روناس

روناس (نام علمی: Rubia tinctorum) گیاهی است که به حالت خودرو در مناطق مدیترانه، در شمال افریقا و بعضی مناطق آسیا می‌‌روید. ساقه این گیاه پوشیده از خارهای ریز می‌‌باشد و ارتفاع آن تا حدود دو متر می‌‌رسد. روناس با استفاده از خارهای ریزی که دارد به دیوار و درختان می‌‌چسبد و بالا می‌‌رود.
برگهای آن بیضی، نوک تیز و دراز بوده که به صورت گروهی و به شکل چتر از کنار ساقه بیرون می‌‌آید. گلهای روناس کوچک و به رنگ زرد مایل به سبز می‌‌باشد. میوه آن گوشتی و به رنگ تیره است. ریشه آن به نام روناس معروف است به رنگ قرمز تیره و به صورت دراز، باریک و استوانه‌ای می‌‌باشد. دارای طعمی تلخ و گس بوده و قسمت مهم این گیاه از نظر طبی بشمار می‌آید. از ریشه روناس در قدیم برای رنگرزی پارچه و نخ استفاده می‌‌شده است.
ترکیبات شیمیایی
ریشه روناس دارای ماده‌ای رنگی به نام جوهر روناس می‌‌باشد که برای رنگرزی بکار می‌‌رفت ولی بعد از اینکه توانستند این ماده را به طریقه شیمیایی تهیه کنند کشت آن برای تهیه آلیزارین متوقف گردید.
خواص داروئی
روناس از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است.
•     باز کننده گرفتگی‌ها در بدن است.
•     ادرار آور است و حبس‌البول را درمان می‌‌کند.
•     برای معالجه بیماری فلج آن را با عسل مخلوط کرده و به بیمار بدهید.
•     ترشح شیر راز یاد می‌‌کند.
•     درد سیاتیک را رفع می‌‌کند.
•     یبوست‌های سخت را معالجه می‌‌کند.
•     اشتهاآور است.
•     قاعده‌آور است.
•     خارش پوست را برطرف می‌‌کند بدین منظور می‌‌توان از ضماد استفاده کرد و یا اینکه جوشانده آن را در وان حمام بریزید و مدتی در آن استراحت کنید.
•     اوره خون را پائین می‌‌آورد.
•     جوش خوردن استخوان شکسته را تسریع می‌‌کند.
•     تورم را در بدن از بین می‌‌برد.
•     از کمپرس جوشانده روناس برای رفع بیماریهای پوستی استفاده کنید.
طرز استفاده
دم کرده: یک قاشق مرباخوری ریشه خرد شده روناس را در یک لیوان آب جوش ریخته، بگذارید به مدت 10 دقیقه دم بکشد. مقدار مصرف آن نصف فنجان سه بار در روز است. جوشانده روناس: 10 گرم ریشه روناس را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید برای مدت ده دقیقه بجوشد. این جوشیده را در وان حمام بریزید و برای رفع بیماریهای پوستی در آن استراحت کنید.
زیان‌ها: همانطور که گفته شد روناس ترشح ادرار را زیاد می‌‌کند و فشار آن را بالا می‌‌برد بنابرین ممکن است در اثر استفاده زیاد ایجاد خون در ادرار کند و در اینصورت بهتر است که روناس با کتیرا خورده شود.

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد