سلام دوست عزیز
پاسخ سوال شما در مقاله زیر آمده است.
یبوست در کودکان:
برخي از والدين فكر مي كنند كه شكم كودكشان بايد هر روز كار كند ، در صورتي كه...
اصطلاح يبوست زماني بكار مي رود كه مدفوع بحدي سفت باشد كه نتواند براحتي از روده خارج شود.برخي از والدين فكر مي كنند كه شكم كودكشان بايد هر روز كار كند ، در صورتي كه اين تفكر چندان صحيح نيست !تعداد دفعات دفع به اندازه ي سهولت تخليه ي آن اهميت ندارد . بعبارت ديگر ، در صورتي كه فرزند شما براحتي ، مدفوعي نسبتا نرم را تخليه ميكند ، دچار يبوست نيست حتي اگر اين دفع ، هر چند روز يكبار اتفاق افتد.
امكان دارد يك نوزاد سالم از روزي 4 بار تا يكبار در روز مدفوع كند . نوزاداني كه از شير مادر تغذيه ميكنند ممكن است يكبار به ازاي هر نوبت شير ، دفع داشته باشند.با افزايش سن معمولا تعداد دفعات دفع ، كاهش مي يابد ولي به حجم آن اضافه مي شود.در حالت طبيعي يك كودك سه چهار ساله بين سه تا چهار بار در روز تا سه بار در هفته اجابت مزاج خواهد داشت !
تبديل شير مادر به شيرهاي خشك به هر دليل ، ميتواند عادات روده اي نوزادان ( خصوصا طي دو سه هفته ي ابتداي تولد ) را تغيير دهد.
در برخي از اين موارد ( به صلاحديد پزشك ) افزودن آب بيشتر به شير خشك مي تواند جلوي يبوست را بگيرد .نكته اي كه ذكر آن خالي از لطف نيست اينكه بايد به عادات اطفال توجه داشته باشيم ، براي مثال برخي از نوزادان در زمان اجابت مزاج به خود فشار مي آورند ، تا حدي كه صورتشان سرخ مي شود ، اما اگر مدفوع سفتي نداشته باشند ، آنها را مبتلا به يبوست در نظر نمي گيريم.در اين موارد اگر مشكلات ديگري وجود نداشته باشد ، نياز به اقدام خاصي نخواهد بود.
اغلب اطفال در دوره اي دچار يبوست مي شوند.ولي معمولا اين دوره ها كوتاه مدت بوده و درمانهاي ساده و معمولي كفايت مي كنند.
از جمله علت هاي يبوست مي توان به موارد زير اشاره كرد :
تغيير در عادات غذائي ، مثلا تبديل رژيم بسمت غذاهاي افراد بالغ ، مصرف مقادير قابل توجه از شير گاو خصوصا در اطفال زير 2 سال ، همچنين عدم مصرف مقادير كافي مايعات ، خصوصا آب در طول فعاليت هاي فيزيكي يا در مناطقي كه هواي گرم است ، و نيز بي توجهي به نياز بدن به اجابت مزاج مثلا در اثر بازيگوشي مفرط كودك و تنبلي ترريجي روده ها ، تغيير محل زندگي يا مسافرت ، ترس از محيط توالت بهر دليل مثلا وجود سوسك يا ... ، بهم خوردن نظم طبيعي و روزمره ي زندگي ، شروع تحصيل ، مصرف بسياري از داروها ، و...
يبوست مي تواند باعث دردهاي قولنجي ( كرامپي ) ناشي از عبور سخت مدفوع ، باد كردن شكم ، و حتي تهوع شود ، همچنين وجود رگه هائي از خون روشن در اثر ايجاد شقاق مقعدي ( فيسور آنال ) نيز از ديگر علائم يبوست بشمار مي روند، كه اغلب با درمان مناسب ، برطرف خواهند شد .
يبوست مزمن :
در برخي موارد ، به دلايلي كه بسياري از آنها هنوز ناشناخته اند ، يبوست كودك برطرف نشده و بگونه اي مي شود كه محتاج درمان خواهد بود، اين حالت را يبوست مزمن مي نامند .مشخص ترين علامت اين حالت دفع مشكل و دردناك مدفوع است.معمولا با عبور مدفوع اين درد برطرف مي شود ، تا بار ديگر كه مجددا نياز به دفع باشد كه اين سيكل تكرار خواهد شد .شدت اين دردها مي تواند به حدي باشد كه كودك را از انجام اجابت مزاج تا مدتها منصرف كند ! ( تشديد مشكل ) .
از ديگر علل يبوست مزمن مي توان به موارد زير اشاره كرد :
وجود شقاقي در اطراف مقعد ( فيسور )كه باعث دردناكي حركات روده اي مي شود و طفل را از انجام اجابت مزاج بر حذر مي دارد ، اين مسئله نسبتا شايع بوده و بمرور زمان با تشديد يبوست شديدتر هم مي شود. ناخوشي هاي خفيف و گذرا با اختلال تغذيه اي ، تب ، و كاهش يا ازبين رفتن فعاليتهاي فيزيكي ، كه عادات طبيعي روده را بر هم مي زنند ، مشكلات روحي و خلقي يا يادگيري كه توالت كردن را با اشكال مواجه مي كنند ، دعوا كردن كودك بخاطر اجابت مزاج و...نيز از جمله علل يبوست مزمن هستند.تغيير محيط ، براي مثال رفتن به مدرسه و ترس از توالت آنجا ، يا ناتواني در تميز كردن خود ، نداشتن فرصت كافي براي اجابت مزاج ، نيز از جمله علل اين مشكل بشمار ميروند. مقعد در حقيقت ساختماني عضلاني دارد وبمرور زمان و در اثر تجمع مواد دفعي ، كشيدگي پيدا كرده و حالت تنبلي بخود ميگيرد بهمين دليل درمان يبوست مزمن معمولا به چند ماه وقت زمان نياز دارد و در اين مدت بايد علل ايجاد كننده ي آن را شناسائي و برطرف كرد بهمين دليل از نگرفتن پاسخ مناسب در اين مدت نا اميد نشويد و درمان مناسب را بهمراه اصلاح مشكلات زمينه اي و علل تشديد كننده ي يبوست را ادامه دهيد.
بندرت يبوست مزمن در اثر مشكلات مهمي از قبيل : فيبروز كيستيك ، بيماري هيرشپرونگ ، مسموميت با سرب ، پركاري غدد پارا تيروئيد ، كم كاري غده تيروئيد ، و آسيبهاي نخاعي پديد مي آيد . تشخيص و درمان اين موارد نياز به متخصصين مربوطه دارد
درمان هاي يبوست در منزل :
از نوشيدن مقدار كافي مايعات خصوصا آب ، در كودكتان مطمئن شويد ، در صورتي كه تغذيه كودكتان را از شير ماادر به شيرهاي مصنوعي تغيير داده ايد ، با نظر پزشكتان مقدار آب آن را افزايش دهيد . در كودكان بالاي 6 ماه آب ميوه جاتي مثل آب سيب ، گلابي ، براي برطرف كردن يبوست استفاده كرد ، ميتوانيد با مقادير كم شروع كنيد و بمرور ميزان آن را افزايش دهيد .در صورتي كه آب ميوه ها براي برطرف كرن يبوست مؤثر نبودند ، از رژيم هاي غذائي پر فيبر ، دو بار در روز استفاده كنيد . از غذاهاي پر فيبر اطفال مي توان به انواع لوبياها ، نخود سبز ، زردآلو ، آلو ، واسفناج اشاره كرد.
ماساژ ملايم شكم كودك ، مي تواند از تا حدي مشكل او را برطرف كند، همچنين خواباندن او به پشت وخميده نمودن پاهايش بسمت شكم ، بهمراه چرخش ملايم در جهت عقربه هاي ساعت نيز روش نسبتا مؤثري در برطرف كردن اين مشكل مي باشد.در كودكان بالاي 6 ماه كه از اين روش نتيجه نگرفته باشند ميتوان ( زير نظر پزشك ) از شياف هاي گليسرين براي نرم كردن مدفوع استفاده كرد . استفاده از اين شيافها تنها براي يك تا دو بار مجاز است . در صورتي كه پاسخ مناسبي از اين كار حاصل نشد ، حتما با پزشك خود مشورت نمائيد .استفاده از روش هاي تنقيه يا مصرف شل كننده هاي مدفوع بدون تجويز پزشك ، توصيه نمي شود.
نكات بسيار مهم :
در كودكان زير 3 ماه اگر يبوست بيشتر از 24 ساعت بطول انجاميد ، ودر كودكان 3 ماهه تا 11 ساله اگر يكهفته درمان در منزل مفيد واقع نشد ،
همچنين در موارد مزمن اگر ، بمرور بر شدت بيماري افزوده شود ، يا مشكلات جديدي در حال پيدايش است ، درد مقعدي يا دردهاي شكمي بوجود آيند ، يا نسبت به قبل افزايش يابند ، تب به تابلوي بيماري افزوده شود ، خون در مدفوع ديده شود ، مقدار آن نسبت به قبل بيشتر شود ، يا بيشتر از يكهفته ادامه يابد ، حتما با پزشك خود مشورت كنيد.
منبع:
http://www.drzohrabi.ir
شرح موضوع 
