1-کیست تخمدان:
آماس حاوی مایع که درون یا روی یک یا هر دو تخمدان رشد مینماید را کیست تخمدان گویند .
سن : بیشتر در سنین بین 45-30 سال شایع است .
جنس و نحوۀ زندگی : عوامل قابل توجهی به شمار نمی روند . کیستهای تخمدان ساکهای حاوی مایعی هستند که درون یا روی تخمدان رشد می نمایند . اغلب کیستهای تخمدان غیر سرطانی می باشند و زیان آور نیستند اما یک کیست گاهی ممکن است سرطانی شود . کیستهای سرطانی بیشتر در خانمها ی بالای 40 سال بروز می نمایند .
انواع کیست
انواع بسیاری کیست تخمدان وجود دارد . شایعترین نوع آنها کیست فولیکولی می باشد که در یکی از فولیکولیها که تخمک در آن رشد می کند ، نمو نموده و پراز مایع می شود . این نوع از کیست تخمدان ممکن است تا قطر 5 سانتیمتر ( 2 اینچ ) رشد نموده و معمولاً یک کیست می باشد . تصور می شود کیستهای متعدد کوچک که در تخمدان رشد می نمایند به علت اختلالات هورمونی ایجاد می شوند و به این حالت سندرم تخمدان پلی کیستیک گویند .
با شیوع کمتری ، کیستها ممکن است در کورپوس لوتئوم Corpus Luteum تشکیل شود . کورپوس لوتئوم بافت زردی است که از یک فولیکول پس از رها سازی تخمک رشد می نماید . این کیستها حاوی خون می باشند و می توانند تا 3 سانتیمتر ( یک و یک چهارم اینچ ) رشد نمایند .
یک کیست درموئید Dermoid ، کیستی می باشد که حاوی سلولهایی است که بطور طبیعی در هر قسمت بدن نظیر سلولهای پوست و مو یافت می شوند . یک کیست آدنوما Cystadenoma ، کیستی است که از یک نوع سلول تخمدان رشد می نماید . در موارد نادر ، یک کیست آدنوما به تنهایی می تواند طور کامل حفره شکم را پر نماید .
علائم بیماری
اغلب کیستهای تخمدان منجر به علائمی نمی شوند ، اما در صورت وجود علائم ، آنها عبارتند از :
احساس ناراحتی در شکم
درد به هنگام مقاربت
بی نظمی قاعدگی که گاهی همراه با خونریزی شدید می باشد
خونریزی بعد از یائسگی
کیستهای بزرگ می توانند موجب فشار روی مثتانه گردیده و منجر به احتباس ادرار شوند و یا ممکن است منجر به تکرار ادرار گردند .
عوارض کیستها
اگر کیستی پاره شده و یا دچار پیچ خوردگی شود موجب درد شدید شکم ، تهوع و تب خواهد شد . کیستها ممکن است آنقدر بزرگ شوند که موجب بزرگ شدن شکم گردند . در موارد نادر کیست هورمون استروژن قبل از بلوغ تولید می نماید که منجر به رشد جنسی زود رس می شود . بعضی کیستهای تخمدان هورمونهای جنسی مردانه تولید می نمایند که منجر به بروز صفات مردانه نظیر رشد مو در صورت می شود .
اقدامات درمانی
گاهی کیستهای تخمدان فقط در هنگام معاینات لگنی که در طی یک چکاب روتین انجام می شود ، کشف می گردند . در صورت وجود علائم کیست ، پزشک معاینه لگنی انجام خواهد داد . ممکن است همچنین سونوگرافی یا لاپراسکوپی جهت تأیید و تعیین اندازه و محل کیست انجام شود . همچنین شما آزمایشات خونی جهت احتمال بررسی کیست سرطانی خواهید داشت . کیستهای تخمدان ممکن است بدون درمان از بین بروند ، هر چند که اندازه کیست ممکن است با سونوگرافی عادی کنترل و بررسی شود . کیستهای بزرگ و مزمن ممکن است تخلیه یا برداشته شوند . در صورتیکه احتمال کیست سرطانی وجود داشته باشد ، باید برداشته شود . در صورت امکان تخمدان و لوله های رحم باقی گذارده می شوند . کیستهای تخمدان ممکن است در صورتیکه تخمدان برداشته نشوند ، عود نمایند.
2-تخمدان پلي کيستيک :
اين بيماري به صورت معمول با قاعدگي کاملاً نامنظم ، نازايي ، پرمويي بدن ، چاقي و بزرگي دو طرفه تخمدان پر از کيست است . حدود ۳٪ افراد در سنين باروري به اين بيماري مبتلا بوده و علت بيماري به طور کامل شناخته نشده است ولي شاخص ترين اختلال مربوط به غدد درون ريز بوده که در آن افزايش هورمون هاي مردانه يا آندروژنها ديده مي شود .
علائم ، نشانه ها و ارزيابي
نشانه هاي عدم تخمک گذاري
اين حالت با خونريزي هاي نامنظم ( حدود ۱۵٪ بيماران ) ، عدم قاعدگي ( حدود ۵۰٪ بيماران ) و نازايي ( ۷۵٪ بيماران ) تظاهر مي کند .
افزايش آندروژن
افزايش آندروژن هاي تخمدان و غده فوق کليوي باعث بروز پرمويي ، چرب شدن پوست و آکنه به درجات مختلف مي شود . شيوع پرمويي حدود ۹۰-۷۰ درصد موارد بوده و اغلب سرعت پيشرفت و شدت آن کم مي باشد . افزايش آندروژن غالباً به قدري زياد است که موجب عضلاني شدن اندام ، کلفت شدن صدا و ريزش موهاي شقيقه مي شود ، لذا در صورت پيشرفت سريع و شديد علائم فوق بايد به فکر بيماري هاي ديگري مثل بدخيمي و مشکلات غده فوق کليه بود .
چاقي
در حدود ۵۰ -۴۰ درصد مبتلايان به اين بيماري چاق هستند . چاقي خود موجب افزايش هورمون تستوسترون آزاد و نيز توليد دائمي استروژن از آندروژن مي شود .
همچنين ضايعات پررنگ پوستي که قهوه اي ، مايل به سبز و قرينه هستند و در لمس ظريف به صورت مخمل حس مي شوند و بيشتر مناطق گردن ، زيربغل و کشاله ران را گرفتار مي کنند و در حدود ۵۰-۳۰ درصد بيماران مبتلا و در افراد چاق ديده مي شود .
تدابير درماني
درمان بيماران مبتلا به بيماري تنبلي تخمدان وابسته به نياز و شکايت بيمار بوده و داراي ۳ جنبه اصلي است که هريک درمان خاص خود را مي طلبد و شامل پرمويي ، آکنه ، عدم تخمک گذاري مزمن و در نتيجه وجود ممتد استروژن و ضخيم شدن لايه دروني رحم ( آندومتر ) است .
در درمان پرموئي بايد نکات زير را مد نظر قرار داد و به بيمار نيز انتقال داده شود :
موهايي در بدن وابسته به آندروژن هستند و اينها به درمان طبي پاسخ ميدهند . اين موها عبارتند از : موهاي صورت ، سينه ، شکم و کشاله ران ، موهاي ساير نقاط بدن نظير اطراف سينه ، بازوها ، پشت و ساق پاها پاسخ مناسبي به درمان طبي نمي دهند .
به غير از قرص ضدبارداري در استفاده از ساير داروها بايد يک روش مطمئن جلوگيري از حاملگي در طول درمان بکار برده شود .
حداقل مدت زمان لازم براي مشاهده اثرات درماني دارو حدود ۶ ماه است .
در بيش از نيمي از بيماراني که معالجه شده اند ، پس از قطع دارو موها مجدداً رشد مي کنند .
تا حصول نتيجه مطلوب ، بهتر است از روش مکانيکي ( بي رنگ کردن ، تراشيدن و کندن مو ) نيز استفاده شود .
آن گروه از موهايي که مدتهاي مديدي است رشد کرده و داراي ضخامت زيادي هستند ، به درمان طبي پاسخ مناسب نداده و بايد به روش فيزيکي آنها را از بين برد .
در افراد چاق کاهش وزن مي تواند در هر ۳ جنبه درمان کمک کننده باشد .
منبع:
http://www.pezeshk.us و http://zananzayemannazaei.blogsky.com
آماس حاوی مایع که درون یا روی یک یا هر دو تخمدان رشد مینماید را کیست تخمدان گویند .
سن : بیشتر در سنین بین 45-30 سال شایع است .
جنس و نحوۀ زندگی : عوامل قابل توجهی به شمار نمی روند . کیستهای تخمدان ساکهای حاوی مایعی هستند که درون یا روی تخمدان رشد می نمایند . اغلب کیستهای تخمدان غیر سرطانی می باشند و زیان آور نیستند اما یک کیست گاهی ممکن است سرطانی شود . کیستهای سرطانی بیشتر در خانمها ی بالای 40 سال بروز می نمایند .
انواع کیست
انواع بسیاری کیست تخمدان وجود دارد . شایعترین نوع آنها کیست فولیکولی می باشد که در یکی از فولیکولیها که تخمک در آن رشد می کند ، نمو نموده و پراز مایع می شود . این نوع از کیست تخمدان ممکن است تا قطر 5 سانتیمتر ( 2 اینچ ) رشد نموده و معمولاً یک کیست می باشد . تصور می شود کیستهای متعدد کوچک که در تخمدان رشد می نمایند به علت اختلالات هورمونی ایجاد می شوند و به این حالت سندرم تخمدان پلی کیستیک گویند .
با شیوع کمتری ، کیستها ممکن است در کورپوس لوتئوم Corpus Luteum تشکیل شود . کورپوس لوتئوم بافت زردی است که از یک فولیکول پس از رها سازی تخمک رشد می نماید . این کیستها حاوی خون می باشند و می توانند تا 3 سانتیمتر ( یک و یک چهارم اینچ ) رشد نمایند .
یک کیست درموئید Dermoid ، کیستی می باشد که حاوی سلولهایی است که بطور طبیعی در هر قسمت بدن نظیر سلولهای پوست و مو یافت می شوند . یک کیست آدنوما Cystadenoma ، کیستی است که از یک نوع سلول تخمدان رشد می نماید . در موارد نادر ، یک کیست آدنوما به تنهایی می تواند طور کامل حفره شکم را پر نماید .
علائم بیماری
اغلب کیستهای تخمدان منجر به علائمی نمی شوند ، اما در صورت وجود علائم ، آنها عبارتند از :
احساس ناراحتی در شکم
درد به هنگام مقاربت
بی نظمی قاعدگی که گاهی همراه با خونریزی شدید می باشد
خونریزی بعد از یائسگی
کیستهای بزرگ می توانند موجب فشار روی مثتانه گردیده و منجر به احتباس ادرار شوند و یا ممکن است منجر به تکرار ادرار گردند .
عوارض کیستها
اگر کیستی پاره شده و یا دچار پیچ خوردگی شود موجب درد شدید شکم ، تهوع و تب خواهد شد . کیستها ممکن است آنقدر بزرگ شوند که موجب بزرگ شدن شکم گردند . در موارد نادر کیست هورمون استروژن قبل از بلوغ تولید می نماید که منجر به رشد جنسی زود رس می شود . بعضی کیستهای تخمدان هورمونهای جنسی مردانه تولید می نمایند که منجر به بروز صفات مردانه نظیر رشد مو در صورت می شود .
اقدامات درمانی
گاهی کیستهای تخمدان فقط در هنگام معاینات لگنی که در طی یک چکاب روتین انجام می شود ، کشف می گردند . در صورت وجود علائم کیست ، پزشک معاینه لگنی انجام خواهد داد . ممکن است همچنین سونوگرافی یا لاپراسکوپی جهت تأیید و تعیین اندازه و محل کیست انجام شود . همچنین شما آزمایشات خونی جهت احتمال بررسی کیست سرطانی خواهید داشت . کیستهای تخمدان ممکن است بدون درمان از بین بروند ، هر چند که اندازه کیست ممکن است با سونوگرافی عادی کنترل و بررسی شود . کیستهای بزرگ و مزمن ممکن است تخلیه یا برداشته شوند . در صورتیکه احتمال کیست سرطانی وجود داشته باشد ، باید برداشته شود . در صورت امکان تخمدان و لوله های رحم باقی گذارده می شوند . کیستهای تخمدان ممکن است در صورتیکه تخمدان برداشته نشوند ، عود نمایند.
2-تخمدان پلي کيستيک :
اين بيماري به صورت معمول با قاعدگي کاملاً نامنظم ، نازايي ، پرمويي بدن ، چاقي و بزرگي دو طرفه تخمدان پر از کيست است . حدود ۳٪ افراد در سنين باروري به اين بيماري مبتلا بوده و علت بيماري به طور کامل شناخته نشده است ولي شاخص ترين اختلال مربوط به غدد درون ريز بوده که در آن افزايش هورمون هاي مردانه يا آندروژنها ديده مي شود .
علائم ، نشانه ها و ارزيابي
نشانه هاي عدم تخمک گذاري
اين حالت با خونريزي هاي نامنظم ( حدود ۱۵٪ بيماران ) ، عدم قاعدگي ( حدود ۵۰٪ بيماران ) و نازايي ( ۷۵٪ بيماران ) تظاهر مي کند .
افزايش آندروژن
افزايش آندروژن هاي تخمدان و غده فوق کليوي باعث بروز پرمويي ، چرب شدن پوست و آکنه به درجات مختلف مي شود . شيوع پرمويي حدود ۹۰-۷۰ درصد موارد بوده و اغلب سرعت پيشرفت و شدت آن کم مي باشد . افزايش آندروژن غالباً به قدري زياد است که موجب عضلاني شدن اندام ، کلفت شدن صدا و ريزش موهاي شقيقه مي شود ، لذا در صورت پيشرفت سريع و شديد علائم فوق بايد به فکر بيماري هاي ديگري مثل بدخيمي و مشکلات غده فوق کليه بود .
چاقي
در حدود ۵۰ -۴۰ درصد مبتلايان به اين بيماري چاق هستند . چاقي خود موجب افزايش هورمون تستوسترون آزاد و نيز توليد دائمي استروژن از آندروژن مي شود .
همچنين ضايعات پررنگ پوستي که قهوه اي ، مايل به سبز و قرينه هستند و در لمس ظريف به صورت مخمل حس مي شوند و بيشتر مناطق گردن ، زيربغل و کشاله ران را گرفتار مي کنند و در حدود ۵۰-۳۰ درصد بيماران مبتلا و در افراد چاق ديده مي شود .
تدابير درماني
درمان بيماران مبتلا به بيماري تنبلي تخمدان وابسته به نياز و شکايت بيمار بوده و داراي ۳ جنبه اصلي است که هريک درمان خاص خود را مي طلبد و شامل پرمويي ، آکنه ، عدم تخمک گذاري مزمن و در نتيجه وجود ممتد استروژن و ضخيم شدن لايه دروني رحم ( آندومتر ) است .
در درمان پرموئي بايد نکات زير را مد نظر قرار داد و به بيمار نيز انتقال داده شود :
موهايي در بدن وابسته به آندروژن هستند و اينها به درمان طبي پاسخ ميدهند . اين موها عبارتند از : موهاي صورت ، سينه ، شکم و کشاله ران ، موهاي ساير نقاط بدن نظير اطراف سينه ، بازوها ، پشت و ساق پاها پاسخ مناسبي به درمان طبي نمي دهند .
به غير از قرص ضدبارداري در استفاده از ساير داروها بايد يک روش مطمئن جلوگيري از حاملگي در طول درمان بکار برده شود .
حداقل مدت زمان لازم براي مشاهده اثرات درماني دارو حدود ۶ ماه است .
در بيش از نيمي از بيماراني که معالجه شده اند ، پس از قطع دارو موها مجدداً رشد مي کنند .
تا حصول نتيجه مطلوب ، بهتر است از روش مکانيکي ( بي رنگ کردن ، تراشيدن و کندن مو ) نيز استفاده شود .
آن گروه از موهايي که مدتهاي مديدي است رشد کرده و داراي ضخامت زيادي هستند ، به درمان طبي پاسخ مناسب نداده و بايد به روش فيزيکي آنها را از بين برد .
در افراد چاق کاهش وزن مي تواند در هر ۳ جنبه درمان کمک کننده باشد .
منبع:
http://www.pezeshk.us و http://zananzayemannazaei.blogsky.com
شرح موضوع 
