اطلاعات اوليه
توضيح كلي
بوتوليسم عبارت است از يك نوع مسموميت غذايي جدي ولي غير مسري كه معمولاً در اثر خوردن غذاي آلوده به سمي كه شديداً دستگاه عصبي را متأثر مي‌سازد، رخ مي‌دهد. مسموميت با اين سم به دو شكل ديگر نيز به وجود مي‌آيد، بوتوليسم ناشي از زخم، و بوتوليسم شيرخواران. بوتوليسم اصولاً دستگاه عصبي مركزي و دستگاه عضلاني را تحت تأثير قرار مي‌دهد.
علايم شايع
علايم زير معمولاً 36-18 ساعت پس از خوردن غذاي آلوده رخ مي‌دهند:
تار شدن ديد، يا دو تا ديدن
افتادن پلك‌هاي چشم
خشك شدن دهان
خورده خورده صحبت كردن
مشكل در قورت دادن غذا يا مايعات
استفراغ و اسهال
ضعف دست‌ها يا پاها، كه نهايتاً ممكن است به فلج نيز بيانجامد.
تب وجود ندارد.
توانايي‌هاي ذهني دچار اختلال نمي‌شوند. علايم زير در شيرخواران رخ مي‌دهند:
يبوست شديد
گريه ضعيف
ناتواني در مكيدن پستان مادر
علل
عفونت غذاها (عمدتاً كنسروي) با باكتري كلستريديوم بوتولينوم. اين باكتري در غذاي آلوده يا خوب پخته نشده رشد مي‌كند. با رشد اين باكتري در غذا، سم قدرتمندي توليد و ترشح مي‌شود كه توانايي جذب از دستگاه گوارش و گسترش به دستگاه عصبي مركزي را دارد.
غذاهايي كه با احتمال بيشتري ممكن است باعث بوتوليسم شوند عبارتند از: سبزيجات و ميوه‌هايي كه در خانه كنسرو مي‌شوند، ماهي، گوشت، سوسيس خوب پخته نشده، گوشت دوده داده و محصولات لبني
در شيرخواران زير يك سال، عسل خام يا ساير غذاهاي پخته نشده ممكن است باعث بوتوليسم شوند.
اين باكتري امكان دارد زخم را نيز آلوده سازد و سم ترشح كند.
عوامل افزايش‌دهنده خطر
شيرخواران
كنسروهاي خانگي. به خصوص بايد مراقب باقلا و لوبياي سبز بود.
پيشگيري
اگر قسمتي از قوطي كنسرو بيرون زده است، يا اينكه محتويات آن رنگ يا بوي عجيبي دارند، اصلاً لب به آن نزنيد.
هيچگاه غذايي كه قطعاً مشخص نيست خوب پخته يا كنسرو شده است را نخوريد.
هيچگاه به شيرخواران غذاي حاوي عسل يا شربت‌هاي ضد سرفه ندهيد.
جوشاندن غذا مي‌تواند از بوتوليسم پيشگيري كند، اما بهتر است اطلاعات خود را در مورد جزئيات كنسرو كردن و پختن غذا به طريقه بي‌خطر، افزايش دهيد.
اگر مشكوك به بوتوليسم هستيد، با مركز بهداشت نزديك محل خود تماس بگيريد. در صورت قطعي شدن مسأله، بايد از طريق رسانه‌ها اطلاع‌رساني كرد و غذاهاي آلوده را نيز از مغازه‌ها جمع‌آوري نمود.
عواقب مورد انتظار
با اقدام فوري، پيامد بيماري خوب است. هر چه قدر مقدار سم ورودي بيشتر باشد، علايم زودتر آغاز مي‌شوند و وضعيت بيمار نيز خطرناك‌تر خواهد بود. ميزان كلي مرگ‌ومير 25%-10% است.
عوارض احتمالي
عفونت ريوي در اثر عدم توانايي در بلع مناسب غذا و ورد آن به ريه‌ها
نارسايي ريوي ناشي از ضعف عضلات تنفسي
مرگ
درمان
اصول كلي
بستري كردن بيمار جهت انجام مراقبت‌هاي ويژه. امكان دارد بيمار به تهويه مكانيكي نياز پيدا كند.
اگر تنها چند ساعت از خوردن غذاي مسموم گذشته باشد، بيمار را وادار به استفراغ كنيد.
اگر مشكوك به بوتوليسم هستيد، در صورت امكان مقداري از غذاي آلوده را براي بررسي آزمايشگاهي در داخل يخچال نگهداري كنيد.
داروها
تزريق سرم ضد سم بوتوليسم جلوي بدتر شدن بيماري را مي‌گيرد. سرم ضد سم از سرم اسب مشتق مي‌شود، كه علي‌رغم اينكه زندگي فرد را ممكن است نجات دهد، اثرات جانبي جدي دارد.
فعاليت
به هنگام بستري بودن در بيمارستان، استراحت در تخت لازم است. پس از درمان، فعاليت‌هاي عادي را تدريجاً از سر گيريد.
رژيم غذايي
معمولاً تزريق مايعات و تغذيه داخل وريدي به هنگام بستري شدن بيمار لازم است، زيرا بيمار در بلع مشكل دارد. پس از درمان، رژيم غذايي خاصي توصيه نمي‌شود.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم بوتوليسم را داريد. در اين حالت بلافاصله آمبولانس خبر كنيد. اين يك وضعيت اورژانس است.
اگر ضعف، تاري ديد يا خورده خورده صحبت كردن، دوباره ظاهر شوند. بازگشت اين علايم ممكن است نشاندهنده نياز به درمان بيشتر باشد .
منبع : irteb
توضيح كلي
بوتوليسم عبارت است از يك نوع مسموميت غذايي جدي ولي غير مسري كه معمولاً در اثر خوردن غذاي آلوده به سمي كه شديداً دستگاه عصبي را متأثر مي‌سازد، رخ مي‌دهد. مسموميت با اين سم به دو شكل ديگر نيز به وجود مي‌آيد، بوتوليسم ناشي از زخم، و بوتوليسم شيرخواران. بوتوليسم اصولاً دستگاه عصبي مركزي و دستگاه عضلاني را تحت تأثير قرار مي‌دهد.
علايم شايع
علايم زير معمولاً 36-18 ساعت پس از خوردن غذاي آلوده رخ مي‌دهند:
تار شدن ديد، يا دو تا ديدن
افتادن پلك‌هاي چشم
خشك شدن دهان
خورده خورده صحبت كردن
مشكل در قورت دادن غذا يا مايعات
استفراغ و اسهال
ضعف دست‌ها يا پاها، كه نهايتاً ممكن است به فلج نيز بيانجامد.
تب وجود ندارد.
توانايي‌هاي ذهني دچار اختلال نمي‌شوند. علايم زير در شيرخواران رخ مي‌دهند:
يبوست شديد
گريه ضعيف
ناتواني در مكيدن پستان مادر
علل
عفونت غذاها (عمدتاً كنسروي) با باكتري كلستريديوم بوتولينوم. اين باكتري در غذاي آلوده يا خوب پخته نشده رشد مي‌كند. با رشد اين باكتري در غذا، سم قدرتمندي توليد و ترشح مي‌شود كه توانايي جذب از دستگاه گوارش و گسترش به دستگاه عصبي مركزي را دارد.
غذاهايي كه با احتمال بيشتري ممكن است باعث بوتوليسم شوند عبارتند از: سبزيجات و ميوه‌هايي كه در خانه كنسرو مي‌شوند، ماهي، گوشت، سوسيس خوب پخته نشده، گوشت دوده داده و محصولات لبني
در شيرخواران زير يك سال، عسل خام يا ساير غذاهاي پخته نشده ممكن است باعث بوتوليسم شوند.
اين باكتري امكان دارد زخم را نيز آلوده سازد و سم ترشح كند.
عوامل افزايش‌دهنده خطر
شيرخواران
كنسروهاي خانگي. به خصوص بايد مراقب باقلا و لوبياي سبز بود.
پيشگيري
اگر قسمتي از قوطي كنسرو بيرون زده است، يا اينكه محتويات آن رنگ يا بوي عجيبي دارند، اصلاً لب به آن نزنيد.
هيچگاه غذايي كه قطعاً مشخص نيست خوب پخته يا كنسرو شده است را نخوريد.
هيچگاه به شيرخواران غذاي حاوي عسل يا شربت‌هاي ضد سرفه ندهيد.
جوشاندن غذا مي‌تواند از بوتوليسم پيشگيري كند، اما بهتر است اطلاعات خود را در مورد جزئيات كنسرو كردن و پختن غذا به طريقه بي‌خطر، افزايش دهيد.
اگر مشكوك به بوتوليسم هستيد، با مركز بهداشت نزديك محل خود تماس بگيريد. در صورت قطعي شدن مسأله، بايد از طريق رسانه‌ها اطلاع‌رساني كرد و غذاهاي آلوده را نيز از مغازه‌ها جمع‌آوري نمود.
عواقب مورد انتظار
با اقدام فوري، پيامد بيماري خوب است. هر چه قدر مقدار سم ورودي بيشتر باشد، علايم زودتر آغاز مي‌شوند و وضعيت بيمار نيز خطرناك‌تر خواهد بود. ميزان كلي مرگ‌ومير 25%-10% است.
عوارض احتمالي
عفونت ريوي در اثر عدم توانايي در بلع مناسب غذا و ورد آن به ريه‌ها
نارسايي ريوي ناشي از ضعف عضلات تنفسي
مرگ
درمان
اصول كلي
بستري كردن بيمار جهت انجام مراقبت‌هاي ويژه. امكان دارد بيمار به تهويه مكانيكي نياز پيدا كند.
اگر تنها چند ساعت از خوردن غذاي مسموم گذشته باشد، بيمار را وادار به استفراغ كنيد.
اگر مشكوك به بوتوليسم هستيد، در صورت امكان مقداري از غذاي آلوده را براي بررسي آزمايشگاهي در داخل يخچال نگهداري كنيد.
داروها
تزريق سرم ضد سم بوتوليسم جلوي بدتر شدن بيماري را مي‌گيرد. سرم ضد سم از سرم اسب مشتق مي‌شود، كه علي‌رغم اينكه زندگي فرد را ممكن است نجات دهد، اثرات جانبي جدي دارد.
فعاليت
به هنگام بستري بودن در بيمارستان، استراحت در تخت لازم است. پس از درمان، فعاليت‌هاي عادي را تدريجاً از سر گيريد.
رژيم غذايي
معمولاً تزريق مايعات و تغذيه داخل وريدي به هنگام بستري شدن بيمار لازم است، زيرا بيمار در بلع مشكل دارد. پس از درمان، رژيم غذايي خاصي توصيه نمي‌شود.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم بوتوليسم را داريد. در اين حالت بلافاصله آمبولانس خبر كنيد. اين يك وضعيت اورژانس است.
اگر ضعف، تاري ديد يا خورده خورده صحبت كردن، دوباره ظاهر شوند. بازگشت اين علايم ممكن است نشاندهنده نياز به درمان بيشتر باشد .
منبع : irteb
شرح موضوع