اگر مقاربت بدون استفاده از يکي از روشهاي پيشگيري از بارداري انجام شود و يا اتفاقي مانند پاره شدن کاندوم و يا نظير آن رخ دهد ، مي توان از روش جلوگيري از بارداري بصورت اضطراري استفاده کرد . رايجترين روش پيشگيري بصورت اضطراي ، مصرف قرصهاي معمولي خوراکي ضدبارداري HD است که به نام « قرص صبح روز بعد » مشهور شده اند .
• زمان و نحوه مصرف :
بعد از مقاربتي که احتمال بارداري دارد ، در اولين فرصت ۲ قرص خوراکي HD همراه با شير يا آب زياد بايستي مصرف شود . بايد دقت کرد که قرص نوبت اول را در زماني مصرف کرد که نوبت دوم را بتوان ۱۲ ساعت پس از آن مصرف کرد . مصرف نوبت اول را بي دليل نبايد به تأخير انداخت ، زيرا ميزان تأثير ممکن است با گذشت زمان کاهش يابد .
نکته مهم اينست که اگر بيش از ۷۲ ساعت ( ۳ روز ) از مقاربت گذشته باشد ، استفاده از روش اضطراري توصيه نمي شود و بايستي در اين موارد با پزشک مشورت کرد . ۱۲ ساعت پس از خوردن قرصهاي نوبت اول ،۲ قرص HD ديگر بايستي خورده شود .
اگر فرد در طول دو ساعت پس از مصرف قرصها در نوبت اول يا دوم ، دچار استفراغ شد ، در اولين فرصت بايد ۲ قرص ديگر HD مصرف کند . اگر اين اتفاق بعد از خوردن قرصها در نوبت اول رخ دهد ، قرصهاي نوبت دوم کماکان بايد ۱۲ ساعت بعد از نوبت اول مصرف شوند . تزريق يک آمپول ب ۶ بصورت عضلاني مي تواند در کاهش تهوع مؤثر باشد . استفراغ اگر بيش از دو ساعت بعد از مصرف قرصها رخ دهد ، اهميتي ندارد زيرا دارو جذب شده است .
مقدار مصرف ذکر شده در بالا ، براي قرصهاي از نوع HD است . اگر قرص نوع LD در دسترس باشد ، بايستي درهر نوبت ۴ قرص مصرف کرد . ( در مجموع ۸ قرص )
• هشدار :
اين روش فقط براي موارد اضطراري بکار مي رود و نبايد بطور مداوم ، بعنوان يک روش پيشگيري بکار رود . بلکه پس از استفاده از اين روش ، بايستي به پزشک يا مراکز بهداشتي - درماني مراجعه کرد و پس از مشاوره ، يکي از روشها را بصورت دائمي انتخاب کرد .
• عوارض جانبي :
قرصهاي خوراکي اگر به روش اضطراري ذکر شده در بالا مصرف شوند ، باعث عوارض جانبي موقت مي شوند که رايج ترين آنها تهوع است . گاهي ممکن است سردرد ، سرگيجه ، انقباض عضلات و يا نرمي سينه ها نيز رخ دهد که البته همه عوارض جانبي گذرا بوده و معمولاً پس از ۲۴ رفع مي شوند .
• پس از مصرف : هيچ علامت فوري که نشان دهد قرصها اثر کرده يا نکرده اند ، وجود ندارد و فقط قاعدگي بايستي به موقع و يا چند روز زودتر يا ديرتر رخ دهد . اگر شروع قاعدگي ، بيش از يک هفته به تاخير افتد ويا هر مورد خاص ديگي وجود داشته باشد ، بايد به پزشک مراجعه کرد . نکته مهم اينست که اگر بعد از مصرف قرصها ، دوباره مقاربتي انجام شود که احتمال بارداري در آن وجود داشته باشد ، آن قرصها از بارداري مجدد جلوگيري نمي کنند .
اين روش صد درصد مؤثر نيست ، اما غالباً از بارداري جلوگيري مي کند و تقريباً در ۹۸٪ موارد از حاملگي پيشگيري مي کند . اگر چند بار از اين روش استفاده شود ، تأثير آن کمتر شده و احتمال بارداري بيشتر مي شود .
• زمان و نحوه مصرف :
بعد از مقاربتي که احتمال بارداري دارد ، در اولين فرصت ۲ قرص خوراکي HD همراه با شير يا آب زياد بايستي مصرف شود . بايد دقت کرد که قرص نوبت اول را در زماني مصرف کرد که نوبت دوم را بتوان ۱۲ ساعت پس از آن مصرف کرد . مصرف نوبت اول را بي دليل نبايد به تأخير انداخت ، زيرا ميزان تأثير ممکن است با گذشت زمان کاهش يابد .
نکته مهم اينست که اگر بيش از ۷۲ ساعت ( ۳ روز ) از مقاربت گذشته باشد ، استفاده از روش اضطراري توصيه نمي شود و بايستي در اين موارد با پزشک مشورت کرد . ۱۲ ساعت پس از خوردن قرصهاي نوبت اول ،۲ قرص HD ديگر بايستي خورده شود .
اگر فرد در طول دو ساعت پس از مصرف قرصها در نوبت اول يا دوم ، دچار استفراغ شد ، در اولين فرصت بايد ۲ قرص ديگر HD مصرف کند . اگر اين اتفاق بعد از خوردن قرصها در نوبت اول رخ دهد ، قرصهاي نوبت دوم کماکان بايد ۱۲ ساعت بعد از نوبت اول مصرف شوند . تزريق يک آمپول ب ۶ بصورت عضلاني مي تواند در کاهش تهوع مؤثر باشد . استفراغ اگر بيش از دو ساعت بعد از مصرف قرصها رخ دهد ، اهميتي ندارد زيرا دارو جذب شده است .
مقدار مصرف ذکر شده در بالا ، براي قرصهاي از نوع HD است . اگر قرص نوع LD در دسترس باشد ، بايستي درهر نوبت ۴ قرص مصرف کرد . ( در مجموع ۸ قرص )
• هشدار :
اين روش فقط براي موارد اضطراري بکار مي رود و نبايد بطور مداوم ، بعنوان يک روش پيشگيري بکار رود . بلکه پس از استفاده از اين روش ، بايستي به پزشک يا مراکز بهداشتي - درماني مراجعه کرد و پس از مشاوره ، يکي از روشها را بصورت دائمي انتخاب کرد .
• عوارض جانبي :
قرصهاي خوراکي اگر به روش اضطراري ذکر شده در بالا مصرف شوند ، باعث عوارض جانبي موقت مي شوند که رايج ترين آنها تهوع است . گاهي ممکن است سردرد ، سرگيجه ، انقباض عضلات و يا نرمي سينه ها نيز رخ دهد که البته همه عوارض جانبي گذرا بوده و معمولاً پس از ۲۴ رفع مي شوند .
• پس از مصرف : هيچ علامت فوري که نشان دهد قرصها اثر کرده يا نکرده اند ، وجود ندارد و فقط قاعدگي بايستي به موقع و يا چند روز زودتر يا ديرتر رخ دهد . اگر شروع قاعدگي ، بيش از يک هفته به تاخير افتد ويا هر مورد خاص ديگي وجود داشته باشد ، بايد به پزشک مراجعه کرد . نکته مهم اينست که اگر بعد از مصرف قرصها ، دوباره مقاربتي انجام شود که احتمال بارداري در آن وجود داشته باشد ، آن قرصها از بارداري مجدد جلوگيري نمي کنند .
اين روش صد درصد مؤثر نيست ، اما غالباً از بارداري جلوگيري مي کند و تقريباً در ۹۸٪ موارد از حاملگي پيشگيري مي کند . اگر چند بار از اين روش استفاده شود ، تأثير آن کمتر شده و احتمال بارداري بيشتر مي شود .
شرح موضوع 
