سلام
دوست عزيز اميدوارم مطلب زير بتونه بهتون كمك كنه:
روان شناسی خشم و تکنیک های مهار و درمان آن
سرکوب کردن انوع عواطف ، خطرناک است و پس از مدتی کنترل و سرکوب شدن، به شکل انفجاری و غیر کنترل تخلیه خواهند شد. ما باید بدانیم که خشم برای انسان، ضروری و فکری است.
تا به حال صدها بار به خود گفته ایم: ”دیگر عصبانی نخواهم شد“ ”این بار خود را کنترل خواهم کرد“ ولی هرگز نمی شود. من نیز صدها بار این جمله را به خود گفته بود؛ ولی زمان شروع آن ، هیچ کنترلی برخود نداشتم، اما با شناخت بیشتر خشم و روش های پیش گیری، مهار و درمان آن، اکنون نه تنها به طور بر خود کنترل دارم، بلکه می توانم بگویم هرگز عصبانی نمی شوم.
برخی از رفتارشناسان و زیست شناسان می گویند: ”ساختمان های قدیمی مغز مانند هیپوتالاموس و دستگاه لیمبیک، مسئوول بسیاری از رفتارهای عاطفی ما هم چون خشم، غضب، ترس، اندوه، احساس حسادت رنجش و یا امیال جنسی در ما هستند.“
پس این عواطف و امیال همیشه و همواره در ما شکل می گیرند و سپس پدیدار می گردند. اما از کودکی، به ما آموخته اند که بروز خشم، ترس، حسادت، اندوه، رنجش و.. خطا بوده و یک کار غیراخلاقی و ضد اجتماعی است؛ بنابراین ما در طول عمر یاد گرفته ایم که هر گاه این احساس ها در ما شکل گرفت، آن را سرکوب کرده، فرو خورده و یا انکار نمائیم . ”فروید“ می گوید ”اگر خشمت را بیرون بریزی و ابراز کنی، حالت بهتر خواهد شد“ سرکوب کردن انوع عواطف ، خطرناک است و پس از مدتی کنترل و سرکوب شدن، به شکل انفجاری و غیر کنترل تخلیه خواهند شد. ما باید بدانیم که خشم برای انسان، ضروری و فکری است. ما انسان ها هم باید این انرژی خوب را در راه صحیح به جریان انداخته و حتی از آن بهره ببریم.
از سوی دیگر، سرکوب این گونه عواطف از نظر متخصصان و پزشکان طب بالینی، موجب بسیاری از بیماری های دیگر مانند افزایش، فشارخون، افزایش ضربان قلب، سردردهای تشنجی همراه با فشار ، میگرن، اسهال و یبوست های دائمی و مزمن، قاعدگی های نامنظم، سخت و دردناک و طولانی با خونریزی های شدید، بی نظمی های ضربان قلب، آسم، بی اشتهائی و یا پرخوری های عصبی و در نتیجه کاهش شدید وزن و یا چاقی های مفرط، زخم معده، نیش زبان زدن، طعنه آمیز صحبت کردن و حتی در نهایت افسردگی، خودکشی و آدم کشی می گردد. پس می بینیم که ابراز عواطف و احساس ها به شکل صحیح می تواند مانع بسیاری از بیماری ها و مشکل های ما گردد.
بین خشم ساده و خشم بیمارگونه تفاوت وجود دارد.
خشم سالم، واکنش طبیعی و غریزی در برابر احساس تهدید، نادیده گرفته شدن، احساس ناامیدی، احساس بی عدالتی و احساس دست نیافتن به حق و حقوق خود، احساس قربانی بودن و تحت فشار بودن در ما ایجاد می گردد؛ اما با فروخوردن و خشم و سرکوب و با انکار کردن آن، خشم دوباره به درون بدن باز می گردد و سپس به شکل افسردگی، احساس گناه، احساس نگرانی و اضطراب، احساس سستی و رخوت، بی حالی و بی حوصلگی، کم انرژی بودن و احساس ناامیدی، خود را نشان می دهد و در نهایت می تواند ریشهٔ بیماری هائی از قبیل مشکل های قلبی به هم خوردن ضربان قلب، احساس خواب آلودگی و یا به هم خوردن وضعیت خواب، کاهش قوای جنسی و پرخوری ها و یا بی اشتهائی های عصبی، تنگی نفس، اعتیاد به الکل یا مواد مخدر و سرانجام جنون موقت باشد. پس می بینیم آن چه که خداوند به شکل فطری از خشم در ما به ودیعه نهاده است، برای مان بسیار ضروری است و خود می تواند ما را به حقوق مان رسانده و مانع از مظلوم واقع شدن ما گردد، ولی به طور معمول، ما روش های صحیح ابزار آن را نمی دانیم و به جای آن که از این انرژی در راه صحیح و مثبت بهره جوئیم، با آن به خود و دیگران آسیب می رسانیم.
خشم و پرخاشگری، دو جزء تکفیک ناپذیر از نظر زیست شناسی هستنند که با یکدیگر به طور کامل مرتبط می باشند، خشم، یک احساس است و پرخاش، ابراز این احساس از طریق کلام می باشد و به طور معمول ابراز خشم به شکل بیمارگونه همراه با پرخاشگری و عصبانیت است
.
● عامل های روان شناسی خشم در چشم ما:
تغییر در کشش عضله های بدن و گاهی قفل شدن حرکت، اخم کردن، دندان قروچه، خیره نگریستن، گره کردن مشت، تغییر رنگ چهره (رنگ پریدگی و یا سرخ شدن) سرخی و یا دانه های ریز قرمز رنگ زیر پوست صورت، یخ کردن و سوزش بدن، بی حسی و ناتوانی، احساس تیر کشیدن در نقطه ای از بدن، احساس خفگی، عرق کردن، داغ شدن بدن و احساس از دست دادن کنترل خود که بیشتر وقت ها این مشکل ها را تغییر های هورمونی یعنی بالا رفتن آدرنالین خون سبب می گردد.
● عامل های ایجاد خشم و علت بروز آن
۱) ژنتیک: از پدر و مادر خود به ارث برده ایم.
۲) یادگیری محیطی: با داشتن پدر و مادر خشمگین و بد زبان، در محیط یاد گرفته ایم.
۳) مشکل های هورمونی
۴) محرومیت های اجتماعی
۵) آلرژی به برخی موادغذائی و کمبود ویتامین ها و املاح کافی در بدن به طور معمول، مصرف، مواد قندی شیرین، مصرف الکل و مواد مخدر، مصرف کافئین ها مانند قهوه و چای زیاد، مصرف نوشابه ها، مصرف زیاد گوشت قرمز، مصرف ادویه ها و غذاهای تندوتیز و مصرف بیش از حد غذاهای آماده می توانند به اضطراب و یا احساس خشم منجر شود.
۶) کاهش برخی از املاح مانند پتاسم در خون
۷) بیماری کم خونی
۸) بیماری هیپوگلاسمی ( بیماری پائین بودن مزمن قند خون)
۹) برهم خوردن تعادل ترکیبات شیمیائی بدن و هورمون ها مانند بالا رفتن آدرنالین خون.
۱۰) بیماری های جسمی مانند سرطان
۱۱) بیماری ها، صدمه ها و آسیب های مغزی
۱۲) عامل های بیرونی هم چون صداهای بلند، شلوغی و ازدحام جمعیت، سرو صدای زیاد، گرما ، احساس گرسنگی و احساس ناامیدی
۱۳) عامل های ذهنی و فکری
از نظر شناخت درمانی، افسردگی و خشم از اندیشه و نوع تفکر ما می آیند و می دانیم که فکرها و باورهای ما موجب بروز احساس های ما گشته، احساس های ما به عمل ها و رفتارهای ما می انجامد و اعمال و رفتار ما با تکرار، جزئی از عادت های ما می گردند و بالاخره این عادت ها سرنوشت و تقدیر و زندگی ما را می سازند.
۱۴) عامل های احساسی و عاطفی هم چون زودرنج بودن، حساس بودن، انتقادپذیر نبودن، کم تحمل بودن، جدی گرفته نشدن، قدرشناسی نشدن، مورد توجه و تائید قرار نگرفتن، احساس فشار کردن، هم دلی ندیدن، از نظر روحی و روانی ضعیف بودن و کم آوردن
۱۵) کوتاه نفس کشیدن و نرساندن انرژی کافی به بدن
۱۶) انباشتگی انرژی خشم و فروخوردن و سرکوب کردن آن در خود که تمامی این عامل ها تک تک و با همراه هم می توانند موجب بدخوبی، کج خلقی، عصبانیت و خشم در ما گردند.
● روش های درمان و کنترل خشم در خود
تکنیک اول: تکنیک تنفسی ۲-۴-۲-۴
در یک تکنیک باید دم و بازدم طولانی را تجربه کنیم بازدم طولانی از دهان، چند لحظه مکث دم طولانی از بینی، چند لحظه مکث، در موقع عصبانیت این نوع تنفس را ۱۰ بار تکرار معجزه آن را خود خواهید دید.
● تکنیک دوم: تنفس شکمی یا تنفس یوگائی
به آرامی نفس را از راه بینی به درون شکم بکشید و کم کم شکم را منبسط کنید . پیش از بازدم، نفس تان را یکی دو ثانیه نگاه دارید و بعد نفس رابه آرامی بیرون بدهید شکم را جمع کنید و دوباره پیش از عمل دم، نفس خود را چند ثانیه نگاه دارید. برای انجام این تکنیک به خودتان فشار نیاورید و به آرامش و راحت تنفس کنید و ریه ها و شکم خود را خالی یا پر نکنید زیاد آرام و خسته کننده نیز تنفس نکنید.
این نوع تنفس را روی ۵ دقیقه تکرار کنید. باز هم اثرهای معجزه آسای آن را بر روی درمان و کنترل خشم و بسیاری از بیماری های روان تنی و جسمی خود خواهید دید. با این نوع تنفس، جریان فکرهای مزاحم و پریشان به تدریج متوقف خواهد شد.
به تدریج آرامش را درون روان و جسم خود تجربه خواهید کرد و از این طریق، قادر خواهید بود ذهن و احساس های خود را کنترل کنید.
● تکنیک سوم: عصبانیت در دست من است نه در خود من
بدانیم که جملهٔ ”من عصبانی هستم“ غلط و مسموم است. باید گفت : ”من عصبانی می شوم، حال می خواهم که نشوم“ ”من حسادت دارم“ غلط است. ”من دچار حسادت می شوم و باز می توانم نشوم“
حال در موقع عصبانی شدن به خود پیام می دهیم: ”عصبانیت در مشت من است“ مشت دست خود را باز می کنم تا عصبانیت از بین برود.
از آن جائی که فکرها هورمون های ما را تغییر می دهند، با تغییر این فکرها و باورهای خود، هومون ها را به وضعیت تعادل در می آوریم. دیگر آن که گفته بودیم یکی از علت های روان شناختی خشم ، مشت کردن و گره کردن دست است، پس از باز کردن آن، خود را از شر یکی از عامل های بروز خشم به شکل بیمارگونه، رها می کنیم. "در موقع خشم، تغییر وضعیت بده. اگر ایستاده ای بنشین، اگر نشسته ای، بایست“ تغییر وضعیت دادن و یا تغییر شکل دادن اندام های بدن، خود می تواند به متعادل ساختن مواد و ترکیبات شیمیائی بدن تائیر بگذارد و باز به گفتهٔ حضرت علی (ع) : ”یک لیوان آب بنوشید“ یادمان باشد فردی که عصبانی می شود به طور، معمول، انرژی کم می آورد. ما می توانیم از طریق این تنفس ها و نوشیدن آب، به خود انرژی کافی برسانیم.
باز یادمان باشد که آب خیلی سرد؛ هرگز انرژی ندارد. هر چه آب، معتدل تر و یا حتی گرم تر باشد ، انرژی بیشتری دارد.
منبع : مجله شادکامی و موفقیت
http://www.aftab.ir/articles/health_therapy/mental_health/c13c1183718215_anger_p1.php
تاپیک زیر را هم مطالعه کنید:
خشم چیست؟
شرح موضوع 
