مقاله و تاپیک زیر را مطالعه بفرمایید:
تاپیک :
واریکوسل
مقاله :
بيماری واريکوسل چيست ؟ واريکوسل يا واريسی شدن عروق بيضه شايعترين بيماری مردان پس از بلوغ می باشد و 10درصد مردان بالغ به آن مبتلا می باشند. واريکوسل شايعترين عامل ناباروری مردان می باشد. سن شروع بيماری معمولا در زمان بلوغ و يا بلافاصله پس از بلوغ می باشد ولی در سن کمتر يا سن بالا نيز ممکن است ايجاد گردد.
عامل ايجاد بيماری واريکوسل چيست ؟ بيماری واريکوسل با واريسی شدن و گشادشدن عروق وريدی (سياهرگهای) بيضه ظاهر می گردد که در دو گروه اوليه و ثانويه تقسيم بندی می گردد. در نوع اوليه، هيچ عامل ايجادکننده مشخصی وجود ندارد، گرچه تئوری اشکال در دريچه های لانه کبوتری وريدهای بيضه، طولانی بودن مسير اين وريدها و احتمال اثر فشاری ساير عروق و احشاء شکمی مطرح می باشد ولی هنوز علت مشخصی برای آن ثابت نشده است.
اين نوع عامل عمده واريکوسل است و 90درصد در سمت چپ می باشد. نوع ثانويه که بدنبال وجود عامل مشخص ايجادکننده انسداد در عروق داخل شکم ايجاد مي گردد درصد کمی از واريکوسل ها را شامل میشود و علت ايجادکننده آن غالبا توده های شکمی، بخصوص تومورهای بدخيم می باشد که تشخيص آن مهم و حياتی است.
علاوم بيماری واريکوسل چيست ؟ بيمار ممکن است با شکايت بزرگی، يا عدم تقارن بيضه ها، يا درد بيضه، و يا پس از ازدواج، با ناباروری مراجعه کند. ولی شايعترين فرم آن، بدون علامت، و بطور اتفاقی، حين معاينه، متوجه آن می گردند. درمعاينه، بزرگی و تورم عروق بيضه، بخصوص در سمت چپ مشهود است و درحالت ايستاده، و يا افزايش فشار شکمی تشديد می يابد و در حالت خوابيده از بين می رود (درصورتيکه تورم عروق درحالت خوابيده از بين نرفت، بايستی به نوع ثانويه آن شک کرد.)
افتراق واريکوسل ازنظر شدت بيماری : بيماری واريکوسل ازنظر شدت به 3 درجه تقسيم بندی می گردد. در نوع درجه 1 اتساع عروق فقط حين فشار شکمی در لمس توسط پزشک قابل لمس، و تشخیص می باشد. در نوع درجه 2 با فشار شکمی، اتساع عروق، قابل مشاهده می گردد. و در نوع درجه 3 حتی بدون فشار شکمی، اتساع عروق، درحالت ايستاده قابل مشاهده می باشد. لازم به ذکر است نوع درجه 3 آن ازنظر قانون خدمت سربازی در ايران معافيت دائم و انواع درجه 1 و 2 معافيت از رزم خواهد داشت
چه بيماری احتياج به درمان دارد ؟ همانگونه که گفته شد 10درصد مردان پس از سن بلوغ درجاتی از واريکوسل دارند ولی همه آنها احتياج به درمان ندارند. اگر واريکوسل برای فرد، عارضه ای ايجاد کند لازم است درمان انجام گردد. درغيراينصورت احتياج به درمانی نيست.
عوارض واريکوسل چيست ؟ عوارض واريکوسل شامل ايجاد درد، آتروفی (کوچک شدن سايز و نرم شدن قوام بيضه) و ناباروری می باشد. درد ناشی از واريکوسل دردی با کيفت احساس سنگينی، که با فعاليت و ايستادن تشديد يافته و با استراحت بهبود می يابد.
آيا بيمار مبتلا به واريکوسل بدون عارضه احتياج به پيگيری دارد ؟ بلی؛ همانگونه که گفته شد اگر واريکوسل عارضه ای ايجاد نکند احتياج به درمان نيست. ولی لازم است بيمار بصورت ماهانه، خود را معاينه کند. و درصورت کوچک شدن سايز بيضه، و يا تغيير در قوام آن، لازم است توسط پزشک معاينه شود. همچنين اگر بيمار مبتلا به واريکوسل ازدواج نکرده و يا خواستار داشتن فرزند ديگری در آينده می باشد، بايستی هر 6 ماه با آزمايش اسپرم، ازنظر باروری بررسی گردد و درصورت شروع تقييرات و ضعيف شدن نطفه احتياج به درمان دارد.
آيا درمان دارويی برای واريکوسل وجود دارد ؟ جواب : خير.
درمان واريکوسل فقط اقدامات مداخله گرانه (غيردرمان خوراکی يا دريافت دارو ازطريق تزريق) می باشد. در ساده ترين روش تزريق مواد ايجادکننده انسداد عروق از طريق پوست بداخل وريدهای بيضه مبتلاست که اين روش درصد موفقيت کمتر و عارضه درد مزمن و يا هيدروسل بيشتری می باشد.
روشهای جراحی واريکوسل چيست ؟ جراحی واريکوسل يا به اصطلاح پزشکی واريکوسلکتومی اقدام به بستن وريدهای بيضه مبتلا می باشد که پس از انسداد اين وريدها بتدريج بدليل عدم حرکت خون، وريدهای مسدود شده کوچک شده و از بين می رود و واريکوسل برطرف می گردد. اين اقدام از طريق برش کوچکی بر روی پوست شکم به طول 4-2 سانتيمتر قابل انجام است.
روشهای جديد جراحی واريکوسلکتومی چيست ؟ روشهای جديد واريکوسلکتومی يکی انسداد عروق از طريق کاتتريزاسيون وريدی و انسداد عروق مبتلا است. که هزينه آن بالاست و درصد موفقيت آن بالا نيست ولی بصورت سرپايي و با کمترين درد انجام می گردد.
روش لاپاروسکوپی ( laparoscopic varicocelectomy ) که امتياز آن برش کوچکتر و بزرگنمايی حين جراحی، ولی بدليل عدم دسترسی جراح به وريدهای فرعی، احتمال عود واريکوسل بيشتر است و همچنين سه برش بر روی پوست بجای يک برش انجام می گيرد.
روش ميکروسرجری ( microsurgical varicocelectomy ) که به عقيده بسياری بهترين روش جراحی واريکوسلکتومی می باشد. امتيازات آن بزرگنمايی حين جراحی و دسترسی به تمامی وريدهای فرعی می باشد ولی مدت زمان جراحی طولانی تر می گردد و ازنظر تکنيکی نيز مشکل می باشد.
امتيازات روش ميکروسرجری نسبت به روش معمولی واريکوسلکتومی چيست ؟ در روش ميکروسرجری با توجه به استفاده از ميکروسکوپ حين جراحی و بزرگنمايی جراح، قادر است با دقت بيشتر وريدها را از شريان ( سرخرگ ) و عروق لنفاتيک ( عروق برنده آب ) جدا کند و فقط وريدها را مسدود نمايد.
همچنين وريدهای با سايز کوچک را که استعداد واريسی شدن در آينده دارد و منشاء عود واريکوسل درآينده خواهد بود. در روش جراحی معمولی قابل تشخيص نمی باشد درحاليکه در روش ميکرسرجری بدليل بزرگنمايی 6-4 برابر توسط ميکروسکوپ، جراح قادر است اين وريدهای کوچک را نيز مشاهده کند و از عروق لنفاتيک و شريان مجزا نمايد و مسدود کند.
در نتيجه شانس عود واريکوسل در اين روش بسيار کمتر و حدود نيم درصد ( يعنی موفقيت 5/99 درصد ) می باشد همچنين بدليل قابليت بهتر در تمايز شريان و لنفاتيک و حفظ آنها احتمال آتروفی بيضه بدنبال جراح و يا ايجاد هيدروسل ( آب آوردگی بيضه ) بسيار نادر می باشد.
آيا واريکوسلکتومی عارضه ای دارد ؟ درجواب بايستی گفت که هر اقدام پزشکی احتمال عارضه دارد همانگونه که عدم درمان واريکوسل نيز احتمال بروز عارضه دارد.
عوارض واريکوسلکتومی شامل :
1- احتمال عود واريکوسل که در روش معمولی و سنتی واريکوسلکتومی 25% - 5% ذکر شده و در روش ميکروسرجری نيم درصد می باشد.
2- ايجاد هيدروسل ( آب آوردگی بيضه ) که احتمال آن در روش معمولی جراحی واريکوسلکتومی 15- 5 درصد و در روش ميکروسرجری بسيار نادر گزارش شده است.
3- عارضه سوم احتمال آتروفی بيضه که در روش جراحی معمولی کمتر از 3% و در روش ميکروسرجری بسيار نادر گزارش شده است. ( اينجانب طی حدود 700 مورد واريکوسلکتومی ميکروسرجری که انجام داده ام 4 مورد عود و هيچ مورد هيدروسل يا آتروفی نداشته ام. در حاليکه بيش از 200 مورد از اين بيماران، مواردی بوده اند که قبلا در مراکز مختلف تحت عمل واريکوسلکتومی به روش معمولی قرار گرفته بودند ولی واريکوسل برطرف نشده بوده و يا عود کرده بود که مجددا تحت عمل واريکوسلکتومی ميکروسرجری قرار گرفتند و موفق بوده است.)
آيا عمل جراحی واريکوسلکتومی منجر به معلوليت يا ناباروری مي گردد ؟ اين سؤالی است که بسياری از بيماران قبل از جراحی سؤال می کنند و درجواب بايستی گفت که عمل واريکوسلکتومی جهت درمان يا جلوگيری از ناباروری انجام می گردد و خود منجر به ناباروری نمی گردد و پس از جراحی نيز فرد می تواند به فعاليتهای عادی روزمره و انجام ورزش و کار بطور معمول و قبل از جراحی بازگردد. لذا معلوليتی ايجاد نمی کند.
منبع : پزشک آنلاین