باز کردن لوله های منی بسته شده در مردان (برگرداندن وازکتومی)

بستن لوله هاي مني بر در مردان يکي از روشهاي مطمئن، ساده و مقرون به صرفه جهت جلوگيري از باردار شدن همسر است که در آن  لوله هاي مني بر در محل خروج از بيضه قطع و دو انتهاي آنها مسدود مي شوند . البته اصطلاح لوله هاي مني بر اصطلاح اشتباه است چون اين لوله ها مني را حمل نمي کنند بلکه اسپرم را منتقل مي کنند (براي توضيحات بيشتر به مطلب وازکتومي مراجعه شود). معمولا در اين عمل يک تکه کوچک از لوله مني بر برداشته مي شود. باز کردن لوله هاي مني بر بسته شده (برگرداندن وازکتومي) با عمل بستن آنها چند فرق اساسي دارد: يک عمل جراحي تمام عيار است که نياز به حدود 2 ساعت بيهوشي دارد، عمل جراحي بسيار پيچيده و مشکلي است و هزينه آن زياد است. هزينه بستن لوله هاي مني بر در آمريکا 300 دلار و هزينه باز کردن آنها 20 هزار دلار مي باشد. موفقيت اين عمل اندک است، بنابراين مردانيکه اقدام به بستن لوله هاي مني بر مي کنند بايد آنرا يک عمل دائمي تلقي کنند. بعد از باز کردن لوله هاي مني بر ممکن است که تعدادي اسپرم در مايع مني ظاهر شوند، ولي آنها معمولا براي يک حاملگي طبيعي کفايت نمي کنند.

براي انجام اين عمل معمولا دو روش وجود دارد. هر دو روش بايد با ميکروسکوپ انجام شود. اسپرم توسط يک لوله اي بنام اپيديديم از بيضه منتقل مي شود که آن در انتها به لوله مني بر تبديل مي شود . براي باز کردن لوله هاي مني بر يا دو انتهاي آنهارا به هم متصل مي کنند که در اصطلاح به آن وازووازوستومي (Vasovasostomy) گفته مي شود  و يا اينکه يک انتهاي لوله مني بر قطع شده به اپيديديم متصل مي شود که به آن وازواپيديديموستومي (Vasoepdidimostomy)  مي گويند. جراح هنگام عمل تصميم مي گيرد که کدام روش را انجام دهد. در عملهائيکه از ميکروسکوپ استفاده نمي شود، ميزان موفقيت 50-40 درصد است. موفقيت يعني ظاهر شدن اسپرم در مايع مني که آن با تعداد طبيعي اسپرم در مايع مني خيلي تفاوت دارد. در حالت طبيعي بايد هر ميلي ليتر از مايع مني حداقل داراي 20 ميليون اسپرم باشد. هر قدر از زمان بسته شدن لوله ها بيشتر بگذرد شانس موفقيت کمتر است. در بسياري از مقالات ميزان موفقيت عمل وازووازوستومي را 90-80 درصد ذکر کرده اند، ولي به تجربه بنده که بيش از دو دهه است اين عمل را انجام مي دهم اصلا موفقيت به اين ميزان نيست. معمولا کلينيکهائي که اين عمل را انجام مي دهند براي جلب مشتري آمار اغوا کننده ارائه مي دهند. هنگام عمل جراحي چند نکته است که به جراح کمک مي کند که عمل جراحي به چه ميزان موفقيت آميز خواهد بود. وقتي دو انتهاي بسته شده لوله هاي مني بر پيدا شده و آزاد مي شوند در انتهائي که به بيضه وصل است بايد يک مايع کدر محلول در آب وجود داشته باشد و اگر اين مايع را زير ميکروسکوپ بررسي کنيم بايد حاوي اسپرم باشد. اگر مايع غليظ، سفيد و به قوام خمير دندان باشد، ميزان موفقيت کم خواهد بود. يکي از عوامل مهم موفقيت، فرد و مرکزي است که اين عمل توسط وي و يا در آن انجام مي شود. براي انجام اين عمل يک فرد با تجربه و مرکزي که بطور دائم اين عمل را انجام مي دهد، بهتر است. براي قضاوت در مورد موفقيت عمل جراحي حداقل سه ماه وقت لازم است. در عمل وازواپيديديموستومي معمولا مدت زمان بيشتري لازم است تا اسپرم در مني ظاهر شود. مدت زمان متوسط از باز کردن لوله ها (برگرداندن وازکتومي) تا اتفاق افتادن حاملگي معمولا 12 ماه است. حتي پس از حامله شدن همسر، امکان اينکه دوباره لوله هاي مني باز شده، بسته شوند وجود دارد. اين در 10 درصد موارد اتفاق مي افتد. بنابراين اگر پس از عمل اسپرم در مني ظاهر شد، زوجها نبايد حاملگي را به تاخير بيندازند. بطور کلي ميزان موفقيت عمل باز کردن لوله هاي مني بر (برگرداندن وازکتومي) به موارد زير بستگي دارد:

·         مدت زماني که از بسته شدن لوله هاي مني بر مي گذرد

·         سن همسر

·         وجود آنتي بادي (پادتن) بر عليه اسپرم

·         روشي که قبلا با آن لوله هاي مني بر بسته شده اند

·         روشي که براي باز کردن لوله هاي مني بر بکار مي رود

·         وجود همزمان ساير مشکلات توليد مثل در مردان مثل واريکوسل

·         ميزان سلامتي همسر

·         تبحر فردي که اينکار را انجام مي دهد