•
آفت عود کننده :
تعريف : زخمهاي عود کننده بطور معمول در دوران طفوليت تا بلوغ شروع مي شوند و بهبودي آن حدود ۱ تا ۴ هفته طول مي کشد . زخم آفت معمولاً گرد يا بيضي بوده و يک حاشيه قرمز زنگ با مرکز زرد يا خاکستري دارد .
• عوامل ايجاد کننده :
علت واقعي اين بيماري هنوز ناشناخته است . سابقه خانوادگي در يک سوم بيماران ديده مي شود . در حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد بيماران اختلالاتي مانند کمبود آهن يا فوليک اسيد يا ويتامين B12 دارند . عواملي مانند هيجانات روحي ، ضربه ، قاعدگي ، حساسيتهاي غذايي نيز در ايجاد اين بيماري مؤثرند . اين بيماري همچنين در ايدز و بندرت در کودکان همراه با گلو درد و تب و در بعضي از بيماريهاي ديگر ديده مي شود . با گذشت سن شدت بيماري کاهش و يا بهبود مي يابد و تا کنون عامل عفوني براي اين بيماري کشف نشده است .
• علائم باليني :
آفت يا يک بيماري شايع بوده و تا ۲۰ درصد جمعيت را مبتلا مي سازد . در افرادي که سطح اقتصادي و اجتماعي بالاتري دارند شايعتر است و سه فرم عمده دارد :
۱ - فرم مينور ( کوچک ) که حدود ۸۰ درصد موارد را شامل مي شود . اين فرم عمدتاً در گروه سني ۱۰ تا ۴۰ سال ديده شده و ناراحتي مختصري ايجاد مي نمايد .
زخمهايي بين ۲ تا ۴ ميليمتر در لبها ، گونه ها ، کف دهان و زير زبان ايجاد مي شود . اين زخمها در لثه ها ، کام و روي زبان شايع نيستند .
تعداد زخمها در يک زمان معمولاً کم بوده و بين ۱ تا ۶ عدد متغير است . ضايعات طي ۷ تا ۱۰ روز بهبود يافته ولي با فواصل نامنظمي ممکن است عود کند .
زخمهاي معمولاً گرد و يا بيضي بوده ولي ممکن است خطي باشند . رنگ زخم ابتدا زرد رنگ بوده ولي بتدريج خاکستري مي شود . حاشيه زخم ملتهب و قرمز رنگ است و بهبودي بدون جوشگاه صورت مي پذيرد .
۲ - فرم ماژور ( بزرگ ) حدود ۱۰ درصد موارد را شامل مي شود . اين زخمها بزرگتر بوده ، عود بيشتري داشته ، مدت بيشتري باقي مي ماند و از نوع مينور دردناکتر مي باشد . اندازه آنها ممکن است از يک سانتي متر هم بزرگتر شده و در هر جاي دهان حتي روي زبان و کام نيز ديده شوند . تعداد آنها کم ( معمولاً ۱ تا ۶ عدد ) و طي ۱۰ تا ۴۰ روز بهبود مي يابند . بهبودي آنها مي تواند با بجا گذاشتن جوشگاه باشد .
۳ - فرم شبه تبخال : اين فرم در سنين کمي بالاتر از فرمهاي قبلي ديده شده در خانمها شايعتر است . اين فرم بشدت دردناک بوده و آنقدر فواصل عود کم است که زخم تقريباً بطور مداوم وجود دارد .
اين فرم با ايجاد تاولهاي ريز شروع مي شود که سريعاً تبديل به زخمهاي کوچک ( ۲ ميليمتري ) مي شوند . اين ضايعات در هر جاي دهان ممکن است باشند . اين زخمها بزرگتر شده و به يکديگر مي پيوندند تا يک زخم بزرگ که طي ۱۰ روز يا بيشتر بهبود مي يابد تشکيل شود . بدليل شباهت ظاهري اين فرم آفت به تبخال ، فرم شبه تبخال نام گرفته است ، ولي دليلي بر دخالت ويروس تبخال در اين بيماري وجود ندارد .
• پيش آگاهي :
در عمده بيماران بيماري با گذشت عمر بهبود يافته يا دفعات عود کم مي شود . در صورتي که در يک فرد بالغ آفت شروع يا تشديد شود بايستي به يک عامل زمينه اي مشکوک شويم .
• درمان :
ابتدا بايستي بيماريهايي که آفت معمولاً به همراهآنها ديده مي شود يا عوامل مستعد کننده عمومي براي ايجاد آفت رد شوند . درمان هميشه رضايت بخش نيست ولي رعايت بهداشت دهان و استفاده از دهان شويه تتراسايکلين ، مي تواند به بهبودي بيمار کمک نمايد . در صورتي که ارتباط با يک ماده غذايي ( مثل گردو و پسته و .. ) ديده مي شود بايستي آن ماده غذايي از رژيم غذايي بيمار حذف شود .
تعريف : زخمهاي عود کننده بطور معمول در دوران طفوليت تا بلوغ شروع مي شوند و بهبودي آن حدود ۱ تا ۴ هفته طول مي کشد . زخم آفت معمولاً گرد يا بيضي بوده و يک حاشيه قرمز زنگ با مرکز زرد يا خاکستري دارد .
• عوامل ايجاد کننده :
علت واقعي اين بيماري هنوز ناشناخته است . سابقه خانوادگي در يک سوم بيماران ديده مي شود . در حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد بيماران اختلالاتي مانند کمبود آهن يا فوليک اسيد يا ويتامين B12 دارند . عواملي مانند هيجانات روحي ، ضربه ، قاعدگي ، حساسيتهاي غذايي نيز در ايجاد اين بيماري مؤثرند . اين بيماري همچنين در ايدز و بندرت در کودکان همراه با گلو درد و تب و در بعضي از بيماريهاي ديگر ديده مي شود . با گذشت سن شدت بيماري کاهش و يا بهبود مي يابد و تا کنون عامل عفوني براي اين بيماري کشف نشده است .
• علائم باليني :
آفت يا يک بيماري شايع بوده و تا ۲۰ درصد جمعيت را مبتلا مي سازد . در افرادي که سطح اقتصادي و اجتماعي بالاتري دارند شايعتر است و سه فرم عمده دارد :
۱ - فرم مينور ( کوچک ) که حدود ۸۰ درصد موارد را شامل مي شود . اين فرم عمدتاً در گروه سني ۱۰ تا ۴۰ سال ديده شده و ناراحتي مختصري ايجاد مي نمايد .
زخمهايي بين ۲ تا ۴ ميليمتر در لبها ، گونه ها ، کف دهان و زير زبان ايجاد مي شود . اين زخمها در لثه ها ، کام و روي زبان شايع نيستند .
تعداد زخمها در يک زمان معمولاً کم بوده و بين ۱ تا ۶ عدد متغير است . ضايعات طي ۷ تا ۱۰ روز بهبود يافته ولي با فواصل نامنظمي ممکن است عود کند .
زخمهاي معمولاً گرد و يا بيضي بوده ولي ممکن است خطي باشند . رنگ زخم ابتدا زرد رنگ بوده ولي بتدريج خاکستري مي شود . حاشيه زخم ملتهب و قرمز رنگ است و بهبودي بدون جوشگاه صورت مي پذيرد .
۲ - فرم ماژور ( بزرگ ) حدود ۱۰ درصد موارد را شامل مي شود . اين زخمها بزرگتر بوده ، عود بيشتري داشته ، مدت بيشتري باقي مي ماند و از نوع مينور دردناکتر مي باشد . اندازه آنها ممکن است از يک سانتي متر هم بزرگتر شده و در هر جاي دهان حتي روي زبان و کام نيز ديده شوند . تعداد آنها کم ( معمولاً ۱ تا ۶ عدد ) و طي ۱۰ تا ۴۰ روز بهبود مي يابند . بهبودي آنها مي تواند با بجا گذاشتن جوشگاه باشد .
۳ - فرم شبه تبخال : اين فرم در سنين کمي بالاتر از فرمهاي قبلي ديده شده در خانمها شايعتر است . اين فرم بشدت دردناک بوده و آنقدر فواصل عود کم است که زخم تقريباً بطور مداوم وجود دارد .
اين فرم با ايجاد تاولهاي ريز شروع مي شود که سريعاً تبديل به زخمهاي کوچک ( ۲ ميليمتري ) مي شوند . اين ضايعات در هر جاي دهان ممکن است باشند . اين زخمها بزرگتر شده و به يکديگر مي پيوندند تا يک زخم بزرگ که طي ۱۰ روز يا بيشتر بهبود مي يابد تشکيل شود . بدليل شباهت ظاهري اين فرم آفت به تبخال ، فرم شبه تبخال نام گرفته است ، ولي دليلي بر دخالت ويروس تبخال در اين بيماري وجود ندارد .
• پيش آگاهي :
در عمده بيماران بيماري با گذشت عمر بهبود يافته يا دفعات عود کم مي شود . در صورتي که در يک فرد بالغ آفت شروع يا تشديد شود بايستي به يک عامل زمينه اي مشکوک شويم .
• درمان :
ابتدا بايستي بيماريهايي که آفت معمولاً به همراهآنها ديده مي شود يا عوامل مستعد کننده عمومي براي ايجاد آفت رد شوند . درمان هميشه رضايت بخش نيست ولي رعايت بهداشت دهان و استفاده از دهان شويه تتراسايکلين ، مي تواند به بهبودي بيمار کمک نمايد . در صورتي که ارتباط با يک ماده غذايي ( مثل گردو و پسته و .. ) ديده مي شود بايستي آن ماده غذايي از رژيم غذايي بيمار حذف شود .