تقریباً 5 تا 10 درصد افراد در طول زندگی یك بار تشنج را تجربه میكنند و تشنج مكرر با علت نامشخص دارای بروز سالانه و شیوع حدود 5 در 1000 نفر است.
یک متخصص بیماری های مغز و اعصاب و عضو هیأت علمی با بیان این كه تشنج مكرر كه غیر قابل برطرف كردن باشد صرع نامیده میشود به خبرگزاری دانشجویان ایران- واحد علوم پزشكی تهران گفت: صرع نوعی اختلال عصبی گذرا ولی مكرر است كه به علت فعالیت بیش از حد و ناگهانی سلولهای عصبی در مغز ایجاد میشود و بر حسب ناحیهای از مغز كه دچار چنین افزایش فعالیتی شده است، علائم به صورت حملات انقباض عضلانی در كل اندامها یا بخشی از آنها، احساس گزگز و مورمور، احساس بد یا صدای غیرعادی، اختلال رفتاری، خیرگی، حركات غیرارادی، پرشهای عضلانی، حملات سقوط و اختلال هوشیاری یا مجموعهای از این علائم است.
وی افزود: این علائم معمولاً گذراست و از چند ثانیه تا چند دقیقه طول میكشد و به صورت مكرر تكرار میشود. در واقع اگر این حملات تكرار شود و علت خاصی نداشته باشد یا علت آن قابل برطرف شدن نباشد، به این علت صرع گفته میشود؛ البته خود صرع معمولاً قابل كنترل است حتی اگر علت زمینهای آن قابل برطرف شدن نباشد.
ایشان مهمترین اقدام تشخیصی برای تأیید بیماری صرع را انجام نوار غزی «الكتروانسفالوگرام» دانست و به ایسنا گفت: تشخیص صرع در وهله اول بالینی و بر اساس شنیدن، توصیف یا مشاهده خصوصیات حمله است اما با انجام نوار مغزی علاوه بر تأیید تشخیص به تشخیص نوع صرع، لزوم یا عدم لزوم درمان، نوع درمان و تا حدودی پیش آگهی كمك میشود.
وی ادامه داد: انجام نوار مغزی در هر مراجعه بیمار ضرورت ندارد و تنها در شرایط خاص در طول درمان و همچنین در زمان تصمیمگیری برای ختم درمان كمك كننده خواهد بود. گاهی انجام آزمایش خون برای رد علل دیگر تشنج مانند كاهش قند یا كلسیم نیز ضروریست. همچنین بر حسب مورد، انجام تصویربرداری از مغز یا آزمایش مغزی نخاعی نیز ضرورت پیدا میكند.
این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب با اشاره به این كه اصلیترین راه درمان بیماری صرع، درمان دارویی است، افزود: از سالها قبل داروهای متعددی به عنوان داروهای ضدتشنج وجود داشتهاند كه اخیراً داروهای جدیدتر و كم عارضهتر نیز به آنها اضافه شده است. از اینرو نوع داروی انتخاب شده توسط پزشك برای درمان صرع نقش اساسی دارد چون هر نوع عارضه صرعی برای درمان ممكن است به داروی خاص خود نیاز داشته باشد.
وی ادامه داد: مصرف درست و منظم دارو توسط بیمار حائز اهمیت است كه در صورت عدم رعایت آن سیر صعودی روند درمان كاهش مییابد. همچنین در صورتی كه یكی از انواع داروها در درمان صرع مؤثر نباشد، پزشك از داروهای دیگر یا تركیب داروها كمك میگیرد.
ایشان استفاده از دارو در بیماران مبتلا به صرع را تا پایان عمر لازم ندانست و گفت: اغلب بیماران مبتلا به صرع بعد از طی دوره درمان میتوانند دارو را قطع كنند كه البته این كار باید با تجویز پزشك صورت گیرد و حداقل بیمار 2 تا 5 سال بدون تشنج باشد. همچنین نوار مغزی در پایان این دوره باید طبیعی یا نزدیك به طبیعی باشد. در این صورت میتوان داروی بیمار را تدریجاً (در عرض چند ماه) قطع نمود. بنابراین با رعایت این شرایط دچار حمله مجدد نخواهد شد.
وی افزود: از مهمترین عوامل بروز یك حمله مجدد، كم خوابی است كه بیماران بایستی از آن پرهیز كنند. بعضی غذاها نیز در برخی بیماران میتواند زمینهساز تشنج باشد. خصوصاً الكل آستانه تشنج را پایین میآورد و همچنین بعضی بیماران به عواملی به عنوان محرك صرع مانند مشاهده پرش نور مثلا در جریان بازیهای كامپیوتری حساسیت دارند و در این زمان دچار تشنج میشوند. گرسنگی خیلی طولانی و افت قند خون نیز می تواند در بیمار مبتلا به صرع سبب حمله تشنجی شود.
این عضو هیأت علمی دانشگاه مهمترین اقدام در مواجهه با بیمار مبتلا در زمان حمله صرع به یك پهلو خواباندن بیمار دانست و گفت: وقتی بیمار را به پهلو بخوابانیم ترشحات دهان كه در این زمان غیرقابل بلع است به خارج ریخته شده و وارد ریه بیمار نمیشود. همچنین لازم است سر و اندامهای بیمار از برخورد به زمین و اشیاء محافظت شود. خوراندن آب به بیمار در مواقع تشنج یا پاشیدن آب به سر و صورت او هیچ كمكی نمیكند و حتی میتواند منجر به عوارضی گردد.
وی خاطرنشان كرد: فاز سختی اندامها یا حركت اندامها در نوع تشنج بزرگ معمولاً 30 تا 60 ثانیه طول می كشد و بعد از آن بیمار معمولاً به خواب می رود. این خواب در واقع برای استراحت سلولهای مغزی است كه در زمان تشنج دچار خستگی شدهاند. تلاش برای بیدار كردن بیمار از خواب در این زمان بی مورد است و باید فرصت استراحت به سلولهای مغزی بیمار داده شود. همچنین مراجعه به اورژانس جهت خاتمه دادن تشنج با دارو ضروری است.
منبع : ایسنا
یک متخصص بیماری های مغز و اعصاب و عضو هیأت علمی با بیان این كه تشنج مكرر كه غیر قابل برطرف كردن باشد صرع نامیده میشود به خبرگزاری دانشجویان ایران- واحد علوم پزشكی تهران گفت: صرع نوعی اختلال عصبی گذرا ولی مكرر است كه به علت فعالیت بیش از حد و ناگهانی سلولهای عصبی در مغز ایجاد میشود و بر حسب ناحیهای از مغز كه دچار چنین افزایش فعالیتی شده است، علائم به صورت حملات انقباض عضلانی در كل اندامها یا بخشی از آنها، احساس گزگز و مورمور، احساس بد یا صدای غیرعادی، اختلال رفتاری، خیرگی، حركات غیرارادی، پرشهای عضلانی، حملات سقوط و اختلال هوشیاری یا مجموعهای از این علائم است.
وی افزود: این علائم معمولاً گذراست و از چند ثانیه تا چند دقیقه طول میكشد و به صورت مكرر تكرار میشود. در واقع اگر این حملات تكرار شود و علت خاصی نداشته باشد یا علت آن قابل برطرف شدن نباشد، به این علت صرع گفته میشود؛ البته خود صرع معمولاً قابل كنترل است حتی اگر علت زمینهای آن قابل برطرف شدن نباشد.
ایشان مهمترین اقدام تشخیصی برای تأیید بیماری صرع را انجام نوار غزی «الكتروانسفالوگرام» دانست و به ایسنا گفت: تشخیص صرع در وهله اول بالینی و بر اساس شنیدن، توصیف یا مشاهده خصوصیات حمله است اما با انجام نوار مغزی علاوه بر تأیید تشخیص به تشخیص نوع صرع، لزوم یا عدم لزوم درمان، نوع درمان و تا حدودی پیش آگهی كمك میشود.
وی ادامه داد: انجام نوار مغزی در هر مراجعه بیمار ضرورت ندارد و تنها در شرایط خاص در طول درمان و همچنین در زمان تصمیمگیری برای ختم درمان كمك كننده خواهد بود. گاهی انجام آزمایش خون برای رد علل دیگر تشنج مانند كاهش قند یا كلسیم نیز ضروریست. همچنین بر حسب مورد، انجام تصویربرداری از مغز یا آزمایش مغزی نخاعی نیز ضرورت پیدا میكند.
این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب با اشاره به این كه اصلیترین راه درمان بیماری صرع، درمان دارویی است، افزود: از سالها قبل داروهای متعددی به عنوان داروهای ضدتشنج وجود داشتهاند كه اخیراً داروهای جدیدتر و كم عارضهتر نیز به آنها اضافه شده است. از اینرو نوع داروی انتخاب شده توسط پزشك برای درمان صرع نقش اساسی دارد چون هر نوع عارضه صرعی برای درمان ممكن است به داروی خاص خود نیاز داشته باشد.
وی ادامه داد: مصرف درست و منظم دارو توسط بیمار حائز اهمیت است كه در صورت عدم رعایت آن سیر صعودی روند درمان كاهش مییابد. همچنین در صورتی كه یكی از انواع داروها در درمان صرع مؤثر نباشد، پزشك از داروهای دیگر یا تركیب داروها كمك میگیرد.
ایشان استفاده از دارو در بیماران مبتلا به صرع را تا پایان عمر لازم ندانست و گفت: اغلب بیماران مبتلا به صرع بعد از طی دوره درمان میتوانند دارو را قطع كنند كه البته این كار باید با تجویز پزشك صورت گیرد و حداقل بیمار 2 تا 5 سال بدون تشنج باشد. همچنین نوار مغزی در پایان این دوره باید طبیعی یا نزدیك به طبیعی باشد. در این صورت میتوان داروی بیمار را تدریجاً (در عرض چند ماه) قطع نمود. بنابراین با رعایت این شرایط دچار حمله مجدد نخواهد شد.
وی افزود: از مهمترین عوامل بروز یك حمله مجدد، كم خوابی است كه بیماران بایستی از آن پرهیز كنند. بعضی غذاها نیز در برخی بیماران میتواند زمینهساز تشنج باشد. خصوصاً الكل آستانه تشنج را پایین میآورد و همچنین بعضی بیماران به عواملی به عنوان محرك صرع مانند مشاهده پرش نور مثلا در جریان بازیهای كامپیوتری حساسیت دارند و در این زمان دچار تشنج میشوند. گرسنگی خیلی طولانی و افت قند خون نیز می تواند در بیمار مبتلا به صرع سبب حمله تشنجی شود.
این عضو هیأت علمی دانشگاه مهمترین اقدام در مواجهه با بیمار مبتلا در زمان حمله صرع به یك پهلو خواباندن بیمار دانست و گفت: وقتی بیمار را به پهلو بخوابانیم ترشحات دهان كه در این زمان غیرقابل بلع است به خارج ریخته شده و وارد ریه بیمار نمیشود. همچنین لازم است سر و اندامهای بیمار از برخورد به زمین و اشیاء محافظت شود. خوراندن آب به بیمار در مواقع تشنج یا پاشیدن آب به سر و صورت او هیچ كمكی نمیكند و حتی میتواند منجر به عوارضی گردد.
وی خاطرنشان كرد: فاز سختی اندامها یا حركت اندامها در نوع تشنج بزرگ معمولاً 30 تا 60 ثانیه طول می كشد و بعد از آن بیمار معمولاً به خواب می رود. این خواب در واقع برای استراحت سلولهای مغزی است كه در زمان تشنج دچار خستگی شدهاند. تلاش برای بیدار كردن بیمار از خواب در این زمان بی مورد است و باید فرصت استراحت به سلولهای مغزی بیمار داده شود. همچنین مراجعه به اورژانس جهت خاتمه دادن تشنج با دارو ضروری است.
منبع : ایسنا