از سلامت جنين مطمئن شويد

بيشتر مادران دوست دارند بدانند جنيني كه در شكم دارند دختر است يا پسر؛ ولي سلا‌مت جنين براي تمام مادران مطلب مهمي است، آنقدر مهم كه حاضرند هر آزمايش و هر زحمتي را براي آن تحمل كنند


براي تمام مادرها سلا‌مت جنين اولويت اول است .
‌‌دكتر مهشيد چايچي
وقتي‌ خانم همسايه مي‌فهمد كه 7 ماهه حامله است، بلافاصله مي‌پرسد: <سونوگرافي كرده‌اي؟ دختره يا پسر؟> و وقتي مي‌شنود كه خودش نخواسته دختر يا پسر بودن جنينش را تا زمان زايمان بداند،‌با تعجب اما در حالي‌كه سعي مي‌كند خود را موافق نشان دهد مي‌گويد:<بع....

له، چه فرقي مي‌كنه، مهم اينه كه سالم باشه>! بيشتر (و نه تمام) مادران دوست دارند بدانند جنيني كه در شكم دارند پسر است يا دختر. اما مطمئنا براي همه مادران، سلامت نوزاد آينده‌شان اهميت زيادي دارد و اين اهميت به اندازه‌اي است كه حاضرند تحت آزمايش‌هاي متعدد قرار گيرند تا سلامت، ‌رشد و تكامل جنين‌شان در طول بارداري، ‌بررسي شود. البته در طول دوران بارداري، به عنوان بخشي از مراقبت‌هاي دوران بارداري، شما بايد آزمايش‌هايي را متحمل شويد كه به بررسي رشد و تكامل جنين و سلامت زايمان كمك مي‌كند. در اين نوبت مي‌خواهيم شما را با اين آزمايش‌ها كه بايد در دوران بارداري انتظار آن را داشته باشيد، آشنا كنيم.


آزمايش‌هاي معمول
در اولين ديدار،‌پزشكتان وزن شما و طول رحم را براي تخمين ميزان رشد كودك اندازه مي‌گيرد. فشارخون شما نيز براي غربالگري و تشخيص فشارخون حاملگي، اندازه‌گيري مي‌شود.
نمونه ادرار از نظر سطح قند، پروتئين و وجود باكتري در آن بررسي مي‌شود. قند در ادرار زن حامله،‌علامت ديابت حاملگي است. پروتئين بالاي ادرار مي‌تواند نشانگر عفونت مجاري ادراري، بيماري كليوي يا فشارخون بالا باشد.
سه ماهه اول
در اين سه ماه براي بررسي عوامل خطرزاي حاملگي، بايد مجموعه كاملي از سابقه پزشكي شما تهيه شود. بنابراين لازم است راجع به مصرف داروها و بيماري‌هاي خود به پزشكتان اطلاع دهيد. آزمايش‌هايي كه در اين دوره سه ماهه براي بررسي سلامت شما و كودكتان انجام مي‌شود، عبارتند از:
الف) آزمايش خون: جهت بررسي وجود بيماري سيفليس، ايمني نسبت به هپاتيت و سرخجه، تعيين گروه خوني و RH انجام مي‌شود.
اگر شما RH منفي هستيد و كودك شما RH مثبت است، ممكن است بدن شما به آن واكنش نشان دهد. اين اتفاق نسبتا شايع است و معمولا بدون مشكل اساسي درمان مي‌شود. در شرايط نادري ممكن است كم‌خوني ايجاد شود.
ب) سونوگرافي جنين: حتي در هفته پنجم حاملگي مي‌توان سونوگرافي جنين را انجام داد.

در اين بررسي،‌تصويري از جنين در حال رشد، به دست مي‌آيد.
سونوگرافي از راه مهبل مي‌تواند حاملگي‌هاي خارجي رحمي را (وقتي جنين در جايي غير از رحم رشد كند) نيز مشخص كند.
ج) نمونه‌برداري از كوريون: در اين آزمايش تعدادي از سلول‌هاي جفت بين هفته هشتم و بيستم جنيني برداشته مي‌شوند و از نظر اختلالات ژنتيكي مختلف از جمله نشانگان داون بررسي مي‌شوند. اين آزمايش بطور معمول انجام نمي‌گيرد بلكه فقط زماني كه سابقه بيماري‌هاي ژنتيكي وجود داشته باشد، انجام مي‌شود.
د) تست اچ.

آي. وي(ايدز: ) از آنجايي كه ايدز يكي از بيماري‌هاي است كه از مادر به جنين منتقل مي‌شود،‌براي جلوگيري از انتشار اين بيماري،‌آزمايش آلودگي به ويروس ايدز يعني اچ.آي.وي انجام مي‌گيرد.


سه ماهه دوم
بين هفته سيزدهم تا بيست‌وهفتم حاملگي شما بايد از پزشك خود انتظار انجام آزمايش‌هاي زير را داشته باشيد.
الف) بررسي الكتريكي قلب جنين: در آغاز هفته بيستم‌ حاملگي، پزشك مي‌تواند به ضربان قلب جنين با گوشي‌هاي خاصي گوش دهد و سلامت كلي جنين را از اين طريق بررسي كند. علاوه بر اين، ممكن است سونوگرافي جنين براي بررسي پيشرفت رشد جنين نيز انجام گيرد.
ب) تست تحمل گلوكز )GTT( : پزشك به شما شربت قندي مي‌دهد تا بنوشيد و سپس قند خون را در فواصل منظم اندازه مي‌گيرد. اين آزمايش نشان مي‌دهد كه بدن با چه سرعتي متابوليسم (سوخت و ساز) قند را انجام مي‌دهد. هر بي‌قاعدگي در اين رويه مي‌تواند نشانگر ديابت حاملگي باشد.
ج) غربالگري سرم خون مادر: به‌طور معمول اين تست انجام نمي‌شود. اين آزمايش براي كشف نقايص تولد انجام مي‌گيرد تا موارد زير در سرم خون مادر بررسي شود:
)1 تست آلفا فيتوپروتئين : )AFP( اين ماده به‌طور معمول در كبد جنين توليد مي‌شود.افزايش ميزان آن ممكن است بدليل نقص در نخاع باشد در حالي كه كاهش آن نشانگان داون را نشان مي‌دهد.
)2آزمايشHCG: گنادوتروپين جنين انساني از جفت ترشح مي‌شود. سطح خوني HCG در 14 هفته اول حاملگي افزايش مي‌يابد. اگر سطح HCG خيلي بالا باشد ممكن است علا‌مت نشانگان داون باشد.

)3 استريول: اين ماده به‌وسيله جفت توليد مي‌شود. سطح آن اولين بار در هفته نهم حاملگي قابل اندازه‌گيري است. كاهش سطح آن مي‌تواند علامت نشانگان داون باشد.
)4 مهاركننده - آ(اينهيبين A يكآزمايش غربالگري جديد يك پروتئين را كه جنين و جفت توليد مي‌كنند، اندازه گيري مي‌كند. اگر سطح آن به طور غير طبيعي بالا برود، ‌علامت، ‌نشانگان داون است.

)5 آمنيوسنتز: اگر نتيجه بررسي سرم غيرطبيعي باشد يا اگر عوامل خطر (مثلا:كاهش حركات جنين ...) وجود داشته باشد، آمنيوسنتز انجام مي‌گيرد.
)6 مايع آمنيوتيك: (مايعي كه جنين را در برگرفته)، بررسي مي‌شود تا صد نوع متفاوت از نقايص جنيني كشف شود. در ضمن جنس جنين نيز به اين وسيله مشخص مي‌شود.


سه ماهه سوم
در اين دوره بيشتر آزمايش‌ها انجام شده است. با اين وجود بررسي‌هاي ديگري براي اطمينان از سلامت كلي جنين و زايمان صورت مي‌گيرد از جمله:
الف) استرپتوكك گروه ب: اين تست خون نشان مي‌دهد كه آيا با اين نوع ميكروب (كه مي‌تواند بيماري شديدي در نوزاد ايجاد كند) بيماري عفوني ايجاد شده است؟! اگر باكتري ديده شود، آنتي‌بيوتيك براي حفظ كودك در زمان زايمان تجويز مي‌شود .
ب) هپاتيت ب: اگر جواب آزمايش شما براي ابتلا به هپاتيت ب مثبت باشد، كمي بعد از تولد،‌كودك واكسني در مقابل اين بيماري دريافت مي‌كند.
ج) افاسمان(كشيدگي) گردن رحم: نزديك زمان زايمان هم پزشك بايد معايناتي انجام دهد. بدنبال اين بررسي پزشك متوجه مي‌شود كه جنين به چه مقدار در لگن پائين آمده است و گردن رحم تا چه اندازه شروع به كشيده شدن كرده است. اين اندازه‌گيري‌ها به تخمين پيشرفت زايمان كمك مي‌كند. ممكن است حتي بررسي جنين نيز لازم باشد.
د) تست بدون استرس: يكي از شاخص‌هاي مهم ديگر سلامت جنين علاوه بر ضربان قلب، حركات جنين است، كه در صورت كاهش آن آزمايش‌هاي خاصي چون بيوفيزيكال و تست بدون استرس )NST( انجام مي‌گيرد.
ه) آمنيوسنتز: در نهايت اگر كودك شما به هر دليل نياز به زايمان زودرس داشته باشد، آمنيوسنتز براي بررسي اينكه آيا رشد ريه جنين به حد كافي هست يا خير، انجام مي‌گيرد.
با انجام آزمايش‌هاي بسيار، كه شايد خسته كننده هم باشد،‌اميدوار هستيد كودكي شاد و سلامت به‌دنيا بياوريد،‌چه دختر چه پسر

.منبع:سايت ايران سلامت