سلامت و دندان
مراحل پيشرفت پوسيدگي دندان
جام جم آنلاين: هر قدر دفعات مواجهه با مواد قندي زيادتر باشد، دفعات حمله اسيد به دندان‌ها نيز زيادتر مي‌شود. در صورتي كه پلاك دنداني برداشته نشود، با حملات اسيد بخشي از مينا دچار تغيير رنگ مي‌شود و رنگ سفيد پيدا مي‌كند كه اين مساله به دليل آزاد شدن مواد معدني ميناست و اين تغيير نشان‌دهنده كاهش ضخامت و كيفيت ميناي دندان است.
اين مرحله، اولين مرحله شروع پوسيدگي است. در صورتي كه كنترل بهداشت بخوبي انجام شود تا قبل از ايجاد حفره اين مرحله از پوسيدگي قابل كنترل و برگشت است.
با ادامه روند پوسيدگي، در صورتي كه در سطح دندان حفره ايجاد شود، پوسيدگي از حالت قابل برگشت به غيرقابل برگشت تبديل مي‌شود.
اين فرآيند با درگير كردن عاج دندان ادامه پيدا مي‌كند كه سرعت پيشرفت آن چند برابر زيادتر از سرعت پيشرفت پوسيدگي در ميناست. در اين مرحله علائمي همچون حساسيت دندان‌ها به آب سرد و شيريني ايجاد مي‌شود كه نيازمند بررسي توسط دندانپزشك است. با ادامه اين مرحله، پوسيدگي به بافت مركزي دندان رسيده و باعث تحريك شديد عصب و دندان دردهاي شديد مي‌شود.
در صورت عدم معالجه، وضعيت پايان نيافته و امكان انتقال ميكروب‌ها به نوك ريشه و استخوان اطراف ريشه دندان فراهم مي‌شود. در اين مرحله عفونت گسترش پيدا كرده و بيمار با علائمي مثل آبسه و عفونت مراجعه مي‌كند. در تمام اين موارد عامل بيماري باكتري‌هاي موجود در دهان بوده و راه‌حل درمان، حذف علت اصلي است كه ميكروب‌ها هستند.
پوسيدگي در 3 ناحيه از دندان مي‌تواند ايجاد شود؛ در شيارهاي موجود در سطح دندان كه در سطح جونده دندان و در پشت دندان‌هاست، در سطوح بين دندان‌ها و در نواحي حاشيه لثه.
استفاده از مسواك و نخ دندان موجب حذف پلاك باكتريال و مواد غذايي مورد نياز باكتري‌ها شده و روند تشكيل و افزايش پلاك باكتريال را مختل مي‌كند. از طرفي استفاده از خميردندان‌هاي حاوي فلورايد با تغيير تركيب مينا منجر به قوي شدن ميناي دندان و كاهش حلاليت آن در برابر اسيد مي‌شود، اين اقدامات مي‌توانند در پيشگيري از پوسيدگي دندان بسيار موثر باشند.
اثر ديگر فلورايد آن است كه در معدني شدن مجدد ميناي ضعيف شده كمك قابل توجهي مي‌كند. تحقيقات نشان داده ميناي دنداني كه با تركيبات فلورايد قوي شده است به ميزان 2 تا 3 برابر ميناي اوليه قدرت مقاومت در برابر پوسيدگي دارد. در مورد شيارهاي سطح دندان بهترين روش پيشگيري، استفاده از شيارپوش است. اين شيارها مي‌توانند پناهگاه خوبي براي باكتري‌ها و تشكيل پلاك دنداني باشند.
با حذف اين پناهگاه‌ها توسط دندانپزشك يك قدم به حفظ دندان سالم نزديك‌تر مي‌شويد. اين اقدام بويژه در سال هاي اول بعد از رويش هر يك از دندان‌هاي دائمي مفيد است، در اين حالت ماده شيارپوش رنگي يا بي‌رنگ در شيارها قرار گرفته و با نور سخت مي‌شوند و عملا امكان دسترسي باكتري‌ها به آن مهر و موم مي‌شود.
منبع جام جم آنلاین : http://www.jamejamonline.ir/newstext.aspx?newsnum=100879503668
مراحل پيشرفت پوسيدگي دندان
جام جم آنلاين: هر قدر دفعات مواجهه با مواد قندي زيادتر باشد، دفعات حمله اسيد به دندان‌ها نيز زيادتر مي‌شود. در صورتي كه پلاك دنداني برداشته نشود، با حملات اسيد بخشي از مينا دچار تغيير رنگ مي‌شود و رنگ سفيد پيدا مي‌كند كه اين مساله به دليل آزاد شدن مواد معدني ميناست و اين تغيير نشان‌دهنده كاهش ضخامت و كيفيت ميناي دندان است.
اين مرحله، اولين مرحله شروع پوسيدگي است. در صورتي كه كنترل بهداشت بخوبي انجام شود تا قبل از ايجاد حفره اين مرحله از پوسيدگي قابل كنترل و برگشت است.
با ادامه روند پوسيدگي، در صورتي كه در سطح دندان حفره ايجاد شود، پوسيدگي از حالت قابل برگشت به غيرقابل برگشت تبديل مي‌شود.
اين فرآيند با درگير كردن عاج دندان ادامه پيدا مي‌كند كه سرعت پيشرفت آن چند برابر زيادتر از سرعت پيشرفت پوسيدگي در ميناست. در اين مرحله علائمي همچون حساسيت دندان‌ها به آب سرد و شيريني ايجاد مي‌شود كه نيازمند بررسي توسط دندانپزشك است. با ادامه اين مرحله، پوسيدگي به بافت مركزي دندان رسيده و باعث تحريك شديد عصب و دندان دردهاي شديد مي‌شود.
در صورت عدم معالجه، وضعيت پايان نيافته و امكان انتقال ميكروب‌ها به نوك ريشه و استخوان اطراف ريشه دندان فراهم مي‌شود. در اين مرحله عفونت گسترش پيدا كرده و بيمار با علائمي مثل آبسه و عفونت مراجعه مي‌كند. در تمام اين موارد عامل بيماري باكتري‌هاي موجود در دهان بوده و راه‌حل درمان، حذف علت اصلي است كه ميكروب‌ها هستند.
پوسيدگي در 3 ناحيه از دندان مي‌تواند ايجاد شود؛ در شيارهاي موجود در سطح دندان كه در سطح جونده دندان و در پشت دندان‌هاست، در سطوح بين دندان‌ها و در نواحي حاشيه لثه.
استفاده از مسواك و نخ دندان موجب حذف پلاك باكتريال و مواد غذايي مورد نياز باكتري‌ها شده و روند تشكيل و افزايش پلاك باكتريال را مختل مي‌كند. از طرفي استفاده از خميردندان‌هاي حاوي فلورايد با تغيير تركيب مينا منجر به قوي شدن ميناي دندان و كاهش حلاليت آن در برابر اسيد مي‌شود، اين اقدامات مي‌توانند در پيشگيري از پوسيدگي دندان بسيار موثر باشند.
اثر ديگر فلورايد آن است كه در معدني شدن مجدد ميناي ضعيف شده كمك قابل توجهي مي‌كند. تحقيقات نشان داده ميناي دنداني كه با تركيبات فلورايد قوي شده است به ميزان 2 تا 3 برابر ميناي اوليه قدرت مقاومت در برابر پوسيدگي دارد. در مورد شيارهاي سطح دندان بهترين روش پيشگيري، استفاده از شيارپوش است. اين شيارها مي‌توانند پناهگاه خوبي براي باكتري‌ها و تشكيل پلاك دنداني باشند.
با حذف اين پناهگاه‌ها توسط دندانپزشك يك قدم به حفظ دندان سالم نزديك‌تر مي‌شويد. اين اقدام بويژه در سال هاي اول بعد از رويش هر يك از دندان‌هاي دائمي مفيد است، در اين حالت ماده شيارپوش رنگي يا بي‌رنگ در شيارها قرار گرفته و با نور سخت مي‌شوند و عملا امكان دسترسي باكتري‌ها به آن مهر و موم مي‌شود.
منبع جام جم آنلاین : http://www.jamejamonline.ir/newstext.aspx?newsnum=100879503668
شرح موضوع