راهنمائي در مورد مراقبتهاي بارداري در ماه هشت و نه

با سلام خدمت آقاي دكتر وتمامي دوستان
احتراماً باتوجه به اينكه شنيده ام در دوره بارداري خطرناكترين ماهها ماه هشتم بارداري است مي خواستم اگر امكان دارد براي اينكه يك شخص باردار اين ماه و يا ساير ماههاي دوران بارداري را با موفقيت به اتمام برساند كمي راهنمائي بفرمائيد و اگر توصيهائي داريد بفرمائيد.ودليل اينكه ماه هشتم بارداري از همه ماهها مهمتر و خطرناك است چيست؟
                                                                                                                 با تشكر

teceng6 نوشته است: با سلام خدمت آقاي دكتر وتمامي دوستان
احتراماً باتوجه به اينكه شنيده ام در دوره بارداري خطرناكترين ماهها ماه هشتم بارداري است مي خواستم اگر امكان دارد براي اينكه يك شخص باردار اين ماه و يا ساير ماههاي دوران بارداري را با موفقيت به اتمام برساند كمي راهنمائي بفرمائيد و اگر توصيهائي داريد بفرمائيد.ودليل اينكه ماه هشتم بارداري از همه ماهها مهمتر و خطرناك است چيست؟
                                                                                                                 با تشكر

با سلام
عوارض ناشي از بارداري و زايمان، علت مرگ حدود نيم ميليون مادر در سال است و اين موضوع خود بر مرگ حداقل 5/1 ميليون نوزاد در هفته اول زندگي و 4/1 ميليون مرده زايي تاثير دارد. فشار ناشي از هزينه هاي اجتماعي و اقتصادي اين مرگ ها و معلوليت ها بر خانواده ها، جوامع و كشور ها بسيار سنگين است. هدف برنامه مراقبت از مادران در كشور هاي مختلف، به ثمر رساندن يك دوره حاملگي و بهبود وضعيت سلامت مادر ونوزاد است.

مشاوره قبل از بارداري

قبل از بارداري والدين بايد آمادگي لازم رادر اين مورد كسب نمايند. با مشاوره قبل از بارداري مي توان وجود بيماري يا عوامل نا مساعد براي سلامت جنين را بررسي كرد و احتمال داشتن كودك ناسالم را به مادر و پدر يادآوري نمود. در برخي از موارد با استفاده از روش هاي درماني مي توان پيدايش برخي ناهنجاري هاي مادرزادي كودك را به حداقل رساند. مثلاً پيشگيري از عوارض سرخجه در جنين با تزريق واكسن سرخجه قبل از بارداري و سا استفاده از اسيد فوليك توسط مادر قبل و اوايل بارداري براي كاهش عوارض سيستم عصبي در نوزاد و پيشگيري از نا هنجاري هاي حاصل از بيماري قند در جنين از طريق كنترل قند خون مادر مبتلا به اين بيماري در مدت بارداري، تشخيص و درمان بيماري خاص مادر كه اثر نامطلوب بر بارداري دارد و يا بيماري هايي كه در اثر بارداري شديد مي شوند ( ديابت، بيماري قلبي مادر و ...) باعث نتيجه خوب باداري و مادر و كودك سالم مي گردد. در مشاوره قبل از بارداري به مشكلات وراثتي و مصون سازي نيز توجه عمده مي شود.

سن مناسب براي بارداري

بارداري زن در سنين پايين از 18 سال و بالاتر از 35 سال صلاح نيست . تحقيقات انجام شده نشان مي دهد كه در بارداري هاي زير 18 سال و بعد از 35 سال مشكلات و عوارض جدي براي كودك و مادر ممكن است به وجود آيد.

فاصله ي دو بارداري نيز بهتر است از 3 سال كمتر نباشد چرا كه باعث ضعيف شدن مادر خواهد شد.

بهداشت و مراقبت هاي دوران بارداري

تشخيص حاملگي

تشخيص حاملگي متكي به نشانه ها و علايم خاصي است كه با معاينات باليني و نتايج تست هاي آزمايشگاهي مشخص مي گردد.

نشانه ها و علايم حاملگي را مي توان به سه دسته تقسيم كرد.

1.فرضي(حدسي): تهوع همراه با استفراغ يا بدون آن، خستگي، احساس حركات جنين، اختلالات در ادراركردن، قطع قاعدگي، تغييرات پستان ها، تغيير مخاط واژن، افزايش رنگدانه هاي پوست و ظهور خطوط شكمي

2.علايم احتمالي: بزرگي شكم، تغيير در اندازه، شكل و قوام رحم، تغيير در دهانه رحم، انقباضات رحمي، حالت غوطه وري جنين در مايع آمنيوتيك، لمس جنين از روي شكم، آزمايشات هورموني بارداري

3.علايم قطعي(مثبت): تشخيص فعاليت قلب جنين، احساس حركات جنين، تشخيص جنين با سونوگرافي، تشخيص جنين با راديوگرافي

زمان معاينات در حاملگي

معمولاً خانم ها بلافاصله پس از قطع يا تاخير در قاعدگي بايد به كاركنان بهداشتي مراجعه كنند. افرادي كه پيش از بارداري تحت مراقبت بوده اند حداكثر زمان مناسب جهت اولين ويزيت هفته 6 تا 8 حاملگي مي باسد ( از اولين روز قاعدگي). زمان مراجعهات بعدي به شرح ذيل است:

تا هفته 28 (ماه هفتم) بارداري هر ماه يك بار

هفته 36-28 (ماه هشتم) بارداري 2 هفته يك بار

هفته 36 تا 40(ماه نهم) بارداري هفته اي يك بار

تغيير دوران بارداري

بين وزن پيش از بارداري و افزايش بارداري با وزن موقع تولد نوزاد رابطه وجود دارد.

مقدار طبيعي افزايش وزن در كل دوران بارداري در زنان با وزن ايده آل بطور متوسط 11 تا 12 كيلوگرم است. در يك زن حامله حدود 300 كيلو كالري در روز انرژي بيشتر مورد نياز است. استفاده از تمام گروههاي غذايي مثل شير و لبنيات، گوشت، حبوبات و تخم مرغ، نان و غلات، ميوه جات و سبزيجات تازه در رژيم غذايي زن باردار و نيز استفاده از آهن تكميلي از شروع سه ماهه ي دوم حاملگي به بعد توصيه مي شود. اندازه گيري مرتب و دوره اي وزن در دوران بارداري اهميت زيادي دارد.

خواب و استراحت

يك خانم حامله حداقل 8 ساعت خواب در شب و 1 تا 3 ساعت خواب در روز نيازمند است وبهتر است در طول روز چند بار استراحت داشته باشد.

كار و فعاليت

در دوران بارداري لازم نيست كه مادر فعاليت هاي خود را محدود نمايد ولي فعاليت او بايد در حدي باشد كه سبب خستگي و آسيب به خودش يا جنين نگردد.

مسافرت

مسافرت در زنان سالم باردار ضرري ندارد. بهتر است از مسافرت هاي طولاني در سه ماهه اول حاملگي و در سه ماه آخر خصوصاً در كساني كه سابقه سقط يا زايمان زودرس دارند، خودداري شود. توصيه مي شود در بين راه زن حامله حداقل هر دو ساعت يك بار استراحت كند و كمي قدم بزند.

استحمام

حمام كردن در حاملگي با زمان هاي ديگر چندان متفاوت نيست. بهتر است از آب ولرم استفاده نمون و طول حمام كردن نيز كوتاه باشد. محدوديتي براي استحمام در دوران بارداري وجود ندارد ولي با توجه به سنگين شدن مادر در سه ماهه آخر حاملگي و احتمال به هم خوردن تعادلش در حمام، بهتر است مراقبت هاي لازم در اين مورد به عمل آيد. استفاده از سونا يا بخار زياد و وان بخصوص در ماه هاي آخر مناسب نيست.

لباس و كفش

لباس هاي مورد استفاده در دوران حاملگي بايد آزاد و راحت باشد. بايد از بستن كمربند و جوراب خودداري شود، چون مانع جريان طبيعي خون شده ممكن است ايجاد واريس يا ورم پاها نمايد. استفاده از سينه بند راحت به ويژه در ماه هاي آخر بارداري توصيه مي شود چون سنگيني پستان ها باعث ناراحتي و افتادگي آن مي شود.

بهتر است در دوران حاملگي از كفش داراي پاشنه مناسب استفاده شود تا تعادل بدن حفظ شود و از كمر درد و پا درد جلوگيري به عمل آيد.

استفاده از هواي آزاد

زن باردار بايد روزانه حداقل يك تا دو ساعت در هواي آزاد پياده روي كند چون يكي از راه هاي به دست آوردن ويتامين"د" كه براي جنين ضروري است استفاده از آفتاب است. با تابش مستقيم آفتاب به پوست ويتامين " د" ايجاد مي گردد. اين كار در هواي گرم و سوزان آفتاب سوزان براي كساني كه پوست حساس دارند، صلاح نيست.

ورزش

محدود كردن ورزش در حاملگي لازم نيست به شرط اينكه ورزش باعث خستگي يا آسيب ديدگي زن حامله يا جنين نشود. تمرينات ورزشي در دوران بارداري باعث هماهنگي بيشتر عضلات مي شود، گردش خون در دست ها و پاها را افزايش مي دهد و برگشت بدن به حالت اوليه بعد از زايمان را تسريع مي كند.

احساس خستگي يك علامت هشدار دهنده در دوران بارداري است. تمرينات شديد نيز ايجاد خستگي مي كنند. بنابراين خانم هاي باردار بايد آماده باشند در زمان خستگي، درد و گرفتگي عضلاني، فعاليت هاي ورزشي را سريعاً متوقف كنند و در صورت مشاهده علايم خونريزي حتماً به پزشك مراجعه نمايند.

دهان و دندان

معاينه دندان ها بايد قسمتي از معاينه عمومي مراقبت هاي بارداري باشد. لازم است در طول دوران حاملگي ضمن استفاده از برنامه غذايي مناسب ( مقدار مصرف كافي شير، ماستة پنير، سبزيجات و ديگر مواد غذايي) نظافت و بهداشت دهان و دندان بيشتر از قبل رعايت شود.

دارو و عكسبرداري

استفاده از داروها در دوران بارداري خصوصاً در سه ماهه اول بدون تجويز پزشك ممنوع است. مصرف غير مجاز بعضي از داروها سبب ناهنجاري و نقص عضو در جنين مي گردد. عكسبرداري از قسمت هاي داخلي در دوران حاملگي مگر با اجازه پزشك ممنوع است.

دخانيات

بهتر است در دوران بارداري از استعمال هر نوع دخانيات خودداري گردد و چنانچه ترك آن غير ممكن است بايد از مقدار آن كاسته شود.

وزن نوزادان متولد شده از زنان سيگاري كمتر از وزن نوزاد ساير زنان است.

اجابت مزاج

مصرف مايعات، سبزيجات، ورزش، داروهاي ملين ضعيف در بارداري باعث تسهيل اجابت مزاج خواهد شد.

واكسيناسيون

در دوران بارداري واكسن هاي ويروسي زنده(سرخجه، سرخك، اوريون) ممنوع است. انجام واكسيناسيون كزاز در دوران بارداري در صورت عدم مصونيت مادر صورت مي پذيرد.

آميزش جنسي

آميزش جنسي به صورت معمول در شرايط طبيعي بلامانع است اما بهتر است در ماه آخر از نزديكي امتناع شود. در موارد پارگي زودرس كيسه آب، تهديد به سقط، جفت سرراهي نيز نزديكي نبايد صورت گيرد. وضعيت آميزش جنسي در بارداري بايد به نحوي باشد كه به شكم زن فشار وارد نيايد.

عوارض شايع دوران بارداري

شايع ترين عوارض دوران بارداري عبارتند از: تهوع و استفراغ، كمردرد، ايجاد خطوط روي شكم، واريس، هموروئيد( بواسير) سوزش پشت جناغ سينه، خاك خوري، خستگي و ... كه در صورت بروز هر يك طي مشورت با پزشك يا ماما توصيه هاي بهداشتي و درماني متناسب با آن انجام خواهد شد.

منبع: خانواده سالم