جام جم آنلاين: اين روزها وقتي براي ديدن سرسبزي‌هاي فصل بهار به مناطق صحرايي سفر مي‌كنيم، افراد بومي يا غيربومي را در حال جمع‌آوري سبزي‌هاي كوهي يا قارچ‌هاي صحرايي مي‌بينيم. موضوعي كه شايان توجه است اين كه هر قارچي را نمي‌توان چيد و مصرف كرد زيرا قارچ‌ها انواع سمي دارند كه خوردن آنها باعث مسموميت و مرگ مي‌شود.



به طور كلي قارچ از رستني‌هايي است كه ريشه و برگ و گل ندارد و فقط بدنه دارد. سبز رنگ نيست و ماده كلروفيل در آن وجود ندارد. اغلب در جاهاي مرطوب يا تنه درختان مي‌رويد. برخي از آنها خوراكي و برخي سمي هستند و قارچ‌هاي بسيار ريزي هم روي برخي خوردني‌ها پيدا مي‌شود كه به آن كپك مي‌گويند. اغلب قارچ‌هاي صحرايي به دليل آن كه به صورت طبيعي و به دور از هر گونه كود و مواد شيميايي در طبيعت در مقابل نور خورشيد رشد مي‌كنند در مقايسه با قارچ‌هاي صنعتي از ارزش غذايي بسيار بالاتري برخوردارند.
ظاهر اين قارچ‌ها در مقايسه با قارچ‌هاي صنعتي متفاوت است و اندازه بزرگ‌تري دارند. در كل پروتئين قارچ‌ها دو برابر پروتئين اغلب سبزيجات است. قارچ‌ها 2 تا 3 درصد چربي مفيد دارند كه البته در مويرگ‌ها رسوب نمي‌كند و حتي براي دفع مواد زايد از روده‌ها نيز مفيد و از اين رو براي افراد مبتلا به يبوست و بواسير نافع است.

ليسيتين موجود در قارچ ميزان كلسترول خون را در سطح پايين نگه مي‌دارد و به دليل آن كه در هر 100 گرم آن تنها 27 كالري انرژي نهفته است، آن را به عنوان يك غذاي رژيمي مورد توجه قرار داده‌اند. قارچ 70 تا 90 درصد ويژگي هضم شدن دارد و سرشار از ويتامين‌هاي گروه B و C است، لذا براي كسب انرژي و رفع خستگي و بي‌حوصلگي مفيد است.

مصرف قارچ را به دليل پتاسيم فراوان به افراد مبتلا به فشارخون بالا توصيه مي‌كنيم. قارچ به علت داشتن كروم در كنترل بيماري ديابت موثر است. همچنين سرشار از آهن، كلسيم، مس و منگنز بوده و كلاهك آن غني از فسفر است و مي‌تواند نياز بدن را تامين كند. همين‌طور قارچ سرشار از ويتامين D است كه مي‌تواند خصوصا براي سالمندان و افرادي كه در سنين يائسگي هستند، باعث تقويت استخوان‌ها و جلوگيري از پوكي استخوان شود.

توصيه‌ها

اگر به صحرا رفته‌ايد و با ديدن قارچ‌هاي صحرايي وسوسه شده‌ايد، براي تشخيص خوراكي بودن آنها از افراد بومي منطقه كمك بگيريد. گفتني است، قارچ‌هاي سمي در مقايسه با قارچ‌هاي خوراكي بسختي قابل تشخيص هستند، لذا بد نيست بدانيد قارچ‌هاي سمي در طبيعت و بيشتر در جنگل‌ها و در بيخ و انتهاي درختاني مثل زيتون، گردو و انجير مي‌رويند. در فضله گاو، مردارها و نزديك لانه حيوانات سمي نيز رشد مي‌كنند و بسيار خطرناكند. اغلب به رنگ سياه، سرخ و سفيد و كمي لزج و بدبو هستند. وجود زائده كيسه مانند در پايه برخي قارچ‌ها معمولا نشان از سمي بودن آنهاست.

كساني كه قارچ‌هاي سمي خورده‌اند 4 تا 5 ساعت و گاهي 12 تا 16 ساعت بعد از مصرف علائم مسموميت در آنها ظاهر مي‌شود. اين علائم شامل استفراغ، بي‌حالي، عطش زياد، دل درد، سرگيجه و همچنين عوارض روحي است كه بايد فورا بيمار مسموم را به پزشك برسانيد.

گفتني است مرغوب‌ترين قارچ‌هاي خوراكي قارچ‌هايي هستند كه كلاهك آنها بسته باشد يعني شكاف‌ها و تيغه‌هاي زير كلاهك ديده نشود و ظاهري خوب و تازه و بدون لك داشته باشد. اما در نهايت توصيه مي‌كنيم براي آن كه از خطرات احتمالي قارچ‌هاي صحرايي در امان بمانيد به مصرف قارچ‌هاي صنعتي كه داراي بسته‌بندي بهداشتي، تاريخ مصرف و پروانه بهداشت هستند، اكتفا كنيد.