وقتي بختك به جان ما مي‌افتد
جام جم آنلاين: یكی از باورهاي خرافه‌اي كه در فرهنگ ما با تشخيص‌هاي پزشكي عجين شده است، اتفاقي به نام بختك در خواب است.
براساس تصورات خرافه‌اي، بختك موجودي غيرزميني است كه وقتي در حالت خواب و بيداري هستيم، بر سينه برخي از ما مي‌نشيند و مانع از حركت و حتي تنفس‌مان مي‌شود. اما بايد گفت، آنچه در اين تصورات از آن به عنوان بختك نام برده مي‌شود، نوعي اختلال خواب و در واقع فلج خواب و ناشي از اختلالات هورمون‌هاي مرتبط با خواب است.
دكتر سيد‌هادي معتمدي، روانپزشك و عضو هيات علمي دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي در گفت‌وگو با «جام‌جم» مي‌گويد: فلج خواب عارضه‌اي بي‌خطر و زودگذر است كه مي‌تواند جنبه ژنتيكي داشته باشد يا تحت تاثير خستگي بيش از حد، ناراحتي‌هاي ذهني يا افسردگي شكل بگيرد.
اختلالي كاملا بي‌خطر
دكتر معتمدي مي‌افزايد: براي بيدار شدن، چند هورمون در سيستم مغزي ما ترشح مي‌شود، برخي از اين هورمون‌ها باعث بيدار شدن ذهني ما مي‌شود و برخي ديگر عضلات ما را فعال مي‌كند. حال اگر اين هورمون‌ها به صورت همزمان كار خود را انجام ندهند، ممكن است ذهن ما از خواب بيدار شود، اما جسم‌مان همچنان در خواب باقي بماند؛ البته چنين تاخيري تنها يكي دو دقيقه طول مي‌كشد.
اين روانپزشك تاكيد مي‌كند: چنين حالتي تنها چند دقيقه طول مي‌كشد، اما در اين زمان كوتاه شخص فكر مي‌كند فلج شده و قادر به هيچ نوع حركتي نيست، در نتيجه بسيار وحشت مي‌كند. در چنين شرايطي تنها لازم است كه شخص، تكان كوچكي به يكي از عضلاتش همچون پلك يا يكي از انگشتانش بدهد تا از اين وضعيت خارج شود.
از بختك نترسيد
روانپزشكان دريافته‌اند كه طی خواب و در مرحله‌ای كه رویا در آن اتفاق مي‌افتد، مغز انتقال سیگنال‌های عصبی به سوی عضلات اسكلتی بدن را مسدود و متوقف مي‌كند تا نتوانيم در عالم واقعيت آن رويا‌ها را عملي كنيم، مثلا وقتی خواب می‌بینيم كه در حال دویدن هستیم، از رختخواب بلند نشویم و شروع به دویدن نكنيم و هنگامی كه قصد داریم از خواب بیدار شویم، مغز دوباره كنترل عضلات را به دست بگیرد، اما گاهی اوقات قبل از این‌كه مغز كنترل عضلات اسكلتی را به دست گیرد و عضلات از حالت فلج بودن خارج شوند، ما هشیاری خود را باز می‌یابیم كه نتیجه آن احساس هراس‌آور فلج بودن بدن يا دچار شدن به عارضه‌اي است كه مردم به طور خرافي از آن مي‌ترسند، اما واقعيت آن است كه بختك اصلا ترسناك نيست.
دكتر معتمدي با تاكيد بر اين كه اگر اين نوع اختلال خواب در فردي تكرار شود، مي‌تواند از برخي داروها تحت نظر يك روان‌شناس استفاده كند، مي‌افزايد: همچنين در برخي افراد بروز چنين عارضه‌اي با تنگي نفس در خواب همراه است كه با مصرف دارو برطرف مي‌شود. آنچه مسلم است چيزي تحت عنوان بختك يا موجودي فرازميني كه بر سينه افراد مي‌نشيند و آنها را دچار نوعي فلج عضلاني مي‌كند، وجود خارجي ندارد؛ اما اگر فردي در اين حالت، حين بيدار شدن از خواب دچار نوعي توهم شود، ممكن است تحت تاثير اين توهمات گذرا تصاوير ترسناكي را در ذهنش بسازد و از آنها صحبت كند، در چنين حالتي مراجعه به روانپزشك ضروري است.
وقتي دچار فلج خواب مي‌شويد
به گفته دكتر معتمدي، فلج خواب كه معمولا چند دقیقه طول می‌كشد، كاملا بی‌خطر است و به هيچ وجه به‌معنای بیماری حاد مغزی نيست. معمولا رخداد این حالت در افرادی كه تحت استرس‌هاي فكری يا شغلي زياد و افسردگی هستند، بیشتر می‌شود و در برخي افراد نيز جنبه ژنتيكي دارد.
اين روانپزشك مي‌افزايد: معمولا اطرافيان بروز اين حالات را در شخصي كه براي يكي دو دقيقه دچار فلج خواب شده است، متوجه نمي‌شوند اما اگر در موارد نادري اين عارضه را تشخيص دادند، مي‌توانند تكان كوچكي به شخصي كه دچار اين عارضه شده است، بدهند.
نگذاريد كه بختك سراغتان بيايد
برخي از روانپزشكان معتقدند كه امكان بروز فلج‌خواب به عنوان يك اختلال خواب بی‌خطر با رعایت اصول بهداشت خواب و خودداری از طاق باز خوابیدن كاهش مي‌يابد، اما دكتر معتمدي شكل خوابيدن را در بروز اين اختلالات موثر نمي‌داند، بلكه معتقد است، كاهش فشارهاي روحي، استرس، جلوگيري از تغییرات ناگهانی در سبك یا محیط زندگی و خستگي‌هاي جسمي و رواني می‌تواند از بروز و تكرار اين نوع اختلال خواب جلوگيري كند.
منبع : جام جم آنلاین
جام جم آنلاين: یكی از باورهاي خرافه‌اي كه در فرهنگ ما با تشخيص‌هاي پزشكي عجين شده است، اتفاقي به نام بختك در خواب است.
براساس تصورات خرافه‌اي، بختك موجودي غيرزميني است كه وقتي در حالت خواب و بيداري هستيم، بر سينه برخي از ما مي‌نشيند و مانع از حركت و حتي تنفس‌مان مي‌شود. اما بايد گفت، آنچه در اين تصورات از آن به عنوان بختك نام برده مي‌شود، نوعي اختلال خواب و در واقع فلج خواب و ناشي از اختلالات هورمون‌هاي مرتبط با خواب است.
دكتر سيد‌هادي معتمدي، روانپزشك و عضو هيات علمي دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي در گفت‌وگو با «جام‌جم» مي‌گويد: فلج خواب عارضه‌اي بي‌خطر و زودگذر است كه مي‌تواند جنبه ژنتيكي داشته باشد يا تحت تاثير خستگي بيش از حد، ناراحتي‌هاي ذهني يا افسردگي شكل بگيرد.
اختلالي كاملا بي‌خطر
دكتر معتمدي مي‌افزايد: براي بيدار شدن، چند هورمون در سيستم مغزي ما ترشح مي‌شود، برخي از اين هورمون‌ها باعث بيدار شدن ذهني ما مي‌شود و برخي ديگر عضلات ما را فعال مي‌كند. حال اگر اين هورمون‌ها به صورت همزمان كار خود را انجام ندهند، ممكن است ذهن ما از خواب بيدار شود، اما جسم‌مان همچنان در خواب باقي بماند؛ البته چنين تاخيري تنها يكي دو دقيقه طول مي‌كشد.
اين روانپزشك تاكيد مي‌كند: چنين حالتي تنها چند دقيقه طول مي‌كشد، اما در اين زمان كوتاه شخص فكر مي‌كند فلج شده و قادر به هيچ نوع حركتي نيست، در نتيجه بسيار وحشت مي‌كند. در چنين شرايطي تنها لازم است كه شخص، تكان كوچكي به يكي از عضلاتش همچون پلك يا يكي از انگشتانش بدهد تا از اين وضعيت خارج شود.
از بختك نترسيد
روانپزشكان دريافته‌اند كه طی خواب و در مرحله‌ای كه رویا در آن اتفاق مي‌افتد، مغز انتقال سیگنال‌های عصبی به سوی عضلات اسكلتی بدن را مسدود و متوقف مي‌كند تا نتوانيم در عالم واقعيت آن رويا‌ها را عملي كنيم، مثلا وقتی خواب می‌بینيم كه در حال دویدن هستیم، از رختخواب بلند نشویم و شروع به دویدن نكنيم و هنگامی كه قصد داریم از خواب بیدار شویم، مغز دوباره كنترل عضلات را به دست بگیرد، اما گاهی اوقات قبل از این‌كه مغز كنترل عضلات اسكلتی را به دست گیرد و عضلات از حالت فلج بودن خارج شوند، ما هشیاری خود را باز می‌یابیم كه نتیجه آن احساس هراس‌آور فلج بودن بدن يا دچار شدن به عارضه‌اي است كه مردم به طور خرافي از آن مي‌ترسند، اما واقعيت آن است كه بختك اصلا ترسناك نيست.
دكتر معتمدي با تاكيد بر اين كه اگر اين نوع اختلال خواب در فردي تكرار شود، مي‌تواند از برخي داروها تحت نظر يك روان‌شناس استفاده كند، مي‌افزايد: همچنين در برخي افراد بروز چنين عارضه‌اي با تنگي نفس در خواب همراه است كه با مصرف دارو برطرف مي‌شود. آنچه مسلم است چيزي تحت عنوان بختك يا موجودي فرازميني كه بر سينه افراد مي‌نشيند و آنها را دچار نوعي فلج عضلاني مي‌كند، وجود خارجي ندارد؛ اما اگر فردي در اين حالت، حين بيدار شدن از خواب دچار نوعي توهم شود، ممكن است تحت تاثير اين توهمات گذرا تصاوير ترسناكي را در ذهنش بسازد و از آنها صحبت كند، در چنين حالتي مراجعه به روانپزشك ضروري است.
وقتي دچار فلج خواب مي‌شويد
به گفته دكتر معتمدي، فلج خواب كه معمولا چند دقیقه طول می‌كشد، كاملا بی‌خطر است و به هيچ وجه به‌معنای بیماری حاد مغزی نيست. معمولا رخداد این حالت در افرادی كه تحت استرس‌هاي فكری يا شغلي زياد و افسردگی هستند، بیشتر می‌شود و در برخي افراد نيز جنبه ژنتيكي دارد.
اين روانپزشك مي‌افزايد: معمولا اطرافيان بروز اين حالات را در شخصي كه براي يكي دو دقيقه دچار فلج خواب شده است، متوجه نمي‌شوند اما اگر در موارد نادري اين عارضه را تشخيص دادند، مي‌توانند تكان كوچكي به شخصي كه دچار اين عارضه شده است، بدهند.
نگذاريد كه بختك سراغتان بيايد
برخي از روانپزشكان معتقدند كه امكان بروز فلج‌خواب به عنوان يك اختلال خواب بی‌خطر با رعایت اصول بهداشت خواب و خودداری از طاق باز خوابیدن كاهش مي‌يابد، اما دكتر معتمدي شكل خوابيدن را در بروز اين اختلالات موثر نمي‌داند، بلكه معتقد است، كاهش فشارهاي روحي، استرس، جلوگيري از تغییرات ناگهانی در سبك یا محیط زندگی و خستگي‌هاي جسمي و رواني می‌تواند از بروز و تكرار اين نوع اختلال خواب جلوگيري كند.
منبع : جام جم آنلاین
شرح موضوع