فقط مادران و مادربزرگ ها بخوانند!
آیا شیردهی نیاز به مهارت خاصی دارد؟ از کجا بدانیم مادر به اندازه کافی شیر برای سیرشدن نوزاد دارد؟در دوره شیردهی چه داروهایی را نباید خورد؟ و چندین سوال دیگر از دکتر وحید قبادی دانا متخصص کودکان ...
● آیا شیردهی نیاز به مهارت خاصی دارد؟
پاسخ این است که همه مادران این امکان را دارند که به نوزادان خود شیر دهند. اما روش صحیح شیردادن به گونه ای است که:
۱) بدن نوزاد روبه روی مادر و در تماس نزدیک با بدن او باشد.
۲) سر و بدن نوزاد در یک امتداد باشند.
۳) صورت نوزاد روبه روی پستان مادر و چانه اش به پستان چسبیده باشد.
۴) لب بالای نوزاد روی لبه بالایی هاله قهوه ای پستان و لب پایین نوزاد هم روی لبه پایینی هاله قهوه ای باشد.
۵) مادر هنگام شیردادن احساس درد و ناراحتی نکند.
۶) پستان مادر با سوراخ های بینی شیرخوار فاصله داشته و راه تنفس او را نبندد.
۷) صدای بلعیدن شیر به خوبی شنیده شود.
● از کجا بدانیم مادر به اندازه کافی شیر برای سیرشدن نوزاد دارد؟
مقدار تولید شیر مادر بستگی به دفعات مکرر تغذیه شیرخوار و مکیدن صحیح و موثر و تخلیه کامل پستان دارد. ترشح شیرمادر معمولاً از روز دوم افزایش می یابد. البته در زایمان اول ممکن است این افزایش ترشح ۵ تا ۶ روز طول بکشد. شیر مادر در روزهای اول حجم محدودی دارد، البته نیاز نوزاد هم در همین حد است. پس از آنکه شیر مادر جریان پیداکرد، (معمولاً روز سوم تا چهارم تولد) اگر نوزادی که فقط شیرمادر می خورد حداقل ۶ پوشک خیس در ۲۴ ساعت داشته باشد، نشانه آن است که حجم شیرمادر کافی است. البته بهترین راه برای تشخیص کافی بودن شیرمادر، کنترل افزایش وزن شیرخوار با مراجعه به پزشک یا مراکز بهداشتی درمانی و پایش منظم رشد است.
● در دوره شیردهی چه داروهایی را نباید خورد؟
گرچه هر دارویی که مادر مصرف می کند به مقدار کمی (۲ ۱ درصد) وارد شیرش می شود اما مصرف قابل توجهی از داروها برای شیرخوار عارضه ای در پی ندارد. مصرف داروهایی نظیر استامینوفن، مسکن های ساده، داروهای ضدسرماخوردگی و آنتی هیستامین ها به مقدار معمولی و مدت کوتاه و همچنین اکثریت قریب به اتفاق آنتی بیوتیک ها مانعی برای شیردادن نیستند. با این حال لازم است قبل از مصرف آنتی بیوتیک با پزشک متخصص مشورت شود.
● چرا بینی نوزاد ما کیپ می شود؟
بینی نوزاد بسیار ظریف است با سوراخ های باریک که با کوچکترین تغییر در دما و جریان هوا دیواره های مخاط بینی متورم می شود و راه عبور هوا را می بندد در این صورت نوزاد به راحتی تنفس نمی کند و دچار خشکی دهان شده و به علت ترشحات پشت حلق حالت عق زدن پیدا می کند. در این حالت است که نوزاد نمی تواند به راحتی شیربخورد و پس از هر مک که به سینه می زند سینه را رها می کند تا از دهان نفس بکشد.بنابراین باید با چکاندن قطره «کلرورسدیم ۶۵/۰%) و سپس تمیز کردن بینی با «مکنده بینی» یا «فین گیر» راه عبور هوا را باز نگه داشت. مرطوب کردن هوای اتاق با استفاده از دستگاه بخور نیز به رفع این مشکل کمک خواهد کرد. در صورت ادامه این مشکل، پزشک به شما کمک خواهد کرد.
● با بند ناف نوزاد چه باید کرد؟
بند ناف نوزاد به طور معمول پس از ۵ تا ۱۰ روز می افتد البته در بعضی از نوزدان، این مدت تا ۱۵ روز و بیشتر هم می رسد. باید دقت داشت بندناف زیر پوشک نرود و خشک نگه داشته شود. روی ناف پماد نمالید و بند ناف را چرب نکنید چون افتادن بند ناف به تاخیر می افتد. تنها پس از جدا شدن و افتادن بند ناف است که می بایست توجه بیشتری به بهداشت ناف داشت. برای تمیز کردن ناف می توان از محلول رقیق شده الکل طبی استفاده کرد. پس از افتادن بند ناف اکثراً روی ناف «دلمه ای» می بندد. توصیه می شود هر بار که ناف را تمیز می کنید این دلمه را به آرامی با پنبه آغشته به الکل طبی از روی ناف جدا کرده و بردارید و گودی ناف را تمیز کنید.
● از چه موقع می شود نوزاد را به حمام برد؟
بسیاری از مادران، حمام بردن نوزاد را تا افتادن بند ناف به تعویق می اندازند و فکر می کنند که خیس شدن بند ناف باعث عفونت خواهد شد. باید گفت مادران می توانند نوزاد خود را پس از تولد و در حالی که بند ناف او هنوز نیفتاده است، استحمام کنند. فقط باید با ملایمت با بند ناف مواجه شوند تا موجب کنده شدن و خونریزی نشود. بنابراین شست وشوی نوزاد و خیس شدن ناف، او را در معرض هیچ خطری قرار نخواهد داد. البته حمام کردن نوزاد که در محیطی گرم صورت می گیرد در مجموع نباید از چند دقیقه تجاوز کند و از ریختن آب بسیار گرم و یا سرد روی سر و بدن نوزاد باید جداً خودداری کرد.
● در حالت عادی مدفوع نوزاد چگونه است؟
اولین مدفوع نوزاد که غلیظ، چسبناک و به رنگ سیاه یا سبز تیره است حداکثر تا ۴۸ ساعت بعد از تولد دفع می شود. البته بسیاری از نوزادان چند دقیقه پس از تولد شروع به دفع مدفوع اولیه می کنند. پس از ۲ الی ۳ روز شیرخوردن رنگ مدفوع تغییر می کند. مدفوع نوزادی که شیر مادر می خورد رقیق و گاهی حتی آبکی است. رنگ آن زرد روشن و طلایی است و در داخل آن دانه های کوچک سفیدی دیده می شود. معمولاً به تعداد دفعاتی که مادر به نوزاد در شبانه روز شیر بدهد، نوزاد دفع مدفوع خواهد داشت و این کاملاً برای نوزاد طبیعی است و نمی توان آن را اسهال نامید.
● دمای اتاق نوزاد چقدر باید باشد؟ چقدر باید به نوزاد لباس پوشاند؟
درجه هوای اتاق نوزاد را باید با تناسب تغییر فصل، نارسی یا رسیده بودن و وزن هنگم تولد نوزاد تعیین کرد. هر چه هوا گرم تر باشد باید به تناسب هوای اتاق خنک تر و هر چه هوا سردتر باشد هوای اتاق باید گرم تر نگه داشته شود. اما هیچگاه نباید نوزاد در برابر باد مستقیم پنکه یا کولر قرار گیرد. اگر نوزاد نارس به دنیا آمده یا به نسبت وزن کمی دارد باید در دوره نوزادی او را گرمتر نگه داشت. دمای نرمال بدن نوزاد ۳۷ ۶/۳۶ درجه سانتی گراد است که می بایست با تکنیک مناسب اندازه گیری شود. همچنین درباره دمای مناسب هوای اتاق نوزاد باید گفت که بهتر است این دما در تابستان در حدود ۲۲ ۲۰ درجه سانتی گراد و در زمستان در حدود ۲۴ ۲۲ درجه سانتی گراد نگه داشته شود.
منبع:
http://www.aftab.ir/articles/view/health_therapy/medical_advise/c13_1290842486p1.php
آیا شیردهی نیاز به مهارت خاصی دارد؟ از کجا بدانیم مادر به اندازه کافی شیر برای سیرشدن نوزاد دارد؟در دوره شیردهی چه داروهایی را نباید خورد؟ و چندین سوال دیگر از دکتر وحید قبادی دانا متخصص کودکان ...
● آیا شیردهی نیاز به مهارت خاصی دارد؟
پاسخ این است که همه مادران این امکان را دارند که به نوزادان خود شیر دهند. اما روش صحیح شیردادن به گونه ای است که:
۱) بدن نوزاد روبه روی مادر و در تماس نزدیک با بدن او باشد.
۲) سر و بدن نوزاد در یک امتداد باشند.
۳) صورت نوزاد روبه روی پستان مادر و چانه اش به پستان چسبیده باشد.
۴) لب بالای نوزاد روی لبه بالایی هاله قهوه ای پستان و لب پایین نوزاد هم روی لبه پایینی هاله قهوه ای باشد.
۵) مادر هنگام شیردادن احساس درد و ناراحتی نکند.
۶) پستان مادر با سوراخ های بینی شیرخوار فاصله داشته و راه تنفس او را نبندد.
۷) صدای بلعیدن شیر به خوبی شنیده شود.
● از کجا بدانیم مادر به اندازه کافی شیر برای سیرشدن نوزاد دارد؟
مقدار تولید شیر مادر بستگی به دفعات مکرر تغذیه شیرخوار و مکیدن صحیح و موثر و تخلیه کامل پستان دارد. ترشح شیرمادر معمولاً از روز دوم افزایش می یابد. البته در زایمان اول ممکن است این افزایش ترشح ۵ تا ۶ روز طول بکشد. شیر مادر در روزهای اول حجم محدودی دارد، البته نیاز نوزاد هم در همین حد است. پس از آنکه شیر مادر جریان پیداکرد، (معمولاً روز سوم تا چهارم تولد) اگر نوزادی که فقط شیرمادر می خورد حداقل ۶ پوشک خیس در ۲۴ ساعت داشته باشد، نشانه آن است که حجم شیرمادر کافی است. البته بهترین راه برای تشخیص کافی بودن شیرمادر، کنترل افزایش وزن شیرخوار با مراجعه به پزشک یا مراکز بهداشتی درمانی و پایش منظم رشد است.
● در دوره شیردهی چه داروهایی را نباید خورد؟
گرچه هر دارویی که مادر مصرف می کند به مقدار کمی (۲ ۱ درصد) وارد شیرش می شود اما مصرف قابل توجهی از داروها برای شیرخوار عارضه ای در پی ندارد. مصرف داروهایی نظیر استامینوفن، مسکن های ساده، داروهای ضدسرماخوردگی و آنتی هیستامین ها به مقدار معمولی و مدت کوتاه و همچنین اکثریت قریب به اتفاق آنتی بیوتیک ها مانعی برای شیردادن نیستند. با این حال لازم است قبل از مصرف آنتی بیوتیک با پزشک متخصص مشورت شود.
● چرا بینی نوزاد ما کیپ می شود؟
بینی نوزاد بسیار ظریف است با سوراخ های باریک که با کوچکترین تغییر در دما و جریان هوا دیواره های مخاط بینی متورم می شود و راه عبور هوا را می بندد در این صورت نوزاد به راحتی تنفس نمی کند و دچار خشکی دهان شده و به علت ترشحات پشت حلق حالت عق زدن پیدا می کند. در این حالت است که نوزاد نمی تواند به راحتی شیربخورد و پس از هر مک که به سینه می زند سینه را رها می کند تا از دهان نفس بکشد.بنابراین باید با چکاندن قطره «کلرورسدیم ۶۵/۰%) و سپس تمیز کردن بینی با «مکنده بینی» یا «فین گیر» راه عبور هوا را باز نگه داشت. مرطوب کردن هوای اتاق با استفاده از دستگاه بخور نیز به رفع این مشکل کمک خواهد کرد. در صورت ادامه این مشکل، پزشک به شما کمک خواهد کرد.
● با بند ناف نوزاد چه باید کرد؟
بند ناف نوزاد به طور معمول پس از ۵ تا ۱۰ روز می افتد البته در بعضی از نوزدان، این مدت تا ۱۵ روز و بیشتر هم می رسد. باید دقت داشت بندناف زیر پوشک نرود و خشک نگه داشته شود. روی ناف پماد نمالید و بند ناف را چرب نکنید چون افتادن بند ناف به تاخیر می افتد. تنها پس از جدا شدن و افتادن بند ناف است که می بایست توجه بیشتری به بهداشت ناف داشت. برای تمیز کردن ناف می توان از محلول رقیق شده الکل طبی استفاده کرد. پس از افتادن بند ناف اکثراً روی ناف «دلمه ای» می بندد. توصیه می شود هر بار که ناف را تمیز می کنید این دلمه را به آرامی با پنبه آغشته به الکل طبی از روی ناف جدا کرده و بردارید و گودی ناف را تمیز کنید.
● از چه موقع می شود نوزاد را به حمام برد؟
بسیاری از مادران، حمام بردن نوزاد را تا افتادن بند ناف به تعویق می اندازند و فکر می کنند که خیس شدن بند ناف باعث عفونت خواهد شد. باید گفت مادران می توانند نوزاد خود را پس از تولد و در حالی که بند ناف او هنوز نیفتاده است، استحمام کنند. فقط باید با ملایمت با بند ناف مواجه شوند تا موجب کنده شدن و خونریزی نشود. بنابراین شست وشوی نوزاد و خیس شدن ناف، او را در معرض هیچ خطری قرار نخواهد داد. البته حمام کردن نوزاد که در محیطی گرم صورت می گیرد در مجموع نباید از چند دقیقه تجاوز کند و از ریختن آب بسیار گرم و یا سرد روی سر و بدن نوزاد باید جداً خودداری کرد.
● در حالت عادی مدفوع نوزاد چگونه است؟
اولین مدفوع نوزاد که غلیظ، چسبناک و به رنگ سیاه یا سبز تیره است حداکثر تا ۴۸ ساعت بعد از تولد دفع می شود. البته بسیاری از نوزادان چند دقیقه پس از تولد شروع به دفع مدفوع اولیه می کنند. پس از ۲ الی ۳ روز شیرخوردن رنگ مدفوع تغییر می کند. مدفوع نوزادی که شیر مادر می خورد رقیق و گاهی حتی آبکی است. رنگ آن زرد روشن و طلایی است و در داخل آن دانه های کوچک سفیدی دیده می شود. معمولاً به تعداد دفعاتی که مادر به نوزاد در شبانه روز شیر بدهد، نوزاد دفع مدفوع خواهد داشت و این کاملاً برای نوزاد طبیعی است و نمی توان آن را اسهال نامید.
● دمای اتاق نوزاد چقدر باید باشد؟ چقدر باید به نوزاد لباس پوشاند؟
درجه هوای اتاق نوزاد را باید با تناسب تغییر فصل، نارسی یا رسیده بودن و وزن هنگم تولد نوزاد تعیین کرد. هر چه هوا گرم تر باشد باید به تناسب هوای اتاق خنک تر و هر چه هوا سردتر باشد هوای اتاق باید گرم تر نگه داشته شود. اما هیچگاه نباید نوزاد در برابر باد مستقیم پنکه یا کولر قرار گیرد. اگر نوزاد نارس به دنیا آمده یا به نسبت وزن کمی دارد باید در دوره نوزادی او را گرمتر نگه داشت. دمای نرمال بدن نوزاد ۳۷ ۶/۳۶ درجه سانتی گراد است که می بایست با تکنیک مناسب اندازه گیری شود. همچنین درباره دمای مناسب هوای اتاق نوزاد باید گفت که بهتر است این دما در تابستان در حدود ۲۲ ۲۰ درجه سانتی گراد و در زمستان در حدود ۲۴ ۲۲ درجه سانتی گراد نگه داشته شود.
منبع:
http://www.aftab.ir/articles/view/health_therapy/medical_advise/c13_1290842486p1.php
شرح موضوع