آب نقش حیاتی و مهمی در بدن دارد. ٥٥ تا ٦٥درصد وزن بدن را آب تشکیل داده است. مصرف آب در دوران بارداری افزایش پیدا میکند و نوشیدن آب کافی در این دوران نه تنها لازم بلکه ضروری است. از آنجا که دردوران بارداری حجم خون افزایش پیدا میکند و از آنجا که بیشـتر حجم خون را آب تشکیل میدهد مصرف آب کافی برای رسیدن مواد غذایی به سلولهای بدن و رشد جنین لازم است. همجنین در اواخر بارداری جنین یک چهارم مایع آمنیوتیک را میبلعد و این مقدار هر ٣ سـاعت باید جایگزین شـود، بنابراین لازم اسـت مصرف مایعات در این دوران بیشـتر شود. توصیه میشـود خانمهای باردار روزانه ٨ تا ١٢ لیوان آب بنوشـند. مصرف میوهها و سـبزیهای آبدار، شیر و لبنیات و غذاهای آبدار هم برای تامین اب بدن توصیه میشود.
کمآبی با بدن چه میکند؟
کمآبی میتواند مشــکلات متعددی برای بدن به وجود بیاورد. بررسیها نشان داده اســت بین کمآبی و زایمان زودرس رابطـه وجـود دارد. هنـگام کمآبـی هورمون آنتیدیورتیـک برای حفـظ آب بدن ازکلیهها ترشـح میشود. این هورمون باعث افزایش اکسیتوسین میشود که با انقباضات رحمی و زایمان زودرس ارتباط دارد.
چه نوشیدنیهایی توصیه میشوند؟
در دوران بارداری باید به نوشیدنیهایی که میخورید توجه کنید وانتخابهای سالم داشته باشید.
آب: آب بهترین و سالمترین نوشیدنی برای خانمهای بارداراست. دردورانبارداری بدن روزانه به ٢ ونیم تا ٣ لیتر آب نیاز دارد که مصرف ٨ لیوان آب این مقدار را تامین میکند.
شیر: شیر یک نوشــیدنی بسیار خوب برای خانمهای باردار اســت. شیر منبع بسیار غنی از کلسیم است و به رشـد جنین کمک میکند. برای پیشگیری از افزایش وزن زیاد در دوران بارداری بهتر اسـت ازشیرکم چرب استفاده کنید. گاهی میتوانید شــیررا طعمدارکنید وکمی گلاب، عسل، شیره خرما یا شیره انگور در آن بریزید. اگر نمیتوانید شیر را راحت هضم کنید میتوانید از ترکیب ماست و نعنا، دوغ بینمک تهیه کنید.
ترکیب شــیرومیـوه: ترکیب شــیرو میوه یک نـوشیدنی سالم و سرشار از کلسیم، پروتئین، ویتامین و فیبر است که بدن ما به همه آنها نیاز دارد. موز، انبه یا هر میوهای که طعمش را دوست دارید با شیر مخلوط و نوشیدنی مورد علاقهتان را تهیه کنید.
آبمیوه طبیعی: اگر شــیر نوشیدنی مورد علاقهتان نیست مـیتوانید آبمیوههای مخـتلف را با هم ترکیب کـنید. مثل آب سیب و انگور یا آب لیمو و پرتقال.
آب ســبزی: ترکیب سبزیهای ســبز و رنگی مثل هویج و کرفس هم یک نوشیدنی سالم و مقوی در طی دوره بارداری است.
شیر بستنی: اگر در فصل گرم هوس یک نوشیدنی خنــک کردید میتوانید کمی بستنی پاســتوریزه را با شــیر مخـلوط کنید، اما مراقب باشید در مصرف آن زیـادهروی نکنید زیرا کالری آن بالاسـت وباعث چاقیتان خواهد شد.
آب نارگیــل: آب نارگیل یک نوشــیدنی فوقالعاده سـت. این نوشـــیدنی حاوی مواد معدنیای است که نـوسانات فشــارخون را تنظیم میکـند. آب نارگیل به ویژه در ٣ماهه آخربرای تنظیم فشارخون مفید است.
لیموناد: گاهی خوردن آب زیاد برای مادر خوشایند نـیست؛ دراین شرایط میتوانید آب را طعمدارکنید. بـرای این کار چند عدد لیموتــرش را نصف کنید، در یک لیوان آب بچـکانید و با کمی شکر مخـلوط کنید. برای طعم بهتر این نوشیدنی مـیتوانید چند برک نعنا هم در لیوان بیندازید.
دمنوشهای گیاهی: هرچند به نظرنمیرسد مصرف مقدار کم دمنوشهای گیاهی ضرری داشته باشد اما در ٣ ماهه اول بارداری که جنین آســیبپذیر اســت مصرف دمنوشهای گیاهی توصیه نمیشود. مصرف دمنوش نعنا برای رفع دل درد و نفخ مفید است. چای زنجبیل هم خاصیت ضد تهوع دارد. بهتراست این چای با زنجبیل تازه تهیه شود چون مصرف زنجبیل خشک در دوران بارداری توصیه نمیشود. مصرف چای ترش و آویشن هم برای خانم باردار مجاز نیست.
چای و قهوه: خانمهای بــاردار باید در مصرف چای و قهوه احتیاط و مصرف کافئیــن را به کمتراز ٢٠٠ میلیگرم در روز محــدود کنند. مصرف زیاد کافئین (بیش از ٣٠٠ میلیگرم درروز) با سقط جنین و وزن کم هنگام تولد ارتبــاط دارد. کافئین موجود در یک لیوان متوســط قهوه ١٠٠ میلیگــر م در یک فنجان چای ٧٥ میلیگرم و در یک قوطـی نوشابه سیاه حدود ٤٠ میلیگرم است.
نوشیدنی ممنوعه: توصیه شده زنان باردار به ویژه در ٣ مــاه اول بارداری و خانمهایــی که قصد بارداری دارند از مصرف الکل اجتناب کـنند. الکل از راه جریان خون مادر و از طریــق جفت وارد جریان خون جنین میشود و احتمال سقط را افزایش میدهد. در ٣ ماهه اول رشد اندامها را دچار اختلال مـیکند و به سیستم عصبی جنین آ سیب میرساند وممکن است مشکلات مخـتلف مانند وزن کم هنگام تولــد، ناهنجاریهای غیرطبیعی در صورت و مشکلات رفتاری و یادگیری در سن بالاتر به همراه داشته باشد.
چه آبی بخوریم؟
آب بهترین نوشــیدنی برای خانمهای باردار است اما برخی نگران هســتند که ترکیبات کلر موجود در آب شیر به جنین آسیب برساند.مطالعات نشان داده جذب ترکیبات کلر از طریق بلـع، بســیار کمتر از جذب این ترکـیبات از طریق پوست و استنشاق است همچنین جذب ترکیبات کلر از طریق پوســت هنگام شستن دستها و از راه استنشاق زیر دوش حمام بیشتر است. اگرچه شواهد کافی درباره خطرات این ترکیبات در دسترس نیست و مطالعات فعلی نشان میدهد که آثار زیانبار آن بسیار ناچیز است اما مصرف آب معدنیهای موجود در بطری میتواند گزینه بهتری باشد.
بایدهاونبا یدهاینوشیدنیها دردورانبارداری
در دوران بــارداری بــه دلیل بالا رفتــن وزن بدن و افزایش حجــم و جریان خون مصــرف مایعات نســبت به گذشته باید بیشتر شــود. همچـنین به دلیل اینکه سـوخت و سـاز بدن خانمهای باردار ٢٥ درصد بالاتر از دیگران اســت احساس گرمای بیشتری نسبت به سایر افراد دارند. خانمهایی که ماههای آخر بارداریشــان با فصل گرم و ماههای مرداد و شهریور همزمان میشود عدم تحمل گرما دارند و گاهی از شدت گرما احساس میکنند تب دارند و طبیعتا باید بیشتر مایعات بنوشند اما دقت کنید که نباید از مایعات شـور و شیرین استفاده شود. بهترین نوشــیدنی برای خانمهای باردار آب معمولی است. استفاده از نوشیدنیهای شور مانند دوغ که نمک زیادی دارد خطر بالا رفتن فشارخون را افزایش میدهد و مصرف نوشیدنیهای شیرین مانند آبمیوههای آمــاده که قند فراوان دارد خطر بالا رفتــن قند خــون و دیابت را به همــراه دارد. در مصرف آبمیوههـای طبیعی هـم نباید افراط کرد. آب هویــج و آب پرتقال قنــد بالایی دارند و نوشیدن روزانه یک یا حداکـثر ٢ لیوان از آنها کافی است. عرقیاتی مانند نعنا و بیدمشـــک به شرطـی که زیاد شیرین نباشند مناســب است اما مصرف شربتهای شیرین و نوشابههای گازدار در دوران بارداری توصیه نمیشود.
نگه دیگر اینـکه خانمهـای باردار بایـد روزانه حدود ٤ تا ٥ لیوان شیر یا ماست کمچرب استفاده کـنند. دوغ هم به شرطی که بدون نمک تهیه شود مناسـب اســت. در کنار آن مصرف ٧ تــا ٨ لیوان آب توصیه میشــود. دمای آب باید معتدل باشد. مصـرف آب خـیلی ســرد و حـاوی یخ نیــز برای دســتگاه گوارش و دهــان و دندان ضــرر دارد. از طرفی مایعــات خیلی گرم ماننــد چای داغ خطر سرطان مجـاری گوارشــی به ویژه سرطان مری را افزایــش میدهد. مصرف یک تا ٢ اســتکان چای کمرنگ در بارداری اشــکالی ندارد اما مصرف زیاد چــای پررنگ و غلیظ توصیه نمیشــود زیرا چای مدر اســت و مصرف زیاد آن باعث افزایش ادرار و دفـع آب بدن میشــود و ممکن است بدن را دچار
کمآبی کند.
منبع:
سلامانه