تشنج ناشي از تب نوعي تشنج است که متعاقب تب بالا ( بيشتر از ۳۹ درجه سانتيگراد ) اتفاق مي افتد . اين تب بعلت وجود عفونت در بخشي از بدن به جز مغز است . اين بيماري معمولاً در کودکان سنين ۶ ماه تا ۵ سال رخ مي دهد . اين اختلال اگر چه نگران کننده و هراسناک است ، ولي اين تشنجها معمولاً خطرناک نيستند .
علت اين عارضه چيست ؟
تشنج ناشي از تب در نتيجه افزايش ناگهاني دماي بدن ( معمولاً در اوج بيماريهايي که با تب همراه هستند ) بوجود مي آيد . تشنج اغلب همراه با يک عفونت دستگاه تنفسي ، نظير سرماخوردگي است . کودکان اغلب مستعد اين تشنج هستند ، زيرا تکامل مغز در آنها هنوز کامل نشده است .
علائم و نشانه هاي بيماري
اولين مرحله تشنج حدود نيم دقيقه به طول مي انجامد و از علائم آن مي توان به موارد زير اشاره نمود :
کاهش سطح هوشياري
سفت شدن بدن
وقفه در تنفس به مدت نيم دقيقه و هنگامي که مجدداً تنفس شروع مي شود . بسيار سطحي انجام مي گيرد ، بصورتي که تشخيص آن به سختي امکان پذير است .
دفع ادرار يا مدفوع و يا هر دو
مرحله دوم معمولاً کمتر از ۵ دقيقه طول مي کشد . کودک دراين مرحله هوشيار نيست و علائم زير ممکن است ديده شوند :
لرزش در عضلات دست و پا و صورت .
قرار گرفتن سياهي چشم در بالا
در پايان مرحله دوم کودک هوشياري خود را بدست مي آورد و ممکن است به مدت ۱۲ ساعت به خواب عميق فرو رود و در زمان بيدار شدن خواب آلود و گيج باشد .
در صورت ايجاد تشنج يا تب بالاتر از ۳۹ درجه سانتيگراد سريعاً به پزشک مراجعه کرده و يا به بخش اورژانس نزديکترين بيمارستان مراجعه نمائيد .
چنانچه درجه حرارت بدن کودک افزايش يافت . سعي کنيد آن را پائين آوريد .
کاهش درجه حرارت بالا درکودک موجب تحمل بهتر کودک و کاهش احتمال تب و تشنج در کودکان ۳ ماه تا ۵ ساله مي شود .
مراحل زير به پائين آوردن درجه حرارت بدن در کودکان تمامي سنين کمک مي کند :
بيشتر لباسهاي کودک را در آوريد و در صورتي که کودک در تختخواب است از روانداز ضخيم و پتو استفاده نکنيد .
با استفاده از آب ولرم با کمک پارچه و يا وان آب ولرم ، کودک خود را خنک کنيد .
در صورتي که کودک بيش از سه ماه دارد ، از قطره استامینوفن استفاده کنيد .
درجه حرارت اتاق کودک را در حدود ۱۵ درجه سانتيگراد قرار دهيد .
از پنکه يا بادبزن براي خنک کردن کودک استفاده کنيد . ..
اقدامات پزشکي
در صورتي که کودک براي اولين بار دچار چنين حالتي شده باشد ، ممکن است پزشک جهت رد مننژيت و بررسي از اين نظر کودک را در بيمارستان بستري نمايد . ساير بررسي ها نيز جهت مشخص کردن علت عارضه انجام خواهد شد . در صورت وجود عفونت ناشي از باکتري ها ، پزشک آنتي بيوتيک تجويز خواهد کرد . در ضمن نحوه برخورد و اقدامات درماني درحملات بعدي بيماري را به شما آموزش خواهد داد . ممکن است پزشک براي کودک شما ديازپام ( داروي آرام بخش و ضد تشنج ) تجويز نمايد ، تا در خانه از آن استفاده نمائيد . استفاده از ديازپام در زمان تشنج ، طول مدت تشنج را کاهش مي دهد .
در حدود يک سوم کودکاني که دچار تشنج شده اند ، طي ۶ ماه بعد دچار تشنج مجدد مي شوند ولي احتمال تشنج ناشي از تب در کودکان بزرگتر از ۵ سال بسيار کم است . تعداد محدودي از کساني که دچار تشنج ناشي از تب مي شوند ، ممکن است در آينده به بيماري صرع مبتلا شوند
علت اين عارضه چيست ؟
تشنج ناشي از تب در نتيجه افزايش ناگهاني دماي بدن ( معمولاً در اوج بيماريهايي که با تب همراه هستند ) بوجود مي آيد . تشنج اغلب همراه با يک عفونت دستگاه تنفسي ، نظير سرماخوردگي است . کودکان اغلب مستعد اين تشنج هستند ، زيرا تکامل مغز در آنها هنوز کامل نشده است .
علائم و نشانه هاي بيماري
اولين مرحله تشنج حدود نيم دقيقه به طول مي انجامد و از علائم آن مي توان به موارد زير اشاره نمود :
کاهش سطح هوشياري
سفت شدن بدن
وقفه در تنفس به مدت نيم دقيقه و هنگامي که مجدداً تنفس شروع مي شود . بسيار سطحي انجام مي گيرد ، بصورتي که تشخيص آن به سختي امکان پذير است .
دفع ادرار يا مدفوع و يا هر دو
مرحله دوم معمولاً کمتر از ۵ دقيقه طول مي کشد . کودک دراين مرحله هوشيار نيست و علائم زير ممکن است ديده شوند :
لرزش در عضلات دست و پا و صورت .
قرار گرفتن سياهي چشم در بالا
در پايان مرحله دوم کودک هوشياري خود را بدست مي آورد و ممکن است به مدت ۱۲ ساعت به خواب عميق فرو رود و در زمان بيدار شدن خواب آلود و گيج باشد .
در صورت ايجاد تشنج يا تب بالاتر از ۳۹ درجه سانتيگراد سريعاً به پزشک مراجعه کرده و يا به بخش اورژانس نزديکترين بيمارستان مراجعه نمائيد .
چنانچه درجه حرارت بدن کودک افزايش يافت . سعي کنيد آن را پائين آوريد .
کاهش درجه حرارت بالا درکودک موجب تحمل بهتر کودک و کاهش احتمال تب و تشنج در کودکان ۳ ماه تا ۵ ساله مي شود .
مراحل زير به پائين آوردن درجه حرارت بدن در کودکان تمامي سنين کمک مي کند :
بيشتر لباسهاي کودک را در آوريد و در صورتي که کودک در تختخواب است از روانداز ضخيم و پتو استفاده نکنيد .
با استفاده از آب ولرم با کمک پارچه و يا وان آب ولرم ، کودک خود را خنک کنيد .
در صورتي که کودک بيش از سه ماه دارد ، از قطره استامینوفن استفاده کنيد .
درجه حرارت اتاق کودک را در حدود ۱۵ درجه سانتيگراد قرار دهيد .
از پنکه يا بادبزن براي خنک کردن کودک استفاده کنيد . ..
اقدامات پزشکي
در صورتي که کودک براي اولين بار دچار چنين حالتي شده باشد ، ممکن است پزشک جهت رد مننژيت و بررسي از اين نظر کودک را در بيمارستان بستري نمايد . ساير بررسي ها نيز جهت مشخص کردن علت عارضه انجام خواهد شد . در صورت وجود عفونت ناشي از باکتري ها ، پزشک آنتي بيوتيک تجويز خواهد کرد . در ضمن نحوه برخورد و اقدامات درماني درحملات بعدي بيماري را به شما آموزش خواهد داد . ممکن است پزشک براي کودک شما ديازپام ( داروي آرام بخش و ضد تشنج ) تجويز نمايد ، تا در خانه از آن استفاده نمائيد . استفاده از ديازپام در زمان تشنج ، طول مدت تشنج را کاهش مي دهد .
در حدود يک سوم کودکاني که دچار تشنج شده اند ، طي ۶ ماه بعد دچار تشنج مجدد مي شوند ولي احتمال تشنج ناشي از تب در کودکان بزرگتر از ۵ سال بسيار کم است . تعداد محدودي از کساني که دچار تشنج ناشي از تب مي شوند ، ممکن است در آينده به بيماري صرع مبتلا شوند