بابک پسري ۶ ساله است که از طرف پزشک متخصص اطفال جهت بررسي به روانپزشک اطفال معرفي شده است . والدين اظهار مي کنند که کودک تا سن ۵/۱ سالگي از نظر گردن گرفتن ، نشستن و راه افتادن کاملاً طبيعي ولي شروع تکلم با تأخير بوده است . در حدود ۲سالگي خانواده متوجه پسرفت تکلمي کودک شده اند بطوريکه کلمات قبلي را استفاده نمي کرده و يا نابجا و غلط استفاده مي کرده است . در حال حاضر در برقراري روابط با همسالان مشکل دارد و قادر به دوستيابي نيست . هنگام حضور در مهدکودک بصورتي رفتار ميکند که گوئي هيچکس در کلاس حضور ندارد . تماس چشمي محدود است و يا خيره مي شود . در مقابل رفتار محبت آميز والدين واکنش نشان نمي دهد . در خانه بيشتر در خودش است و به نظر مي رسد در دنياي خيالي خودش سيرمي کند . کلمات و جملات ديگران را بدون درک مفاهيم تکرار ميکند و گاه عبارات شنيده شده فعلي را تکرار مي کند . کمتر از ضمير من استفاده مي کند و خودش را به نام صدا مي کند . مفاهيم و دستورات را درک مي کند ولي توجه و تمرکز خيلي کم است بطوريکه کوچکترين محرک محيطي موجب - حواس پرتي در او مي شود . حرکات تکراري دارد مثلاً مدتها با چرخ ماشين اسباب بازيش سرگرم مي شود و يا ساعتها کليد برق را روشن و خاموش مي کند و يا با دگمه هاي کنترل تلويزيون بازي مي کند . علاقه خاصي به وسايل مکانيکي دارد مثلاً حرکت پنکه ، ماشين لباسشوئي و يا صداي جاروبرقي توجه او را جلب مي کند . از طرف ديگر به آگهي هاي تبليغاتي علاقه خاص نشان مي دهد و ريتم کلام و آهنگها را بصورت طوطي وار تکرار ميکند . گاهي اوقات دستش را در وضعيت غيرعادي نگه ميدارد و يا مرتب با دست به صورتش ضربه مي زند . مدتها درگير تکان خوردن ، چرخيدن و ... مي شود . عادات خاصي دارد مثلاً در خانه از مسير مشخصي حرکت مي کند . با اسباب بازيهايش درست بازي نمي کند . مثلاً با ترتيب معين آنها را در رختخوابش مي چيند بطوريکه خلاف آن موجب نگران شدن او مي گردد . از طرف ديگر در بررسيهاي آزمايشگاهي ، نوار مغزي و سي تي اسکن مغزي انجام شده مورد خاصي نشان داده نشده است . با توجه به تاريخچه ، ارزيابي روانشناسي و روانپزشکي ، کودک مبتلا به اختلال اتيستيک است .
اتيسم چيست ؟
اتيسم نوعي اختلال رشدي است که با رفتارهاي ارتباطي و کلامي غيرطبيعي مشخص مي شود . علائم اين اختلال در سه سال اول زندگي بروز مي کند . علت اصلي اختلال ناشناخته است و در پسران شايعتر از دختران است .
وضعيت اقتصادي ، اجتماعي ، سبک زندگي و تحصيلات والدين نقشي در بروز اتيسم ندارد . اين اختلال بر رشد طبيعي مغز در حيطه تعاملات اجتماعي و مهارتهاي ارتباطي تأثير مي گذارد . کودکان و بزرگسالان مبتلا به اتيسم در ارتباط کلامي و غيرکلامي ، تعاملات اجتماعي و فعاليتهاي مربوط به بازي مشکل دارند . اين اختلال ارتباط با ديگران و دنياي خارج را براي آنان دشوار مي سازد . در بعضي موارد رفتارهاي خودآزارانه و پرخاشگري وجود دارد . در اين افراد حرکات تکراري ( دست زدن ، پريدن ) و يا مقاومت در مقابل تغيير ديده مي شود و ممکن است در حواس بينائي ، شنوائي ، لامسه ، بويايي و چشايي نيز حساسيتهاي غيرمعمول نشان دهند . هسته مرکزي مشکل در اتيسم ، اختلال در ارتباط است .
پنجاه درصد کودکان اتيستيک قادر نيستند از زبان خود به عنوان وسيله اصلي برقراري ارتباط با سايرين استفاده نمايند . عدم بکاربردن ضمير « من » از ويژگيهاي کلامي اين کودکان است . از مسايل ديگر تکلمي تکرار کلمات و جملات اطرافيان است .
انواع اختلالات نافد رشد چيست ؟
چندين اختلال در زيرگروه اختلالات نافذ رشد وجود دارد . در اختلالات نافذ رشد آسيب شديد در چندين حوزه رشدي وجود دارد . افراديکه در طبقه بندي اختلالات نافذ رشد قرار مي گيرند در برقراري ارتباط اجتماعي دچار مشکل هستند ولي شدت آن متفاوت است . نکات عمده اي که تفاوت ميان اختلالات را بيان مي کنند در زير مطرح شده است :
اختلال اتيستيک : ارتباط ، تعامل اجتماعي و بازي تخيلي بطور مشخص آسيب ديده است . علائق ، فعاليتها و رفتارهاي تکراري ديده مي شود . اختلال در سه سال اول زندگي شروع مي شود .
اختلال آسپرگر : با آسيب در تعاملات اجتماعي و وجود فعاليتها و علائق محدود مشخص مي گردد . تآخير در شروع تکلم وجود دارد ولي در حقيقت مبتلايان مشکلات تکلمي کمتري دارند . هوش معمولاً طبيعي و يا بالاتر از طبيعي است .
اختلال رت : سيرپيشرونده اي دارد که فقط در دختران ديده مي شود . در ابتدا مراحل رشد طبيعي است است ولي بعد مهارتهاي به دست آمده قبلي و توانايي استفاده هدفدار از دستها را از دست مي دهند و بجاي آن حرکات تکرار شونده دست ايجاد ميشود که بين سنين يک تا چهار سالگي شروع مي شود .
اختلال فروپاشنده دوران کودکي : رشد حداقل در دو سال اول زندگي طبيعي است . از دست دادن جدي مهارتهايي که قبلاً داشته است مشاهده ميشود .
اختلال نافذ رشد غيراختصاصي : به تنهايي علائم مشخص هيچيک از اختلالات بالا را نداشته و نمي توان آن را جزو يکي از طبقه بنديهاي فوق الذکر جاي داد .
* علت اتيسم چيست ؟
اتيسم يک ناتواني طولاني مدت است که منجر به اختلال عملکرد عصبي - رواني در فرد مي شود . گر چه اتيسم عارضه نادري است اما شيوع اتيسم حتي تا ۲۰ مورد در هر ۱۰۰۰۰ تولد زنده مي رسد . اگر چه علت اصلي کاملاً شناخته شده نمي باشد اما در سالهاي اخير تحقيقات و مطالعات زيادي در اين زمينه صورت گرفته است . تحقيقات تأکيد زيادي بر منشاء زيست شناختي و عصب شناختي در مغز دارد . در بسياري از خانواده ها سابقه اتيسم و يا اختلالات مربوط به ان وجود داشته است که مسائل مربوط به ژنتيک و ايمن شناسي در بحث سبب شناسي مطرح مي گردد . تابحال ژن خاصي که مربوط به اتيسم باشد شناخته نشده است و پژوهشگران در مورد نقش ژنتيک در علت شناسي اتيسم اختلاف نظر دارند اما عده اي از آنها ترکيب چندين ژن را بعنوان علت اختلال مطرح مي کنند . چندين نظريه درباره اتيسم مطرح شده که هيچ يک به طور دقيق اثبات نشده است .
* علائم اتيسم چيست ؟
بطور معمول افراد مبتلا به اتيسم حداقل نصف علائمي را که در زيرعنوان شده است ، نشان ميدهند . اين نشانه ها از خفيف تا شديد متغير هستند . در موقعيتهايي کاملاً متفاوت رفتارهايي که با سن کودک تطابق ندارد مشاهده مي گردد .
اصرار به يکساني داشته و در مقابل تغيير مقاوم هستند .
مشکلات شديد تکلمي دارند .
در بیان نيازها مشکل دارند و بجاي استفاده از کلمات از اشارات و حرکات استفاده ميکنند .
کلمات و جملات ديگران را تکرار مي کنند .
خنده و گريه بي دليل داشته و بدون علت مشخص نگران و مضطرب مي شوند .
قشقرق به پا مي کنند و براي دلائلي که براي ديگران آشکار نيست شديداً پريشان مي شوند .
قادر نيستند با ديگران رابطه برقرار کنند .
دوست ندارند در آغوش گرفته شوند و يا ديگران را در بغل گيرند .
تماس چشمي ندارند يا تماس آنها اندک است .
به روش آموزش معمول پاسخ نمي دهند .
با اسباب بازي درست بازي نمي کنند .
چرخيدن و تاب خوردن را خيلي دوست دارند .
احساس درد کمتر يا بيشتر از حد دارند .
از خطرات نمي ترسند .
پرتحرک يا کم تحرک هستند .
نسبت به اطرافيان واکنش عاطفي نشان نمي دهند .
به صحبتها و يا صداها پاسخ نمي دهند بطوريکه بنظر مي آيد ناشنوا هستند . اگر چه حس شنوايي سالم است .
هفتاد درصد کودکان اتيسم ناتواني هوش دارند .
در برخي از کودکان اتيستيک توانائيهاي خاص وجود دارد .
* باورهاي غلط درباره اتيسم :
کودکان مبتلا به اتيسم هرگز ارتباط چشمي برقرار نمي کنند .
کودکان اتيستيک نبوغ دارند .
کودکان مبتلا به اتيسم صحبت نمي کنند .
کودکان اتيستيک قادر به نشان دادن محبت خود نيستند .
اتيسم يک بيماري رواني است .
منظور از پيشرفت اين کودکان يعني اينکه کاملاً شفا يابند .
کودکان مبتلا به اتيسم نمي توانند به ديگران لبخند بزنند .
کودکان اتيستيک تماس جسمي محبت آميز برقرار نمي کنند .
ما ميدانيم که اين کودکان تحريکات حسي را به گونه اي متفاوت درک مي کنند که موجب اشکال در ابراز محبت و برقراري ارتباط عاطفي در آنها مي گردد . اما به هر حال اين کودکان مي توانند محبت کنند . در صورتيکه اين کودکان را باور کنيم قادر به داد و ستد عاطفي با آنها هستيم .
تعدادي از روشهاي درماني - توانبخشي شامل موارد زير هستند :
دارو درماني
رفتار درماني
گفتار درماني
اتيسم چيست ؟
اتيسم نوعي اختلال رشدي است که با رفتارهاي ارتباطي و کلامي غيرطبيعي مشخص مي شود . علائم اين اختلال در سه سال اول زندگي بروز مي کند . علت اصلي اختلال ناشناخته است و در پسران شايعتر از دختران است .
وضعيت اقتصادي ، اجتماعي ، سبک زندگي و تحصيلات والدين نقشي در بروز اتيسم ندارد . اين اختلال بر رشد طبيعي مغز در حيطه تعاملات اجتماعي و مهارتهاي ارتباطي تأثير مي گذارد . کودکان و بزرگسالان مبتلا به اتيسم در ارتباط کلامي و غيرکلامي ، تعاملات اجتماعي و فعاليتهاي مربوط به بازي مشکل دارند . اين اختلال ارتباط با ديگران و دنياي خارج را براي آنان دشوار مي سازد . در بعضي موارد رفتارهاي خودآزارانه و پرخاشگري وجود دارد . در اين افراد حرکات تکراري ( دست زدن ، پريدن ) و يا مقاومت در مقابل تغيير ديده مي شود و ممکن است در حواس بينائي ، شنوائي ، لامسه ، بويايي و چشايي نيز حساسيتهاي غيرمعمول نشان دهند . هسته مرکزي مشکل در اتيسم ، اختلال در ارتباط است .
پنجاه درصد کودکان اتيستيک قادر نيستند از زبان خود به عنوان وسيله اصلي برقراري ارتباط با سايرين استفاده نمايند . عدم بکاربردن ضمير « من » از ويژگيهاي کلامي اين کودکان است . از مسايل ديگر تکلمي تکرار کلمات و جملات اطرافيان است .
انواع اختلالات نافد رشد چيست ؟
چندين اختلال در زيرگروه اختلالات نافذ رشد وجود دارد . در اختلالات نافذ رشد آسيب شديد در چندين حوزه رشدي وجود دارد . افراديکه در طبقه بندي اختلالات نافذ رشد قرار مي گيرند در برقراري ارتباط اجتماعي دچار مشکل هستند ولي شدت آن متفاوت است . نکات عمده اي که تفاوت ميان اختلالات را بيان مي کنند در زير مطرح شده است :
اختلال اتيستيک : ارتباط ، تعامل اجتماعي و بازي تخيلي بطور مشخص آسيب ديده است . علائق ، فعاليتها و رفتارهاي تکراري ديده مي شود . اختلال در سه سال اول زندگي شروع مي شود .
اختلال آسپرگر : با آسيب در تعاملات اجتماعي و وجود فعاليتها و علائق محدود مشخص مي گردد . تآخير در شروع تکلم وجود دارد ولي در حقيقت مبتلايان مشکلات تکلمي کمتري دارند . هوش معمولاً طبيعي و يا بالاتر از طبيعي است .
اختلال رت : سيرپيشرونده اي دارد که فقط در دختران ديده مي شود . در ابتدا مراحل رشد طبيعي است است ولي بعد مهارتهاي به دست آمده قبلي و توانايي استفاده هدفدار از دستها را از دست مي دهند و بجاي آن حرکات تکرار شونده دست ايجاد ميشود که بين سنين يک تا چهار سالگي شروع مي شود .
اختلال فروپاشنده دوران کودکي : رشد حداقل در دو سال اول زندگي طبيعي است . از دست دادن جدي مهارتهايي که قبلاً داشته است مشاهده ميشود .
اختلال نافذ رشد غيراختصاصي : به تنهايي علائم مشخص هيچيک از اختلالات بالا را نداشته و نمي توان آن را جزو يکي از طبقه بنديهاي فوق الذکر جاي داد .
* علت اتيسم چيست ؟
اتيسم يک ناتواني طولاني مدت است که منجر به اختلال عملکرد عصبي - رواني در فرد مي شود . گر چه اتيسم عارضه نادري است اما شيوع اتيسم حتي تا ۲۰ مورد در هر ۱۰۰۰۰ تولد زنده مي رسد . اگر چه علت اصلي کاملاً شناخته شده نمي باشد اما در سالهاي اخير تحقيقات و مطالعات زيادي در اين زمينه صورت گرفته است . تحقيقات تأکيد زيادي بر منشاء زيست شناختي و عصب شناختي در مغز دارد . در بسياري از خانواده ها سابقه اتيسم و يا اختلالات مربوط به ان وجود داشته است که مسائل مربوط به ژنتيک و ايمن شناسي در بحث سبب شناسي مطرح مي گردد . تابحال ژن خاصي که مربوط به اتيسم باشد شناخته نشده است و پژوهشگران در مورد نقش ژنتيک در علت شناسي اتيسم اختلاف نظر دارند اما عده اي از آنها ترکيب چندين ژن را بعنوان علت اختلال مطرح مي کنند . چندين نظريه درباره اتيسم مطرح شده که هيچ يک به طور دقيق اثبات نشده است .
* علائم اتيسم چيست ؟
بطور معمول افراد مبتلا به اتيسم حداقل نصف علائمي را که در زيرعنوان شده است ، نشان ميدهند . اين نشانه ها از خفيف تا شديد متغير هستند . در موقعيتهايي کاملاً متفاوت رفتارهايي که با سن کودک تطابق ندارد مشاهده مي گردد .
اصرار به يکساني داشته و در مقابل تغيير مقاوم هستند .
مشکلات شديد تکلمي دارند .
در بیان نيازها مشکل دارند و بجاي استفاده از کلمات از اشارات و حرکات استفاده ميکنند .
کلمات و جملات ديگران را تکرار مي کنند .
خنده و گريه بي دليل داشته و بدون علت مشخص نگران و مضطرب مي شوند .
قشقرق به پا مي کنند و براي دلائلي که براي ديگران آشکار نيست شديداً پريشان مي شوند .
قادر نيستند با ديگران رابطه برقرار کنند .
دوست ندارند در آغوش گرفته شوند و يا ديگران را در بغل گيرند .
تماس چشمي ندارند يا تماس آنها اندک است .
به روش آموزش معمول پاسخ نمي دهند .
با اسباب بازي درست بازي نمي کنند .
چرخيدن و تاب خوردن را خيلي دوست دارند .
احساس درد کمتر يا بيشتر از حد دارند .
از خطرات نمي ترسند .
پرتحرک يا کم تحرک هستند .
نسبت به اطرافيان واکنش عاطفي نشان نمي دهند .
به صحبتها و يا صداها پاسخ نمي دهند بطوريکه بنظر مي آيد ناشنوا هستند . اگر چه حس شنوايي سالم است .
هفتاد درصد کودکان اتيسم ناتواني هوش دارند .
در برخي از کودکان اتيستيک توانائيهاي خاص وجود دارد .
* باورهاي غلط درباره اتيسم :
کودکان مبتلا به اتيسم هرگز ارتباط چشمي برقرار نمي کنند .
کودکان اتيستيک نبوغ دارند .
کودکان مبتلا به اتيسم صحبت نمي کنند .
کودکان اتيستيک قادر به نشان دادن محبت خود نيستند .
اتيسم يک بيماري رواني است .
منظور از پيشرفت اين کودکان يعني اينکه کاملاً شفا يابند .
کودکان مبتلا به اتيسم نمي توانند به ديگران لبخند بزنند .
کودکان اتيستيک تماس جسمي محبت آميز برقرار نمي کنند .
ما ميدانيم که اين کودکان تحريکات حسي را به گونه اي متفاوت درک مي کنند که موجب اشکال در ابراز محبت و برقراري ارتباط عاطفي در آنها مي گردد . اما به هر حال اين کودکان مي توانند محبت کنند . در صورتيکه اين کودکان را باور کنيم قادر به داد و ستد عاطفي با آنها هستيم .
تعدادي از روشهاي درماني - توانبخشي شامل موارد زير هستند :
دارو درماني
رفتار درماني
گفتار درماني
شرح موضوع 
