چشم بعضی افراد به میزانی كه بتواند مرطوب و نرم و راحت باشد، اشک تولید نمی كند. اغلب این افراد دچار احساس گزش، سوزش، خارش و خشكی در چشم و همچنین تحریک زیاد چشم موقع سیگار كشیدن می شوند.
امروزه خشكی چشم یكی از شایع ترین علت های مراجعه افراد به درمانگاه چشم پزشكی است. اغلب این مراجعه كنندگان را افراد بالای 55 سال، افرادی كه از لنزهای تماسی استفاده می كنند یا كسانی كه به طور مداوم با كامپیوتر سر و كار دارند و افرادی كه در آب و هوای خشک زندگی می كنند، تشكیل می دهند.
خشكی چشم استفاده از كنتاكت لنز را مشكل یا غیر ممكن می سازد. با كمال تعجب، زیاد شدن اشک هم ممكن است یكی از عوارض چشم خشک باشد.
چنانچه ترشح معمول چشم، پایین تر از حد طبیعی باشد، عكس‌العمل غدد اشكی در مقابل تحریكات مخاط چشم، تولید زیاد اشک خواهد كرد.
اگرچه این چشم به طور عمده خشک است، ریزش زیادی اشک، ممكن است خشكی ای را كه باعث این اشک ریزش شده مخفی نگه دارد.
با بالا رفتن سن، تولید اشک كم می شود. اگر چه چشم خشک در هر سنی هم در زنان و هم در مردان ممكن است به وجود آید، اما زنان بعد از یائسگی بیشتر دچار می شوند.
خشكی چشم ممكن است با تورم مفاصل و خشكی دهان همراه باشد كه در این حالت سندرم «شوگرن» نامیده می شود.
بعضی داروها هم تولید اشک را كم می كنند و در نتیجه چشم خشک می شود. كسانی كه به دلایلی این داروها را مصرف می كنند، مجبور هستند خشكی چشم خود را تحمل كنند یا این كه از اشک مصنوعی استفاده نمایند. در بروشور این داروها معمولا این موضوع قید می شود.
معمولا چشم پزشک با معاینه معمولی قادر به تشخیص است. بعضی وقت ها آزمایش‌هایی لازم می شود. آزمایشی كه زیاد مورد استفاده قرار می گیرد، شیرمر است كه كاغذ ف.ی.ل.تر مخصوص نوار مانندی را زیر پلک پایینی می گذارند و سرعت و میزان تولید اشک را در شرایط مختلف اندازه‌گیری می كنند.
پرده اشكی چیست؟
هنگام گریه كردن یا تحریک چشم و اشک جاری می شود؛ اما اشک یک عمل روزانه مهم تر از اینها دارد. با هر پلک زدن،
پرده‌ای از اشک روی چشم گسترش می یابد و سطح بیرونی چشم را صاف و برای جذب نور شفاف می كند.
بدون این پرده اشكی دید خوب ممكن نخواهد بود. پرده اشكی، از سه لایه تشكیل شده است؛ لایه چرب، لایه آبی و لایه ترشحات مخاطی. لایه چرب قسمت بیرونی پرده اشكی است كه از غدد ریز كناره های پلک ترشح می شود. این غدد ریز را «میبومین» می گویند. كار اصلی این لایه چرب این است كه سطح پرده اشكی را صاف و نرم كرده و از بخار شدن اشک جلوگیری كند.
لایه آبی وسطی كه بزرگ ترین لایه پرده اشک است، قسمت اعظم آنچه را كه به طور معمول اشک می نامیم، تشكیل می دهد.
این لایه آبی از غدد ریزی كه روی ملتحمه چشم منتشر است و همچنین از غده بزرگی و اصلی اشک ترشح می شود (ملتحمه عبارت است از پرده ظریفی كه داخل پلک و خارج كره چشم را می پوشاند). لایه آبی چشم را تمیز می كند و اجسام خارجی و مواد تحریک كننده چشم را از آن می شوید و دور می كند.
داخلی ترین لایه اشكی شامل ترشحات مخاطی است كه توسط سلول های دیگر ملتحمه ترشح می شود. این لایه باعث می شود كه لایه آبی به طور یكنواخت روی سطح چشم گسترده شده و چشم همیشه مرطوب نگه داشته شود.
اگر این لایه نبود، اشک به چشم نمی چسبید. نكته جالب این است كه دو نوع اشک وجود دارد؛ اشكی كه چشم را نرم و لغزنده می كند و اشكی كه بر اثر تحریک چشم یا احساسات عاطفی به وجود می آید.
اشكی كه چشم را لغزنده می كند، به طور مستمر تولید می شود، اما اشک زیادی وقتی تولید می شود كه چیزی چشم را تحریک كند یا این كه شخص گریه كند.
از اشک مصنوعی استفاده كنید
اساس درمان خشکی چشم، جایگزینی اشک مصنوعی به جای اشک طبیعی است. اشک مصنوعی به صورت قطره های چشمی در داروخانه ها در دسترس است كه بدون نسخه هم داده می شود. با استفاده از آنها نرمی، لغزندگی و رطوبت چشم دوباره به دست می آید.
انواع مختلف آنها در بازار فراوان است و افراد نیازمند به آن چند نوعش را امتحان می كنند تا مناسب ترین آنها را كه با آن احساس راحتی می كنند به دست آورند و مقدار استفاده آن به اندازه مورد لزوم است. ممكن است یک تا دو بار در روز باشد یا این كه چند بار در ساعت.
ذخیره كردن و نگهداری اشكی كه به طور طبیعی تولید می شود نیز یک راه دیگر برای مرطوب نگه داشتن چشم است.
اشک پس از این كه سطح روی چشم را شست و شو داد، وارد سوراخ كوچكی به نام پانكتوم می شود كه در هر پلک وجود دارد، سپس از داخل كانال كوچكی به كیسه اشكی می ریزد و بعد توسط كانال دیگری به بینی راه می یابد.
این كانال ها را ممكن است چشم پزشک به طور دائم ببندد. این بستن باعث می شود مقداری اشک جمع آوری شود و چشم به مدت زیادتری مرطوب بماند.
جلوگیری از بخار شدن اشک نیز می تواند عوارض چشم خشک را بهبود بخشد.
در زمستان وقتی بخاری روشن می شود، با استفاده از دستگاه مرطوب كننده یا با گذاشتن یک ظرف آب روی شوفاژ می توان رطوبت هوا را افزایش داد.
استفاده از عینک غواصی باعث جلوگیری از بخار شدن اشک توسط باد می شود. عواملی كه خشكی هوا را بیشتر می كنند، باعث می شوند افرادی كه چشم خشک دارند، احساس ناراحتی بیشتری كنند. این عوامل عبارت است از گرمای بیش از اندازه اتاق، سشوار، روزهای بادی یا هر چیز كه ماده تحریک كننده‌ای به هوا اضافه كند. مخصوصا سیگار كشیدن برای این افراد بسیار ناراحت كننده است.
بعضی از افرادی كه چشم خشک دارند، از خارش شدید چشم موقع بیدار شدن شكایت دارند. این عارضه با تجویز یک پماد قابل درمان است.
لازم است از پماد كمترین مقدار ممكن مصرف شود زیرا پماد زیادی باعث تاری دید موقت می شود. اگر چه پمادهای حاوی ویتامین A به نظر می رسد برای افراد مبتلا به «سندرم استیونس ـ جانسون» و بیماری «پمفیگوئید» مفید است، اما برای افرادی كه چشم خشک دارند فایده‌ای ندارد.
اشخاصی كه چشم خشک دارند، ممكن است فقط به اشک مصنوعی احتیاج داشته باشند، ولی گاه خشكی چشم آنقدر زیاد است كه صدمات جدی به چشم می زند. در این صورت حتما باید به چشم پزشک مراجعه شود تا تشخیص معلوم شود و معالجه لازم انجام شود.
لینک مطلب
امروزه خشكی چشم یكی از شایع ترین علت های مراجعه افراد به درمانگاه چشم پزشكی است. اغلب این مراجعه كنندگان را افراد بالای 55 سال، افرادی كه از لنزهای تماسی استفاده می كنند یا كسانی كه به طور مداوم با كامپیوتر سر و كار دارند و افرادی كه در آب و هوای خشک زندگی می كنند، تشكیل می دهند.
خشكی چشم استفاده از كنتاكت لنز را مشكل یا غیر ممكن می سازد. با كمال تعجب، زیاد شدن اشک هم ممكن است یكی از عوارض چشم خشک باشد.
چنانچه ترشح معمول چشم، پایین تر از حد طبیعی باشد، عكس‌العمل غدد اشكی در مقابل تحریكات مخاط چشم، تولید زیاد اشک خواهد كرد.
اگرچه این چشم به طور عمده خشک است، ریزش زیادی اشک، ممكن است خشكی ای را كه باعث این اشک ریزش شده مخفی نگه دارد.
با بالا رفتن سن، تولید اشک كم می شود. اگر چه چشم خشک در هر سنی هم در زنان و هم در مردان ممكن است به وجود آید، اما زنان بعد از یائسگی بیشتر دچار می شوند.
خشكی چشم ممكن است با تورم مفاصل و خشكی دهان همراه باشد كه در این حالت سندرم «شوگرن» نامیده می شود.
بعضی داروها هم تولید اشک را كم می كنند و در نتیجه چشم خشک می شود. كسانی كه به دلایلی این داروها را مصرف می كنند، مجبور هستند خشكی چشم خود را تحمل كنند یا این كه از اشک مصنوعی استفاده نمایند. در بروشور این داروها معمولا این موضوع قید می شود.
معمولا چشم پزشک با معاینه معمولی قادر به تشخیص است. بعضی وقت ها آزمایش‌هایی لازم می شود. آزمایشی كه زیاد مورد استفاده قرار می گیرد، شیرمر است كه كاغذ ف.ی.ل.تر مخصوص نوار مانندی را زیر پلک پایینی می گذارند و سرعت و میزان تولید اشک را در شرایط مختلف اندازه‌گیری می كنند.
پرده اشكی چیست؟
هنگام گریه كردن یا تحریک چشم و اشک جاری می شود؛ اما اشک یک عمل روزانه مهم تر از اینها دارد. با هر پلک زدن،
پرده‌ای از اشک روی چشم گسترش می یابد و سطح بیرونی چشم را صاف و برای جذب نور شفاف می كند.
بدون این پرده اشكی دید خوب ممكن نخواهد بود. پرده اشكی، از سه لایه تشكیل شده است؛ لایه چرب، لایه آبی و لایه ترشحات مخاطی. لایه چرب قسمت بیرونی پرده اشكی است كه از غدد ریز كناره های پلک ترشح می شود. این غدد ریز را «میبومین» می گویند. كار اصلی این لایه چرب این است كه سطح پرده اشكی را صاف و نرم كرده و از بخار شدن اشک جلوگیری كند.
لایه آبی وسطی كه بزرگ ترین لایه پرده اشک است، قسمت اعظم آنچه را كه به طور معمول اشک می نامیم، تشكیل می دهد.
این لایه آبی از غدد ریزی كه روی ملتحمه چشم منتشر است و همچنین از غده بزرگی و اصلی اشک ترشح می شود (ملتحمه عبارت است از پرده ظریفی كه داخل پلک و خارج كره چشم را می پوشاند). لایه آبی چشم را تمیز می كند و اجسام خارجی و مواد تحریک كننده چشم را از آن می شوید و دور می كند.
داخلی ترین لایه اشكی شامل ترشحات مخاطی است كه توسط سلول های دیگر ملتحمه ترشح می شود. این لایه باعث می شود كه لایه آبی به طور یكنواخت روی سطح چشم گسترده شده و چشم همیشه مرطوب نگه داشته شود.
اگر این لایه نبود، اشک به چشم نمی چسبید. نكته جالب این است كه دو نوع اشک وجود دارد؛ اشكی كه چشم را نرم و لغزنده می كند و اشكی كه بر اثر تحریک چشم یا احساسات عاطفی به وجود می آید.
اشكی كه چشم را لغزنده می كند، به طور مستمر تولید می شود، اما اشک زیادی وقتی تولید می شود كه چیزی چشم را تحریک كند یا این كه شخص گریه كند.
از اشک مصنوعی استفاده كنید
اساس درمان خشکی چشم، جایگزینی اشک مصنوعی به جای اشک طبیعی است. اشک مصنوعی به صورت قطره های چشمی در داروخانه ها در دسترس است كه بدون نسخه هم داده می شود. با استفاده از آنها نرمی، لغزندگی و رطوبت چشم دوباره به دست می آید.
انواع مختلف آنها در بازار فراوان است و افراد نیازمند به آن چند نوعش را امتحان می كنند تا مناسب ترین آنها را كه با آن احساس راحتی می كنند به دست آورند و مقدار استفاده آن به اندازه مورد لزوم است. ممكن است یک تا دو بار در روز باشد یا این كه چند بار در ساعت.
ذخیره كردن و نگهداری اشكی كه به طور طبیعی تولید می شود نیز یک راه دیگر برای مرطوب نگه داشتن چشم است.
اشک پس از این كه سطح روی چشم را شست و شو داد، وارد سوراخ كوچكی به نام پانكتوم می شود كه در هر پلک وجود دارد، سپس از داخل كانال كوچكی به كیسه اشكی می ریزد و بعد توسط كانال دیگری به بینی راه می یابد.
این كانال ها را ممكن است چشم پزشک به طور دائم ببندد. این بستن باعث می شود مقداری اشک جمع آوری شود و چشم به مدت زیادتری مرطوب بماند.
جلوگیری از بخار شدن اشک نیز می تواند عوارض چشم خشک را بهبود بخشد.
در زمستان وقتی بخاری روشن می شود، با استفاده از دستگاه مرطوب كننده یا با گذاشتن یک ظرف آب روی شوفاژ می توان رطوبت هوا را افزایش داد.
استفاده از عینک غواصی باعث جلوگیری از بخار شدن اشک توسط باد می شود. عواملی كه خشكی هوا را بیشتر می كنند، باعث می شوند افرادی كه چشم خشک دارند، احساس ناراحتی بیشتری كنند. این عوامل عبارت است از گرمای بیش از اندازه اتاق، سشوار، روزهای بادی یا هر چیز كه ماده تحریک كننده‌ای به هوا اضافه كند. مخصوصا سیگار كشیدن برای این افراد بسیار ناراحت كننده است.
بعضی از افرادی كه چشم خشک دارند، از خارش شدید چشم موقع بیدار شدن شكایت دارند. این عارضه با تجویز یک پماد قابل درمان است.
لازم است از پماد كمترین مقدار ممكن مصرف شود زیرا پماد زیادی باعث تاری دید موقت می شود. اگر چه پمادهای حاوی ویتامین A به نظر می رسد برای افراد مبتلا به «سندرم استیونس ـ جانسون» و بیماری «پمفیگوئید» مفید است، اما برای افرادی كه چشم خشک دارند فایده‌ای ندارد.
اشخاصی كه چشم خشک دارند، ممكن است فقط به اشک مصنوعی احتیاج داشته باشند، ولی گاه خشكی چشم آنقدر زیاد است كه صدمات جدی به چشم می زند. در این صورت حتما باید به چشم پزشک مراجعه شود تا تشخیص معلوم شود و معالجه لازم انجام شود.
لینک مطلب
شرح موضوع