ببخشید اگر بجای ارقام علامت سوال زده شده . در سایت اصلی به همین صورت بوده
....................
پیوند قرنیه
در حال حاضرِ،سالانه حدود ?????مورد پيوند قرنيه در آمريکا انجام مي شود.اولين پيوند قرنيه در ايران، در سال ???? هجري شمسي توسط شادروان پروفسور محمد قلي شمس در بيمارستان فارابي تهران انجام شد. به تدريج هر سال بر آمار اين عمل افزوده شد و هم اکنون سالانه، حدود ???? مورد پيوند در ايران انجام مي گيرد. علاوه بر پيشرفت کمي در پيوند قرنيه؛ پيشرفت کيفي قابل توجهي نيز در اين عمل مشاهده ميشود ؛به طوري که انواع تکنيک هاي پيوند لايه اي ابداع شده که نه تنها باعث نتايج بهترشده ،بلکه احتمال رد پيوند نيز کمتر شده است.
نابينايي ناشي از بيماري قرنيه ، يكي از مشكلات عمده سلامت عمومي در كشورهاي در حال توسعه و با سطح بهداشتي پايين مي باشد. پيوند نفوذي قرنيه ، همچنان روش انتخابي در درمان بيماران مبتلا به نابينايي ناشي از بيماريهاي قرنيه است. اكثر پيوندهاي نفوذي قرنيه با اهداف اپتيكي انجام مي شوند تا ديد ضعيف ناشي از كدورت قرنيه ، بهبود يابد.
نتايج تحقيقات نشان مي دهد ، شيوع علل منجر شونده به پيوند نفوذي قرنيه در كشورهاي در حال توسعه با كشورهاي پيشرفته متفاوت است به طوري كه در كشورهاي پيشرفته، « كراتوپاتي تاولي سودوفاكي » ، نارسايي پيوند و يا قوز قرنيه از جمله علل اصلي پيوند نفوذي قرينه محسوب مي شوند. تحقيقات انجام شده نشان مي دهد : قوز قرينه ، شايعترين علت پيوند، در ايران است.
بررسي هاي آمار بانك چشم ايران،در مورد بيماراني كه بين سالهاي ????تا ???? در مراكز چشم پزشكي سراسر كشور تحت پيوند نفوذي قرينه قرار گرفتند؛ نشان داد كه تعداد ?? هزار و ??? مورد پيوند نفوذي قرينه ظي ?? سال انجام شده است .
پيوند قرنيه چيست؟
قرنيه به لايه شفاف جلوي چشم گفته مي شود که درست جلوي قسمت رنگي چشم (عنبيه) قرار دارد. در واقع رنگ چشم وابسته به عنبيه است که از فردي به فرد ديگر متفاوت مي باشد و قرنيه کاملا شفاف است.قرنيه هم به نور اجازه ورود به چشم را مي دهد و هم نور را طوري تغيير مسير مي دهد که تصاوير اشياء دور و نزديک روي پرده شبکيه متمرکز شوند.
پيوند قرنيه عملي است که طي آن قرنيه اي که دچار کدورت شده، با قرنيه شفاف تعويض مي شود.اين عمل "کراتوپلاستي" نيز ناميده مي شود.
علل پيوند قرنيه
ضربه (شامل سوختگي هاي شيميائي ) يکي از شايع ترين علل کدورت قرنيه است. ساير علل آن عبارتند از :إسکار (محل جوش خوردن زخم)ناشي از عفونت موضعي ( از قبيل ويروس تبخال)،تورم قرنيه و عملکرد ضعيف سلول هاي آن(ديستروفي هاي قرنيه) وتخريب و انهدام سلول هاي قرنيه توأم با اختلال شکل آن ( کراتوکونوس يا قوز قرنيه بارزترين فرم آن است) .علامت اصلي کدورت قرنيه،کاهش تدريجي بينائي است که پيوند قرنيه مي تواند کمک به بهبود بينائي کند.
منبع تهيه قرنيه براي پيوند از کجاست؟
تهيه قرنيه توسط بانک چشم از افرادي که خود و يا بستگان آنها اجازه اهداي چشم پس ازمرگ را داده اند؛ صورت مي گيرد. بانک چشم معمولا بافت را در ساعات اوليه پس از مرگ؛ از بدن جدا ساخته و آن را براي انتقال به بيمارستان و يا کلينيک محل جراحي آماده مي کند. در بانک چشم قبل از فرستادن بافت براي پيوند؛ يکسري آزمايشات انجام مي گيرد تا از انتقال بيماريهايي مانند ايدزو هپاتيت جلوگيري گردد و همچنين از کيفيت بافت پيوندي اطمينان حاصل شود.
عمل جراحي
عمل جراحي مي تواند تحت بي حسي موضعي يا بي هوشي عمومي انجام شود.اگر عمل با بي حسي موضعي انجام شود، شما در طي عمل بيدار هستيد؛ اما احساس درد و نارحتي نخواهيد داشت و شما پس از عمل مرخص خواهيد شد
عمل به کمک ميکروسکوپ جراحي انجام مي شود و حدود يک ساعت به طول مي انجامد. ابتدا جراح به کمک تيغ مدور مخصوصي به نام ترفاين قسمت مرکزي قرنيه بيمار را برمي دارد و با استفاده از ترفاين ديگر (معمولا با قطر??/. ميلي متر بزرگتر) قرنيه دهنده ( چشمي که پس از فوت فرد جدا شده و توسط بانک چشم آزمايشات لازم روي آن انجام شده) )را جدا و آماده پيوند مي کند. قرنيه جديد ( قرنيه پيوندي) روي چشم گيرنده درست در محل قرنيه برداشته شده، قرار گرفته و با نخ بسيار ظريف غير قابل جذب بخيه مي شود. از آنجايي که ترميم زخم در ناحيه پيوند قرنيه نياز به زمان طولاني دارد؛ بايد تا زمان جوش خوردن کامل زخم ( معمولا چند ماه)، بخيه ها در محل خود باقي بمانند. در پايان عمل چشم پانسمان مي شود. اگر در هنگام عمل پيوند قرنيه، بيماري آب مرواريد وجود داشته باشد، همزمان عمل اب مرواريد انجام شده و لنز داخل چشمي نيز جايگذاري مي گردد.
پيوند قرنيه به دو فرم : ?- پيوند تمام ضخامت (نفوذي) و ?- پيوند لايه اي قابل انجام است. در تکنيک اول، قسمت مرکزي قرنيه بيمار به صورت ضخامت کامل تعويض مي شود و در تکنيک دوم، فقط لايه اي از قرنيه که دچار بيماري است با قسمت مشابه از قرنيه دهنده تعويض مي شود.تکنيک نفوذي، نتيجه اپتيکي بهتري دارد در حاليکه در تکنيک پيوند لايه اي عوارض و احتمال رد پيوند کمتر است؛گر چه تکنيک دوم از نظر انجام براي جراح وقت گيرتر و مشکل تر است.لذا علي رغم مشکل تر بودن تکنيک عمل، امروزه جراحان قرنيه تمايل بيشتري به انجام پيوند لايه اي دارند
توصيه هاي قبل از عمل جراحي
1- پس از تصميم به انجام عمل و تائيد پزشک معالج، با پرداخت هزينه چشم به حساب بانک چشم جمهوري اسلامي ايران در نوبت پيوند قرار مي گيريد. اين هزينه جهت تهيه و آماده سازي قرنيه دهنده و براي انجام آزمايشات لازم از قبيل ايدز، هپاتيت و .... بر روي چشم دهنده است و خود چشم اهدائي و رايگان است.
2- فيش بانکي به انضمام فرم پيوند که توسط پزشک معالج پر شده به بانک چشم فاکس مي شود.
3- در صورتيکه مي خواهيد از بيمه در ماني استفاده کنيد؛ بهتر است که روز قبل از عمل با در دست داشتن معرفينامه پزشک معالج به اداره بيمه مربوطه مراجعه و معرفينامه براي کلينيک محل عمل دريافت کنيد.
4- در صورتيکه پزشک معالج لازم بداند، يکي دو روز قبل از عمل آزمايشات خون و ادرار را در يکي از درمانگاه ها و يا بيمارستانهاي نزديک محل سکونت خود انجام و جواب آن را روز عمل به کلينيک بياوريد.
5- روز قبل از عمل استحمام کنيد و بهتر است که آقايان صورت خود را اصلاح کنند.
6-در روز عمل ، خانم ها از آرايش بخصوص آرايش چشم اجتناب نمايند.
7- حتما در روز عمل، همه داروهائي را که به علت ساير بيماريها مثل قند، فشار خون،ناراحتي قلبي و ..... مصرف مي کرده ايد، مصرف کنيد.
8- در صورتي که عمل شما تحت بي هوشي عمومي انجام مي گيرد، صبحانه نخوريد و در صورتي که تحت بي حسي موضي انجام مي گيرد ،با صلاحديد پزشک مي توانيد صبحانه بخوريد.
9- در روز عمل يک ساعت قبل از عمل به کلينيک مراجعه و پذيرش مي شويد.
10- پس از ورود به بخش لباس مخصوص اتاق عمل مي پوشيد و در صورت نياز به عمل همزمان آب مرواريد، پرستار چند بار قطره هاي گشاد کننده مردمک در چشم شما مي ريزد.
11- حدود نيم ساعت بعد به همراه پرستار به اتاق عمل مي رويد.
12- پس از دراز کشيدن روي تخت اتاق عمل؛ بسته به وضع عمومي شما و صلاحديد پزشک معالج؛ بي هوش مي شويد و يا با تزريق آمپول بي حسي ، چشمتان كاملا بيحس و بي حرکت ميشود و شما در طول عمل احساس درد نخواهيد كرد.
عمل جراحي پيوند قرنيه
1-با محلول ضد عفوني (بتادين) چشم شما شستشو مي شود و لباس يک بار مصرف استريلي روي صورت شما داده مي شود و جلوي بيني شما اکسيژن گذاشته مشود تا کاملا راحت باشيد.
2- ابتدا جراح به کمک تيغ مدور مخصوصي به نام ترفاين قرنيه دهنده ( چشمي که پس از فوت فرد جدا شده و توسط بانک چشم آزمايشات لازم روي آن انجام شده) را جدا و آماده پيوند مي کند.
3- سپس جراح، با استفاده از ترفاين ديگر (معمولا با قطر??/. تا ?/?ميلي متر کوچکتر)قسمت مرکزي قرنيه بيمار را برمي دارد و قرنيه جديد ( قرنيه پيوندي) روي چشم گيرنده درست در محل قرنيه برداشته شده، قرار گرفته و با نخ بسيار ظريف غير قابل جذب بخيه مي شود.
4- در موارد پيويند لايه اي (لاملار) همان لايه از قرنيه بيمار که آسيب ديده با لايه معادل آن از قرنيه دهنده تعويض مشود. مزيت اين روش کاهش احتمال رد پيوند و حصول نتيجه بهتر است. به همين دليل علي رغم مشکل تر بودن تکنيک عمل، امروزه جراحان قرنيه تمايل بيشتري به انجام پيوند لايه اي دارند.
5- در صورت نياز به عمل همزمان آب مرواريد؛ پس از برداشتن قرنيه بيمار عدسي بيمار نيزکه دچار آب مرواريد است، خارج شده و لنز داخل چشمي مصنوعي جايگزين آن مي شود و سپس قرنيه جديد ( قرنيه پيوندي) روي چشم گيرنده درست در محل قرنيه برداشته شده، قرار گرفته و با نخ بسيار ظريف غير قابل جذب بخيه مي شود.
6- در پايان عمل چشم پانسمان مي شود.
7- پس از به هوش آمدن کامل مرخص شده و به منزل برمي گرديد.
دستورات و مراقبت هاي بعد از عمل پيوند قرنيه
1- چند ساعت بعد از عمل جراحي مرخص خواهيد شد.هنگام مرخص شدن نسخه داروئي خود را تهيه كنيد و قطره هاي چشمي را به طوري كه آموزش مي بينيد استفاده كنيد. در مراجعات بعدي داروهايتان را همراه خود بياوريد.
2– پس از عمل جراحي به پشت بخوابيد و از خوابيدن به سمت چشمي كه عمل شده و يا به طرف شكم خودداري كنيد.
3 – آرام باشيد و از سرفه و عطسه كردن و زورزدن خودداري كنيد.
4- پس به هوش آمدن کامل ابتدا کمي مايعات و سپس در صورت تحمل مي توانيد غذا بخوريد. پرهيز غذائي خاصي نداريد و رژيم غذائي بخصوصي توصيه نمي شود.
5- به طور معمول ازقطره چشمي کورتون (
بتامتازون يا پردنيزولون) هر ?ساعت و از قطره چشمي کلرامفنيکل نيز هر ?ساعت استفاده کنيد.
6- در صورت تجويز از قرص استازولاميد (براي پايين آوردن فشار چشم) هر ? تا ? ساعت استفاده کنيد.
7- در صورت احساس درد و ناراحتي، از قرص
استامینوفن استفاده کنيد.
8- شبها كه به بستر ميرويد نياز به ريختن قطره نيست .
9- بين دو قطره حداقل ? الي ?? دقيقه فاصله بگذاريد.
10 - در موقع خوابيدن؛ روي چشم يك محافظ (شيلد) گذاشته شود و به وسيله چسب ضد حساسيت چسبانده شود .
11 – محافظ تا 3 الي ? هفته پس از عمل جراحي هنگام خواب روي چشم شما باشد و در طول روز از عينك آفتابي استفاده كنيد تا چشم شما كمتر اذيت شود زيرا چشم عمل شده نسبت به نور خورشيد حساس است .
12– افزايش اشك ريزش بعداز عمل طبيعي است. همينطور مقادير كم ترشحات در هنگام بيدار شدن از خواب که باعث مي شود مژه ها به هم بچسبد. اين ترشحات را مي توانيد با دستمال تميز پاک کنيد.
13- درد بعد از عمل را مي توان با مصرف
استامینوفن كاهش داد. در صورت از بين نرفتن درد به پزشك اطلاع دهيد زيرا ممكن است به دليل افزايش فشار داخل چشم باشد.
14 – كاهش ناگهاني بينائي را بايد به پزشك اطلاع دهيد.
15 – روز بعد از عمل جراحي بايد براي معاينه به مطب مراجعه کنيد و تا بهبود كامل لازم است كه چندين بار معاينه شويد.
16-ديد شما بلافاصله بعد ازعمل كامل نيست ولي بهتدريج بهتر خواهدشد و بعد از جندماه اگر لازم باشد، شماره عينكي براي كارهاي دقيق تجويز خواهد شد.
17-توجه داشته باشيد كه كيفيت بينائي بعد از عمل بستگي به وضعيت شبكيه ، سلامت عصب بينائي و سلامت ساير قسمت هاي چشم دارد که تدريجا كامل ميشود.
18- از ماه سوم به بعد که تدريجا زخم ترميم مي شود، بصورت انتخابي بعضي از بخيه ها برداشته مي شوند تا آستيگماتيسم کمتر شده و بينائي بهتر شود. و اگر لازم باشد، شماره عينكي براي كارهاي دقيق تجويز خواهد شد.
در صورت بروز علائم زير با پزشك تماس بگيريد (هشدار!)
1- کاهش بينائي نسبت به روز هاي قبل
2– درد چشم و اطراف آن كه با مسكن تجويز شده برطرف نشود
3 –افزايش قرمزي ،تورم و ترشح چشمها
4-شروع ناگهاني درد بالاي كاسه چشم «ناحيه ابروها» و سردرد مداوم
5- مشاهده هاله رنگي اطراف چراغها
6- احساس ترس و ناراحتي از نور ( فوتوفوبي)
7- احساس جسم خارجي در چشم ( که ممکن است بعلت شل شدن يا باز شدن بخيه باشد و در صورت عدم برداشت بخيه احتمال رد پيوند افزايش مي يابد.) .
منبع :
سایت دکتر علیرضا نادری