در ادامه ی پست 12 مطلب زیر رو هم مطالعه بفرمایید.
هیستروسالپنگوگرافی (HSG)
برای بررسی علت تأخیر باروری، باید سلامت اندام های تولید مثل مورد ارزیابی قرار گیرند. یکی از روش های تشخیصی که معمولاً برای بررسی رحم و لوله های رحمی همراه با سایر آزمایش ها در ویزیت های اولیه درخواست می شود، هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم است. با اين تست، پزشك از وضعيت داخلي رحم و لوله های رحمی مطلع می گردد و با توجه به نتایج حاصل از تست، در مورد نحوه درمان تصمیم خواهد گرفت.
هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم، روشی است که به منظور بررسی داخل رحم و لوله های رحمی انجام می گیرد. انجام هیستروسالپنگوگرافی در ارزیابی ناباروری بسیار مهم است. در صورت انسداد لوله های رحمی و یا وجود چسبندگی رحم، شانس باروری کاهش می یابد.
و در این روش با استفاده از اشعه x و ماده حاجب چسبندگ یهای درون رحمی، پولیپ، فیبروم و دیگر مشکلاتی که سبب انسداد لول هها و جلوگیری از لقاح تخمک و اسپرم می گردد، قابل تشخیص است. آزمایش دیگری که در این راستا مفید خواهد بود هیستروسونوگرافی می باشد که با استفاده از سونوگرافی و تزریق محلولی خاص، ناهنجاری های درون رحمی بررسی می شود. اگرچه هیستروسونوگرافی در تشخیص لوله های رحمی مسدود روش موفقی نيست.
مراحل انجام هیستروسالپنگوگرافی
معمولاً عکس رنگی رحم توسط رادیولوژیست انجام می شود و به طور متوسط در حدود 30 - 10 دقیقه به طول می انجامد. برای انجام این تست، فرد بر روی تخت معاینه زنان قرار می گیرد. ابتدا پزشک یک اسپکولوم (وسیله ای برای معاینه داخلی زنان) در واژن قرار می دهد. سپس لوله ای بسیار ظریف از درون دهانه رحم به داخل رحم وارد نموده تا از این طریق ماده حاجب را به درون رحم و لوله های رحمی تزریق نماید. به طور طبیعی ماده حاجب باید رحم و لوله های رحمی را پر نماید یعنی هنگامی که در رحم و لوله ها هیچ گونه انسداد و مشکلی وجود نداشته باشد ماده حاجب بعد از تزریق، فضای داخل رحم و لوله ها را به طور یکنواخت پر خواهد کرد. ولی در مورد انسداد لوله ای ماده حاجب نمی تواند تمام فضای داخل رحم و لوله ها را پر نماید.
بعد از تزریق، از رحم عکس برداری می شود. پزشک با بررسی عکس ها می تواند وضعیت رحم و لوله های رحمی را ارزیابی نماید.
به دلیل انقباض عضلات رحم، بسیاری از زنان احساس درد خفیف، به خصوص در زمان تزریق ماده حاجب دارند، در مواردی که لوله های رحمی مسدود است، درد بیشتری احساس می شود. مصرف داروهای مسکن مانند ایبوبروفن می تواند در تسکین درد و ناراحتی موثر باشد. لذا ممکن است 60 - 30 دقیقه قبل از انجام عکس رنگی، یک داروی مسکن جهت بیمار تجویز شود. به طورکلی بسیاری از زنان در حین هیستروسالپنگوگرافی مشکلی نخواهند داشت اما ممکن است مدتی پس از آن احساس درد و ناراحتی نمایند، بنابراین بهتر است در روز گرفتن عکس رنگی از رحم، یک نفر فرد را همراهی نماید.
معمولاً این روش عوارضی ندارد ولی عوارض نادر آن شامل: درد خفیف، عفونت، لکه بینی و یا خونریزی می باشد. در صورت تب و تداوم درد به مدت چند روز، بايد به پزشك اطلاع داده شود.
بهترین زمان انجام این تست، پس از اتمام خونریزی قاعدگی و قبل از تخمک گذاری است، لذا زمان مناسب برای انجام این تست، فاصله روزهای 10 - 6 سیکل قاعدگی توصیه شده است. محاسبه روزهای قاعدگی از اولین روز خونریزی میباشد. در موارد عفونت و التهاب لگنی و خونریزی های نامشخص واژینال، انجام این تست ممنوع است و تا بهبودی کامل، فرد باید از انجام این تست خودداری نماید.
با تشکر از مرکز ناباروری و سقط مکرر ابن سینا (فایل PDF)
هیستروسالپنگوگرافی (HSG)
برای بررسی علت تأخیر باروری، باید سلامت اندام های تولید مثل مورد ارزیابی قرار گیرند. یکی از روش های تشخیصی که معمولاً برای بررسی رحم و لوله های رحمی همراه با سایر آزمایش ها در ویزیت های اولیه درخواست می شود، هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم است. با اين تست، پزشك از وضعيت داخلي رحم و لوله های رحمی مطلع می گردد و با توجه به نتایج حاصل از تست، در مورد نحوه درمان تصمیم خواهد گرفت.
هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم، روشی است که به منظور بررسی داخل رحم و لوله های رحمی انجام می گیرد. انجام هیستروسالپنگوگرافی در ارزیابی ناباروری بسیار مهم است. در صورت انسداد لوله های رحمی و یا وجود چسبندگی رحم، شانس باروری کاهش می یابد.
و در این روش با استفاده از اشعه x و ماده حاجب چسبندگ یهای درون رحمی، پولیپ، فیبروم و دیگر مشکلاتی که سبب انسداد لول هها و جلوگیری از لقاح تخمک و اسپرم می گردد، قابل تشخیص است. آزمایش دیگری که در این راستا مفید خواهد بود هیستروسونوگرافی می باشد که با استفاده از سونوگرافی و تزریق محلولی خاص، ناهنجاری های درون رحمی بررسی می شود. اگرچه هیستروسونوگرافی در تشخیص لوله های رحمی مسدود روش موفقی نيست.
مراحل انجام هیستروسالپنگوگرافی
معمولاً عکس رنگی رحم توسط رادیولوژیست انجام می شود و به طور متوسط در حدود 30 - 10 دقیقه به طول می انجامد. برای انجام این تست، فرد بر روی تخت معاینه زنان قرار می گیرد. ابتدا پزشک یک اسپکولوم (وسیله ای برای معاینه داخلی زنان) در واژن قرار می دهد. سپس لوله ای بسیار ظریف از درون دهانه رحم به داخل رحم وارد نموده تا از این طریق ماده حاجب را به درون رحم و لوله های رحمی تزریق نماید. به طور طبیعی ماده حاجب باید رحم و لوله های رحمی را پر نماید یعنی هنگامی که در رحم و لوله ها هیچ گونه انسداد و مشکلی وجود نداشته باشد ماده حاجب بعد از تزریق، فضای داخل رحم و لوله ها را به طور یکنواخت پر خواهد کرد. ولی در مورد انسداد لوله ای ماده حاجب نمی تواند تمام فضای داخل رحم و لوله ها را پر نماید.
بعد از تزریق، از رحم عکس برداری می شود. پزشک با بررسی عکس ها می تواند وضعیت رحم و لوله های رحمی را ارزیابی نماید.
به دلیل انقباض عضلات رحم، بسیاری از زنان احساس درد خفیف، به خصوص در زمان تزریق ماده حاجب دارند، در مواردی که لوله های رحمی مسدود است، درد بیشتری احساس می شود. مصرف داروهای مسکن مانند ایبوبروفن می تواند در تسکین درد و ناراحتی موثر باشد. لذا ممکن است 60 - 30 دقیقه قبل از انجام عکس رنگی، یک داروی مسکن جهت بیمار تجویز شود. به طورکلی بسیاری از زنان در حین هیستروسالپنگوگرافی مشکلی نخواهند داشت اما ممکن است مدتی پس از آن احساس درد و ناراحتی نمایند، بنابراین بهتر است در روز گرفتن عکس رنگی از رحم، یک نفر فرد را همراهی نماید.
معمولاً این روش عوارضی ندارد ولی عوارض نادر آن شامل: درد خفیف، عفونت، لکه بینی و یا خونریزی می باشد. در صورت تب و تداوم درد به مدت چند روز، بايد به پزشك اطلاع داده شود.
بهترین زمان انجام این تست، پس از اتمام خونریزی قاعدگی و قبل از تخمک گذاری است، لذا زمان مناسب برای انجام این تست، فاصله روزهای 10 - 6 سیکل قاعدگی توصیه شده است. محاسبه روزهای قاعدگی از اولین روز خونریزی میباشد. در موارد عفونت و التهاب لگنی و خونریزی های نامشخص واژینال، انجام این تست ممنوع است و تا بهبودی کامل، فرد باید از انجام این تست خودداری نماید.
با تشکر از مرکز ناباروری و سقط مکرر ابن سینا (فایل PDF)