جلوگیری از ساییدگی زانو

موارد زیر جهت پیشگیری از صدمات مینیسیک زانو استفاده می شوند:
بدون درنظر گرفتن شکل و نحوه جراحی معمولاً توانبخشی شامل قدم زدن، خم کردن زانوها و انجام تمریناتی است که عضلات پا در آن کشیده شده و تقویت می شوند. همچنین با قراردادن وزنه ای روی مفصل جهت بهبودی مینیسیک مفید است.
بهترین نتیجه درمان صدمات مینیسیک در افرادی حاصل شده که در آنها تغییرات غضروفی دیده نشده و کسانی که رباط متقاطع قدامی آنان سالم مانده است.

اطلاعاتی درخصوص آسیبهای مینیسیک زانو:

آسیبهای مینیسک زانو
ترجمه: محمدعلی نودهی
دانشجوی کارشناسی ارشد تربیت بدنی دانشگاه شهید بهشتی

نیروی چرخشی زانو هنگامی که وزن بدن را حمل می کند به آسانی به مینیسک ها آسیب می رساند . چرخش سریع ران در حالیکه پاها ساکن هستند می تواند باعث پارگی یک قسمت و یا کل مینیسک شود (برای مثال هنگام دریبل بسکتبال مقابل حریف یا چرخش برای زدن توپ تنیس ). اگر پارگی جزئی باشد مینیسک از جلو و عقب به زانو متصل می ماند و اگر پارگی وسیع باشد احتمالاً مینیسک بوسیله رشته ای از غضروف آویزان می شود . وخامت پارگی به محل و وسعت آن بستگی دارد.

علائم آسیب چیست؟
معمولاً زمانیکه افراد از ناحیه مینیسک صدمه می بینند احساس درد دارند بویژه زمانی که زانوی خود را صاف می کنند . احتمال دارد که درد خفیف باشد و شخص به فعالیت خود ادامه دهد . اگر تکه های جدا شده مینیسک بین استخوانهای را ن و درشت نی قرار گی رند درد شدیدی رخ می دهد . چنانچه رگ های خونی مسدود شوند ممکن است تورم اند کی بعد از آسیب ایجاد شود یا در صورتیکه مفصل با مایع تولید شده بوسیله سینوویوم 1 در نتیجه التهاب پر شود، تورم چند ساعت بعد رخ دهد. درصورتی که سینوویوم آسیب دیده باشد، احتمالاً ملتهب شده و برای  حافظت از خود مایعی تولید می کند که این امر موجب تورم زانو می گردد . گاهی اوقات صدمه ای که قبلا رخ داده و درمان نشده باشد، ماهها یا سالها بعد دردناک می شود بخصوص اگر زانو مجدداً آسیب ببیند. بعد از هر صدمه ای احتمالاً زانو صدایی مثل « تیک » می دهد، قفل می شود یا احساس ضعف می کند . ممکن است که علائم صدمه به مینیسک نمایان نشود اما غالباً علائم بروز کرده و نیازمند درمان می باشد.

تشخیص صدمات مینیسک چگونه است؟
پزشک با توجه به توضیحاتی که بیمار از آغاز درد و تورم در اختیار او قرار می دهد احتمالاً معاینات فیز یکی انجام داده و از زانو رادیوگرافی می گیرد . معاینه نیز ممکن است شامل این آزمایش باشد که پزشک زانو را خم کرده و سپس در حالیکه آنرا باز می کند، ساق پا را به داخل خارج پارگی مینیسک اشاره دارد. برای تایید توصیه MRI  تشخیص صدمه احتما لاً تست شود . همچنین ممکن است پزشک برای تشخیص و درمان پارگی مینیسک روش آرتروسکوپی 2 را بکار ببرد.

چگونه مینیسک صدمه دیده درمان می شود؟
اگر پارگی خفیف باشد و درد و دیگر علائم برطرف شود پزشک احتمالاً برنامه تقویت عضلات را تجویز می کند . انجام تمرینات  ورزشی برای مشکلات مینیسکی بهترین راهکاری است که پزشک فیزیوتراپ و ورزش درمان می تواند تجویز کند. درمانگر باید مطمئن باشد که بیمار تمرینات را به درست ی انجام دهد، بدون این که احتمال بروز آسیب جدید یا تکرار صدمه قبلی وجود داشته باشد تمرینات زیر به منظور تقویت عضله چهارسر ران و همسترینگ و افزا یش انعطاف پذیری و قدرت بعد از صدمه به مینیسک طراحی شده اند :
- گرم کردن مفصل بوسیله رکاب زدن روی دوچرخه ثابت ، سپس اکستنشن پا (باید از صاف کردن بیش از حد خودداری کرد(.
- اکستنشن پا در حالت نشسته (ممکن است در این حالت وزنه ای روی مچ پا قرار داده شود(.
- بالا آوردن پا در حالت درازکش با شکم بر روی زمین.
- تمرین در استخر شامل دویدن با بیشترین سرعت ممکن در جایی که عمق آب در حد سینه باشد.
- اجرای حرکات جنبشی کوتاه در حالیکه در کناره استخر قرار گرفته و بالا آوردن پا تا 90 درجه در حالیک ه عمق آب تا سینه بوده و مصدوم کمر خود را به کناره استخر می فشارد.
در صورتیکه پارگی مینیسک وسعت بیشتری دارد احتمالاً پزشک برای مشاهده میزان آسیب و ترمیم یا جراحی « ارتوسکوپیک » پارگی، جراحی باز را انجام می دهد . اگر بیمار نسبتاً جوان است، آسیب در ناحیه ای با جریان خون مناسب رخ داده و همچنین رباط ها سالم باشند، پزشک می تواند مینیسک را در جای اول خود بخیه بزند . اکثر ورزشکاران جوان قادرند که با مراقبت از مین یسک های ترمیم شده خود به ورزش های قدرت ی بازگردند در آن محل ضعیف است پزشک لازم است بخش کوچکی از مینیسک را برای هموار کردن سطح آن قطع کند . در برخی موارد نیز پزشک مینیسک را برداشته که در این صورت احتمال ایجاد تغییرات مخرب نظیر 3 بیشتر خواهد بود . « استئوآرتیت »پژوهشگران علوم پزشکی شیوه ای بنام را مورد بررسی قرار داد ند که «allograft» در آن جراح، مینیسک را با مینیسک یک جسد جایگزین می کند . مینیسک پیوندی، شکننده بوده و ممکن است به آسانی چروکیده و پاره شود.
پژوهشگران همچنین تلاش می کنند که مینیسک پاره را با مینیسک مصنوعی تعویض کنند اما این روش حتی موفقیت دارد . «allograft » کمتری نسبت به شیوه بهبود پس از جراحی ترمیم مینیسک، چندین هفته به طول می انجامد و در صورت برداشتن مینیسک در انجام فعالیت های روزمره و شغلی محدودیت بیشتری بوجود می آید با این حال با قرار دادن وزنه ای بروی مفصل واقعاً می تواند بهبودی را تسریع کند بدون در نظر گرفتن شکل و نحوه جراحی معمولاً توانبخشی شامل قدم زدن، خم کردن زانوها و انجام تمریناتی است که عضلات پا در آن کشیده شده و تقویت می شوند بهترین نتایج در درمان صدمات مینیسک در افرادی حاصل شده که در آنها تغییرات غضروفی دیده نشده و کسانی که رباط متقاطع قدامی آنان سالم مانده است.

واژنامه
1. Sinovium
2. Arthroscopy
3. Osteouartheitis

منبع:sports medicine