تعـــــــــريف
خودارضائــي يك رفتار خود تحريكي است كه به منظور كسب لذت صورت ميپذيرد. كودكان ممكن است خود را با دست يا شئي ديگري مالش دهند. آنها هنگام انجام اين عمل معمولاً مشغول، برافروخته و مبهوت به نظر مي رسند. ممكن است يك كودك اين عمل را چندين بار در روز يا فقط يك بار در هفته انجام دهد. خودارضايي به طور شايع زماني رخ ميدهد كه كودك خوابآلود، خسته و تحت فشار است يا مشغول ديدن تلويزيون ميباشد.
علـــــل:
بروز خودارضايي به صورت گهگاه رفتاري طبيعي در بسياري از نوپايان و كودكان پيشدبستاني است. قريب به يك سوم كودكان در اين محدوده سني وقتي مشغول كاوش درباره اندام خويش هستند پديده خودارضايي را كشف ميكنند و اغلب اين عمل را ادامه ميدهند چون احساس خوبي نسبت به آن پيدا ميكنند. برخي از كودكان به كرات خود را ارضا ميكنند چرا كه از چيزي ناراحت هستند، مثل وقتي كه پستانك از آنها گرفته شده است. برخي ديگر در واكنش به تنبيه يا فشار براي متوقف كردن كامل خودارضايي، آن را ادامه ميدهند. خودارضايي هيچ دليل پزشكي مشخصي ندارد. تحريك نواحي تناسلي (مثلاً در اثر عفونت) منجر به درد يا خارش ميشود، نه خودارضايي.
سيــــر قابـــــــل انتظــــار:
وقتي كودك شما به پديده خودارضايي پي ميبرد، به ندرت آن را به صورت كامل كنار ميگذارد و ممكن است هر زمان ناراحتي يا منازعهاي در منزل رخ دهد به آن روي آورد. تا سن 5 يا 6 سالگي،اكثر كودكان برخي ملاحظات را درنظر ميگيرند و ممكن است فقط در خلوت خود به آن اقدام نمايند. در زمان بلوغ در پاسخ به جهش ناگهاني هورمونها و سائقهاي جنسي خودارضايي به شكل پديدهاي عمومي در ميآيد.
ســــــوء تعبيـــــرهاي رايــــــــج:
خودارضائــي به هيچ نوع آسيب يا صدمه جسمي منجر نميگردد. اين پديده غيرطبيعي يا شديد محسوب نميشود مگر آنكه به شكل ارادي و پس از 5 يا 6 سالگي در ملاء عام انجام شود. به خاطــر داشته باشيد خودارضايي بدين معنـــي نيست كه كودك شما انحراف جنســي دارد، بيمبالات است يا ميل جنسي در او بيش از حد افزايش يافته است. فقط در مواردي كه بزرگسالان در پاسخ به خودارضايي يك كودك واكنش شديد نشان دهند و آن را پديدهاي كثيف يا پليد معرفـــي نمايند، ممكن است كودك از نظر هيجاني لطمه ببيند و مثلاً دچار احساس گناه شود.
نكاتــــــي را دربـــاره خودارضايـــــــــي كـــــــــودكان مــــــــرور كنيــم:
1- اهداف و نگرش واقعي داشته باشيد، خاتمه بخشيدن به خودارضايي غيرممكن است. اين واقعيت را بپذيريد كه كودك شما اين عمل را فرا گرفته است.
2- خودارضايــي را در هنگام چـــرت زدن و خوابيدن ناديده بگيريد. در چنين زمانهايي كــودك خود را تنها بگذاريد. كـــودك را از دمــر خوابيدن منـع نكنيد و اگــر دستانش ميان پاهايش است از او پـــرس و جو نكنيد.
3- در ساير وضعيتها توجه كودك خود را به امر ديگري منعطف سازيد يا در مورد او انضباط مقرر را انجام دهيد. ابتدا سعي كنيد حواس او را به يك وسيله بازي يا فعاليت ديگر معطوف نماييد.
4- اين روش را با پرستار يا مربي مهد كودكتان در ميان بگذاريد. از مراقب يا مربي كودكتان بخواهيد مانند شما ابتدا سعي كنند حواس كودك را پرت نمايند. اگر اين مسئله كارساز نبود، آنها بايد با گفتن توصيههايي مانند تو بايد الان به ما ملحق شوي،توجه او را به خودشان جلب نمايند. خودارضايي در مهد فقط در زمان خواب قابل چشمپوشي ميباشد.
5- تماس فيزيكي خود را با كودكان افزايش دهيد. برخي كودكان وقتي در طول روز بيشتر در آغوش گرفته ميشوند و مورد نوازش قرار ميگيرند كمتر دست به خودارضايي ميزنند. سعي كنيد مطمئن شويد كودكتان حداقل يك ساعت از زمان اختصاصي براي بودن با شما و دريافت عواطف به شكل تماس جسمي برخوردار ميباشد.
6- اشتباهات شايع. شايعترين اشتباهي كه والدين انجام ميدهند سعي در خاتمه بخشيدن كامل به خودارضايي است. اين امر منجر به جنگ قدرتي ميگردد كه در نهايت والدين بازنده آن خواهند بود. كودكان نبايد به خاطر خودارضايي كتك بخورند، سخنراني بشنوند يا مورد عتاب قرار بگيرند. خودارضايي را با صفاتي مانند بد، كثيف، شيطاني يا گناهآلود ملقب نفرماييد. دستان كودك را نبنديد، هيچ نوع بند و بستي به كار نبريد. تمام اين روشها تنها به مقاومت كودك و احتمالاً به مهار جنسي او در آينده منجر خواهد گشت.
انجمن روانپزشکـی کـودک و نـوجوان ایــران
خودارضائــي يك رفتار خود تحريكي است كه به منظور كسب لذت صورت ميپذيرد. كودكان ممكن است خود را با دست يا شئي ديگري مالش دهند. آنها هنگام انجام اين عمل معمولاً مشغول، برافروخته و مبهوت به نظر مي رسند. ممكن است يك كودك اين عمل را چندين بار در روز يا فقط يك بار در هفته انجام دهد. خودارضايي به طور شايع زماني رخ ميدهد كه كودك خوابآلود، خسته و تحت فشار است يا مشغول ديدن تلويزيون ميباشد.
علـــــل:
بروز خودارضايي به صورت گهگاه رفتاري طبيعي در بسياري از نوپايان و كودكان پيشدبستاني است. قريب به يك سوم كودكان در اين محدوده سني وقتي مشغول كاوش درباره اندام خويش هستند پديده خودارضايي را كشف ميكنند و اغلب اين عمل را ادامه ميدهند چون احساس خوبي نسبت به آن پيدا ميكنند. برخي از كودكان به كرات خود را ارضا ميكنند چرا كه از چيزي ناراحت هستند، مثل وقتي كه پستانك از آنها گرفته شده است. برخي ديگر در واكنش به تنبيه يا فشار براي متوقف كردن كامل خودارضايي، آن را ادامه ميدهند. خودارضايي هيچ دليل پزشكي مشخصي ندارد. تحريك نواحي تناسلي (مثلاً در اثر عفونت) منجر به درد يا خارش ميشود، نه خودارضايي.
سيــــر قابـــــــل انتظــــار:
وقتي كودك شما به پديده خودارضايي پي ميبرد، به ندرت آن را به صورت كامل كنار ميگذارد و ممكن است هر زمان ناراحتي يا منازعهاي در منزل رخ دهد به آن روي آورد. تا سن 5 يا 6 سالگي،اكثر كودكان برخي ملاحظات را درنظر ميگيرند و ممكن است فقط در خلوت خود به آن اقدام نمايند. در زمان بلوغ در پاسخ به جهش ناگهاني هورمونها و سائقهاي جنسي خودارضايي به شكل پديدهاي عمومي در ميآيد.
ســــــوء تعبيـــــرهاي رايــــــــج:
خودارضائــي به هيچ نوع آسيب يا صدمه جسمي منجر نميگردد. اين پديده غيرطبيعي يا شديد محسوب نميشود مگر آنكه به شكل ارادي و پس از 5 يا 6 سالگي در ملاء عام انجام شود. به خاطــر داشته باشيد خودارضايي بدين معنـــي نيست كه كودك شما انحراف جنســي دارد، بيمبالات است يا ميل جنسي در او بيش از حد افزايش يافته است. فقط در مواردي كه بزرگسالان در پاسخ به خودارضايي يك كودك واكنش شديد نشان دهند و آن را پديدهاي كثيف يا پليد معرفـــي نمايند، ممكن است كودك از نظر هيجاني لطمه ببيند و مثلاً دچار احساس گناه شود.
نكاتــــــي را دربـــاره خودارضايـــــــــي كـــــــــودكان مــــــــرور كنيــم:
1- اهداف و نگرش واقعي داشته باشيد، خاتمه بخشيدن به خودارضايي غيرممكن است. اين واقعيت را بپذيريد كه كودك شما اين عمل را فرا گرفته است.
2- خودارضايــي را در هنگام چـــرت زدن و خوابيدن ناديده بگيريد. در چنين زمانهايي كــودك خود را تنها بگذاريد. كـــودك را از دمــر خوابيدن منـع نكنيد و اگــر دستانش ميان پاهايش است از او پـــرس و جو نكنيد.
3- در ساير وضعيتها توجه كودك خود را به امر ديگري منعطف سازيد يا در مورد او انضباط مقرر را انجام دهيد. ابتدا سعي كنيد حواس او را به يك وسيله بازي يا فعاليت ديگر معطوف نماييد.
4- اين روش را با پرستار يا مربي مهد كودكتان در ميان بگذاريد. از مراقب يا مربي كودكتان بخواهيد مانند شما ابتدا سعي كنند حواس كودك را پرت نمايند. اگر اين مسئله كارساز نبود، آنها بايد با گفتن توصيههايي مانند تو بايد الان به ما ملحق شوي،توجه او را به خودشان جلب نمايند. خودارضايي در مهد فقط در زمان خواب قابل چشمپوشي ميباشد.
5- تماس فيزيكي خود را با كودكان افزايش دهيد. برخي كودكان وقتي در طول روز بيشتر در آغوش گرفته ميشوند و مورد نوازش قرار ميگيرند كمتر دست به خودارضايي ميزنند. سعي كنيد مطمئن شويد كودكتان حداقل يك ساعت از زمان اختصاصي براي بودن با شما و دريافت عواطف به شكل تماس جسمي برخوردار ميباشد.
6- اشتباهات شايع. شايعترين اشتباهي كه والدين انجام ميدهند سعي در خاتمه بخشيدن كامل به خودارضايي است. اين امر منجر به جنگ قدرتي ميگردد كه در نهايت والدين بازنده آن خواهند بود. كودكان نبايد به خاطر خودارضايي كتك بخورند، سخنراني بشنوند يا مورد عتاب قرار بگيرند. خودارضايي را با صفاتي مانند بد، كثيف، شيطاني يا گناهآلود ملقب نفرماييد. دستان كودك را نبنديد، هيچ نوع بند و بستي به كار نبريد. تمام اين روشها تنها به مقاومت كودك و احتمالاً به مهار جنسي او در آينده منجر خواهد گشت.
انجمن روانپزشکـی کـودک و نـوجوان ایــران