از اونجا که عمده مشکلات همسر شما در مورد چربی هاست - بجز SGPT که به کبد مربوطه و باید بررسی بشه - تا قبل از اینکه آقای دکتر تشریف بیاورند و پاسخ شما را بدهند توجه شما رو به مطالب زیر جلب می کنم
افزايش چربي خون همراه با بيماريهاييمانند کم کاري تيروييد، بعضي از بيماريهاي کبدي و کليوي ، بيماريهاي قند(ديابت) ، نارسايي مزمن کليه، چاقي، بعضي از عفونتها ، اعتياد به الکل ،ايدز و … ديده مي شود.
همچنين افزايش چربي خون ممکن است علامت بيماري ديگري نبوده و بيمار بهصورت اوليه دچار آن شود. براي تشخيص بالا بودن چربي خون، اندازه گيري دونوع چربي خوني يعني کلسترول و تري گليسيريد انجام مي شود. در اين ميانمعمولا افزايش کلسترول به عنوان عامل بيماري زاي جديدتري مطرح مي شود.
کلسترول انواع مختلفي دارد. افزايش کلسترول با تراکم پايين ( LDL )منجر به عوارض عروقي به صورت تصلب شرايين ( اترواسکروز) در عروق مختلف ميشود که مي تواند باعث سکته هاي قلبي و مغزي شود. از طرف ديگر افزايشکلسترول با تراکم بالا ( HDL ) بر خلاف افزايش LDL عمل کرده و منجر بهجلوگيري از عوارض ذکر شده مي گردد.
با توجه به وجود انواع مختلف هيپرليپيدمي، بيماران حتما بايد به توصيههاي دارويي و تغذيه اي پزشک معالج خود توجه دقيق داشته باشند، چون هر کداماز اين انواع، درمان دارويي و رژيم غذايي خاص خود را نياز دارد.
انواع اصلی چربی های موجود درخون :
چربی های اصلی موجود در پلاسما عبارت است ازکلسترول و تری گلیسرید که به صورت متصل به پروتئین در پلاسما ( تحت عنوانلیپوپروتئین ها ) در گردش می باشند.
لیپوپروتئین های اصلی عبارت است از :
شیلومیکرون ، VLDL, LDL. HDL . بیشترین نوع چربی که در خون جابجا میشود تری گلیسرید می باشد که در شبانه روز در حدود ۷۰ تا ۱۵۰ گرم از آنوارد پلاسما شده و خارج می شود. در صورتی که این میزان برای کلسترول ۱ تا۲ گرم می باشد. شیلومیکرون بزرگترین لیپوپروتئین می باشد که تری گلیسریدرا از روده از طریق مجرای توراسیک به درون سیستم وریدی حمل می کند. درمویرگهای بافت چربی و بافت عضلانی در حدود ۹۰ درصد این تری گلیسرید موجوددر شیلومیکرون برداشته می شود.
از هیدرولیز شیلومیکرون اسید چرب و گلیسرول حاصل می شود که بدورنسلولهای چربی و عضلاتت وارد شده و به مصرف انرژِی رسیده و یا ذخیره می شود. مابقی توسط کبد برداشته می شود. VLDL تری گلیسرید تولید شده در داخل بدنرا حمل می کند از کبد به مناطق محیطی مانند عضلات .
VLDL بعد از مدتی به IDL تبدیل می شود و بعد از ۲ تا ۶ ساعت به LDLتبدیل می شود که نیمه عمر آن در خون در حدود ۲ تا ۳ روز خواهد بود.بنابراین عمده ترین منبع LDL ، . VLDL می باشد . در حدود ۷۰ درصد LDL توسطکبد برداشته می شود. قسمت مقدار کمی از آن که البته بسیار مهم هم می باشدتوسط ماکروفاز ها برداشته می شود که به دیواره شریانها مهاجرت می کنند وسبب تشکیل پلاکهای اترواسکلروز ی می شوند.
افزایش کلسترول خون می تواند بدلیل افزایش تولید و یا نقص در پاکسازی VLDLو یا افزایش تبدیل VLDL به LDL باشد. افزایش تولید VLDL توسط کبد میتواندناشی چاقی ، دیابت ، مصرف الکل ، سندروم نفروتیک و یا ناشی از عواملژنتیکی باشد . هر وضعیتی که سبب افزایش میزان LDL و کلسترول خون می شوداغلب سبب افزایش سطح تری گلیسرید خون هم می شود. نقص در برداشت LDL میتواند ژنتیکی باشد. گاهی مسائل تغذیه ای هم در این افزایش چربی نقش دارند.
افزایش ۲۵ تا ۴۰ میلی گرم کلسترول از حد نرمال آن می تواند ریسک ابتلا به بیماریهای عروقی قلب را بالا ببرد.
چربی بالای خون به چند گروه می تواند تقسیم بندی شود .
نوع اول:
در نوع اول آن برداشت تری گلیسرید موجود در شیلومیکرون و VLDL دچارنقص می باشد. در افراد جوان می تواند خود را تشان دهد . در این حالتاحتمال پانکراتیت و درد شکمی وجود دارد . وجود گزانتوما در این افراد شایعاست. نیز بزرگ شدن کبد و طحال می تواند وجود داشته باشد. مصرف غذای چربسبب افزایش بروز علایم خواهد شد .
هدف از درمان در این افراد کاهش میزان شیلومیکرون در خون می باشد . همه نوع چربی باید در رژیم غذایی محدود شود.
نوع دوم:
در نوع دوم میزان LDL خون بدلایل مختلفی افزایش می یابد. در این افراد LDLو کلسترول خون بالا می باشد . در این افراد باید با استفاده از رژِیمغذایی و مصرف دارو میزان کلسترول را تحت کنترل درآورد .
نوع سوم:
در نوع سوم میزان VLDL و کلسترول خون بالا است . ( بنابراین میزان تریگلیسرید خون بالا می باشد ) . در این افراد هم باید با استفاده از رژیمغذایی و دارو چربی خون در حد نرمال حفظ شود.
نوع چهارم:
در نوع چهارم میزان تری گلیسرید بالاست . میزان کلسترول نرمال و یا کمیبالاست. این نوع چربی خون معمولا می تواند با اختلال در متبولیسم قند (مقاومت به انسولین ) و چاقی همراه باشد. رژیم محدودیت مصرف چربی و افزایشمصرف کربوهیدراتها می تواند سبب افزایش سطح چربی باشد. کاهش وزن ، عدممصرف الکل ونیز رعایت در صرف کربوهیدراتها لازم است.
نوع پنجم:
در نوع پنجم میزان تری گلیسرید بالا ست و علاوه بر آن میزان شیلومیکرون همبالاست. علایم با مصرف الکل و چربی تشدید می شود . افزایش اسید اوریک ،عدم تحمل گلوکز و چاقی می تواند وجود داشته باشد. خطر اصلی در این افرادپانکراتیت می باشد. رعایت رژیم غذایی ، کاهش وزن و دارو برای کنترل چربیلازم است .
گاهی هم افزایش چربی خون ثانویه به وجود بیماریهای دیگر می باشد. مانندمصرف الکل ، دیابت کنترل نشده ، مشکلات کبدی و مصرف داروها ( ماننداستروژنها ، قرص های پیشگیری از بارداری ، رتینوئیدها ، تیازیدها وکورتون) .
چگونه چربي خون خود را کاهش دهیم؟
چربي های مواد به دو گروه اشباع شده و اشباع نشده تقسيم می گردند.
چربي های اشباع شده :
( مانند گوشت قرمز سوسيس، کالباس، همبرگر، قلوه، مغز زبان، کره، پنير،بستنی، شکلات، نارگيل ، کلوچه، پيراشکی و شير پرچرب) مستقيما چربی خون راافزايش می دهند؛
چربي های اشباع نشده:
( مانند روغن زيتون، روغن آفتابگردان، روغن سويا، روغن ذرت و گوشتماهی، اردک و غاز) اثرشان مانند چربی های اشباع شده نیست و مستقيما چربیخون را افزايش نمی دهند؛ به علاوه چربي های اشباع نشده موجود در ماهي نهتنها خطر انسداد عروق را کاهش می دهد، بلکه به رقيق شدن خون کمک می کنند.
جهت كنترل چربي خون خود موارد زیر را رعایت کنید:الف- مصرف مواد غذائی حاوی چربي های اشباع شده را تا حد ممکن کاهش دهيد.
ب - حداقل دوبار در هفته از ماهی ( به صورت کبابی يا پخته ) استفاده نماييد.
ج - حتی الامکان کره نباتی يا مارگارين را جايگزين کره معمولی كنيد.د - در هفته بيشتر از سه يا چهار عدد تخم مرغ استفاده نكنيد.ه - مرتب ورزش كنيد. و- حداقل چهار تا پنج نوع ميوه يا سبزی تازه در وعده غذايي روزانه خود بگنجانيد.
ز- سيگار نكشيد.
ح - استرسهای محيطي را تا حد ممکن کاهش دهيد.
راهکارهای اصلی جهت کاهش چربی خون :
رعايت نکات زير به همه بيماران دچار افزايش چربي خون توصيه مي شود.بهتر است بدانيم افراد سالم نيز با رعايت اين نکات از احتمال هيپرليپيدميتا حد زيادي مصون خواهند بود و همه افراد خانواده مي توانند از رژيم غذاييضد افزايش چربي خون سود ببرند:
۱- انجام ورزش به صورت منظم، حداقل هفته اي سه روز، در کنترل وزن ومتعادل نگه داشتن چربي ها خون اثر واضحي دارد. بهترين ورزش پياده روي ،دوچرخه سواري و شنا است.
۲- وزن ايده آل حفظ شود و در صورت وجود چاقي، کاهش وزن اکيدا توصيه مي شود.
۳- از مصرف الکل و سيگار به شدي پرهيز شود.
۴- توصيه مي شود از رژيم غذايي حاوي کم ترين ميزان چربي استفاده شود.به خصوص بايد از مواد غذايي حاوي کلسترول و چربي هاي اشباع شده پرهيزنمود. از شير و فرآورده هاي لبني کم چرب و يا بدون چرب استفاده شود . ازمصرف کره و خامه خودداري شود. هر گونه چربي گوشت قرمز و همچنين پوست مرغقبل از پخت جدا شده و دور ريخته شود. از تخم مرغ به صورت محدود استفادهشود. حتي الامکان از سرخ کردن مواد غذايي خودداري شده و مواد غذايي بهصورت آب پز و کبابي ، تنوري ( فر) تهيه شود.
مصرف گوشت ماهي با توجه به وجود چربي هاي مفيد در آن توصيه مي شود. البته بايد توجه داشت که ماهي نيز بهتر است سرخ نشود.
سبزيجات و ميوه هايي که حاوي چربي ناچيزي هستند مي توانند به صورت آزادانه مورد مصرف قرار گيرند.
مصرف مغزها ( گردو، آجيل) و روغن زيتون مي تواند موجب اثر مفيدي درکاهش LDL ( چربي با تراکم پايين ) شود. البته بايد توجه داشته باشيد کهمصرف زياد و بي رويه اين مواد مي تواند باعث چاقي شود.
مصرف روغن ماهي نباتي جامد باعث افزايش LDL و کاهش HDL شده و بهتر استتا حد امکان از مصرف آن خودداري شود. بر خلاف آن کره هاي گياهي (مارگارين) حاوي استانول ( Stanol ) باعث کاهش LDL مي شود .
برنامه غذايي که جهت تغذيه افراد جامعه در امريکا توصيه شده به صورت زير است:
کليه افراد بالاي ۲ سال بايد ۳۰% از کالري مورد نياز روزانه خود را ازچربي تامين نمايند و کمتر از ۱۰% کالاري روزانه از چربي هاي اشباع به دستآيد. همچنين ميزان مصرف روزانه روزانه کلسترول بايد کمتر از ۳۰۰ ميلي گرمباشد.
در زماني که پرهيز غذايي براي درمان افزايش چربي خون مورد نظر است بايدضمن تامين ۳۰% کالري روزانه از چربي ، کمتر از ۷۵ کالري از چربي هاي اشباعبه دست آمده و روزانه کمتر از ۲۰۰ ميلي گرم کلسترول مصرف شود.
جهت برنامه ريزي رژيم غذايي مي توانيد به جداول کالري و محتواي چربي انواع مختلف غذاها در فصل اول مراجعه نماييد
مواد غذایی و داروهای گیاهی که باعث کاهش چربی خون می گردد:
مشاهدات اپيدميولوژي گواه آن است كه رعايت رژيم غذايي، استفاده ازدرمانهاي جايگزين، مصرف گياهان دارويي و ميوهجات علاوه بر كاهشهزينههاي درمان نتايج رضايتبخشي در عوارض افزايشي چربي خون بالا دربسياري از جوامع داشته است. بايد توجه داشت كه تمايل به مصرف گياهاندارويي كاهشدهنده چربي خون در اكثر جوامع حتي در كشورهاي پيشرفته نيز بهطور گستردهاي عموميت يافته است.مصرف اين گياهان به خصوص زماني كهدرمانهاي رايج قادر به كنترل بيماري نباشند چشمگير ميباشد.
اگرچه مصرف خودسرانه گياهان دارويي توسط بيماران مبتلا به چربي خونبالا شايد موجب بهبود بيماري شود، ولي احتمال تداخل دارويي با داروهايرايج وجود دارد و به دليل آنكه مصرف آن نامنظم و با دوز نامشخص و متغيراست، ممكن است موجب اختلال در كنترل بيماري شود. لذا در صورت تمايل بهاستفاده حتماً بايد پزشك معالج را در جريان قرار داد. در اين بازنگري نقشگياهان دارويي رايج در پيشگيري و كاهش چربي خون بالا و احتمال سميت وتداخلات دارويي آنها بررسي مي شود.
بادام زميني
رژيم غذايي داراي بادام زميني احتمالا می تواند تاثیرات زیر را بر چربی خون شما داشته باشد:
۱- كاهش كل كلسترول وLDL كلسترول ( كلسترول بد)
۲- حفظ و نگهداريHDL كلسترول ( كلسترول خوب)
۳- كاهش تري گليسيريد
همچنين داراي مقدار زيادي چربي غير اشباع است.
بادام زميني و كره آن، منبع خوب و با صرفه اي از پروتئين هستند و بيشترويتامين ها و املاحي را كه به سختي بدست مي آيند، تامين مي كنند كه اينويتامين ها و املاح شامل اسيد فوليك، ويتامينE ، مس، سلنيوم، منيزيم، رويو همچنين رنگدانه هاي گياهي و فيبر خوراكي مي باشند.
عصاره برگ گياه “مرزه ” :
عصاره برگ گياه “مرزه ” احتمالا چربي خون را كاهش ميدهد
نتايج حاصل از يك طرح تحقيقاتي در لرستان نشان ميدهد كه استفاده از عصاره برگ گياه “مرزه” باعث كاهش چربي خون ميشود.
یک طرح تحقيقاتي که در آزمايشگاه مركز تحقيقات گياهان دارويي لرستانبمدت يكسال انجام شد. نشان داده است که گیاه “مرزه ” با نام علمي“ساتورجاخوزستانيكا” اگر درست مصرف شود مصرف اين نوع گياه مانند داروهايشيميايي ميزان چربي خون را در بدن انسان كاهش داده و اثرات بسيار مطلوبيدر اين زمينه دارد .
لازم است پژوهشگران گياه را پس از تبديل به پودر ، به شكل كپسول خوراكيدرآورده تا براي كنترل چربي خون افراد بيمار ازآن استفاده نمايند.
همچنین چند سال پيش يك گروه پزشكي نيز يك نوع گياهمرزه در شمال استان خوزستان كشف كرده كه خاصيتهاي مفيد دارويي دارد.
پيش از اين نيز يك گروه علمي در لرستان كشف كردند كه عصاره برگ زيتون براي كاهش كلسترول خون بسيار مفيد ميباشد.
همچنین مواد خوراکی زیر نیز می تواند در کاهش چربی خون شما موثر باشد :
خوراکی ها می توانند کلسترول مضر خون (LDL) را کاهش و کلسترول مفیدخون(HDL) را افزایش دهند و نیز مانع اکسیداسیون LDL و در نتیجه کاهش صدمهبه عروق شوند.این ها دقیقاً همان مواردی است که داروهای شیمیایی کاهنده یچربی خون انجام می دهند.
خوراکی های مختلف مکانیسم اثرهای متفاوتی دارند. به طور مثال “جو” باکاستن ذخایر اسیدهای صفراوی در روده ها سبب کاهش چربی خون می شود، یا آنتیاکسیدان ها با به دام انداختن LDL های اکسید شده به تنظیم چربی خون کمک میکنند.
نمونه خوراکی های کاهنده کلسترول بد خون:
سیب، جو، هویج، سیر، گریپ فروت، سبوس، لوبیای سویا، گردو و بادام می باشد.
خوراکی های دیورتیک (ادرارآور)
گیاهان مثل داروهای شیمیایی که با افزایش دفع آب و نمک اثر دیورتیک(مدر)دارند عمل نمی کنند، بلکه با تحریک ف.ی.ل.تر سلولی موجود در کلیه فقط سبب دفعآب می شوند و به این ترتیب قدرت داروهای شیمیایی را ندارند. نمونه ی بارزآنها جعفری است که اگر دو قاشق مرباخوری پُر جعفری خشک شده را در یک فنجانآب جوش بریزید و بنوشید، اثر آن را خواهید دید.
تئوفیلین موجود در چای نیز از کافئین بهتر اثر می گذارد، اگرچه در اثر عادت بدن اثرشان از بین خواهد رفت.
خوراکی های مدر شامل :
کرفس، قهوه، سیر، زیره سبز، گشنیز، شیرین بیان، لیمو، پیاز، کاسنی، بادمجان، جوز هندی، جعفری، نعناع و چای می باشد.
مصرف عسل و میوههای مغزداری چون پسته، فندق و گردو باعث كاهش كلسترول خون میشود.
افرادی كه میخواهند كلسترول خون خود را كاهش دهند باید عسل، بادام،پسته، فندوق و گردو را هم به میوهها و سبزیهای رژیمی خود اضافه كنند.
نتایج تحقیقات نشان داد كه عسل حاوی مقادیر زیادی آنتیاكسیدان است ومانند اسفناج، سیب، پرتقال و توت فرنگی میتواند با رادیكالهای آزاد تولیدشده در بدن كه به سلولها آسیب میرساند مبارزه كند.
در این بررسی ۲۵ مرد ۱۸ تا ۶۸ ساله به مدت پنج هفته آزمایش شدند و در اینمدت هر یك از آنها روزانه ۴ قاشق غذاخوری عسل كه در یك لیوان آب حل شدهبود، خوردند و پس از پایان پنج هفته مشخص شد كه سطح آنتی اكسیدانها درخون این افراد نسبت به پیش بالاتر رفته و میزان كلسترول آنها كمتر آمدهاست.
در مطالعه دیگری هم نشان داده شد كه مصرف میوههای مغزدار مثل بادام بااین كه خودشان حاوی چربی هستند ولی چون چربی آنها از نوع چربی غیر اشباعاست، باعث كاهش میزان كلسترول بد یا LDL شده، در نتیجه خطر بیماریهای قلبیرا كاهش میدهند
لینک منبع . کلیک کنید
باز هم تاکید می کنم چربی خون همسر شما بحدی بالا نیست که درمان دارویی جدی طلب کند . رژیم غذایی مناسب برای ایشون بهترین راه خواهد بود
منتظر نظر آقای دکتر بمونید