arsheya نوشته است:
با سلام خدمت جنابعالی.سوالی راجع به گروه خونی داشتم.اگر گروه خونی پدری o- و گروه خونی مادر هم o- باشدگروه خونی فرزند میتواند A+باشد؟ خواهش میکنم علاوه بر اینکه توضیح سوال بنده میدهید اگر کتابی راجع به این سوال بنده هست معرفی نمایید. در ضمن فرزند گروه خونی را از پدر به ارث میبرد یا از مادر؟ باتشکر
سلام
امیدوارم این سوال صرفا جنبه علمی داشته باشد و مسئله شک و سوظن در بین نباشد که واقعا ناراحت کننده هست اینهمه شک و تردید ( البته اگر شک و تردیدی در بین باشه )
در هرحال من بنا رو میذارم روی اینکه این سوال تنها جنبه علمی دارد
.......................
در
سایت انتقال خون همدان آمده است
گروه خوني فرزندان شما به چه صورت احتمال دارد باشد ؟
|
- توجه: تصویر کوچک شده است، برای دیدن تصویر در اندازه واقعی روی آن کلیک کنید! |
( عکس متعلق است به
سایت مردمان )
حتما به عبارت " احتمال دارد " دقت کنید چون جمله کلیدی هست و این پیشگویی ها هرگز 100% قاطعانه نیست اگرچه عمومیت دارد .
در ادامه هرچه به خودم فشار آوردم که یکطوری ثابت کنم استثنا هم در این پیشگویی ها هست موفق نشدم تا رسیدم به وبلاگ سرکار خانم ناهید عابدی ( کارشناس علم ژنتیک ) که در آن شرح مفصلی داده اند . به اینصورت که
... چگونه پدر و مادری که گروه خونی O , A دارند می توانند صاحب فرزندی با گروه خونی B شوند یا پدر و مادری که هردو گروه خونی O دارند می توانند صاحب فرزندی با گروه خونی A شوند؟
گفتم که گروه خونی o یعنی نداشتن هیچ آنتی ژن، یعنی یک سکوی خالی! حالا داستان زیر را با دقت بخوانید و درباره آن فکر کنید.
ما می دانیم که تمام سلول های بدنمان ژنتیک یکسانی دارند و علت تمایز آن ها در بیان آن هاست. چون هر انسان از یک سلول تخم تشکیل شده و این سلول در داخل رحم آنقدر تقسیم شده و تمایز پیدا کرده تا یک نوزاد را به وجود آورده است. حالا من می خواهم داستان یک سلول تخم کوچک را برایتان تعریف کنم.
این سلول تخم ما حاصل لقاح یک اسپرم دختر حاوی آنتی ژن A و یک تخمک بدون هیچ آنتی ژنی است. ما انتظار داریم که وقتی به یک نوزاد دختر خوشگل تبدیل می شود گروه خونی A را داشته باشد. سلول تخم کوچک ما در هفته اول اولین تقسیمات خودش را شروع می کنم و 16 تا سلول را تشکیل می دهد ( جنین شناسان در این مرحله بهش مرولا می گویند) حالا هر کدام از این سلول ها باید یک تصمیم مهم و سرنوشت ساز بگیرند. هر کدام باید انتخاب کنند که کدام اندام را تشکیل دهند. تعدادی سر می شن، یه تعداد دیگه دست ها و پاها را تشکیل می دن و یک گروه هم تصمیم می گیرند مهمترین سلول ها یعنی سلول های اندام ها تناسلی را بسازند. این چندتا سلول کوچک قراره تخمدان، رحم و لوله فالوپ را تشکیل بدهند تا دختر کوچلوی ما بتواند بچه دار بشه.
اما برای دختر کوچولوی ما یه اتفاق بد می افتد. 3 تا از این 16 سلول دچار جهش می شن و آن ها ژن آنتی ژن A را که از بابا هدیه گرفته بودند، از دست می دهند. از بدشانسی دختر کوچولو این 3 تا سلول سلولهای مغز استخوانش را تشکیل می دهند. حالا می دونید برای دختر کوچولوی ما چه اتفاقی می افتد؟
وقتی که به دنیا می یاد گروه خونی اش O است. با گروه خونی O بزرگ می شه و زندگی می کنند. با یک شوهر خوش تیپ ازدواج می کند که گروه خونی اونم O است اما از اون جایی که توی سلول های تخمدان خودش هم ژن خالی از آنتی ژن ( همون که از مامانش گرفته ) هم ژن حاوی آنتی ژن A را دارد ( چون سلول هایی که تخمدان را تشکیل دادند دچار جهش نشده اند و آنتی ژن بابا را دارند ) صاحب فرزندی می شود که گروه خونی A دارد. حالا به نظر شما دختر کوچولوی ما که حالا مامان شده به شوهرش خیانت کرده؟
این اتفاق می تئاند برای یک مرد هم اتفاق بیفتد.این داستان را که خواندید مزائیسم گفته می شود. یعنی ما با افرادی بر می خوریم که ژنتیک تمام سلول های آن ها یکی نیست. امکان دارد موزائیسم گنادی رخ دهد یعنی سلول های تشکیل دهنده ی ( بیضه و تخمدان) دچار جهش شوند. در افرادی که درجاتی از موزائسم را دارند همیشه ما اتفاقاتی خارج از انتظار می بینیم. فردی که دارای یک ژن کشنده است اما زنده است چون سلول های آن یک دست نیست برخی ژن کشنده را دارند و برخی ندارند.
یک نکته جالب این که تمام خانم ها موزائیک هستند! خانم 2 تا کروموزوم x دارند که در آن ها به طور اتفاقی در مرحله مرولا یکی از X ها غیر فعال می شود. به همین خاطر پیش بینی بیماری های وابسته به X در خانم ها برای ما مشکل است. چون طیفی از بیماری را می بینیم هیچ گاه فرد بیمار مطلق یا سالم مطلق نداریم.
حالا بیایید به دنبال دلیل دیگری برای این اتفاق بگردیم. به نظر شما چطور پدر و مادری با گروه خونی O فرزندی با گروه خونی A دارند؟
برای دانش آموزان رشته تجربی و بچه های رشته ی زیست شناسی 2 تا حرف معروف وجود دارد که با آن تمام مسائل ژنتیک را حل می کنند: A بزرگ و a کوچک
می خواهم به شما میکروسکوپی جادویی بدهم تا بتوانید این 2 را بهتر ببنید و تعریف کنید.
می دانید DNA از 4 نوع نوکلئوتید تشکیل شده و تفاوت این 4 نوع نوکلئوتید در باز هایشان است. بازها رمز های ژنتکی هستند که وقتی ترجمه می شوند تمام پروتئین ها، آنتی ژن ها و شکل و قیافه شما را می سازند. این باز ها با هم تفاوت های بسیار کوچکی دارند. مثل تفاوت در یک اکسیژن یا یک متیل!
ممکن است در هنگام رونویسی یا همانند سازی یک اکسیژم کم یا زیاد شود. در این صورت باز ما تغییر می کند و بیان عوض می شود. اصطلاحا می گوییم جهش رخ داده است.
تصور کنید اگر اکسیژن باشد ژن ما آنتی ژنی را بیان می کند. ( باز تیمین است) اما اگر اکسیژن نباشد ژن آنتی ژنی را بیان نمی کند ( باز سیتوزین است)
حالا می خواهم A بزرگ و a کوچک را تعریف کنم:
A بزرگ حالتی از ژن است که توانایی بیان پروتئین یا آنتی ژنی را دارد.
a کوچک حالتی از ژن است که توانایی بیان پروتئین یا آنتی ژنی را ندارد یا اگر پروتئینی را بیان می کند به دلیل اختلالی که در آن است کارایی ندارد.
امکان دارد با جا به جا شدن یک اکسیژن A بزرگ به a کوچک تبدیل شود و برعکس!
زمانی ما خطا در همانند سازی و رونویسی داریم که این کار با سرعت زیادی انجام می شود و ما وقت کافی برای ترمیم اشتباهاتمان نداریم.
شما می دانید در هر انزال یک مرد 300 تا 400 میلیون اسپرم وجود دارد؟! یعنی اسپرم ها با سرعت بسیار زیادی ساخته می شوند و این ساخته شدن با سرعت احتمال جهش را بالا می برد. همیشه جهش مضر نیست گاهی یک جهش باعث می شود به جای خالی بودن سکو ( در گروه های خونی ) آنتی ژن A بیان شود. در این صورت ما می بینیم پدر و مادری که هر دو گروه خونی O دارند صاحب فرزندی با گروه خونی A می شوند!
من که خیلی خسته شدم از این همه احتمال و استدلال، مطمئن باشید باز هم احتمالاتی وجود دارد که این اتفاقات را توجیه کند پس فورا فکر بد نکنید! ...