تعریف :
التهاب ناگهانی آپاندیس ( لوله کوچک و باریک و انگشتی شکل است که از روده بزرگ منشعب می شود . )
آپاندیسیت یکی از مهمترین علل جراحی های اورژانس شکم در بچه ها می باشد . سالانه حدود ۴ مورد عمل آپاندکتومی در هر ۱۰۰۰ کودک زیر ۱۸ سال در ایالات متحده انجام می گیرد . در مردان شیوع بیشتری نسبت به زنان وجود دارد . اوج میزان شیوع در اواخر نوجوانی و اوایل ۲۰ سالگی است .
آپاندیسیت در کودکان زیر ۲ سال نادر است . عموماً بهمراه انسداد زائده آپاندیس با مدفوع ، جسم خارجی و ندرتاً تومور ایجاد می شود .
در کودکان علائم و نشانه های آپاندیسیت ندرتاً بشکل کلاسیک بوده و لذا تشخیص معمولاً به تأخیر می افتد و احتمال پارگی آپاندیس در آنها بیشتر است . ولی در بچه های بزرگتر و بالغین تظاهرات بالینی مشخص هستند .
علائم و تظاهرات بالینی :
- با درد کولیکی ( انقباض و گرفتگی ) در اطراف ناف شروع می شود . همزمان با افزایش و پیشرفت التهاب درد بسمت پایین و سمت راست شکم متمایل شده و درست در بالای محل زائده آپاندیس متمرکز میشود . ( نقطه مک برنی )
- کم شدن و یا از دست رفتن کامل اشتها ( بی اشتهایی ) ، اغلب تهوع و گاهی بهمراه استفراغ میباشد .
- ( علامت ریباندتندرنس + ) اگر بهنگام معاینه سمت راست و پائين شکم را با دست فشار داده و مدت کوتاهی نگه داریم و بعد دستمان را برداریم . بطور لحظه ای درد بیمار بدتر می شود . این یافته نشانه انتشار التهاب بسمت پرده صفاق است .
- درد اولیه ممکن است مبهم باشد ولی بعداً بطور فزاینده ای تشدید می شود .
- توشه رکتال ( معاینه رکتال ) باعث پیدایش درد سمت راست شکم می شود .
- اگر شخص به پشت دراز بکشد و پای راستش را مستقیم بالا بیاورد در ناحیه تحتانی سمت راست شکم درد احساس می شود .
- لمس ناحیه یک چهارم تحتانی سمت چپ شکم منجر به احساس درد در ناحیه مقابل ( سمت راست ) میشود .
- در حالیکه شخص به پشت دراز کشیده . اگر زانو و ران او را به سمت شکم خم کنیم و ساق پا را به سمت داخل و خارج شکم بکشیم اینکار منجر به ایجاد درد میشود.
- اگر پریتونیت ایجاد شده باشد عضله شکم در معاینه بسیار سخت است .
- درد شکمی با راه رفتن و سرفه کردن احتمالاً بدتر می شود .
- تب که معمولاً در طی چندین ساعت اتفاق می افتد .
علائم آزمایشگاهی :
- افزایش تعداد گلبولهای سفید خون در آزمایش CBC
- سونوگرافی و CT اسکن شکمی احتمالاً التهاب آپاندیس را نشان می دهد .
جراحی آپاندیس تشخیص آپاندیسیت را قطعی میکند . این عمل با شکاف کوچکی در ناحیه یک چهارم راست و پائین شکم انجام می شود .
البته همه جراحی ها ، یک آپاندیس غیرطبیعی را نشان نمی دهد . حدود ۱۵-۱۰٪ از موارد اعمال جراحی برای آپاندیسیت مشکلی از آپاندیس را نشان نمی دهد بلکه حکایت از مشکلی فراتر از آپاندیسیت است .
در این موارد جراح آپاندیس را برمی دارد و بقیه شکم را برای پی بردن به علل احتمالی درد بررسی می کند . در بعضی موارد برای اینکار نیاز به شکاف جراحی وسیعتری است .
درمان :
بعد از محرز شدن تشخیص با توجه به علائم بالینی و یافته های آزمایشگاهی جراحی باید هر چه سریعتر انجام شود . اگر شک به آبسه وجود داشته باشد . ابتدا آنتی بیوتیک تراپی انجام می شود و بعد جراحی صورت می گیرد .
عوارض :
- پارگی روده ها
- گانگرن روده ها ( مردگی بافت روده )
- التهاب پرده صفاق ( پریتونیت )
- آبسه
التهاب ناگهانی آپاندیس ( لوله کوچک و باریک و انگشتی شکل است که از روده بزرگ منشعب می شود . )
آپاندیسیت یکی از مهمترین علل جراحی های اورژانس شکم در بچه ها می باشد . سالانه حدود ۴ مورد عمل آپاندکتومی در هر ۱۰۰۰ کودک زیر ۱۸ سال در ایالات متحده انجام می گیرد . در مردان شیوع بیشتری نسبت به زنان وجود دارد . اوج میزان شیوع در اواخر نوجوانی و اوایل ۲۰ سالگی است .
آپاندیسیت در کودکان زیر ۲ سال نادر است . عموماً بهمراه انسداد زائده آپاندیس با مدفوع ، جسم خارجی و ندرتاً تومور ایجاد می شود .
در کودکان علائم و نشانه های آپاندیسیت ندرتاً بشکل کلاسیک بوده و لذا تشخیص معمولاً به تأخیر می افتد و احتمال پارگی آپاندیس در آنها بیشتر است . ولی در بچه های بزرگتر و بالغین تظاهرات بالینی مشخص هستند .
علائم و تظاهرات بالینی :
- با درد کولیکی ( انقباض و گرفتگی ) در اطراف ناف شروع می شود . همزمان با افزایش و پیشرفت التهاب درد بسمت پایین و سمت راست شکم متمایل شده و درست در بالای محل زائده آپاندیس متمرکز میشود . ( نقطه مک برنی )
- کم شدن و یا از دست رفتن کامل اشتها ( بی اشتهایی ) ، اغلب تهوع و گاهی بهمراه استفراغ میباشد .
- ( علامت ریباندتندرنس + ) اگر بهنگام معاینه سمت راست و پائين شکم را با دست فشار داده و مدت کوتاهی نگه داریم و بعد دستمان را برداریم . بطور لحظه ای درد بیمار بدتر می شود . این یافته نشانه انتشار التهاب بسمت پرده صفاق است .
- درد اولیه ممکن است مبهم باشد ولی بعداً بطور فزاینده ای تشدید می شود .
- توشه رکتال ( معاینه رکتال ) باعث پیدایش درد سمت راست شکم می شود .
- اگر شخص به پشت دراز بکشد و پای راستش را مستقیم بالا بیاورد در ناحیه تحتانی سمت راست شکم درد احساس می شود .
- لمس ناحیه یک چهارم تحتانی سمت چپ شکم منجر به احساس درد در ناحیه مقابل ( سمت راست ) میشود .
- در حالیکه شخص به پشت دراز کشیده . اگر زانو و ران او را به سمت شکم خم کنیم و ساق پا را به سمت داخل و خارج شکم بکشیم اینکار منجر به ایجاد درد میشود.
- اگر پریتونیت ایجاد شده باشد عضله شکم در معاینه بسیار سخت است .
- درد شکمی با راه رفتن و سرفه کردن احتمالاً بدتر می شود .
- تب که معمولاً در طی چندین ساعت اتفاق می افتد .
علائم آزمایشگاهی :
- افزایش تعداد گلبولهای سفید خون در آزمایش CBC
- سونوگرافی و CT اسکن شکمی احتمالاً التهاب آپاندیس را نشان می دهد .
جراحی آپاندیس تشخیص آپاندیسیت را قطعی میکند . این عمل با شکاف کوچکی در ناحیه یک چهارم راست و پائین شکم انجام می شود .
البته همه جراحی ها ، یک آپاندیس غیرطبیعی را نشان نمی دهد . حدود ۱۵-۱۰٪ از موارد اعمال جراحی برای آپاندیسیت مشکلی از آپاندیس را نشان نمی دهد بلکه حکایت از مشکلی فراتر از آپاندیسیت است .
در این موارد جراح آپاندیس را برمی دارد و بقیه شکم را برای پی بردن به علل احتمالی درد بررسی می کند . در بعضی موارد برای اینکار نیاز به شکاف جراحی وسیعتری است .
درمان :
بعد از محرز شدن تشخیص با توجه به علائم بالینی و یافته های آزمایشگاهی جراحی باید هر چه سریعتر انجام شود . اگر شک به آبسه وجود داشته باشد . ابتدا آنتی بیوتیک تراپی انجام می شود و بعد جراحی صورت می گیرد .
عوارض :
- پارگی روده ها
- گانگرن روده ها ( مردگی بافت روده )
- التهاب پرده صفاق ( پریتونیت )
- آبسه