در این مطلب سعی داریم عوامل خطر ناباروری و آن چه باید در زمان ملاقات با پزشک بدانید را برای تان شرح دهیم.
عوامل خطر
بسیاری از عوامل خطر برای هر دو جنس مرد و زن مشابه هستند و عبارت هستند از:
* سن
بعد از سن 32 سالگی پتانسیل باروری در زنان به تدریج کاهش می یابد. شیوع ناباروری در زنان مُسن تر به دلیل نسبت بیشتر غیر طبیعی بودن وضعیت کروموزمی آن ها می باشد که با بالا رفتن سن در تخمک ایجاد می گردد. همچنین زنان مُسن تر مشکلات بیشتری در رابطه با سلامتی دارند که با باروری در آن ها تداخل ایجاد می کند. خطر سقط جنین نیز با افزایش سن افزایش می یابد. مردان در سنین بالاتر از 40 سال کمتر از مردان جوان قابلیت باروری دارند.
* استعمال دخانیات
مردان و زنانی که استعمال دخانیات دارند شانس بچه دار شدن خود را کاهش می دهند و احتمال درمان های ممکن را نیز کم می کنند. تکرر سقط جنین در زنانی که سیگار می شکند از درصد بالاتری برخوردار است.
* مصرف الکل
میزان و سطح بی خطری از مصرف الکل برای جلوگیری از ناباروری وجود ندارد بر همین اساس مصرف الکل می تواند اثرات نامطلوب غیر قابل جبران در باروری ایجاد نماید.
* چاقی:
مطالعات انجام شده در آمریکا نشان داده است که در میان زنان آمریکایی، غالباً ناباروری به دلیل سبک زندگی نشسته و چاق بودن آن ها است. به علاوه تعداد اسپرم های مردان با چاق بودن آن ها تحت تاثیر قرار می گیرد و هم از لحاظ تعداد و هم کیفیت کاهش می یابند.
* لاغر بودن مفرط:
زنان در معرض خطر ناباروری عبارت هستند از زنانی که مبتلا به اختلالات خوردن و نارسایی هایی مانند بی اشتهایی عصبی(انورکسیا نروزا) و یا پُرخوری عصبی(بولیمیا ) و نیز زنانی که از رژیم های غذایی با محدودیت شدید کالری پیروی می کنند، می باشند. گیاهخواران محض نیز مشکلات ناباروری را به دلیل کمبود دریافت برخی از ریزمغذی های مهم مانند ویتامین ب12 ، روی، آهن و اسید فولیک تجربه می کنند.
* فعالیت بدنی بیش از حد:
در برخی از مطالعات، فعالیت بدنی بیش از 7 ساعت در هفته با مشکلات تخمدانی مرتبط بوده است. از طرف دیگر عدم فعالیت بدنی کافی با چاقی نیز مرتبط است در نتیجه از این طریق نیز می تواند ناباروری را افزایش دهد.
* دریافت کافئین:
نتیجه یکسان و واحدی در رابطه با ارتباط مصرف بیش از حد کافئین با کاهش باروری وجود ندارد. برخی از مطالعات احتمال کاهش باروری را با افزایش مصرف کافئین نشان داده اند در حالی که دیگر مطالعات اثر معکوس فوق را نشان نداده اند. به هر جهت به طور قطع نشان داده شده که کافئین بر باروری زنان نسبت به مردان اثر بیشتری دارد. دریافت بالای کافئین ریسک سقط جنین را افزایش می دهد.
آماده شدن برای ملاقات با پزشک
چنان چه شما و همسرتان برای مدت حداقل 6 ماه برای باردار شدن تلاش کرده اید ولی بی نتیجه بوده است از پزشک معالج تان وقت ملاقات بگیرید. پزشک تان بسته به سن و تاریخچه سلامتی تان برای تان انواع ارزیابی های بالینی یا آزمایش ها را تجویز می نماید.
یک متخصص زنان برای خانم ها و یک متخصص ارولوژیست برای مردان می توانند در تشخیص وجود مشکل و نیازمندی به درمان کمک نمایند. در این صورت می بایستی شما و همسرتان کلیه آزمایشات ناباروری را انجام دهید. در این قسمت اطلاعاتی که به شما در آماده سازی برای اولین ویزیت کمک می کنند، آورده شده است.
کارهایی که شما می توانید انجام دهید:
جزئیات مربوط به تلاش خود برای باردار شدن را بنویسید. پزشک شما به اطلاعات زیر نیاز خواهد داشت: زمانی که شروع به تلاش برای بچه دار شدن کردید، تکرر آمیزش ها، زمان آمیزش ها مطابق با سیکل ماهیانه تان و... .
اطلاعات مهم بالینی خود را یادداشت کنید: هر نوع بیماری یا مشکلی که شما به آن مبتلا بوده اید و هر نوع دارویی که اکنون مصرف می کنید.
سوالات خود را برای پرسیدن از پزشک خود در هنگام ویزیت آماده کنید.
لیستی از مهم ترین سوالات خود تهیه کنید و بدین ترتیب بهترین بهره را از جلسه ملاقات با پزشکتان ببرید.
برخی از سوالات پایه ای مربوط به ناباروری عبارت هستند از:
دلالیل ممکن برای عدم باروری ما چیست؟
چه نوع آزمایشاتی را باید انجام دهیم؟
چه نوع درمانی را برای آغاز کار پیشنهاد می کنید؟
درمانی را که شما پیشنهاد می کنید چه نوع عوارض جانبی را در پی دارد؟
احتمال چند قلو زایی با درمان پیشنهادی شما چقدر است؟
درمان پیشنهادی را برای چند دوره باید اجرا کنیم؟
اگر درمان آغازین پیشنهادی عمل نکرد، چه درمانی را بعد از آن پیشنهاد خواهید کرد؟
آیا عوارض طولانی مدتی در پی این درمان و یا دیگر درمان های ناباروری وجود دارد؟
علاوه بر سوالاتی که از قبل تهیه کرده اید، چنان چه در طول ویزیت، مطلبی را متوجه نشدید حتماً در آن رابطه از پزشک خود سوال نمایید.
سوالات پزشک از شما
پزشک از هریک از شما دو نفر سوالاتی را خواهد پرسید. آمادگی داشتن برای پاسخگویی به آن ها این امکان را به پزشک شما می دهد تا تشخیص سریع تری داشته و سریع تر وارد گام های بعدی مراقبت و درمان شود.
سوالاتی که معمولا از زوج ها می شود، عبارت هستند از:
* برای چه مدت است که رابطه جنسی بدون جلوگیری دارید؟
* چه مدت است که برای باردار شدن به صورت فعال تلاش می کنید؟
* هر چند وقت یک بار آمیزش جنسی دارید؟
* آیا هر یک از شما دو نفر استعمال دخانیات دارد؟
* آیا مبتلا به بیماری دیگری بوده اید مثلاً بیماری های انتقالی جنسی؟
* نقش استرس در زندگی شما چقدر است؟
* چه میزان از رابطه خود احساس رضایت دارید؟
سوالاتی مربوط به خانم ها:
* از چه سنی دوران قاعدگی شما شروع شد؟
* معمولا ًٌ دوران قاعده گی شما به چه شکلی است؟ آیا منظم است؟ آیا طولانی است؟ آیا پریود سنگینی دارید؟
* آیا قبلاً حامله بوده اید؟
* آیا در گذشته در رابطه با ناباروری ارزیابی و تلاشی داشته اید؟
* آیا در گذشته درمانی برای دیگر بیماری ها داشته اید؟
* آیا در حال حاضر دارو، مکمل غذایی و یا استروئید های آنابولیک مصرف می کنید؟
* آیا از الکل و یا داروهای آرام بخش استفاده می کنید؟
* رژیم معمول روزانه شما به چه شکلی است؟ آیا روزانه کافئین مصرف می کنید؟
* آیا به طور منظم ورزش می کنید؟ چه میزان؟
* آیا وزن شما اخیراً تغییر داشته است؟
منبع:تبیان
عوامل خطر
بسیاری از عوامل خطر برای هر دو جنس مرد و زن مشابه هستند و عبارت هستند از:
* سن
بعد از سن 32 سالگی پتانسیل باروری در زنان به تدریج کاهش می یابد. شیوع ناباروری در زنان مُسن تر به دلیل نسبت بیشتر غیر طبیعی بودن وضعیت کروموزمی آن ها می باشد که با بالا رفتن سن در تخمک ایجاد می گردد. همچنین زنان مُسن تر مشکلات بیشتری در رابطه با سلامتی دارند که با باروری در آن ها تداخل ایجاد می کند. خطر سقط جنین نیز با افزایش سن افزایش می یابد. مردان در سنین بالاتر از 40 سال کمتر از مردان جوان قابلیت باروری دارند.
* استعمال دخانیات
مردان و زنانی که استعمال دخانیات دارند شانس بچه دار شدن خود را کاهش می دهند و احتمال درمان های ممکن را نیز کم می کنند. تکرر سقط جنین در زنانی که سیگار می شکند از درصد بالاتری برخوردار است.
* مصرف الکل
میزان و سطح بی خطری از مصرف الکل برای جلوگیری از ناباروری وجود ندارد بر همین اساس مصرف الکل می تواند اثرات نامطلوب غیر قابل جبران در باروری ایجاد نماید.
* چاقی:
مطالعات انجام شده در آمریکا نشان داده است که در میان زنان آمریکایی، غالباً ناباروری به دلیل سبک زندگی نشسته و چاق بودن آن ها است. به علاوه تعداد اسپرم های مردان با چاق بودن آن ها تحت تاثیر قرار می گیرد و هم از لحاظ تعداد و هم کیفیت کاهش می یابند.
* لاغر بودن مفرط:
زنان در معرض خطر ناباروری عبارت هستند از زنانی که مبتلا به اختلالات خوردن و نارسایی هایی مانند بی اشتهایی عصبی(انورکسیا نروزا) و یا پُرخوری عصبی(بولیمیا ) و نیز زنانی که از رژیم های غذایی با محدودیت شدید کالری پیروی می کنند، می باشند. گیاهخواران محض نیز مشکلات ناباروری را به دلیل کمبود دریافت برخی از ریزمغذی های مهم مانند ویتامین ب12 ، روی، آهن و اسید فولیک تجربه می کنند.
* فعالیت بدنی بیش از حد:
در برخی از مطالعات، فعالیت بدنی بیش از 7 ساعت در هفته با مشکلات تخمدانی مرتبط بوده است. از طرف دیگر عدم فعالیت بدنی کافی با چاقی نیز مرتبط است در نتیجه از این طریق نیز می تواند ناباروری را افزایش دهد.
* دریافت کافئین:
نتیجه یکسان و واحدی در رابطه با ارتباط مصرف بیش از حد کافئین با کاهش باروری وجود ندارد. برخی از مطالعات احتمال کاهش باروری را با افزایش مصرف کافئین نشان داده اند در حالی که دیگر مطالعات اثر معکوس فوق را نشان نداده اند. به هر جهت به طور قطع نشان داده شده که کافئین بر باروری زنان نسبت به مردان اثر بیشتری دارد. دریافت بالای کافئین ریسک سقط جنین را افزایش می دهد.
آماده شدن برای ملاقات با پزشک
چنان چه شما و همسرتان برای مدت حداقل 6 ماه برای باردار شدن تلاش کرده اید ولی بی نتیجه بوده است از پزشک معالج تان وقت ملاقات بگیرید. پزشک تان بسته به سن و تاریخچه سلامتی تان برای تان انواع ارزیابی های بالینی یا آزمایش ها را تجویز می نماید.
یک متخصص زنان برای خانم ها و یک متخصص ارولوژیست برای مردان می توانند در تشخیص وجود مشکل و نیازمندی به درمان کمک نمایند. در این صورت می بایستی شما و همسرتان کلیه آزمایشات ناباروری را انجام دهید. در این قسمت اطلاعاتی که به شما در آماده سازی برای اولین ویزیت کمک می کنند، آورده شده است.
کارهایی که شما می توانید انجام دهید:
جزئیات مربوط به تلاش خود برای باردار شدن را بنویسید. پزشک شما به اطلاعات زیر نیاز خواهد داشت: زمانی که شروع به تلاش برای بچه دار شدن کردید، تکرر آمیزش ها، زمان آمیزش ها مطابق با سیکل ماهیانه تان و... .
اطلاعات مهم بالینی خود را یادداشت کنید: هر نوع بیماری یا مشکلی که شما به آن مبتلا بوده اید و هر نوع دارویی که اکنون مصرف می کنید.
سوالات خود را برای پرسیدن از پزشک خود در هنگام ویزیت آماده کنید.
لیستی از مهم ترین سوالات خود تهیه کنید و بدین ترتیب بهترین بهره را از جلسه ملاقات با پزشکتان ببرید.
برخی از سوالات پایه ای مربوط به ناباروری عبارت هستند از:
دلالیل ممکن برای عدم باروری ما چیست؟
چه نوع آزمایشاتی را باید انجام دهیم؟
چه نوع درمانی را برای آغاز کار پیشنهاد می کنید؟
درمانی را که شما پیشنهاد می کنید چه نوع عوارض جانبی را در پی دارد؟
احتمال چند قلو زایی با درمان پیشنهادی شما چقدر است؟
درمان پیشنهادی را برای چند دوره باید اجرا کنیم؟
اگر درمان آغازین پیشنهادی عمل نکرد، چه درمانی را بعد از آن پیشنهاد خواهید کرد؟
آیا عوارض طولانی مدتی در پی این درمان و یا دیگر درمان های ناباروری وجود دارد؟
علاوه بر سوالاتی که از قبل تهیه کرده اید، چنان چه در طول ویزیت، مطلبی را متوجه نشدید حتماً در آن رابطه از پزشک خود سوال نمایید.
سوالات پزشک از شما
پزشک از هریک از شما دو نفر سوالاتی را خواهد پرسید. آمادگی داشتن برای پاسخگویی به آن ها این امکان را به پزشک شما می دهد تا تشخیص سریع تری داشته و سریع تر وارد گام های بعدی مراقبت و درمان شود.
سوالاتی که معمولا از زوج ها می شود، عبارت هستند از:
* برای چه مدت است که رابطه جنسی بدون جلوگیری دارید؟
* چه مدت است که برای باردار شدن به صورت فعال تلاش می کنید؟
* هر چند وقت یک بار آمیزش جنسی دارید؟
* آیا هر یک از شما دو نفر استعمال دخانیات دارد؟
* آیا مبتلا به بیماری دیگری بوده اید مثلاً بیماری های انتقالی جنسی؟
* نقش استرس در زندگی شما چقدر است؟
* چه میزان از رابطه خود احساس رضایت دارید؟
سوالاتی مربوط به خانم ها:
* از چه سنی دوران قاعدگی شما شروع شد؟
* معمولا ًٌ دوران قاعده گی شما به چه شکلی است؟ آیا منظم است؟ آیا طولانی است؟ آیا پریود سنگینی دارید؟
* آیا قبلاً حامله بوده اید؟
* آیا در گذشته در رابطه با ناباروری ارزیابی و تلاشی داشته اید؟
* آیا در گذشته درمانی برای دیگر بیماری ها داشته اید؟
* آیا در حال حاضر دارو، مکمل غذایی و یا استروئید های آنابولیک مصرف می کنید؟
* آیا از الکل و یا داروهای آرام بخش استفاده می کنید؟
* رژیم معمول روزانه شما به چه شکلی است؟ آیا روزانه کافئین مصرف می کنید؟
* آیا به طور منظم ورزش می کنید؟ چه میزان؟
* آیا وزن شما اخیراً تغییر داشته است؟
منبع:تبیان
شرح موضوع