توصیه ها و رژیم غذایی برای لاغرها

هنگامی‌که فردی میزان اثری دریافتی بدنش کمتر از حدی باشد که مورد نیاز بدن او است، وزن او کم شده و در صورت استمرار، به فردی لاغر تبدیل می‌شود.
لاغری عموماً در بین افراد عصبی، پرهیجان و افراد فعال بیشتر دیده می‌شود. دیده شده است که به‌علت داشتن عادات غذائی غلط، عدم انتخاب درست غذا و یا نامرتب بودن وعده غذا، افراد نتوانسته‌‌اند انرژی لازم را برای بدن خود دریافت کنند و به این ترتیب وزن بدن آنها کم شده است.
از سوی دیگر عوامل روانی در بعضی افراد موجب پرخوری و در بعضی منجر به کاهش اشتها و کم‌خوری می‌شوند. به‌طوری‌که بعضی از بیماران روانی به‌شدت از غذا خوردن خودداری می‌کنند و به‌شدت لاغر می‌شوند.
بعضی از بیماری‌ها نیز موجب لاغری می‌شوند، به‌عنوان مثال کسانی که دچار تب هستند، معمولاً اشتهای آنها برای خوردن کم می‌شود، در حالی‌که چنین وضعیتی فرد تب دار انرژی بیشتری دارد.
اختلال دستگاه گوارشی در افراد که همراه با تهوع، استفراغ، اسهال است نیز می‌‌تواند عامل لاغری باشد.

- توصیه به لاغرها
فرد لاغر لازم است که ابتدا با مراجعه به متخصص رژیم درمان، علت اصلی کاهش وزن بدن خود را به‌طور دقیق شناسائی کند و در صورتی‌که مشخص شد لاغری به‌دلیل فیزیولوژیکی نیست، می‌تواند با استفاده از رژیم غذائی وزن بدن خود را افزایش دهد.
فرد لاغر برای شروع به افزایش وزن در نخستین گام باید به‌خوبی توجیه شده و اراده خود را در این راه به‌کار گیرد.
وجود یک ارتباط قوی عاطفی بین بیمار و مسئول رژیم درمان او در این مسیر از ضروریات و عاملی مهم برای توجیه و انگیزش ارادی فرد برای اقدام افزایش وزن است.
تجویز و دریافت ۵۰۰ کالری در روز بیشتر از مقدار مورد نیاز می‌تواند در هفته حدود ۴۰۰ گرم وزن شخص را افزایش دهد و در صورتی‌که فرد لاغر بتواند ۱۰۰۰ کالری بیشتر از میزان مورد نیاز انرژی دریافت کند، اضافه شدن ۸۰۰ گرم در هفته به وزن او امری دست‌یافتنی است.
همراه با افزایش مقدار انرژی مورد نیاز، معمولاً سایر نیازهای غذائی فرد مانند نیاز به پروتئین، ویتامین و املاح نیز تأمین می‌شود.
برای مداوای فرد لاغر، در صورت امکان می‌تواند از برنامه غذائی عادی بیمار استفاده کرد و به‌تدریج اصلاحات کیفی و کمی را در آن داد.
برای تأمین ۵۰۰ کالری اضافی برای فرد لاغر می‌توان از انواع مواد غذائی استفاده کرد. برای نمونه می‌توان با افزودن ۱ لیوان شیر + ۲ تکه نان + ۱ عدد سیب‌زمینی آب‌پز و ۳۰ گرم گوشت یا پنیر و یک میوه به رژیم غذائی عادی ۵۰۰ کالری اضافی را به‌دست آورد.
افزودن مقدار متناسبی کره، مربا، عسل، و ژله نیز می‌توانید به سرعت انرژی دریافتی را افزایش دهد. به‌شرطی که بیمار تحمل خوردن این مواد را داشته باشد.
بهتر است که فرد لاغر تعداد دفعاتی که غذا می‌خورد را افزایش دهد. خوردن ۶ تا ۸ وعده غذائی در شبانه‌روز معمولاً مناسب است. فرد لاغر پس از رسیدن به وزن ایده‌آل می‌تواند با در پیش گرفتن یک رژیم غذائی مناسب وزن خود را ثابت نگهدارد.

بی‌اشتهائی: تحریک اشتها به‌عهده گیرنده‌های عصبی شیمیائی موجود در هیپوتالاموس مغز می‌باشد. که آن‌ها نیز به نوبهٔ خود تحت تأثیر میزان و سطح قند خون، اسیدهای چرب و هورمون‌هائی که مقدار آن‌ها با توجه به‌وجود ناراحتی‌هائی مانند شوک، افسردگی، اضطراب و تشویش خاطر، بیماری‌های مزمن و طولانی مدت، اختلالات گوارشی، تب، سرطان و کمبود (ویتامین B۱)، اسید پانتوتنیک (ویتامین B۵) و روی می‌تواند تغییر کند، قرار دارند. شناخت علت بی‌اشتهائی از جمله مهمترین قدمهائی است که در راه درمان لاغری باید برداشته شود.
- منابع غذائی حاوی ویتامین عبارت هستند از: شیره (ملاس)، شیر، پنیر، تخم‌مرغ، زرده تخم‌مرغ، ماهی و کنسرو آن، گوشت، نخود و لوبیا، دانه سویا، کلم، زردآلو.
- منابع غذائی حاوی روی عبارت هستند از: شیر، پنیر، زرده‌ تخم‌مرغ، سیرابی، برنج شلتوک‌دار، نخود و لوبیا، جعفری، شلغم، قارچ، انگور سیاه، گلابی، آلبالو، انجیر خشک.
- منابع غذائی حاوی اسید پانتوتیک عبارت هستند از: ماهی تازه و ماهی کنسرو شده، تخم‌مرغ و زرده آن، شیر، پنیر، غلات کامل، بادام‌زمینی، موز، زردآلو، آلبالو و انجیر خشک.

توصیه‌های مفید
- فاصله شام تا صبحانه برای شما زیاد است. قبل از خواب چند لقمه سبک بخورید.
- موادغذائی حاوی پروتئین را تنها در یک وعده مصرف نکنید. بلکه از آن‌ها در وعده‌های مختلف استفاده نمائید.
- مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه شده (قند و شکر)، روغن‌های حیوانی، قهوه، چای و نوشیدنی‌های حاوی کولا را محدودتر کنید.
- مطمئناً میزان کالری دریافتی روزانه شما به حد کافی نیست. بنابراین سعی در جبران آن نداشته باشید. اما نه به غذاهائی که فقط کالری تولید می‌کنند و فاقد سایر مواد مغذی هستند. (مانند قند، شکر، انواع آب‌نبات، شربت، نوشابه و ...)
- در رژیم روزانه خود به‌مقدار کافی از موادغذائی حاوی انواع ویتامین‌ها، تیامین، اسید پانتوتنیک و روی بگنجانید.
- غذا را در محیطی آرام بخورید این امر به هضم راحت‌تر آن کمک خواهد کرد. همان‌طور که از اعداد مشخص شده در جدول پیداست وزن یک فرد با توجه به قد، اسکلت‌بندی و سن می‌تواند تابع تغییرات قابل توجهی باشد.
- جوشاندهٔ گیاه مسیکه که از دم کردن ۳۰ گرم گیاه تازه در یک لیتر آب جوش برای مدت ده دقیقه به‌دست می‌آید، نیز اشتهاور است. غدد گل میخک و یا مقداری از گیاه سرو کوهی نیز به‌همین منظور می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.
۲۰ تا ۲۵ گرم سرو کوهی له شده را در یک لیتر آب جوش بریزید، به‌دقت از صافی بگذرانید و به آن شکر یا عسل بیافزائید. به عنوان محرک اشتها، پیش از هر وعده غذا یک فنجان از آن بنوشید. گیاه بومادران نیز همین خواص را دارد.
- مصرف چربی‌‌ها بالاخص چربی حیوانی (کره، مارگارین، چربی گوشت، شیر پرچرب، پنیر، ماست پرچرب و خامه) توصیه می‌شود.