جراحی پلاستیک
جراحی پلاستیک در میان سایر رشته های جراحی منحصر به فرد است . از این نظر که یک جراح پلاستیک در ابتدا یک پزشک است و می باید از نظر طبی و فیزیولوژیک ، به سلامت و کارکرد اعضاء بدن توجه کند و در عین حال یک پیکر تراش هنرمند است . که در طراحی ذهنی و در انجام جراحی حالت و فرم جدیدی را می آفریند . اگر چه بر خلاف مجسمه سازی نتایج جراحی بدلیل اینکه بر روی یک بافت زنده که دارای واکنشها و خصوصیات متفاوت در افراد مختلف است قابل پیش بینی کامل نمی باشد ، لیکن هدف جراح همواره مبتنی است بر نزدیک کردن هر چه بیشتر نتیجه جراحی به طرح مورد نظر خود که لازمه این امر داشتن اطلاعات علمی آناتومی بدن ، تجربه و مهارت جراح و آشنایی دقیق او از بافت مورد عمل دارد.
لذا قبل از هر گونه اقدام به جراحی ضروری است که بیمار از سابقه و تخصص جراح با اطلاع باشد و ارتباط و اعتماد خوبی بین آنها بوجود آید ، که در این صورت بیمار با اتکا به شناخت از تجربه و علم جراح می تواند مراحل مختلف بهبودی خود را تا کسب تجربه نهایی به خوبی پشت سر بگذارد . زیرا نتایج کامل جراحی همواره بصورت فوری بدست نمی آید و برای گرفتن نتیجه نیاز به زمان دارد و بیمار می باید بداند که نتایج جراحی برای استفاده در تمام طول عمر اوست و نه فقط هفته های بعد از عمل لذا برای حصول نتیجه جراحی منطقی بوده و نباید عجله کند.
تعریف
جراحی پلاستیک صورت به سلسله اعمال جراحی اطلاق می شود که برای رفع نقص های مادرزادی نظیر لب شکری و شکاف کام یا اصلاح عوارض حوادث و تصادفات و یا برای بهبود ظاهر و زیبایی نظیر عمل بینی و گونه و چانه و در بعضی مواقع زدودن علائم و نشانه های پیری در صورت ، نظیر لیفت صورت و عمل پلک بر روی افراد سالم صورت می گیرد و هدف از انجام آن ارتقاء روحیه و افزایش امید به زندگی است . طبق آمار منتشره در ایالات متحده آمریکا سالیانه قریب 3 میلیون نفر برای ترمیم و یا بهبود صورت خود تحت اعمال جراحی زیبائی قرار می گیرند . و در بررسی های به عمل آمده نشان داده شده است که امروزه جراحی پلاستیک صورت مختص اشخاص متمول و پولدار نمی باشد ، بلکه مردم عادی نیز هزینه ضروری برای این گونه اعمال جراحی را نیز بودجه های مسافرتی و تعطیلات محاسبه کرده و در سبد هزینه های زندگی روزمره خود قرار می دهند.
هارمونی صورت
بسیاری از هنرمندان و مجسمه سازان در تعریف زیبایی صورت بیش از آنکه به اندازه و شکل اعضاء مختلف صورت بپردازند اعتقاد دارند که زیبایی به معنی متناسب بودن اعضاء صورت و موزون بودن بخش های مختلف آن با یکدیگر است .
میکل آنژ مجسمه ساز و پیکر تراش معروف در نوشته های خود مشخصات یک صورت ایده آل و موزون را اینگونه ترسیم می کند که اگر به وسیله خطوط افقی که بترتیب از محل رویش موی سر ، رویش ابروها و قاعده بینی و چانه می گذرد رخ و نیم رخ صورت را به سه قسمت تقسیم کنیم هر سه قسمت باید با هم متعادل و برابر باشند.
همچنین در یک صورت متناسب پهنای صورت حدود 5 برابر اندازه یک چشم است و در نیمرخ برجستگی چانه در موازات بر آمدگی لب پایین است و پیشانی به بینی دارای زاویه متناسب است و در خانم ها زاویه بینی به لب بالا بین 95 تا 115 و در آقایان 90 درجه می باشد .
با این تعریف می توان حدس زد که تغییرات بینی بعنوان برجسته ترین عضو صورت چه نقش مهمی در ایجاد توازن و هارمونی صورت دارد ، مثلا چنانچه یک بینی بزرگ ، کوچک گردد سبب می شود که گونه ها برجسته تر بنظر آید ، چانه ای که خود را عقب نشان می داده در وضعیت مناسب تر نمایش یابد و لب ها و دهان بهتر شده و صورت از کشیدگی خارج می شود و متوازن بنظر می آید.
لذا هر گونه عمل جراحی بر روی بینی می باید حساب شده و از قبل با سایر قسمتهای صورت کنترل شده باشد تا بتوان ضمن ایجاد یک صورت موزون و زیبا رضایت خاطر بیمار را فراهم آورد . ما نیز همواره در جلسه های مشاوره به بیماران خود توصیه می کنیم که اجازه دهید بینی با صورت شما هماهنگ شود و از سفارش بینی هایی که قبلا در مجلات و یا عکس ها دیده اید و یا بستگان شما به عنوان الگو توصیه می کنند بپرهیزید زیرا ایجاد بینی ، الگوی مورد نظر نیازمند داشتن سایر مشخصات صورت آن فرد است و ایجاد آن بینی در چهره شما نه تنها ممکن است کمک موثری به شما نکند بلکه توازن و تعادل صورت شما را بر هم بزند و سبب ناهماهنگی در صورت شما شود البته امروزه با استفاده از نرم افزارهای پیشرفته رایانه ای امکان انجام طراحی کامپیوتری به منظور نمایش تقریبی تغییرات بعد از عمل ، امکان تصمیم گیری منطقی و درست را فراهم کرده است.
بیهوشی در اعمال جراحی زیبایی بینی و صورت
بیهوشی همواره یکی از سوالات اصلی بیمارانی که کاندید اعمال جراحی هستند می باشد . زیرا به دلیل تصورات ناصحیح و اطلاعات نادرستی که در این امر در ذهن بیماران و اطرافیان آنها وجود دارد اضطراب و ترس واقعی در آنها ایجاد می گردد . و با توجه به غیر اورژانس بودن اعمال جراحی زیبایی چه بسا افراد زیادی که علیرغم میل باطنی به انجام اعمال جراحی زیبایی ، در تمام عمر از ترس بیهوش شدن از این امر سر باز می زنند و خود را از انجام اعمال متنوع جراحی زیبایی محروم می سازند.
لذا داشتن اطلاعات اولیه از انواع تکنیک های بیهوشی و روش های چگونگی ایجاد شرایط راحت عمل جراحی و بی دردی کامل در حین عمل برای هر بیماری ضروری و مستلزم آشنایی و اعتماد او می باشد.
امروزه با ابداع شیوه های متنوع بیهوشی و پیشرفت های شگرفی که در این زمینه در دنیا به وجود آمده است ، تجارب بزرگی در این رابطه توسط همکاران متخصص بیهوشی در ایران بدست آمده است که ناشی از انجام اعمال جراحی متعدد و متنوع فراوانی است که هر روزه صورت میگیرد.
روش های بیهوشی
بیهوشی در حین اعمال جراحی به سه گروه عمده تقسیم می شود :
1- بیهوشی عمومی که در اعمال جراحی بزرگ بر روی نواحی حیاتی و اصلی بدن نظیر اعمال جراحی بر روی مغز ، قلب ، شکم و استخوان های تنه و ستون فقرات انجام می شود . در این روش متخصص بیهوشی با استفاده از داروها و گازهای بیهوشی و فلج کننده های عضلات ، کاملا سیستم های تنفسی و رفلکس های بیمار را در اختیار گرفته و با اتصال آن به دستگاه بیهوشی شرایط مطلوبی را بوجود می آورد.تا عمل جراحی به راحتی برای بیمار قابل تحمل گردد و دسترسی جراح را به نواحی میانی بدن آسان تر نماید.
لذا پس از پایان عمل جراحی و با قطع داروها و گازهای بیهوشی بیمار بتدریج به هوش آمده و پس از یک دوره ریکاوری کامل به بخش برگردانده می شود . در بعضی از مراکز هنوز از این روش برای انجام اعمال جراحی پلاستیک صورت استفاده می شود.
2- روش Sedation همراه با بی حسی موضعی : این روش که با تکامل متدهای بیهوشی و پیشرفت مهندسی ساخت وسایل پزشکی و دستیابی به داروهای جدید با اثربخشی کوتاه و داروهای خواب آور کوتاه اثر (Short Action) بدست آمده است . بدون نیاز به ایجاد بیهوشی عمومی و عوارض ناشی از آن شرایطی را برای بیمار ایجاد می نماید که بیمار بدون استفاده از داروهای اصلی بیهوشی و گازهای بیهوشی به راحتی به خواب فرو رفته و بدون احساس کمترین تحریک ناشی از انجام بی حسی موضعی و جراحی بر روی عضو مورد نظر مراحل جراحی را تحمل می نماید و در هر مرحله که نیاز به بیدار نمودن بیمار باشد با قطع داروهای فوق به راحتی بیمار بیدار می شود . در این روش بدون نیاز به فلج نمودن عضلات ، تمام اعمال فیزیولوژیک حیاتی بدن نظیر تنفس ، اعمال قلب و عروق و رفلکس های بلع و سرفه بیمار به طور کامل توسط خود شخص و بدون نیاز اتصال بیمار به دستگاه بیهوشی و تنفس مصنوعی انجام می گیرد . (نظیر آنچه در خواب شبانه اتفاق می افتد).
با توجه با کوتاه اثر بودن داروهای مصرف شده ، با قطع دارو در طی چند دقیقه به راحتی بیمار بیدار می شود و نیاز به دوره ریکاوری طولانی نداشته . لذا امکان ترخیص زود هنگام وی فراهم می شود . در این روش تمام اعمال حیاتی بیمار نظیر تعداد تنفس در دقیقه ، تعداد نبض در دقیقه و فشار خون بیمار توسط دستگاه های کامپیوتری مخصوص کنترل و در طی زمان عمل نشان داده می شود . و لذا چنانچه در طی عمل جراحی به علت هر گونه تحریکی سطح هوشیاری بیمار برگردد ، و بیمار بخواهد بیدار شود . قبل از بیدار شدن وی دستگاه های فوق به نحوی آن را آشکار می کنند و متخصص بیهوشی با توجه به این اطلاعات به طور مرتب با تنظیم و کم و زیاد نمودن میزان داروهای مصرفی قادر به کنترل سطح مطلوبی از خواب و بی دردی برای بیمار خواهد بود ، همچنین امروزه با استفاده از دستگاه های موسوم به (پمپ تزریق) ، (Pump Infusion) داروهای خواب آور برای بیمار در تمام طول عمل به طور یکنواخت و به مقدار کم تزریق می شود . لذا از مقدار مصرف این داروها در حد قابل توجهی کاسته شده و این امر سبب راحتی بیمار در ریکاوری و بعد از بیدار شدن می گردد. و چنانچه در این روش جراح بتواند عضو مورد عمل را با استفاده از داروهای بی حسی به خوبی بی حس نماید بیمار هیچ گونه درد و ناراحتی در طی عمل و بعد از آن نخواهد داشت و متوجه کار بر روی عضو عمل شده نمی گردد . این روش در کشور ما به واسطه کثرت اعمال جراحی زیبایی بینی و صورت به عنوان یک روش تجربه شده به خوبی جواب داده است و امروزه بسیاری از اعمال جراحی زیبایی بینی و صورت با استفاده از این روش انجام می گیرد.
حال این سؤال برای بسیاری از بیماران وجود دارد که آیا امکان احساس درد و یا بیدار شدن در حین عمل و یا خاطره ذهنی بد به علت هوشیاری در ضمن عمل جراحی با استفاده از این تکنیک بیهوشی وجود دارد یا خیر؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که این تکنیک بیهوشی با توجه به اینکه بیمار را در یک خواب عمیق نگه می دارد چنانچه با یک بی حسی موضعی تلفیق شود ضمن پرهیز از مخاطرات ناشی از بیهوشی عمومی سبب می گردد که :
اولا : بیمار در طی عمل هیچگونه احساس درد و یا تحریک دردناک ناشی از عمل جراحی را نداشته باشد
ثانیا : هیچگونه خاطره ناشی از انجام مراحل جراحی برای بیمار به جا نمی گذارد و بیمار فقط لحظات ورود به اتاق عمل را به یاد دارد.
ثالثا : چنانچه بیمار در طی عمل جراحی بیدار شود به راحتی دوباره می خوابد و معمولا اکثر بیماران نیز این بیدار شدن را به یاد نمی آورند. چنانچه در طی خواب شبانه این حالت مکررا اتفاق می افتد و بدون آنکه ما متوجه شویم.
رابعا : به دلیل بی حس نمودن عضو مورد جراحی توسط جراح امکان درک و فهم نهوه جراحی در طی خواب برای بیمار به وجود نمی آید. البته ضروری است که این روش حتما در مراکز جراحی و با وجود امکانات کامل و استاندارد یک اتاق عمل و با حضور یک متخصص بیهوشی مجرب صورت گیرد . و انجام آن در خارج از شرایط فوق را صلاح نمی دانیم .
یاد آور می شویم که حفظ ایمنی و سلامتی بیمار در طی اعمال جراحی همواره هدف اصلی جراح و متخصص بیهوشی می باشد ، که سبب ایجاد آرامش برای بیمار در طی عمل جراحی می گردد. به طوریکه یه راحتی بخوابد ، به راحتی مراحل عمل جراحی را سپری نماید و سپس به راحتی بیدار شود.
روش بی حسی موضعی (Standby)
در این روش بدون استفاده از داروهای خواب آور و ضد درد تنها بی حسی موضعی ایجاد می شود بیمار بیدار است تمام مراحل عمل را می فهمد و حس می کند و تنها علائم حیاتی نظیر تعداد تنفس ، تعداد نبض و فشار خون در حین عمل توسط دستگاههای کامپیوتری نمایش داده می شود و چنانچه نیاز باشد متخصص بیهوشی برای حفظ راحتی بیمار به وی مسکن یا آرام بخش تزریق می کند که با توجه به اینکه جراحی در نواحی بینی و صورت انجام می شود تحمل آن برای بیمار قدری مشکل است و توصیه نمی شود .
حال بیمار و بستگان وی با دانستن این اطلاعات می توانند بر اضطراب و ترس ناشی از بیهوشی و عمل جراحی فائق آیند و با اعتماد به نفس بیشتر و اضطراب کمتری وارد اتاق عمل شوند . البته ما توصیه می کنیم که بیماران شب قبل از عمل داروهای آرام بخش نظیر دیازپام یا پرومتازین استفاده نمایند تا صبح روز عمل آرامش بیشتر و اضطراب کمتری داشته باشند.
روش پیشنهادی ما :
برای تمام اعمال جراحی صورت که در طی سالیان متمادی استفاده شده است و سلامت و راحتی آن برای بیماران به اثبات رسیده است همانا روش دوم یعنی روش (Sedation) می باشد . این روش برای بیمار هیچگونه احساس و یا خاطره ذهنی انجام جراحی به جا نمی گذارد و هیچگونه احساس دردی هنگام درد و بعد از آن برای بیمار وجود ندارد و در حین کار به علت استفاده از داروهای کوتاه اثر ضد درد و خواب آور بلافاصله بعد از قطع دارو بیمار به راحتی بیدار می شود و سریعتر به شرایط فیزیولوژیک طبیعی رسیده ، تغذیه را شروع کند و لذا ساعاتی بعد از عمل با سلامتی مرخص می شود.
منبع:
www.drghaisari.com 
شرح موضوع 
