موجود در محیط زیست هستند که میتوانند علائم و حملات بیماری را تشدید کنند. عوامل و موجبات بسیاری وجود دارند که میتوانند علائم بیماری را تشدید کنند و معمولاً از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند. از این رو شما میتوانید با شناسایی و جلوگیری از تماس با این عوامل تحریک کننده از بروز علائم شدید و آزار دهنده بیماری پیشگیری کنید. در واقع شناسایی و جلوگیری از تماس با آنها باید به عنوان بخشی از فعالیتهای لازم برای کنترل موفقیتآمیز بیماری در نظر گرفته شود. البته لازم به ذکر است که از بین بردن عوامل محرک بیماری به طور کامل امکانپذیر نیست، اما با این حال اگر به این بیماری مبتلا هستید باید تا حد امکان این عوامل را در منزل و محیط کار بکاهید. این امر به شما کمک میکند که با حداقل علائم بیماری و حملات آن مواجه باشید. بررسیها نشان میدهد که مهمترین عوامل محرک بروز حملههای آسم شامل کشیدن سیگار، ذرات گرد و غبار، نگهداری از حیوانات خانگی، وجود سوسک حمام در محیط زندگی، وجود کپک و قارچ در فضاهای بسته، دود، ادکلنها و خوشبو کنندههای قوی و اسپریهای قوی، گردهها و قارچهای موجود در فضاهای باز، فعالیت، سرماخوردگی و عفونتها، هوا و برخی عوامل دیگر هستند.
علائم بیماری آسم کدامند؟
وقتی بیماری شما تحت کنترل نیست چه اتفاقی برای شما میافتد؟ آیا به هنگام نفس کشیدن صدای سوت از ریههایتان میشنوید؟ آیا در اطراف سینه خود احساس گرفتگی شدید میکنید؟ اکثر بیماران مبتلا به آسم یک یا چند نمونه از این علائم را با خود دارند؟
۱. خس خس سینه: این صدایی است که اغلب این بیماران به هنگام نفس کشیدن مخصوصا به هنگام بازدم آن را میشنوند.
۲. سرفه کردن: سرفههای شدید که ممکن است تا مدتهای طولانی ادامه داشته باشند و اغلب یا در شب بروز میکنند و یا در شب تشدید میشوند.
۳. گرفتگی سینه: در این حالت بیمار احساس میکند که طنابی به دور سینهاش بسته شده و دچار تنگی نفس میشود. درست مثل اینکه بیمار از داخل نی ناچار به نفس کشیدن است و یا حتی شدیدتر و مثل اینکه هرگز نمیتواند نفس خود را بیرون بدهد.
این علائم ممکن است زمانی بروز کنند که شما برنامه درمانی خود را مطابق با دستورات و توصیههای پزشک متخصص به دقت دنبال نکنید و یا زمانی که به عوامل محرک بیماریتان تماس داشته باشید. در اینجا دو حالت اصلی که در اعماق مجاری هوایی در ریههای بیمار در صورت بروز علائم بیماری و نیز حملات آن رخ میدهد مطرح شده است؛
گرفتگی: ماهیچههای اطراف مجاری هوایی در ریهها در این حالت به یکدیگر فشار میآورند یا منقبض میشوند. این گرفتگی «انقباض برونشیتی» نامیده میشود و میتواند اعمال دم و بازدم را برای بیمار دشوار کند.
التهاب: در صورت ابتلا به این بیماری مجاری تنفسی در ریهها متورم شده و تحریک پذیر میشوند و در صورت بروز حملهها این مشکلات تشدید میشود. به این ترتیب با متورم شدن مجاری تنفسی بیمار هوای تازه کمتری را میتواند وارد ریههای خود کند. در نتیجه مهمترین مطلب برای بیمار مبتلا به آسم این است که این بیماری میتواند در حالتی خاموش و موذیانه همواره همراه بیمار باشد. مجاری تنفسی بیمار ممکن است چه با وجود علائم و چه بدون آنها در شرایط آرام هم گرفته و هم ملتهب باشند. به همین دلیل درمان آسم به طور روزانه حتی در مواقعی که حال بیمار خوب است ضرورت دارد چراکه بر اساس شواهد پزشکی رو به افزایش اگر بیماری بدون درمان رها شود میتواند منجر به آسیب عملکرد ریهها در دراز مدت شود.
درمان
بهترین راه جلوگیری از بروز حملات خودداری از تماس با مواد و عوامل تحریک کنندهاست. همچنین داروهای خاصی نیز برای کاهش حالت انقباض و التهاب مجاری تنفسی وجود دارد که پزشک متخصص آنها را برای بیمار تجویز میکند.
منبع : fa.wikipedia